ابقای ارز ترجیحی منشأ اصلی تورم است

جعفر قادری
عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس

در مجلس 12 کمیسیون تخصصی داریم که در حوزه‌های کاری خود فعالیت می‌کنند مانند کمیسیون صنایع، کشاورزی، امور داخلی و غیره. کمیسیون برنامه‌وبودجه به صورت تخصصی در رابطه با برنامه‌وبودجه و تغییرات آن فعالیت می‌کند. زمان بررسی برنامه‌وبودجه، کمیسیونی متشکل از نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی شکل می‌گیرد که هرکدام از کمیسیون‌های تخصصی 3 نماینده و کمیسیون برنامه‌وبودجه که کمیسیون اصلی است 9 نماینده به کمیسیون تلفیق معرفی می‌کنند. در 2 تا 3 هفته گزارش کمیسیون‌های تخصصی در کمیسیون تلفیق و نهایتاً در جمع‌بندی کمیسیون تلفیق به صحن مجلس ارائه می‌شود تا صحن بتواند تصمیم‌گیری کند. در روزهای گذشته درباره دو موضوع کف و سقف حقوق و همین‌طور مالیات بر حقوق، بحث‌های مفصلی داشته و در ادامه نیز با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی کلیاتی درباره ارز ترجیحی داشتیم. روی بحث کف و سقف حقوق به جمع‌بندی رسیدیم در سال 1400 که کف حقوق 3 میلیون و 500 هزار تومان بود و در لایحه دولت 4 میلیون و 500 هزار تومان آمده بود که آن را به 5 میلیون و600 هزار تومان افزایش دادیم؛ عملاً حقوق‌بگیر مقداری را به عنوان بیمه بازنشستگی باید پرداخت کند و 5 میلیون تومان مبلغ خالص دریافتی او خواهد بود. برای بازنشستگان مالیات و بیمه بازنشستگی ندارد 5 میلیون تومان دریافت می‌کنند. در سال 1400سقف حقوق را که 33 میلیون و 700 هزار تومان بود به 35 میلیون تومان خالص افزایش دادیم که سقف حقوق مربوط به تمامی دستگاه‌ها است. میزان دریافتی وزرا و نمایندگان مجلس از بعضی از گروه‌ها در جامعه کمتر است. به عنوان مثال خود من که نماینده مجلس هستم و می‌توانم ازآنجا حقوق بگیرم اما از هیئت‌علمی دانشگاه حقوق دریافت می‌کنم چراکه اعضای هیئت‌علمی دانشگاه دریافتی‌شان به مراتب از وزرا و نمایندگان مجلس بیشتر است. دریافتی نمایندگان را مطمئن نیستم چراکه از نمایندگی حقوق نمی‌گیرم اما تصور می‌کنم حدود 15 میلیون تومان یا کمتر از آن باشد. اصولاً ازآنجایی‌که قضات نیز دریافتی‌شان از دادگستری بیشتر از مجلس است از دادگستری حقوق می‌گیرند. مشکلی که ما داریم این است که منشأ ارز ترجیحی صادرات نفت است اگر فرض ما بر این باشد که خیلی خوب با همین شرایط بتوانیم نفت بفروشیم روزی 1.2 میلیون بشکه می‌توانیم فروش داشته باشیم؛ هر بشکه نیز اگر 60 دلار باشد و هر دلار را اگر ترجیحی حساب کنیم 4200 تومان اما اگر نیمایی یا ای تی اس باشد می‌شود 23 هزار تومان و اگر قرار باشد این را به عنوان ارز ترجیحی به واردات گندم، مواد اولیه، دارو، نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی اختصاص دهیم عملکرد سال 1400 که عدد بالایی است یعنی نزدیک به 18 میلیارد دلار و ما در سال آینده اگر این اعداد و ارقام صادرات نفت داشته باشیم پس از کسر سهم صندوق و 14.5 درصد صندوق قاعدتاً باید 40 درصد باشد اما قرار است از رهبر معظم انقلاب 20 درصد را مجوز گرفته و آن را به 20 درصد کاهش دهند، 14.5 درصد نیز سهم نفت است و 3 درصد نیز سهم مناطق نفت‌خیز، گازخیز و مناطق محروم است که این موارد را اگر کم کنیم دریافتی دولت زیر 20 میلیارد تومان می‌شود. اگر دولت بخواهد از بازار ارز را با مبلغ 23 هزار تومان خریداری کند و 4 هزار و 200 تومان بدهد با توجه به محدودیت‌های منابع که دولت دارد منشأ تورم شده و مشکلاتی را ایجاد می‌کند. این ارزها مربوط به دولت نیست چراکه پتروشیمی دولتی یا پسته دولتی نداریم. پتروشیمی مربوط به نهادهای عمومی غیردولتی است که وقتی ارز آن‌ها وارد بازار می‌شود دولت باید با مبلغ 23 هزار تومان خریداری کند. تلاش بر این است که با پرداخت یارانه آن‌هم به صورت کارت، دهک‌های اول تا هفتم حمایت شوند و طبیعی است که با حمایت‌هایی که دولت می‌کند و تولید داخلی، شرایط بهتر خواهد شد. در سال 1400 درگیر 3 یا 4 مشکل به صورت هم‌زمان بودیم؛ تحریم، خشک‌سالی، کرونا و در کنار آن، سوء مدیریت‌ها و مشکلات مدیریتی که وجود دارد .در حال حاضر با توجه به بارندگی‌هایی که داشتیم فشارهای خشک‌سالی رو به کم شدن است، شدت قبلی بحران کرونا نیز کاهش پیدا کرده و فضا بازتر می‌شود.