بر اساس تصاویری که در شبکههای اجتماعی انتشار یافته، بازنشستگان و مستمریبگیران در شهرهای تبریز، اراک، شوش، مشهد، سنندج، شوشتر، قزوین، اردبیل، اصفهان، گرگان، ایلام، کرمان، نیشابور، رشت، شیراز دست به تجمعات اعتراضی زدهاند. این بازنشستگان طی 3 ماه گذشته بارها خواستار افزایش حقوق بازنشستگی خود بر اساس سبد معیشت و نسبت به تورم حاکم بر اقتصاد کشور شدهاند. تا جایی که در نهایت کمیته مزد شورای عالی کارگری اسفند سال گذشته مبلغ سبد معیشت را ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان تعیین کرده است.
تا پیش از افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در سال 1400 که قرار است از فروردین امسال اعمال شود، دریافتی ۶۵ درصد بازنشستگان کارگری 2 میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بود و میانگین دریافتی مستمریبگیران کارگری ماهانه 3 میلیون و ۱۰۰ هزار تومان. حالا با اجرای مرحله دوم "همسانسازی" قرار است میانگین دریافتی بازنشستگان به 3 میلیون و ۹۰۰ هزار تومان افزایش یابد.
بازنشستگان تامین اجتماعی اما خواستار افزایش مستمریها بر اساس هزینه معیشت هستند. کمیته مزد شورای عالی کارگری اسفند 99 مبلغ سبد معیشت را ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان تعیین کرد. در نهایت اما اعضای شورای عالی کار حاضر به افزایش حداقل دستمزد بر اساس سبد معیشت نشدند و تنها حداقل دستمزد برای کارگران بدون سابقه ۳۹ درصد و برای سایر سطوح مزدی ۲۶ درصد افزایش یافت؛ رقمی که شکاف درآمد و هزینه کارگران و بازنشستگان را از آنچه که هست بزرگتر میکند.
بازنشستگان معترض با کوبیدن به قابلمهها، به سفره خالی خود اشاره میکردند و شعار میدادند: «خیلی دروغ شنیدیم و ..»
رنجش بازنشستگان معترض به حدی افزایش یافته است که در رشت خواستار استعفای سالاری، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی شدند و علیه وی نیز شعار دادند. بر اساس آنچه در یک ویدیوی کوتاه که در شبکههای اجتماعی انتشار یافت، بازنشستگان این شهر فریاد می زدند «سالاری .... کن/ تامین اجتماعی را رها کن" و تامین اجتماعی چرا دشمن مایی»!؟
بازنشستگان همچنین خواستار رفع تبعیض در پرداخت مستمری بازنشستگی میان بازنشستگان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگان لشکری و کشوری هستند.
آنها روز گذشته (18 فروردین) نیز در چندین استان از جمله مازندران، البرز و قزوین، مقابل ادارات تامین اجتماعی تجمع کردند و با تاکید بر لزوم اجرای ماده ۹۶ تامین اجتماعی میگویند: در تعیین مستمری ۱۴۰۰ بایستی سبد معیشت و حداقل هزینههای زندگی در نظر گرفته شود. امروز هزینههای زندگی از 8 میلیون تومان فراتر است.
این بازنشستگان میگویند اگر میخواهند متناسبسازی را اجرایی کنند، باید حقوق مزدی بازنشستگان و رساندن دریافتی حداقلی به خط فقر را مورد نظر قرار دهند. مستمری
۴ میلیون تومانی برای تامین هزینههای حداقلی زندگی حتی در کوچکترین و دورافتادهترین شهرهای کشور کفایت نمیکند. حتی نیمی از هزینههای زندگی را پوشش نمیدهد.
وضعیت دریافتی بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی در سالهای اخیر بارها مورد نقد و بررسی مسئولان امر قرار گرفته و هر دفعه وعدههایی داده میشد تا اینکه
همسان سازی حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی برای اولین بار در مرداد ۹۹ اجرایی شد. البته این همسانسازی نتوانست نیازهای معیشتی آنها را تامین کند و در نتیجه تصمیم گرفته شد مرحله دوم همسان سازی در سال ۱۴۰۰ اجرایی شود.
