نسخه چاپی
ارسال به دوستان
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در سفر اروپایی خود با وزیر خارجه جدید اسرائیل، که از مخالفان سرسخت برجام به شمار می‌رود، دیدار کرد.
این مقام اسرائیلی با بیان اینکه اسرائیل در مورد برجام ملاحظات جدی دارد، ادعا کرده است که روش مذاکره در خصوص اختلافات باید به صورت گفت‌و‌گوی مستقیم و حرفه‌‌ای باشد نه در کنفرانس‌های خبری. نخست‌وزیر اسرائیل نیز هفته پیش اعلام کرد این رژیم از سیاست‌های بنیامین نتانیاهو در عدم‌همکاری با آمریکا در مورد ایران فاصله می‌گیرد و با دولت بایدن همکاری خواهد کرد. اکنون این پرسش مطرح است که در آستانه دور هفتم مذاکرات وین، دلایل و اهداف تغییر لحن تیم آمریکا به‌رغم چراغ سبز نشان دادن شرکای اروپایی و اسرائیلی چیست؟ برخی این تغییر لحن را برای ایجاد فشار می‌دانند. آنها می‌خواهند برای پذیرش مواضع‌شان در وین فشار وارد کنند؛ چرا‌که خودشان می‌دانند تهدید علیه ایران بی‌فایده است. شاید دلیل دیگر این باشد که با توجه به اینکه احتمال می‌دهند دولت جدید ایران مواضع تندتری در قبال آمریکا داشته باشد، می‌خواهند از هم‌اکنون به اصطلاح خودشان از موضع بالا صحبت کنند. غربی‌ها مشخصا ترک مذاکرات را بررسی کرده و بعد تصمیم‌گیری می‌کنند. به‌نظر نمی‌رسد آنها بخواهند تنش سیاسی را افزایش دهند؛ امری که مشخصا پایدار نبوده و در صورت طولانی‌شدن مذاکرات ممکن است عملیاتی شود. در راستای بررسی این مسائل «آرمان ملی» گفت‌وگویی با عبدالرضا فرجی‌راد، سفیر پیشین ایران در نروژ داشته است که در ادامه می‌خوانید. مشخصا خواسته‌های طرفین در مذاکرات برجام چیست که مذاکرات را با دشواری همراه کرده است؟ ایران امروز در مذاکرات وین به صورت مشخص تضمین می‌خواهد؛ زیرا یک مرتبه این مسیر را طی و مشاهده کرده است که توافق را برهم زده‌اند. آمریکا نیز خواهان دریافت امتیازات بیشتری است. این امر طبیعی است و طرفین تا آخرین لحظه تلاش می‌کنند امتیازات بیشتری کسب کنند. مشخصا ایران تضمین برای حفظ توافق می‌خواهد و به نظر می‌رسد یکی از گره‌های مذاکرات وین همین موضوع باشد. ترامپ در مصاحبه‌ای اعلام کرده در سال 2024 در انتخابات شرکت می‌کند و این احتمال وجود دارد که او یا هر جمهوری‌خواه دیگری در این انتخابات پیروز شود و بار دیگر این توافق خدشه‌دار شود. باید آمریکا فکری به حال این مقوله کند و تعهد دهد طرف‌های برجام با تغییر دولت این توافق را برهم نزده و اگر بار دیگر این اتفاق افتاد و ایران متحمل ضرر شد، هزینه‌های آن را پرداخت کند. این مشکل اصلی ایران در مذاکرات وین است. انتظار طرف‌های غربی از ایران چیست و کدام موارد مورد پذیرش ایران قرار نگرفته است؟ امروز آنها با میزان غنی‌سازی ایران در سایت‌های هسته‌ای به شدت مشکل دارند و این را به عنوان یکی از دغدغه‌های خود همواره مطرح کرده‌اند. آنها به دنبال این هستند که سانتریفیوژهای پیشرفته را از ایران خارج کنند تا پس از هر اتفاقی ایران سریعا به سمت راه‌اندازی آنها حرکت نکند. آنها قبول نمی‌کنند برخی تحریم‌های خاص را علیه ایران لغو کنند اما ایران نیز روی لغو آنها پافشاری می‌کند و نمی‌خواهد گامی رو به عقب بردارد. آمریکا عنوان می‌کند این تحریم‌ها ارتباطی با برجام قبل ندارد. واقعیت این است که اگر ارتباطی نیز با برجام نداشته باشد اما متاثر از اقدامات ترامپ علیه ایران بوده که پس از خروج از برجام محقق شده است. نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است این است که نباید اجازه داد مذاکرات وین طولانی شود؛ زیرا عوامل مخرب بر آن اثر منفی خواهند گذاشت. جریان تندرو اسرائیل از زمان کلینتون کارشکنی‌های خود را به صورت جدی آغاز کرده و حتی برای دموکرات‌ها نیز موانع زیادی ایجاد کرده است. بایدن با دولت جدید اسرائیل به توافق رسیده که بدون‌هماهنگی با آمریکا دیگر به ایران حمله نکند و از طرف دیگر آمریکا وعده داده است امتیازهای بیشتری در راستای حفظ امنیت اسرائیل از ایران اخذ کند. آخرین نسل سانتریفیوژها، که ایران توانسته آنها را تولید کند، جمع‌آوری آنها خواسته اصلی اسرائیل است و به نظر می‌رسد در مذاکرات وین در این خصوص نیز اختلاف به‌وجود آمده است. امروز یک هماهنگی پشت‌پرده به‌وجود آمده که بر مذاکرات وین تاثیر مستقیم گذاشته است. عربستان و امارات قطعا امروز در حال هماهنگ‌شدن با اسرائیل هستند و دو سفر اخیر وزیرخارجه اسرائیل به ابوظبی نیز در همین راستا بوده است. روند با این توافقات تغییر کرده است؛ به‌گونه‌ای که بن‌سلمان 3 دور با ایران مذاکره کرده و به مقامات اسرائیل نامه نوشته که باید با ایران برخورد جدی‌تر کرد. این موارد همگی ناشی از همان توافق پشت‌پرده میان کشورهای عربی، اسرائیل و آمریکاست. این موضوع هر‌چه زودتر توافق انجام شود مشخصا این کارشکنی‌ها کمتر تاثیرگذار خواهد بود. در راستای اخذ تضمین از طرف‌های غربی برای حفظ بلندمدت برجام چه باید کرد؟ به‌درستی این احتمال وجود دارد که بار دیگر توافق برجام توسط دولت‌های آتی آمریکا نقض شود. هر چه می‌گذرد انسجام جمهوری‌خواهان در آمریکا بیشتر می‌شود و احتمال آمدن ترامپ یا شخصیت دیگری از جمهوری‌خواهان افزایش می‌یابد. به همین علت حرف ایران درست است و باید تضمینی برای حفظ برجام گرفته شود. اوباما نیز نتوانسته در کنگره موافقت در‌خصوص برجام را به‌دست آورد و به همین علت باید راه‌حل دیگری در این خصوص اندیشیده شود. باید یک تعهد مکتوب از طرفین گرفته شود که دیگر با خروج از برجام 2 دیگر تحریمی علیه ایران عملیاتی نشود و ملزم به پرداخت غرامت شوند. ایران باید در کنار تمامی این موارد، کاری کند تا آمریکا نیز از اقتصاد ایران بهره‌مند شود و فقط با اروپایی‌ها همکاری نکند. بهانه ترامپ برای خروج از برجام این بوده که این توافق برای آنها منفعتی نداشته است.
نظر شما
آخرین اخبار
