نسخه چاپی
ارسال به دوستان
دولت و دستگاه قضایی چنان که رؤسای این دو قوه اعلام کرده‌اند، عزمی جزم برای حل مشکل دستگیری ایرانیان در بدو ورود به ایران دارند. این عزم جزم البته نیاز دارد که در عمل دیده شود. شهروندان عادی ایران، برای بازگشت به کشور شاید راحت مشکل‌شان حل شود، اما این میان کسانی از افراد سیاسی یا خواننده و بازیگر هستند
دولت و دستگاه
قضایی چنان که رؤسای این دو قوه اعلام کرده‌اند، عزمی جزم برای حل مشکل
دستگیری ایرانیان در بدو ورود به ایران دارند. این عزم جزم البته نیاز دارد
که در عمل دیده شود. شهروندان عادی ایران، برای بازگشت به کشور شاید راحت
مشکل‌شان حل شود، اما این میان کسانی از افراد سیاسی یا خواننده و بازیگر
هستند که خود تمایل به بازگشت دارند، و در عین حال، اینجا با پرونده سیاسی،
امنیتی یا فرهنگی مواجه خواهند شد. با آنان چه باید کرد؟ شاید اصل مسئله
ممنوع الورودی اینجاست.
روز گذشته جلسه کارگروه‌های شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور با حضور حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه برگزار شد و او در این جلسه تضمین داد که ایرانیان خارج از کشور، برای ورود به ایران مشکلی نداشته باشند: «اگر مشکلی پیش آمد ما در وزارت خارجه مسئول هستیم».
امیرعبداللهیان: برگردید!
وزیرخارجه در این نشست گفت «ممکن است این نگرانی در بین برخی از ایرانیان در خارج از کشور وجود داشته باشد که در هنگام ورود به کشور در فرودگاه دچار مشکل شوند، در این چارچوب سامانه‌ای در وزارت خارجه از حدود یک هفته دیگر بارگذاری می‌شود که به این افراد در این زمینه راهنمایی می‌دهد و اعلام می‌کند که شما هیچ مشکلی برای ورود و برگشت ندارید و اگر مشکلی پیش آمد وزارت خارجه مسئول است و ما این مسئله را تضمین می‌کنیم.» آنچه امیرعبداللهیان مطرح کرده، ذیل یک موضوع کلی طرح شده و آن تلاش برای رفع ایران‌هراسی از ایرانیان مقیم خارج از کشور است. آنچه تاکنون در موضوع «ایران هراسی» مورد نقد در داخل ایران قرار می‌گرفت، نمایش تصویری غیرواقعی از ایران در مقابل مردم دیگر کشور‌های جهان است. روز گذشته، اما امیرعبداللهیان به موضوعی دیگر اشاره کرد و آن هراساندن خود ایرانیان از ایران است: «ایران هراسی در بین ایرانیان خودمان در خارج از کشور اکنون یک معضل است.»
هراساندن ایرانیان از ایران!
گرچه امیرعبداللهیان به تناسب جلسه‌ای که در آن حضور دارد، صرفاً از ایرانیان مقیم خارج از کشور می‌گوید، اما در میان ایرانیان داخل ایران هم هستند کسانی که تحت تأثیر این «ایران هراسی» قرار دارند یا حتی بر آن دامن می‌زنند. یکی از مسیر‌های تشویق نخبگان به خروج از کشور و یا اصرار بر ماندن‌شان در خارج از کشور و مراجعت نکردن به ایران، به‌رغم اتمام مطالعات درسی، همین «ایران هراسی» است. از این رو، برای بازگشت ایرانیان به داخل کشور یا تلاش برای عدم خروج نخبگان باید علیه این ایران‌هراسی اقدام کرد.