حالا گفته میشود که افزایش حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی با یک رقم بالای ۴ میلیون تومان به حساب آنها واریز خواهد شد. این در حالی است که شک و شبهههایی در مسیر اجرایی شدن این افزایش حقوق و اعداد و ارقامی که قرار است به حساب آنها واریز شود، وجود دارد.
در همینحال، بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی، همچنان معتقدند که در پرداختها به بازنشستگان، تبعیضهایی اعمال میشود و از همین رو، اعتراضها به وضعیت موجود ادامه دارد. اما، مصطفی سالاری مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، در واکنش به این اعتراضها، گفته است که آنچه در اسفند ۹۸ با دو مرحله همسان سازی و افزایش سنواتی برای بازنشستگان صندوق کشوری صورت گرفت افزایش
۱۳۰ درصدی حقوقشان در فروردین ۱۴۰۰ بود. به همین دلیل قرار شد حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی نیز همانند آنها افزایش پیدا کند و مابهالتفاوت حقوق جبران شود.
اما همه اینها در حالی است که پس از اجرای مرحله دوم متناسب سازی و همچنین افزایش سنواتی حقوقها، حداقل حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی قرار است به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برسد و از امروز پنجشنبه پرداختیهای جدید ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار بازنشسته بر اساس حروف الفبا آغاز شود. اگرچه پیشتر هم قرار بود احکام جدید حقوق صادر شود، اما تا به امروز این اتفاق رخ نداده است.
«فرزاد طهماسبی»، کارشناس بیمه تامین اجتماعی در خصوص افزایش حقوق بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی به «آفتاب یزد» میگوید: متاسفانه فشار شدید به سبد خانوار خانوارهای ایرانی با روند رو به افزایش تورم در 2 سال گذشته و تداوم آن در سرآغاز سال 1400 نشانه خوبی نیست و تنشهای اجتماعی و خانوادگی زیادی را دامن زده است.
وی در خصوص بروز مشکلات شدید همسان سازی برای بازنشستگان میگوید: اشتباه دولت این بود که باید برای افزایش حقوقها مبلغ جداگانهای در نظر میگرفت؛ کما اینکه در صندوقهای لشگری و کشوری اعتبار جداگانه برای افزایشها و همچنین متناسب سازی در نظر گرفته میشود، اما برای تامین اجتماعی، این اعتبار از بدهیهای دولت به سازمان پرداخت میشود.
وی با تاکید بر اینکه دولت از اعتبار سازمان تامین اجتماعی و بدهیهایی که در این چند سال روی هم انباشته شده، نسبت به متناسب سازی حقوق بازنشستگان اقدام کرده و از ارث پدرش نمیبخشد میافزاید: پس از ۸ سال، امسال ۸۹ هزار میلیارد تومان بابت رد دیون به تامین اجتماعی در نظر گرفته شده که متاسفانه از همین اعتبار برای متناسبسازی اختصاص پیدا میکند؛ درحالیکه نمایندگان جامعه کارگری و بازنشستگی نیز باید از اموال آنها محافظت کنند؛ نه اینکه بخواهند برای متناسبسازی طی چند سال تمامی اعتبارات را از دست بدهند و اموالشان را بفروشند برای آنکه حقوق بازنشستگان را زیاد کنند.
طهماسبی با بیان اینکه بر اساس قرائن موجود و دادههایی که از تامین اجتماعی به دست آمده است اگر قرار باشد سازمان تامین اجتماعی از دارایی خودش برای همسانسازی حقوق بازنشستگان هزینه کند، به طور حتم طی چند سال آینده چیزی برایش نمیماند و تمامی دارایی خود را از دست خواهد داد اظهار میکند: لذا دولت باید پایه حقوق را افزایش میداد و بن مسکن، بن خواربار و حق اولاد نیز بر روی پایه حقوق میآمد و اینگونه سازمان تامین اجتماعی نیز میتوانست با دریافت حق بیمه، حقوقها را پرداخت کند و مشکلی نیز برایش ایجاد نشود.
