ابرچالش‌های مالیات ستانی

اصلاحات مالیاتی با درایت
بی شک متولی مالیات ستانی، سازمان امور مالیاتی است که رییس این سازمان گفت: نمی‌توان یک روزه همه مردم را ملزم به ثبت نام در سامانه مالیاتی کرد و پس از آن گفت که اگر ثبت نام نکنید، صورت حساب‌های شما قبول نمی‌شود.به گزارش ایسنا، امید علی پارسا افزود: در کشوری که نواقص مختلفی در بازارهای مختلف و امکانات سوداگری، میانگین نرخ ۳۵ درصدی تورم و سود بانکی ۲۰ درصد دارد، نمی‌توان به راحتی اصلاحات و تغییرات مالیاتی را کلید زد. وی گفت: زمانی که فرهنگ، قوانین، ساختار و بخشودگی‌های موجود در کشور ایراد دارد، اجرای مالیات هم به مشکل برمی‌خورد و آن را از کارکرد اصلی و مناسب دور می‌کند.

100 هزار میلیارد فرار مالیاتی
رئیس سازمان امور مالیاتی گفت: قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان را در چهار فاز مشخص تا پایان سالجاری به پایان می‌رسانیم. اکنون یک میلیون دستگاه کارتخوان ساماندهی شده و به سازمان امور مالیاتی وصل شده و ۳۲۰ هزار پرونده مالیاتی که متعلق به ۸۴۰ هزار دستگاه پوز است، به سازمان امور مالیاتی وصل است و اطلاعات آن در اختیار این سازمان قرار می‌گیرد. وی با اشاره به ۳۷۰ هزار میلیارد تومان معوقات مالیاتی گفت: تنها ۲۰ هزار میلیارد تومان از این میزان قابلیت تحقق طی دو سال را دارد. در حال حاضر میزان فرار مالیاتی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است که ۵۰ هزار میلیارد تومان آن مربوط به فرار مالیاتی و ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر به اجتناب مالیاتی مربوط می‌شود.

امان از توقع آدم بزرگها
پارسا با اشاره به انتظارات عده‌ای از گمرک برای معافیت‌های مالیاتی گفت: فرهنگ تعارف، ملاحظه و رودربایستی وقتی برای مدیریت بنده در سازمان امور مالیاتی نمی‌گذارد و تمام وقت من در روز به ملاقات با آدم‌های بزرگتر از خودم صرف می‌شود که انتظار دارند برای آنها وقت بگذارم و از آنجایی که در جاهای دیگری از سیستم نواقص و مشکلاتی وجود دارد، این افراد انتظار دارند در سازمان امور مالیاتی هم به آنها کمک شود.

پذیرفتن خوداظهاری مالیاتی
رییس سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه ۵۰ درصد خود اظهاری مردم بدون حسابرسی تایید شد گفت: این رویکرد باعث شد ارتباطات فیزیکی مودیان و ماموران مالیاتی بسیار کاهش پیدا کرد. در روزهای اخیر، یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر اظهارنامه‌های خود را پر کردند و نهایت همراهی اصناف را مشاهده کردیم. رئیس سازمان امور مالیاتی گفت: درآمدهای مالیاتی باید دو برابر تورم باشد، اگر درآمدهای مالیاتی تحقق یافته در سال گذشته بیش از میزان تعیین شده در بودجه صورت نمی‌گرفت، حدود ۱۰ درصد به تورم اضافه می‌شد.

اصلاح قانون مالیاتی
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اصلاح قانون مالیاتی را یادآور شد و گفت: در سال ۱۳۹۹ از محل مالیات ۱۸۰ هزار میلیارد تومان برآورد پیش بینی مالیات بود که به ۱۹۲ هزار میلیارد تومان رسید و مالیات بر ارزش افزوده سهم کمتری از مالیات مستقیم داشت. رویکرد ما این بود که این سهم برابر شود. در سال ۱۴۰۰، ۳۷۵ هزار میلیارد تومان منابع مالیاتی در نظر گرفته شد که ۱۵۰ هزار میلیارد تومان آن مالیات مستقیم و مابقی مالیات عملکرد بود این نشان می‌دهد سهم مالیات بر ارزش افزوده رفته رفته به یک دوم مالیات می‌رسد و اگر همین روند استمرار یابد به سهم حداکثری می‌رسد.محمدرضا پورابراهیمی افزود: در سال ۱۴۰۰ برای اولین بار مالیات بنگاه‌های تولیدی پنج واحد درصد کاهش یافت، ما معتقدیم می‌توان کاهش بیشتری در این زمینه اعمال کرد و پایه‌های مالیاتی جدید را جایگزین کرد به این معنا که بتوانیم به تولید کمک کنیم و به عدالت مالیاتی نزدیک شویم.