موضوع تشویق نخبگان به مهاجرت در دیدار اخیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با نخبگان هم مطرح شد: «یک نکته دیگری که در باب نخبگان وجود دارد بحث مهاجرت است که امروز هم در یکی از صحبت‌ها یک اشاره‌ای شد. خب یک وقت هست که یک دانشجویی بر اساس نیازهایش، بر اساس نیاز‌های فکری‌اش یا بحث خانوادگی‌اش مایل است برود در یک کشوری تحصیل کند؛ این اشکالی ندارد؛ یعنی بنده بار‌ها گفته‌ام که این مانعی ندارد؛ عمده این است که فراموش نکند که بدهکار کشورش است و درس بخوانند و برگردند بیایند؛ لکن آن چیزی که اشکال دارد مهاجرفرستی است. به بنده گزارش داده‌اند -البتّه مال امروز هم نیست، مدّت‌ها است یک چنین چیزی وجود دارد- که در بعضی از دانشگاه‌ها عناصری هستند که جوان نخبه را به ترک کشور تشویق می‌کنند؛ من صریح می‌گویم که این خیانت است؛ این دشمنی با کشور است؛ دوستی با آن جوان هم نیست. امروز در کشور ما جوان‌های نخبه می‌توانند رشد کنند و در برهه‌هایی هم می‌توانند بروند از یک کشور دیگر استفاده کنند و برگردند، امّا اینکه ما یک جوانی را نسبت به آینده کشور ناامید کنیم، دلسرد کنیم، آینده را تلخ و سیاه به او نشان بدهیم که او برود و مهاجرت کند، این را من واقعاً یک خیانتی می‌دانم که بایستی دنبال کنیم.»
رئیسی: موظف به فراهم کردن زمینه‌های بازگشت ایرانیان هستیم
با این حال، پیش از سخنان رهبری هم، رویکرد دولت جدید ایران درباره بازگشت ایرانیان خارج از کشور به ایران، از سوی شخص رئیس‌جمهور علنی و صریح مطرح شده بود. سید ابراهیم رئیسی دو روز پس از انتخابات ۲۸ خرداد و در اولین نشست خبری خود در مقام رئیس‌جمهور منتخب و آینده ایران، گفته بود که دولت، خود را «موظف» می‌داند که زمینه‌های بازگشت ایرانیان به کشور را فراهم کند.
رئیسی تأکید کرد «ما همچنان که نسبت به حقوق و امنیت مردم در داخل کشور خود را مؤظف می‌دانیم نسبت به ایرانیان خارج از کشور هم وظایفی را بر عهده داریم، زیرا آن‌ها ایرانی هستند و ما نسبت به آن‌ها مسئولیت‌هایی را برعهده داریم لذا باید ورود ایرانیان به داخل کشور تسهیل شود و همه دستگاه‌های مربوطه در این باره باید این تسهیل‌گری را انجام دهند. ضمن اینکه سرمایه‌گذاری در کشور از سوی ایرانیان در خارج از کشور بایستی در اولویت قرار گیرد.»
او البته در مقام مدیر اجرایی کشور، طبعاً نگاهی به سرمایه‌گذاری آن‌ها در ایران داشت و گفت امنیت سرمایه‌گذاری آنان را تضمین می‌کند؛ موضوعی که می‌تواند پیوند میان ایرانیان خارج از کشور و ایران را عمیق کند و از جدایی میان آن‌ها ممانعت به عمل آورد: «ایرانی که در خارج از کشور درآمدی را کسب کرده است بهترین مکان و امن‌ترین مکان برای او سرمایه‌گذاری در داخل ایران و سرزمین آبا و اجدادی اوست؛ امنیت هم کاملاً برای این سرمایه‌گذاری وجود دارد، امروز جمهوری اسلامی جزء امن‌ترین کشور‌ها برای سرمایه‌گذاری اقتصادی است و این امنیت را دولت برای همه کارآفرینان و سرمایه‌گذاران و به ویژه ایرانیان خارج از کشور تضمین می‌کند.»
قوه قضائیه: منعی برای ورود به کشور نیست
ممکن است برخی ایرانیان خارج از کشور مسئله‌ای حقوقی برای بازگشت به ایران داشته باشند. اما این موضوعی است که رئیس قوه قضائیه هم آن را مطرح کرده و گفته به وضعیت آنان رسیدگی می‌شود و «بدون بازداشت» می‌توانند برگردند. محسنی اژه‌ای در آن سخنان با اشاره به ابراز تمایل برخی ایرانیان مقیم خارج کشور برای بازگشت به وطن و ابراز نگرانی برخی از آنان نسبت به برخورد‌های قضایی گفته بود «هیچ ایرانی‌ای که تبعه ایران و اکنون در خارج از کشور است، ممنوع‌الورود نیست و منعی برای بازگشت به کشور ندارد. در حال حاضر افرادی در خارج از کشور هستند که اموال و امکانات آن‌ها در داخل سرپرست ندارد و برخی افراد ذی‌نفع آن‌ها را برای بازگشت به کشور می‌ترسانند، اما اگر این افراد برگردند، مسائل مالی آن‌ها در یک تحقیق و بررسی ساده و دقیق روشن و از بلاتکلیفی خارج می‌شوند.»