این کارشناس تامین اجتماعی در مورد انتقاد از اینکه چرا حقوقها نسبت به تورم شدید رایج در کشور افزایش پیدا نمیکند، میگوید: البته این مساله مختص بازنشستگان هم نبوده و نیست و در کل امسال پایه حقوقها از یک میلیون و ۹۲۰ هزار تومان به ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان افزایش یافته و یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بابت همسانسازی و مابقی نیز مزایای دیگر است که روی هم حداقل حقوق به
۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خواهد رسید. اما با توجه به شرایط سخت حاکم بر اقتصاد و معیشت جامعه به ویژه بازنشستگان درد مضاعف اقتصادی به بازنشستگان نیز قابل درک است.
وی با بیان اینکه بدهی دولت به تامین اجتماعی از ۶۰ هزار میلیارد تومان در ابتدای دولت روحانی به بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در زمان حاضر رسیده است، میافزاید: در سال جاری نیز ۸۹ هزار میلیارد تومان بابت بدهی به تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد که هنوز مشخص نیست چه شرکتهایی قرار است به این سازمان داده شود و در میان آنها احتمالاً شرکتهای ورشکسته یا کمبازده نیز وجود دارد.
طهماسبی اظهار میدارد: اگر نظام تامین اجتماعی ایران یک ظرف چند لایه در نظر گرفته شود که هر کدام از این لایهها به سبب داشتن حفرههای بزرگ و کوچک در سطح خود، میزان بالایی نشتی دارند، بهتر میتوان چرایی ریزش دیوارههای آن را درک کرد.
وی با اشاره به اینکه یک نظام تامین اجتماعی مترقی، امکان ترمیم حفرهها و ترکهای ایجاد شده بر سطح خود را دارد تاکید میکند: چنین نظامی میتواند با تغییرها و ناملایمات برخواسته از بحران سازگار شود و خطر را از روی سر جامعه زیر پوشش خود، کوتاه کند.
تصویب افزایش حقوق ۳۹ درصدی برای بازنشستگان تامین اجتماعی
هیات وزیران در جلسه عصر روزگذشته چهارشنبه ۱۸ فروردین همزمان با گردآوری گزارش «آفتاب یزد» از سوی تحریریه این روزنامه، با پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر افزایش مستمری بازنشستگان و مستمری بگیران سازمان تامیناجتماعی در سال ۱۴۰۰ و مرحله دوم متناسبسازی حقوق مستمری بگیران موافقت کرد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، در این جلسه که به ریاست حسن روحانی برگزار شد، هیات وزیران با پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر افزایش مستمری بازنشستگان و مستمری بگیران سازمان تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۰ و مرحله دوم متناسبسازی حقوق مستمری بگیران موافقت کرد.
در این جلسه همچنین مصوب شد از ابتدای فروردین ماه 1400، همه مستمریهای بازنشستگی، از کارافتادگی و مجموع مستمری بازماندگان مشمولین قانون تامین اجتماعی که تا پایان سال ۱۳۹۹ برقرار شده است، براساس مصوبه شورای عالی کار برای دریافتکنندگان حداقل مستمری، از کارافتادگی جزیی و سایر افرادی که مستمری آنان به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه برقرار شده به میزان ۳۹ درصد مستمری آنان در پایان اسفند ماه ۱۳۹۹ افزایش یابد.
برای سایر سطوح بالاتر از حداقل مستمری نیز به میزان ۲۶ درصد مستمری آنان در پایان اسفند ماه ۱۳۹۹ به علاوه مبلغ ثابت ۲ میلیون و ۴۸۳ هزار و ۵۵۰ ریال افزایش مییابد.
همچنین به منظور ترمیم بخشی از متناسبسازی مرحله دوم حقوق مستمری بگیران و در اجرای دادنامه هیات عمومی دیوان عدالت اداری، مبلغ عائلهمندی و حق اولاد همه مستمری بگیران واجد شرایط، همانند بازنشستگان دستگاههای اجرایی وفق بند (۴) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری تامین و پرداخت میشود.