یک ماهی که چند روزی است با خاموشیهای مکرر و حتی گسترده شروع شده و زنگ شرایط اضطراری به صدا درآمده است. حالا مسئولان میگویند که تنها امید میرود با کمک مردم از این شرایط عبور کنیم.
در این باره روز گذشته نشستی خبری با حضور مدیرعامل توانیر، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور و سخنگوی صنعت برق برگزار شد و همین مسأله بخوبی نشان میدهد که چقدر شرایط پیک مصرف آب و برق کشور سخت شده است. در این نشست، مدیرعامل توانیر گفت: خوشبختانه در ۴۰ تا ۴۵ روز گذشته با وجود شرایط سختی که پشت سر گذاشته شد، با همکاری مشترکان بزرگ اعم از صنایع، کشاورزان، مصوبات هیأت وزیران و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، بدون اعمال خاموشی عبور کردیم، اما در روزهای اخیر به دلیل موج گرما این مسأله اهمیت بیشتری پیدا کرده و همکاری مردم بیش از گذشته مورد درخواست است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، «محمدحسن متولی زاده» با اشاره به اینکه امسال بارها اعلام شد سال ۱۴۰۰ از چند جهت سالی استثنایی است، اظهار داشت: گرمای بیسابقه در ایران و اغلب کشورهای جهان عامل اصلی رشد مصرف برق بود. به ازای هر یک درجه افزایش دما حدود ۱۵۰۰ مگاوات به مصرف برق کشور اضافه میشود. در ایران بویژه که ۴۰ درصد مصرف برق صرف وسایل سرمایشی میشود؛ این از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
مدیرعامل توانیر اضافه کرد: مسأله ما برای روزهای آتی است که گرمای شدیدتری در تمام نقاط کشور اتفاق خواهد افتاد بنابراین حساسیت این هفته و هفته آتی بیشتر است و باید توجه دقیقتری صورت گیرد.
وی ادامه داد: موضوع دیگر بحث خشکسالی است که در ۵۰ سال گذشته بیسابقه بوده و عملاً هم منجر به افزایش مصرف در بخش کشاورزی و هم منجر به کاهش ذخیره آب نیروگاههای برقآبی و کاهش تولید این نیروگاهها شده است.ما از یک طرف با افزایش مصرف و از طرف دیگر با کاهش تولید نیروگاهها مواجه هستیم. در اینجا نیاز به همکاری مردم و مشترکان اهمیت بسیار زیادی دارد.متولیزاده همچنین با اشاره به مسأله رمزارزها گفت: این مسأله بویژه در ماههای اخیر به عنوان یک عامل رشد مصرف شناخته شده است. متأسفانه در انتهای سال گذشته و اوایل سال جاری، حجم قابل ملاحظهای از دستگاههای استخراج ارزهای دیجیتال وارد مدار شد و این به عنوان یک مصرفکنندهای که در برنامهها لحاظ نشده بود موجب افزایش مصرف برق شد اما در شناسایی و برخورد با این افراد، کار بهصورت جدی در حال انجام است. طبق آمار، دو هزار مگاوات مصرف برق به این موضوع اختصاص دارد.وی وارد مدار شدن سریعتر چاههای کشاورزی را یکی از عوامل افزایش مصرف برق در کشور عنوان کرد و گفت: حدود ۶ هزار مگاوات مصرف این چاههاست. وسایل سرمایشی هم زودتر و با حجم بیشتر وارد مدار شدند که ۴۰ درصد مصارف ما مربوط به این وسایل است.
وی افزود: امید است گرما پس از یکی دو هفته روند نزولی داشته باشد و تا حدودی از مصرف برق کاسته شود، اما حدود یک ماه آینده شرایط اضطراری است و امید میرود با کمک مردم از این شرایط عبور کنیم.
در همین حال «مصطفی رجبی مشهدی» سخنگوی صنعت برق نیز در این نشست تأکید کرد: مراکز درمانی و حساس هیچگاه در اولویت قطع برق نخواهند بود، اما این مراکز نیز بر اساس الزامات قانونی باید به مولدهای اضطراری برق مجهز باشند.