او گفت: «افرادی هستند که به دلیل آنکه ممنوع‌الخروج بوده‌اند نگرانی دارند که به محض ورود به مرز دستگیر و راهی زندان شوند و به اتهامات آن‌ها رسیدگی نشود که این افراد می‌توانند با هماهنگی با سیستم قضایی و بدون آنکه بازداشت شوند، به کشور بازگردند.»
رئیس دستگاه قضا بر همین اساس به دادستان‌ها و رؤسای کل دادگستری‌ها متذکر شد افرادی که در سالیان دور ممنوع‌الخروج بودند و اکنون نیز حکم جلب ندارند، ضرورتی ندارد صرفاً به خاطر ممنوع‌الخروج بودن، در بدو ورود به کشور دستگیر شوند و حتماً نباید این کار انجام شود و این افراد می‌توانند با اعلام زمان و نحوه ورودشان به مرکز ارتباطات قوه قضائیه یا دادستان‌ها، بدون نگرانی وارد کشور شوند.
ایرانی‌های ممنوع الورود
ایرانی ممنوع الورود نداریم. بلکه کسانی هستند که به دلیل اقدامات خود در بدو ورود به ایران دستگیر می‌شوند و همین هراس آنهاست برای بازگشت. اکنون دولت و دستگاه قضایی چنان که رؤسای این دو قوه اعلام کرده‌اند، عزمی جزم برای حل مشکل دستگیری ایرانیان در بدو ورود به ایران دارند. این عزم جزم البته نیاز دارد که در عمل دیده شود. شهروندان عادی ایران، برای بازگشت به کشور شاید راحت مشکل‌شان حل شود، اما این میان کسانی از افراد سیاسی یا خواننده و بازیگر هستند که خود تمایل به بازگشت دارند، و در عین حال، اینجا با پرونده سیاسی، امنیتی یا فرهنگی مواجه خواهند شد. با آنان چه باید کرد؟ وزیر اصلاحات که از اعضای اتاق فکر فتنه سبز ۸۸ بود و مدت‌هاست از آن مواضع رادیکال عدول کرده و دلش برای حضور در ایران می‌تپد، یا فلان خواننده لس‌آنجلسی که بار‌ها ابراز تمایل کرده که پس از چند دهه به ایران بازگردد، چه باید بکنند؟ شاید اصل مسئله ممنوع الورودی اینجاست.
روز گذشته جلسه کارگروه‌های شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور با حضور حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه برگزار شد و او در این جلسه تضمین داد که ایرانیان خارج از کشور، برای ورود به ایران مشکلی نداشته باشند: «اگر مشکلی پیش آمد ما در وزارت خارجه مسئول هستیم».
امیرعبداللهیان: برگردید!
وزیرخارجه در این نشست گفت «ممکن است این نگرانی در بین برخی از ایرانیان در خارج از کشور وجود داشته باشد که در هنگام ورود به کشور در فرودگاه دچار مشکل شوند، در این چارچوب سامانه‌ای در وزارت خارجه از حدود یک هفته دیگر بارگذاری می‌شود که به این افراد در این زمینه راهنمایی می‌دهد و اعلام می‌کند که شما هیچ مشکلی برای ورود و برگشت ندارید و اگر مشکلی پیش آمد وزارت خارجه مسئول است و ما این مسئله را تضمین می‌کنیم.» آنچه امیرعبداللهیان مطرح کرده، ذیل یک موضوع کلی طرح شده و آن تلاش برای رفع ایران‌هراسی از ایرانیان مقیم خارج از کشور است. آنچه تاکنون در موضوع «ایران هراسی» مورد نقد در داخل ایران قرار می‌گرفت، نمایش تصویری غیرواقعی از ایران در مقابل مردم دیگر کشور‌های جهان است. روز گذشته، اما امیرعبداللهیان به موضوعی دیگر اشاره کرد و آن هراساندن خود ایرانیان از ایران است: «ایران هراسی در بین ایرانیان خودمان در خارج از کشور اکنون یک معضل است.»
