رونق اقتصادی با اشتغال خانگی

همه گیری مشاغل خانگی
اینکه گمان کنیم ایران به فکر مشاغل خانگی افتاده و کار جدیدی صورت گرفته، خوش باوری است و در اصل در این زمینه نیز عقب مانده ایم. زیرا هم اکنون کشورهای بسیاری از جمله آمریکا، چین و هند در بحث کسب و کارهای خانگی موفق عمل کرده و کارآفرینی در حوزه مشاغل خانگی را گسترش داده اند. مشاغل خانگی از جمله شیوه های نوین کسب و کار و ایجاد اشتغال است که به دلیل نیاز به حجم پایین سرمایه‌گذاری و سودآوری مطلوب مورد توجه و استقبال بسیار قرار دارد با این حال برای حمایت از فعالان مشاغل خانگی و توسعه کسب و کارهای این حوزه لازم است مشوق های حمایتی نظیر اعمال معافیتهای مالیاتی، پرداخت تسهیلات ارزان قیمت و وام های کم بهره، بازاریابی و بازارسازی محصولات خانگی و حمایت‌های قانونی در قالب اصلاح برخی قوانین زائد و مخل کسب و کار از سوی دولت و دستگاههای مربوطه صورت گیرد تا مسیر فعالیت صاحبان مشاغل خانگی هموار و کاهش بیکاری در سایه اشتغال پایدار تحقق یابد.

سهم 4 تا6درصدی از اشتغال
آمارهای رسمی حکایت از آن دارد که سهم مشاغل خانگی از اشتغال کل کشور ۴ تا ۶ درصد است و در فاصله سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ نزدیک به سه میلیون نفر متقاضی ثبت نام مشاغل خانگی بودند که از این تعداد یک میلیون و ۶۵۰ هزار نفر موفق به دریافت مجوز شدند؛ همچنین از میان افرادی که مجوز فعالیت در حوزه مشاغل خانگی داشتند ۷۷۲ هزار نفر تسهیلات دریافت کردند که برای ۸۵۲ هزار نفر فرصت شغلی ایجاد شده است.به اعتقاد کارشناسان مشاغل خانگی، یکی از بهترین شیوه های کسب و کار برای افراد به ویژه زنان و جوانان جویای کار در قالب خوداشتغالی در منازل است که ضمن ایجاد فرصتهای شغلی جدید زمینه رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی و کاهش بیکاری در کشور را فراهم می کند.

۲۰۰۰ میلیارد وام مشاغل خانگی
از آنجا که هر نوع تولید و اشتغالزایی نیازمند نقدینگی است و کارآفرینان در ابعاد بزرگ کارخانه داری و ابعاد کوچک مشاغل خانگی به نقدینگی نیاز دارند، دولت به فکر تامین نیاز مالی مشاغل خانگی با تسهیلات بانکی افتاد به نوعی که وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی از تصویب پرداخت ۲۰۰۰ میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه به مشاغل خانگی از سوی بانک مرکزی خبر داد و آن را کمک بزرگی به توسعه کسب و کارهای خانگی دانست. محمد شریعتمداری با اشاره به سهم سه درصدی مشاغل خانگی از کل اشتغال کشور می گوید: بانک مرکزی پرداخت ۲۰۰۰ میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه سالانه به مشاغل خانگی را تصویب کرد که منتظر ابلاغ و تخصیص آن هستیم. وی گفت: ۳۰ درصد از این منابع در اختیار ستاد توسعه و ساماندهی مشاغل خانگی کشور و ۷۰ درصد بر اساس سهمیه استانی تخصیص می یابد. وزیر کار گفت: اگرچه این موضوع به بانک مرکزی فشار وارد می‌کند و باید از منابع قرض‌الحسنه پرداخت شود اما کمک بزرگی به توسعه مشاغل خانگی است.