۱۰۱ شهر کشور در وضعیت قرمز تأمین آب قرار دارند
در همین حال مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور نیز با بیان اینکه برنامهای برای قطع و جیرهبندی آب نداریم، گفت: در حال حاضر از میان ۳۰۴ شهر در معرض تنش آبی، ۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز تأمین آب قرار دارند.
«حمیدرضا جانباز» اظهار کرد: در ۶ حوضه آبریز کشور شاهد کاهش بارشها نسبت به سال گذشته هستیم. بر اساس آمار به طور متوسط وضعیت کاهش بارش در ۶ حوضه آبریز نسبت به سال گذشته ۵۲ درصد کاهش داشته و نسبت به متوسط بلندمدت ۳۷ درصد کاهش بارش را شاهد هستیم.او افزود: بیشتر این کاهش بارشها در حوزه شرق و مرکز فلات ایران با ۵۳ درصد و کمترین (کاهش بارشها) در شمال غرب و حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۱۳ درصد بوده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور خاطرنشان کرد: علاوه بر کاهش بارش در کشور، افزایش بیرویه و زودرس دما نیز موجب نگرانیهایی در کشور شده که مشکلاتی را در تابستان امسال به وجود آورده است. کولرها در مرکز فلات ایران طی ماههای گرم سال حدود ۱۱ درصد آب مصرفی را به خود اختصاص میدهند.
او در خصوص شرایط سدهای تأمین آب شرب نیز خاطرنشان کرد: تأمین آب شرب حدود ۵۰۰ شهر و بهطور دقیق 467 شهر وابسته به منابع آب سدها هستند. اگر نگاهی به وضعیت آب سدهای مهم کشور که وظیفه تأمین آب شرب را دارند، بیندازیم می بینیم میزان ورودی آب سدها در سالجاری آبی نسبت به متوسط سال گذشته ۶۰ درصد و متأسفانه میزان حجم آب سدها هم ۳۴ درصد کاهش را داشته است.
جانباز با بیان اینکه در برخی از استانها تابستان امسال وضعیت سختی داریم، یادآور شد: اگر میزان تولید و مصرف آب برابر باشد وضعیت تنش آبی اطلاق میشود.
او درخصوص سرانه مصرف نیز ادامه داد: مصرف آب شرب در کشور ۳۰۰ لیتر در روز بود که در حال حاضر این عدد در بخش خانگی به ۱۷۹ لیتر به ازای هر نفر کاهش یافته است، اما به نظر میرسد که هنوز جای کار دارد و میتوانیم تا۳۰ لیتر دیگر این عدد را کاهش دهیم.
به گفته جانباز، در کشورهای کم آب این عدد ۱۵۰ لیتر و در کشورهای پرآب ۲۵۰ لیتر است که در برخی جاها به ۳۰۰ لیتر در روز نیز میرسد.
وضعیت در سیستان و بلوچستان حاد است
مدیرعامل شرکت آبفای کشور در خصوص مشکلات تأمین آب سیستان و بلوچستان نیز گفت: طرحهای آبرسانی زیادی را در سیستان و بلوچستان داریم و برای این مسأله چند واحد آب شیرین کن و خط انتقال در نظر گرفتهایم که با همکاری شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران وارد مدار میشود. در تعدادی از استانها نیز اقدامات خوبی انجام شده، در ۲۰۰ روستا عملیات اجرای آبرسانی داریم و بخش زیادی از آن را امسال وارد مدار میکنیم.
جانباز با بیان اینکه وضعیت در سیستان و بلوچستان حاد است و با توجه به اینکه عمدتاً وابسته به منابع آب زیرزمینی هستند، اظهار کرد: در شهری به نام سیرکان با تانکر آبرسانی را انجام میدهیم اما طرحهای آبرسانی برای این استان در حال اجرا است و باید گفت ۱۱ درصد طرحهای آبرسانی کل کشور به این استان اختصاص یافته است.