سرانجام آنچه زمزمه آن در ماههای اخیر شنیده میشد اجرایی شد و رئیس کل بانک مرکزی تغییر یافت آن هم در شرایطی که در همه حوزههای مختلف اعم از مراجع معظم تقلید، مجلس، ارکان مختلف اجتماعی صدای انتقاد نسبت به وضعیت اقتصادی جامعه، به ویژه بازار ارز و افزایش قیمتهای شنیده میشد.
آرمان ملی:
سرانجام آنچه زمزمه آن در ماههای اخیر شنیده میشد اجرایی شد و رئیس کل
بانک مرکزی تغییر یافت آن هم در شرایطی که در همه حوزههای مختلف اعم از
مراجع معظم تقلید، مجلس، ارکان مختلف اجتماعی صدای انتقاد نسبت به وضعیت
اقتصادی جامعه، به ویژه بازار ارز و افزایش قیمتهای شنیده میشد.
کارشناسان معتقدند هرچند انتصاب صالحآبادی به ریاست بانک مرکزی از آغاز
مخالفت بسیاری از کارشناسان و نخبگان اقتصادی را بههمراه داشت اما بازار
آشفته ارز، گرانیها و رشد اقتصاد در حال افت با تغییر یک مهره تغییر
نخواهد کرد، چرا که بانک مرکزی بدون برخورداری از استقلال در حوزه
تصمیمگیری و اجرا نخواهد توانست در تعامل با مجلس گام بردارد، هرچند رئیس
کل جدید بانک مرکزی در اولین صحبتهای خود با اعلام تثبیت نرخ ارز نیمایی
روی رقم 28 هزار و پانصد تومان اذهان را نگران تکرار ارزنیمایی 4 هزار و
200 هزار تومانی دولت روحانی و تبعات سنگین دولت برای حذف آن کرده است. تغییر مهره معجزه نمیکند
کامران ندری، کارشناس اقتصادی درخصوص سیاستهای جدید بانک مرکزی به
«آرمان ملی» گفت: هرچند تغییر درست و بهموفع فرد میتواند در ترمیم اوضاع
اقتصادی موثر باشد اما با تغییر مهره صِرف نمیتوانیم توقع تغییر خاصی
داشته باشیم در حقیقت تغییر رئیس بانک مرکزی با توجه به برخی ناهماهنگیها
بین اعضای تیم اقتصادی دولت انتظار اصلاح و شکوفایی اقتصادی را فعلا
نباید داشته باشیم و اگر این تغییر با پشتوانه برنامه اقتصادی و افزایش
دامنه اختیار بانک مرکزی همراه نباشد فقط تغییر فردی است. او با بیان اینکه
هنوز نمیتوان هیچ قضاوتی درباره ورود رئیس کل جدید بانک مرکزی داشت گفت:
مشکلات اقتصادی کشور بسیار ریشهدارتر از این است که با صحبتهای رئیس کل
بانک مرکزی جدید در بدو ورود به قضاوت در مورد تصمیمات جدید وی پرداخت
هرچند تغییر در نظام اقتصادی با تغییر فرد ایجاد نمیشود، اما باید دید تا
چه تیم اقتصادی وی را در آینده نزدیک در بانک مرکزی همراهی خواهد کرد و
رئیس جدید بانک مرکزی با چه میزان برخورداری از استقلال رأی خواهد توانست
سیاستها و برنامهریزیهای خود را کشور پیاده کند. منتخبان دولت باید حمایتگر و تایید کننده باشند ندری اضافه کرد: حتی اگر رئیس
جدید بانک مرکزی با حداکثر ظرفیتهای مطلوب افراد در حوزه سیاستهای بانکی و
پولی کشور به بانک مرکزی ورود کند تنها میتوان امیدوار بود که دیگر شاهد
سختتر شدن اوضاع اقتصادی کشور نخواهیم بود .باید همواره به این نکته
توجه داشت که دولتها از ابتدای امر همواره از تیم اقتصادی بهره میبرند که
تایید کننده سیاستها و برنامهریزیهای اقتصادی خود باشند و بانک مرکزی
نیز از این قاعده مستثنی نبوده و دولتها به دنبال حمایتگرانی از سیاستهای
خود هستند اما امیدوار میرود فرزین با ثبات رأی و ثابت قدمی در اجرای
سیاستهای خود بتواند با برنامهریزیهای صحیح و اقناعی خود، مجلس و دولت و
را برای اجرای سیاستهای خود قانع کند. این کارشناس بانکی توضیح داد: تیم
منتخب آتی رئیس کل جدید بانک مرکزی باید در قالبی هماهنگ بر اساس تجربیات
جهانی در حوزه اقتصادی و سیاستگذاریهای پولی گام بردارد هر چند پیش از آن
انجام اصلاحات در حوزه اقتصادی – اجتماعی توسط دولت پیش شرط اجرای
