سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه در رأس هیئتی برای شرکت در این نشست دوشنبه شب وارد وین شد. در این سفر نمایندگانی از سایر دستگاهها از جمله بانک مرکزی، وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی، عراقچی را همراهی کردند.
در حاشیه نشست کمیسیون، به روال معمول، جلسات دوجانبه با روسای سایر هیئتهای 1+4 برگزار شد. شامگاه دوشنبه دیدار دوجانبهای با چین انجام و صبح سهشنبه نیز دیدارهایی با هیئت روسیه و اتحادیه اروپا صورت گرفت.
وزارت امور خارجه ایران دیروز با اشاره به نشست کمیسیون مشترک برجام، اعلام کرد که هیچ نمایندهای از آمریکا در نشست کمیسیون مشترک یا نشستهای کارشناسی مرتبط با آن شرکت نخواهد کرد. وزارت امور خارجه ایران بار دیگر تأکید کرد که هیچگونه مذاکره مستقیم و غیرمستقیم با آمریکا در دستورکار هیئت ایرانی نیست و مذاکرات صرفا درچارچوب برجام و با حضور نمایندگان ایران و کشورهای 1+4 خواهد بود. عصر دیروز دور نخست نشست حضوری کمیسیون مشترک برجام که در گراندهتل شهر وین برگزار شد، با توافق برای ادامه رایزنیها در سطح کارشناسی پایان یافت. دور نخست این نشست به مدت یک ساعت به طول انجامید. بر اساس توافق صورت گرفته، دو نشست کارشناسی موازی بین اعضای کمیسیون مشترک برجام جهت انجام رایزنیهای فنی در حوزه رفع تحریم و هستهای تشکیل شد. در این نشستهای کارشناسی بحث و رایزنی درخصوص جنبههای فنی و جزئیات مسائل مربوط به لغو تحریمها و مسائل هستهای انجام شد و قرار شد نتیجه بحثها به کمیسیون گزارش شود.
رفع تحریمها، اولین و ضروریترین اقدام برای احیای برجام
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیئت ایرانی در نشست کمیسیون مشترک برجام تأکید کرد: رفع تحریمهای آمریکا، اولین و ضروریترین اقدام برای احیای برجام است و جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد به محض رفع تحریمها و پس از راستیآزمایی آن، اقدامات جبرانی هستهای خود را متوقف کرده و به اجرای کامل برجام برگردد.
به گزارش فارس، آنگونه که سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران پیش از این عنوان کرد دستورکار این جلسه، رفع تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه ایران و چگونگی اجرای تعهدات طرفهای مقابل است.
این نشست پس از آن برگزار شد که در نشست مجازی قبلی کمیسیون در روز جمعه ۱۳ فروردینماه طرفین توافق کردند ادامه مذاکرات را در روز سهشنبه ۱۷ فروردینماه بهصورت رودررو ادامه دهند. آنگونه که سعید خطیبزاده روز دوشنبه ۱۶ فروردینماه در نخستین نشست هفتگی خود با خبرنگاران در سال ۱۴۰۰ اعلام کرد گفتوگوها ناقص بود و ادامه آن رفت برای کمیسیون حضوری.
فرمول آمریکا در مورد رفع تحریمها
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شامگاه دوشنبه درباره سازوکارهای مدنظر واشنگتن درخصوص رفع تحریمها علیه ایران توضیحاتی ارائه کرد.
پرایس در پاسخ به سؤال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا امیدوار است بازگشت به برجام ظرف دو ماه محقق شود گفت که نمیتواند برای این موضوع چارچوب زمانی تعیین کند. او همچنین در پاسخ به اینکه آیا ممکن است واشنگتن تحریمهای غیرهستهای علیه ایران را رفع کند گفت چیزی که میتواند بگوید این است که آمریکا هیچ اقدام یکجانبهای برای «قرار دادن ایران در وضعیتی بهتر» انجام نخواهد داد.
ند پرایس گفت: چیزی که میتوانم بگویم این است که ما هیچ حرکت یکجانبهای برای قرار دادن ایران در وضعیتی بهتر یا ترغیب ایران انجام نخواهیم داد. وی اضافه کرد: هدف ما از این گفتوگوها، فراهم کردن مقدمات برای پایبندی دوجانبه است. فرمولبندی اولیه هنوز هم صادق است که عبارت است از رفع محدود تحریمهای هستهای در ازای وضع محدودیتهای دائمیو قابل راستیآزمایی علیه برنامه هستهای ایران.
همچنین جن ساکی سخنگوی کاخ سفید درباره نشست وین گفت: دیپلماسی ممکن است زمان ببرد و گاهی اوقات سرعت آن نیست که همهترجیح دهند. انجام فرآیند دیپلماتیک زمانبر است و من پیشبینی ندارم که چقدر طول میکشد. ساکی در پاسخ به این سؤال که «آیا رئیسجمهوری همچنان بر کاهش ندادن تحریم پیش از بازگشت ایران به انطباق کامل به تعهداتش باقی است» گفت: سیاست او در این زمینه یا اینکه ما باید از طریق گفتوگو حرکت کنیم، تغییر نکرده است.