مزیت های اشتغال خانگی
اما اشتغال خانگی امتیازهای بسیاری دارد و بدلیل آنکه اشتغال در خانه صورت می گیرد، رفت و آمد از خانه به محل کار را ندارد و فرد می تواند به محض آنکه آماده بکار شد، فعالیت خود را آغاز کند. این در حالی است که امروزه بسیاری از شاغلان ناچار هستند ساعتها مسیر خانه تا محل کار را طی کنند، زمانهایی که نه تنها هیچ فایده ای برای تولید واشغال کشور ندارد، بلکه باعث بروز ترافیک سنگین، آلودگی هوا، فشار عصبی نیروی کار و بسیاری موارد دیگر می شود. بحث دیگر مساله شیوع کروناست. در شرایطی که ستاد مبارزه با کرونا برخانه ماندن تاکید می کند و مهمترین عامل شیوع کرونا، رفت و آمد در سطح شهر است، مشاغل خانگی می تواند در این مورد نیز نقش آفرین باشد.

حامی زنان سرپرست خانوار
یکی از معضلات جامعه ما، زنان بدسرپرست یا بی سرپرست است و با توجه به نگاهی که در جامعه ایران به زن وجود دارد، امکان اشتغال برای زنانی که به هر دلیل باید هزینه های خود و حتی اعضای خانواده را تامین کنند، بسیار سخت است. از سوی دیگر پديده زنان سرپرست خانوار به طور فزاينده ای در جامعه ما در حال رشد است که جداي از اينکه در سطح فردي اثرات جبران ناپذيري از لحاظ روحي، رواني و حتي زيستي براي اين طيف از جامعه و فرزندان آنها خواهد داشت که در سطح اجتماعي نيز آثار و آسيب هاي فراواني را بر جاي مي گذارد که پيشگيري از آنها به مرتب بهتر از درمان آن خواهد بود. از سوی دیگر امکان فرصت هاي برابر اقتصادي برای زنان در مقایسه با مردان وجود ندارد، در حالی که می توان با اشتغال خانگی امنیت اجتماعی و اخلاقی را برای زنان سرپرست خانوار تامین کرد در حالی که کرامت آنان نیز حفظ شود.

تنوع در اشتغال خانگی
امروزه بدون هیچ مشکلی می توان در خانه شغل ایجاد کرد و به مشاغلی همچون قالی بافی، انواع صنایع دستی، کسب‌وکار اینترنتی، کسب‌وکار تولیدی، کسب‌وکار خدماتی، کسب‌وکار کشاورزی، کسب‌وکار دامداری، کسب‌وکار هنر و سینما و... پرداخت که البته هر کدام بستگی به محل زندگی و شرایط فرد جویای کار شغل خانگی دارد. از سوی دیگر اشتغال خانگی مختص زنان نیست و مردان بسیاری که توان اجاره کارگاه و هزینه های آن را ندارند، به کسب و کار خانگی روی آورده اند.

چالشهای مشاغل خانگی
البته این واقعیت مطرح است که عیب را هم باید دید و قبل از راه‌اندازی یک کسب و کار خانگی، همه چیز را در نظر گرفت.مشاغل خانگی اشکال تداخل کار با زندگی خانوادگی را دارد و معلوم نیست دقیقا کی سر کار هستید و کی در جمع خانواده. از سوی دیگر مسئولیت همه چیز با خود فرد است و چون از کسی دستور نمی‌گیرد، باید همه چیز از تهیه مواد اولیه تا فروش را مدیریت کند. از سوی دیگر چون کارفرمایی بالای سر نیست، نیاز به خودانگیزشی قوی وجود دارد، به موقع سرکار حاضر شدن و موظف به انجام کار بودن باید به صورت جدی دیده شود بنابر این یادگیری مهارت‌های مختلف برای مشاغل خانگی در اولویت است و فرد دایم باید توانمندی خود را به روز کند. نکته دیگر دیربازده بودن است و امکان دارد به این زودیها توقع را برآورده نکند و به عبارت بهتر هرچقدر بیشتر کار کنید، به همان اندازه درآمد خواهید داشت. نکته مهمتر این است که اشتغال خانگی روابط شغلی را کاهش می دهد. بدین معنا که اگر فردی در یک شهرک صنعتی مشغول بکار باشد، با افراد بسیاری در ارتباط است و شاید بتواند مشکلات را در قالب روابط کاری مرتفع کند اما در مشاغل خانگی این امکان وجود ندارد. چالشها بسیار است اما مزیتهای بسیاری هم وجود دارد که می تواند در انتخاب این نوع اشتغال بسته به شرایط فرد موثر باشد.