نسخه چاپی
قطعی اینترنتها آسیبهای سراسری و جدی داشته که نمیتوان آن را انکار
کرد، از قطعی اینستاگرام و از بین رفتن کسبوکارهای مجازی گرفته تا نابودی
استارتاپهای ایرانی. در طول هفته های گذشته بسیاری از کسبوکارهای دیگر به
ویژه کسبوکارهای نوپا و کوچک اینترنتی رسما اعلام کردند که با توجه به
شرایط موجود قادر به ادامه فعالیت نیستند. درحالی که بر اساس اعلام وزارت
صمت اقلا 350 هزار واحد صنفی اینستاگرامی از فیلترینگ لطمه خورده اند،
میلیون ها نفر بر اساس اعلام اتاق بازرگانی ایران با این فیلترینگ دچار
چالش در زندگی شده اند. کسب و کارهای خانگی از فروش محصولات تا
اینفلوئنسرهای معرفی محصول و خدمات مختلفی که با پیج های پر بیننده شان کسب
درآمد می کردند. حالا اما برای حمایت از این افراد ردیف بودجه 1000
میلیارد تومانی در اختیار تلویزیون قرار می گیرد تا از این کسب و کارهای
آسیب دیده حمایت شود. مردمی که خیلی های شان احتمالا اصلا در گرید تبلیغاتی
صدا و سیما قرار نمی گیرند و این فیلترینگ مستقیم روی زندگی شان اثر
گذاشته است. در سال های گذشته هم به بهانه هایی چون حمایت از تولید محتوا
در بسترهای اجتماعی بودجه های مختلفی در اختیار صدا و سیما قرار گرفته بود
که مشخص نیست عایدی این بودجه ها که در اختیار ساترا قرار گرفتند چیست؟ قطع
یک ماهه اینترنت حداقل ۸۰ هزار میلیارد تومان به کسبوکارها ضربه زده و
حالا قرار است برای جبران این زیان، دو هزار میلیارد تومان بودجه به صدا و
سیما تعلق بگیرد تا برای کسبوکارهای آسیبدیده تبلیغ کند! هر روز گزارش
جدیدی از تاثیر قطعی اینترنت بر اقتصاد و کسبوکارهای مختلف منتشر میشود.
از تعدیل نیرو در استارتاپهای کوچک گرفته تا ضرر صادرکنندگان و
تولیدکنندگان بزرگ. براساس آخرین آماری که فرزین فردیس، رئیس کمیسیون
اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران اعلام کرده ضرر اقتصادی قطع
اینترنت، ۸۰ هزار میلیارد تومان است. ۳۵ هزار میلیارد تومان از این رقم
مربوط به کسبوکارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است و ۴۵ هزار
میلیارد تومان مربوط به کسبوکارهای خارج از این صنعت. معاونت پژوهشی
سازمان امور مالیاتی اما میزان خسارت قطعی اینترنت را بیش از این رقم
برآورد کرده و گفته «میزان این خسارات روزانه تا سه هزار میلیارد تومان هم
میرسد.» این رقم یعنی زیان ۳۳ روز قطعی اینترنت، حدود ۱۰۰ هزار میلیارد
تومان است. این خسارت یک ماهه قطع اینترنت است و در محاسبه این اعداد،
بیکاری و تعدیل نیروی کسبوکارها و کاهش سرمایهگذاری استارتاپها و تبعات
بلندمدت این اقدامات برای دیگر بخشها هنوز محاسبه نشده است.
در مقابل
این آمار، دولت اما پیشنهادات عجیبی برای جبران ضرر و زیان کسبوکارها
میدهد. از مشوقهای مالیاتی گرفته تا پیشنهاد عجیبی که جدیدا توسط وزارت
صمت ارائه شده است. در آخرین اظهارنظر، مدیرکل دفتر خدمات کسبوکار وزارت
صمت بالاخره ضرر قطعی اینترنت بر اقتصاد را پذیرفته و گفته «اینترنت شاهراه
اتصال و ارتباطات و زیرساخت کسبوکار است. قبول داریم بسیاری از
کسبوکارها در اینترنت و شبکههای اجتماعی و اینستاگرام به دلیل فیلترینگ و
محدودیت اینترنت دچار مشکلات زیادی از جنس تبلیغات، برندینگ یا از جنس
فروش شدهاند.» او سپس به تدوین یک بسته پیشنهادی اشاره کرده است؛ بستهای
که بر اساس آن قرار است دو هزار میلیارد تومان به صدا و سیما تخصیص داده
شود تا این رسانه، کسبوکارهای متضرر را تبلیغ کند. البته این مقام مسئول
تاکید کرده که «قرار است هزار میلیارد تومان بسته تبلیغات ویژه صداوسیما و
هزار میلیارد بسته تبلیغات ویژه شبکههای اجتماعی برای حمایت از
کسبوکارهای متضرر از قطعی اینترنت اختصاص دهیم.» البته این مقام مسئول
نگفته که آیا منظور از شبکههای اجتماعی، شبکههای اجتماعی خارجی است یا
قرار است این بودجه هزار میلیارد تومانی، به شبکههای اجتماعی بومی و داخلی
پرداخت شود. تنها توضیح وی درباره این بسته این است که «اگر فیلترینگ
برداشته شود از ظرفیت بلاگرها برای جبران صدمات آنها استفاده خواهیم کرد.»
نکته
قابل توجه اینکه در حالی صدا و سیما بهعنوان مرجع پخش تبلیغات این
کسبوکارهای متضرر انتخاب شده است که بر اساس گزارش سال جاری ایسپا، اعتماد
به رسانه ملی به ۴۵ درصد رسیده است. از طرف دیگر، سوالی که وجود دارد این
است که عده داده شده که این تبلیغات زمانی انجام شود که اینترنت به حالت
قبل برگشته است. اما سوالات متعدد از وزیر ارتباطات نشان میدهد حتی دولت و
مجلس هم زمان برگشت اینترنت به شرایط عادی و رفع فیلترینگ اینترنت و
شبکههای اجتماعی را نمیداند. یک ماه از قطع اینترنت گذشته. بر اساس
گزارشهای مختلف زیان این یک ماه قطعی اینترنت ۸۰ تا ۱۰۰ هزار میلیارد
تومان است. حتی با فرض تاثیرگذار بودن تبلیغات، این زیان جبران نمیشود. از
طرف دیگر، مساله مهمی که در جریان فیلترینگ اینستاگرام مطرح شده این است
که حداقل یک میلیون شغل از بین رفته است. البته امیرحسین اسدی، مدیرکل دفتر
خدمات کسبوکار وزارت صمت گفته «بر اساس آمار متفاوتی که داریم ۳۰۰ هزار
تا ۳ میلیون کسبوکار در اینستاگرام دچار مشکل شدهاند که بخش مهمی از آنها
کسبوکار خرد بودهاند. تدوینکننده بسته پیشنهادی حمایت از کسبوکارها در
وزارت صمت باید به این سوال جواب دهد که آیا در بسته حمایتی خود جایی هم
برای کسبوکارهای بسیار خرد هم دیده است یا اینکه این تبلیغات تنها نصیب
برخی برندهای خاص میشود؟