روزنامه لسآنجلستایمز در گزارشی نوشت: چند مقام پنتاگون بر این باورند که با توجه به تشدید اوضاع، بهتر است واشنگتن در حصول توافق محدودکننده با ایران تاخیر نکند.
توافق طولانیتر و کاملتر!
رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران گفته واشنگتن بعد از بازگشت به برجام دنبال توافق طولانیتر با ایران خواهد بود.
«مالی» در مصاحبه با رادیوی ملی آمریکا (ان.پی.آر) در پاسخ به اینکه دولت آمریکا در صورت بازگشت به برجام در توافق بعدی دنبال چه خواهد بود گفت: «چیزی که دنبال آن خواهیم بود، اول از همه، توافقی طولانیتر خواهد بود».
او در ادامه گفت: با آنکه این توافق برای مدتی پابرجا است و برخی از مفاد آن هم تا ابد ادامه دارند اما بهتر است در اینجا هم مثل همه توافقهای کنترل تسلیحاتی ببینیم آیا میتوان به توافقی متعاقب برای طولانیتر کردن چارچوبهای زمانی رسید یا خیر.
این مقام آمریکایی در ادامه به تکرار ادعاها درباره برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای ایران پرداخت و آن را مایه نگرانی برای آمریکا توصیف کرد.
رابرت مالی گفت: «همانطور که میدانید ما نگرانیهایی درباره برنامه موشکهای بالستیک ایران داریم. ما نگرانیهایی درباره فعالیتهای آنها در منطقه داریم. میخواهیم درباره همه این موارد گفتوگو کنیم».
مالی در پاسخ به این سوال که آیا از نظر او لازم است قبل از انتخابات ریاستجمهوری ایران بر سر برجام توافق حاصل شود گفت: «ضرورتی ندارد».
نماینده دولت آمریکا در امور ایران گفت: ما با هر کسی که در قدرت باشد مذاکره خواهیم کرد. اگر بتوانیم قبل از انتخابات به تفاهم برسیم، خوب است. اگر هم نتوانیم، با هر کسی که سر کار باشد، این مسیر را ادامه میدهیم.
رابرت مالی تصریح کرد: نمیتوانیم واقعیت انتخابات را نادیده بگیریم ولی نمیتوانیم اجازه دهیم این موضوع سرعت کارمان را به ما دیکته کند.
عدم جدی بودن!
مالی در ادامه در اظهارنظری گستاخانه گفت: اصرار ایران در لغو تحریمها نشاندهنده عدم جدی بودن آن در بازگشت به توافق نامه است. این اظهارنظر در حالی است که آمریکا باید طبق تعهدات برجامی خود، تمامی تحریمها را لغو میکرد. حالا علیرغم سرپیچی واشنگتن از اجرای تعهدات، این مقام آمریکایی مطالبه به حق ایران را «عدم جدی بودن» نامیده است.
مذاکرات فرابرجامی؛هرگز
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی عصر سهشنبه در توئیتی در پی برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام در وین نوشت: فارغ از اینکه اروپا، اراده یا توان مجابسازی آمریکا برای لغو یکباره همه تحریمها و بازگشت واشنگتن به تعهدات خود را داشته باشد یا نه، امکان ورود ایران به مذاکرات فرابرجامی تحت هیچ شرایطی وجود نخواهد داشت.
یک منبع مطلع نزدیک به تیم ایرانی حاضر در نشست وین بامداد سهشنبه به شبکه پرستیوی گفت که ایالات متحده هیچ انتخابی بهجز برداشتن تمام تحریمهای ضدایرانی، آنهم به شکلی که قابل راستیآزمایی باشد، ندارد.
این منبع ایرانی- که نامش فاش نشد- تأکید کرد که پاسخ واشنگتن به پایبندی یکجانبه ایران به الزاماتش ذیل برجام، نباید چیزی جز اقدام یکجانبه آنها برای برداشتن تمام تحریمهای ضدایرانی باشد.
پرستیوی به نقل از وی گزارش داد: تهران هیچ نتیجهای از نشست وین به جز برداشته شدن تمام تحریمها را نمیپذیرد. دستور کار تیم ایرانی در گفتوگوهای وین مشخص است. ایران فقط زمانی که تمام تحریمهای آمریکا برداشته و راستیآزمایی نیز شدند، اقدامات برای بازگشت به تعهدات برجامی را آغاز میکند.
تعجبآور نیست ایران درباره قصد آمریکاتردید کند
روزنامه آمریکایی لسآنجلس تایمز در مقدمه سرمقاله خود به قلم هیئت تحریریه این نشریه نوشت: جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا باید روشن کند که در صورت موافقت ایران به بازگشت کامل به تعهدات خود طبق این توافق، مایل است به سرعت برای برداشتن تحریمهای بازاعمالشده از سوی ترامپ اقدام کند.