گرچه امیرعبداللهیان به تناسب جلسه‌ای که در آن حضور دارد، صرفاً از ایرانیان مقیم خارج از کشور می‌گوید، اما در میان ایرانیان داخل ایران هم هستند کسانی که تحت تأثیر این «ایران هراسی» قرار دارند یا حتی بر آن دامن می‌زنند. یکی از مسیر‌های تشویق نخبگان به خروج از کشور و یا اصرار بر ماندن‌شان در خارج از کشور و مراجعت نکردن به ایران، به‌رغم اتمام مطالعات درسی، همین «ایران هراسی» است. از این رو، برای بازگشت ایرانیان به داخل کشور یا تلاش برای عدم خروج نخبگان باید علیه این ایران‌هراسی اقدام کرد.
موضوع تشویق نخبگان به مهاجرت در دیدار اخیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با نخبگان هم مطرح شد: «یک نکته دیگری که در باب نخبگان وجود دارد بحث مهاجرت است که امروز هم در یکی از صحبت‌ها یک اشاره‌ای شد. خب یک وقت هست که یک دانشجویی بر اساس نیازهایش، بر اساس نیاز‌های فکری‌اش یا بحث خانوادگی‌اش مایل است برود در یک کشوری تحصیل کند؛ این اشکالی ندارد؛ یعنی بنده بار‌ها گفته‌ام که این مانعی ندارد؛ عمده این است که فراموش نکند که بدهکار کشورش است و درس بخوانند و برگردند بیایند؛ لکن آن چیزی که اشکال دارد مهاجرفرستی است. به بنده گزارش داده‌اند -البتّه مال امروز هم نیست، مدّت‌ها است یک چنین چیزی وجود دارد- که در بعضی از دانشگاه‌ها عناصری هستند که جوان نخبه را به ترک کشور تشویق می‌کنند؛ من صریح می‌گویم که این خیانت است؛ این دشمنی با کشور است؛ دوستی با آن جوان هم نیست. امروز در کشور ما جوان‌های نخبه می‌توانند رشد کنند و در برهه‌هایی هم می‌توانند بروند از یک کشور دیگر استفاده کنند و برگردند، امّا اینکه ما یک جوانی را نسبت به آینده کشور ناامید کنیم، دلسرد کنیم، آینده را تلخ و سیاه به او نشان بدهیم که او برود و مهاجرت کند، این را من واقعاً یک خیانتی می‌دانم که بایستی دنبال کنیم.»
رئیسی: موظف به فراهم کردن زمینه‌های بازگشت ایرانیان هستیم
با این حال، پیش از سخنان رهبری هم، رویکرد دولت جدید ایران درباره بازگشت ایرانیان خارج از کشور به ایران، از سوی شخص رئیس‌جمهور علنی و صریح مطرح شده بود. سید ابراهیم رئیسی دو روز پس از انتخابات ۲۸ خرداد و در اولین نشست خبری خود در مقام رئیس‌جمهور منتخب و آینده ایران، گفته بود که دولت، خود را «موظف» می‌داند که زمینه‌های بازگشت ایرانیان به کشور را فراهم کند.
رئیسی تأکید کرد «ما همچنان که نسبت به حقوق و امنیت مردم در داخل کشور خود را مؤظف می‌دانیم نسبت به ایرانیان خارج از کشور هم وظایفی را بر عهده داریم، زیرا آن‌ها ایرانی هستند و ما نسبت به آن‌ها مسئولیت‌هایی را برعهده داریم لذا باید ورود ایرانیان به داخل کشور تسهیل شود و همه دستگاه‌های مربوطه در این باره باید این تسهیل‌گری را انجام دهند. ضمن اینکه سرمایه‌گذاری در کشور از سوی ایرانیان در خارج از کشور بایستی در اولویت قرار گیرد.»