برنامههای اقتصادی خواهد بود که راه را برای پیشبرد برنامههای اقتصادی
هموار میکند و در این مسیر فقط قوه مجریه به تنهایی قادربه اجرای
زیرساختهای لازم نیست و نیاز به تعامل مجموعه نظام و اِعمال اصلاحات در
تمام حوزه است. سیاستگذاری پولی و سلامت بانکها چالش اصلی
او درباره عوامل تاثیرگذار در بهبود نظام بانکی و اقتصادی کشور گفت: بانک
مرکزی در دو حوزه سیاستگذاری پولی و سلامت بانکها با چالشهای متعددی
مواجه است و باید در ارتباط دولت با بانکها، رشد نقدینگی، نرخهای بهرهای
دستوری تغییراتی را اِعمال کند تا حدودی اوضاع را تحت کنترل خود درآورد،
چراکه در حال حاضر بانکها با گرفتاریهای نقدینگی فراوانی مواجه هستند و
این شامل بخش مهمی از اقتصاد است . کاهش یا افزایش نرخ بهره بانکی
ندری درباره افزایش یا کاهش نرخ بهره بانکی و تغییرات احتمالی با تغییر
رئیس بانک مرکزی گفت: در این زمینه حتما باید بسترسازی لازم صورت گیرد و
بانک مرکزی باید از سیاستهای متغیر مناسب در این زمینه بهره گیرد. فرزین
در مقایسه با صالحآبادی علاوه بر آشنایی با حوزه سیاستگذاری پولی و امر
نظارت بر بانکها، تحصیلکرده مرتبط با حوزههای اصلی مهم در نظام بانکی و
سیاستگذاری پولی است، هرچند تغییر در نظام بانکی یا اقتصادی کشور نیاز به
سالهای برنامهریزی و مدیریت مطلوب دارد تا وضع تغییر یابد. این استاد
دانشگاه معتقد است: رئیس جدید بانک مرکزی راه دشواری را در پیشرو دارد
همچنین او باید سعی کند تا با شخصیتی محکم و مستقل تصمیمات مطلوبی در مسیر
اصلاحات اتخاذ کند و برنامه صحیحی را با مشاوره از نخبگان و کارشناسان
بانکی و اقتصادی اعلام کند تا در تعامل با دولت با مجلس آن را اجرا کند،
هرچند مشکل فعلی و در راس همه امور مساله تورم است که باید برای مهار آن
راهکاری مناسب ارائه داد. او بیان کرد: اصلاحات اقتصادی بدون توجه به مسائل
و تغییر زیرساختهای اجتماعی، سیاسی ممکن نخواهد شد برای مثال روسیه با در
پیش گرفتن جنگ اوکراین دچار مشکلاتی مشابه ایران مانند تحریم شده است، اما
تیم قوی اقتصادی این کشور با برنامهریزیهای صحیح توانستهاند تا کنون از
تبعات منفی آن خود را برهانند، بنابراین قوی بودن تیم اقتصادی همزمان با
اصلاحات سیاستهای داخلی و خارجی میتواند به ایران با بهره گیری از یک تیم
اقتصادی قوی کمک کند. وعده جدید رئیس جدید بانک مرکزی ندری
درباره وعده تثبیت نرخ نیمایی با رقم 28 هزار و 500 تومان از سوی رئیس
جدید بانک مرکزی گفت: اعلام این خبر در شرایط فعلی و در آغاز راه برای
آقای فرزین زود بود و شاید بتوان گفت که در همین کنش و واکنشهاست که
میتوان سیاستگذاریهای پولی و ارزی را ارزیابی کرد. چنین اظهارنظری مشابه
طرح ارز 4 هزارو 200 تومانی دولت روحانی است که بعدها با چالشهای زیادی
مواجه شد و موجب شد همگان به فکر چگونگی حذف آن بیفتند این در حالی است که
فاصله ارز بازار 44 هزار تومانی با نرخ ارز اعلامی رئیس فعلی بانک مرکزی
(28 هزار و 500 تومان) با فاصله ارز نیمایی 4 هزار و 500 تومانی زمان
روحانی و نرخ ارز بازارآن موقع (حدود 5 هزار تومان) اصلا قابل مقایسه نیست و
امیدواریم که رئیس کل جدید بانک مرکزی این رقم بدون بررسی در خصوص تبعات
آتی آن اعلام نکرده باشند، هرچند هیچ سیاستی در حوزه بانکی و پولی بدون
اقناع اذهان ارکان اصلی در این حوزه به بار نمینشیند. او بیان کرد: وظیفه
اصلی بانک مرکزی در عرصه بینالمللی این است که انتظارات را مدیریت کند و
اعلام این رقم جدید از سوی رئیس کل بانک مرکزی انتظاراتی را ایجاد میکند
که مدیریت آن کار بسیاری سختی خواهد بود.