فرارمالیاتی بدلیل اجرا نشدن قانون
وی با اعلام اینکه سهم مالیات به تولید ناخالص داخلی ۵.۵ درصد بوده که عدد پایینی است گفت: بخشی از آن فرار مالیاتی است. در قانون برنامه ششم توسعه هم این سهم ۱۰ درصد در نظر گرفته شده یعنی یک دوم برنامه را محقق کردیم. به نظر می‌رسد عدم اجرای قانون اصلی‌ترین دلیل فرار مالیاتی است تا جایی که به همین میزانی که وصول مالیات انجام می‌شود ۵۰ درصد فرار مالیاتی وجود دارد، به عبارت دیگر یک دوم میزان وصول مالیات فرار مالیاتی داریم و این به دلیل عدم همکاری سازمان مالیاتی و وزارت اقتصاد است.
معضل معافیت مالیاتی
وی با اشاره به وجود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی گفت: ۳۷۰ هزار میلیارد تومان معوقات مالیاتی است که برخی از آنها مطالبات سازمان مالیاتی است. متاسفانه علی‌رغم ابلاغ قانون جدید تحت عنوان پایانه فروشگاهی از آخر آبان‌ماه سال ۱۳۹۸ این قانون عملیاتی نشده است.
آخرین گزارش این است که از ۱۰ میلیون دستگاه پُز، چهار میلیون هیچ پرونده مالیاتی ندارند و این نشت و فرار مالیاتی نتیجه عدم قانون است که باید در دولت سیزدهم با مراقبت بیشتری در دستور کار قرار گیرد.
علاوه بر این ۸۰۰ میلیون حساب بانکی (یعنی به ازای هر ایرانی ۱۰ حساب بانکی) وجود دارد که نظارتی بر آن نیست و برخی از آنها محل پرداخت‌هایی است که امکان رصد آن وجود ندارد.

بی هویت های اقتصادی
وی با اعلام اینکه پرونده‌های زیادی در ارتباط با کسانی داریم که هویت اقتصادی ندارند، ولی کار اقتصادی می‌کنند گفت: دلیلش عدم اجرای قانون است که از دولت انتظار می‌رود با نگاه دقیق این موضوع را در دستور کار قرار دهد.

اشکالات مالیات ارزش افزوده
پورابراهیمی با بیان این‌که قانون قبلی مالیات بر ارزش افزوده اشکالات متعددی داشت گفت: در قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده سهم درآمد شهرداری و دهیاری‌ها را افزایش دادیم تخصیص منابع از ۹ واحد درصد ارزش افزوده به این شرح است: چهار واحد درصد شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، چهار واحد درصد (دولت، خزانه)، یک واحد درصد سلامت.

طلب پیمانکاران بابت مالیات
وی اضافه کرد: یکی از مشکلات اصلی در حوزه مالیات بر ارزش افزوده این است که جنس رسیدگی به آن یک طرفه است، لذا اصلاحاتی را در هیات رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی در جهت کمک به فعالان اقتصادی اعمال کردیم همچنین در قانون جدید هر پیمانکاری که از دولت طلب دارد تا زمانی که طلبش تسویه نشود پرداخت مالیات هم نخواهد داشت و معاملات نسیه هم مشمول همین موضوع شد.وی ادامه داد: در قانون قبلی کالاهای دخانی نرخ بازدارنده تعریف نشده بود که اصلاح شد و ۶۵ درصد نرخ مالیات برای سیگارهای وارداتی، ۴۵ درصد برای سیگارهای تولید داخل با برند خارجی و ۲۵ درصد برای سیگارهای تمام ایرانی در نظر گرفته شد. همچنین نرخ مالیات کالاهای مضر و نوشابه نیز اصلاح شد و افزایش یافت.