او البته در مقام مدیر اجرایی کشور، طبعاً نگاهی به سرمایه‌گذاری آن‌ها در ایران داشت و گفت امنیت سرمایه‌گذاری آنان را تضمین می‌کند؛ موضوعی که می‌تواند پیوند میان ایرانیان خارج از کشور و ایران را عمیق کند و از جدایی میان آن‌ها ممانعت به عمل آورد: «ایرانی که در خارج از کشور درآمدی را کسب کرده است بهترین مکان و امن‌ترین مکان برای او سرمایه‌گذاری در داخل ایران و سرزمین آبا و اجدادی اوست؛ امنیت هم کاملاً برای این سرمایه‌گذاری وجود دارد، امروز جمهوری اسلامی جزء امن‌ترین کشور‌ها برای سرمایه‌گذاری اقتصادی است و این امنیت را دولت برای همه کارآفرینان و سرمایه‌گذاران و به ویژه ایرانیان خارج از کشور تضمین می‌کند.»
قوه قضائیه: منعی برای ورود به کشور نیست
ممکن است برخی ایرانیان خارج از کشور مسئله‌ای حقوقی برای بازگشت به ایران داشته باشند. اما این موضوعی است که رئیس قوه قضائیه هم آن را مطرح کرده و گفته به وضعیت آنان رسیدگی می‌شود و «بدون بازداشت» می‌توانند برگردند. محسنی اژه‌ای در آن سخنان با اشاره به ابراز تمایل برخی ایرانیان مقیم خارج کشور برای بازگشت به وطن و ابراز نگرانی برخی از آنان نسبت به برخورد‌های قضایی گفته بود «هیچ ایرانی‌ای که تبعه ایران و اکنون در خارج از کشور است، ممنوع‌الورود نیست و منعی برای بازگشت به کشور ندارد. در حال حاضر افرادی در خارج از کشور هستند که اموال و امکانات آن‌ها در داخل سرپرست ندارد و برخی افراد ذی‌نفع آن‌ها را برای بازگشت به کشور می‌ترسانند، اما اگر این افراد برگردند، مسائل مالی آن‌ها در یک تحقیق و بررسی ساده و دقیق روشن و از بلاتکلیفی خارج می‌شوند.»
او گفت: «افرادی هستند که به دلیل آنکه ممنوع‌الخروج بوده‌اند نگرانی دارند که به محض ورود به مرز دستگیر و راهی زندان شوند و به اتهامات آن‌ها رسیدگی نشود که این افراد می‌توانند با هماهنگی با سیستم قضایی و بدون آنکه بازداشت شوند، به کشور بازگردند.»
رئیس دستگاه قضا بر همین اساس به دادستان‌ها و رؤسای کل دادگستری‌ها متذکر شد افرادی که در سالیان دور ممنوع‌الخروج بودند و اکنون نیز حکم جلب ندارند، ضرورتی ندارد صرفاً به خاطر ممنوع‌الخروج بودن، در بدو ورود به کشور دستگیر شوند و حتماً نباید این کار انجام شود و این افراد می‌توانند با اعلام زمان و نحوه ورودشان به مرکز ارتباطات قوه قضائیه یا دادستان‌ها، بدون نگرانی وارد کشور شوند.
ایرانی‌های ممنوع الورود
ایرانی ممنوع الورود نداریم. بلکه کسانی هستند که به دلیل اقدامات خود در بدو ورود به ایران دستگیر می‌شوند و همین هراس آنهاست برای بازگشت. اکنون دولت و دستگاه قضایی چنان که رؤسای این دو قوه اعلام کرده‌اند، عزمی جزم برای حل مشکل دستگیری ایرانیان در بدو ورود به ایران دارند. این عزم جزم البته نیاز دارد که در عمل دیده شود. شهروندان عادی ایران، برای بازگشت به کشور شاید راحت مشکل‌شان حل شود، اما این میان کسانی از افراد سیاسی یا خواننده و بازیگر هستند که خود تمایل به بازگشت دارند، و در عین حال، اینجا با پرونده سیاسی، امنیتی یا فرهنگی مواجه خواهند شد. با آنان چه باید کرد؟ وزیر اصلاحات که از اعضای اتاق فکر فتنه سبز ۸۸ بود و مدت‌هاست از آن مواضع رادیکال عدول کرده و دلش برای حضور در ایران می‌تپد، یا فلان خواننده لس‌آنجلسی که بار‌ها ابراز تمایل کرده که پس از چند دهه به ایران بازگردد، چه باید بکنند؟ شاید اصل مسئله ممنوع الورودی اینجاست.
نظر شما
آخرین اخبار