لسآنجلس تایمز سپس با اشاره به خروج ترامپ از برجام علیرغم گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمیمبنی بر اینکه ایران به تعهداتش پایبند بوده، افزود که «بایدن در دوران کارزار انتخاباتیاش گفته بود که آمریکا در صورت بازگشت ایران به پایبندی به تعهداتش، به برجام بازخواهد گشت، اما اظهارات وی این برداشت را در برخی اذهان ایجاد کرد که ایران باید ابتدا اقدام کند». در ادامه این مقاله آمده است: زمینه تاریخی در اینجا اهمیت دارد. دولت ترامپ سیاست فشار حداکثری علیه ایران را ادامه داد؛ کارزار تحریمهای اقتصادی که بهنظر میرسید تلاشی برای تغییر رژیم در ایران است. این سیاست گرچه خسارت زیادی به مردم ایران وارد کرد، اما با شکستی ناخوشایند مواجه شد. با توجه به چنین سابقهای، تعجبآور نیست که ایران درباره قصد آمریکاتردید دارد.
پکن:آمریکا باید بدون قید و شرط به برجام بازگردد
ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز سهشنبه در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار «شینهوا» ابراز امیدواری کرد که در نشست کمیسیون مشترک برجام، مسئله لغو تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد.
لیجیان در ادامه ضمن انتقاد از تحریمهای یکجانبه واشنگتن علیه جمهوری اسلامی همچنان ادامه داد: پکن همچنین از تعاملات اعضای برجام با ایالات متحده به شیوهای مناسب حمایت میکند و امیدواریم که تمامی طرفین درخصوص طرح بازگشت ایالات متحده و ایران به تعهداتشان به اجماع برسند.
این دیپلمات چینی سپس تصریح کرد: آنچه که میخواهم بر آن تأکید کنم این است که خروج یکجانبه آمریکا از برجام توافقات تمامی اعضای این توافق هستهای را تضعیف کرد و این دلیل اصلی و ریشهای بحران فعلی در زمینه برنامه هستهای ایران است.
وی با تأکید بر لزوم بازگشت بدون قید و شرط آمریکا به برجام توضیح داد: ایالات متحده باید بدون قید و شرط به برجام بازگردد و تمامی تحریمهای غیرقانونی علیه ایران را لغو کند و اعمال قدرت بر طرفهای دیگر را کنار بگذارد.
مجید تخت روانچی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک در توئیتی با بیان اینکه آمریکا تاکنون وعده کارزار انتخاباتی بایدن برای بازگشت به برجام را عملی نکرده، نوشت: اگر آمریکا تمامی تحریمها را بردارد، پس از آن ایران تمامی تدابیر جبرانی را متوقف میکند.
ادعای بدهکارهای برجام
شبکه الجزیره به نقل از اتحادیه اروپا گزارش داد: ما میخواهیم توافق هستهای را به مسیر اصلی برگردانیم و طرفهای آن را به پایبندی به الزاماتش مجاب کنیم.
اتحادیه اروپا بهجای این موضعگیریهای مضحک باید به تعهدات برجامی خود عمل کرده و بدهی خود را به ایران تسویه کند. اعضای اروپایی برجام 11 تعهد برجامی دارند که تاکنون به هیچ عنوان به این تعهدات عمل نکردهاند.
وبگاه لبنانی النشره با مقایسه اوضاع ایران در زمان امضای توافق هستهای در زمان رئیسجمهور اسبق آمریکا و بررسی چالشهای کنونی واشنگتن، نوشت که اکنون این اروپا و آمریکا هستند که به توافق با ایران نیاز دارند نه تهران.
انریکه مورا، هماهنگکننده اتحادیه اروپا و رئیس کمیسیون مشترک در توییتی نشست کمیسیون مشترک برجام در وین را سازنده خواند و توضیحاتی را ارائه داد.
مورا در این خصوص نوشت: نشست کمیسیون مشترک سازنده بود. اتحاد و همت برای یک روند دیپلماتیک مشترک با دو گروه کارشناسی درباره اجرای (تعهدات) هستهای و لغو تحریمها وجود دارد. وی افزود: بهعنوان هماهنگکننده من تماسهای جداگانه در وین را با همه طرفهای مربوطه از جمله آمریکا تشدید خواهم کرد. همچنین یک مقام اروپایی از قصد طرفهای برجام برای تشکیل کارگروههایی با هدف تهیه فهرست تحریمهای قابل رفع علیه ایران خبر داد.
جمعه؛ دور دوم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام
خبرگزاری کیودوی ژاپن خبر داد که دور دوم گفتوگوها میان اعضای کمیسیون مشترک برجام روز جمعه (۹ آوریل، ۲۰ فروردین) در وین برگزار میشود.