دراز كشيده و دستها بالاست، گويي خسته باشد و دستها را بالا گرفته تا خستگي در كند، پارچهاي روي سر و صورت را پوشانده، در پهلوي سمت راست لباس فرمي كه به تن دارد لكهاي ديده ميشود، بند پوتينها محكم است، انگار قصد دارد دقيقهاي ديگر بلند شود و كار را از سر بگيرد. اندكي پايينتر از او همكارش است با همان لباسهاي فرم، دراز كشيده بر زمين، پايي روي پاي ديگر، يكي از دستها مشت كرده روي شكم و دست ديگر به سمت صورت قرار گرفته، شلوار خاكي و پوتينهاي بسته شده، در پهلوي سمت راست لكهاي قرمز رنگ، نشانهاي از خوني كه ريخته شده. رد خون را كه بگيري به ماشين نيسان پيكاپ سفيد ميرسي و شيشههاي خرد شده كه روي صندليهاي جلو و عقب ريخته، پوكه فشنگ كنار برفپاككن جا خوش كرده. پلاك ماشين به واسطه دولتي بودن قرمز است مثل پهلوي «مهدي مجلل» و «ميكاييل هاشمي» دو ماموري كه پهلويشان سرخ است به واسطه انجام وظيفه و تعقيب شكارچيان غيرمجاز اينبار در منطقه «فيله خاصه» استان زنجان. عصر دوشنبه 16 فروردين آنها در ارتباط با پاسگاه اعلام ميكنند كه در حال تعقيب نيسان متخلفان هستند، تماسهايي كه ادامه داشت به يكباره قطع ميشود نه مهدي مجلل و نه ميكاييل هاشمي هيچكدام تلفنشان را جواب نميدهند، شب شده و خبري از آنها نيست، شبي پر هول كه فرداي آن خبر از واقعهاي تلخ ميدهد. صبح سهشنبه 17 فروردين 1400 براي بسياري با چند تصوير آغاز شد، تصوير دو محيطبان غرق در خون، ماشين محيطباني با شيشههاي شكسته و پوكه تفنگي كه معلوم است چه هدفي را دنبال كرده. به ظهر 17 فروردين نرسيده خبر بازداشت دو متخلف مخابره شد و البته خبري كه ممكن است متخلفان ديگري هم در اين پرونده دخيل باشند، فضا ملتهب است، همكاران محيطبان توان صحبت ندارند، بسياري خشمگينند و از تخلفها ميگويند، برخي تلاش ميكنند مساله را ريشهيابي كنند و معتقدند تا زماني كه منشا شناخته نشود، جامعه محيطزيست بايد رخت عزا را از تن درنياورد و سياهپوش مرداني باشد كه براي حفاظت از طبيعت در درگيري با متخلفان كشته ميشوند. مرداني كه جزو راستينترين حافظان اين سرزمين هستند و همين موضوع آنها را در معرض خطر قرار ميدهد.
رضا رمضاني از كارمندان محيطزيست زنجان است كه نه دو همكار بلكه دو دوستش را از دست داده، كساني كه او به سلامت كاريشان اعتماد داشته و اتفاقا از برخي تخلفهايي كه اداره كل پيگيري نميكرد توسط آنها مطلع ميشد. او دست پايين سازمان محيطزيست در برابر متخلفاني در حوزههاي سدسازي، معدن، صنايع، حياتوحش و ... را عاملي بر شهادت مهدي مجلل و ميكاييل هاشمي ميداند. به گفته او همين چند ماه پيش بود كه برداشت شن و ماسه از داخل منطقه «فيله خاصه» بدون مجوزهاي محيطزيستي براي پروژهاي كه آن هم خلاف مقررات محيطزيست بود و به پسماندهاي صنايع روي برميگشت، روي داد. او خود بارها در برابر گزارشهايي كه از تخلفاتي كه روي ميدهد تهديد شده، نتيجه تخلفاتي كه از سوي برخي ارگانها بدون پيگيري ميماند، چيست؟ جز اين است كه سايرين هم تشويق به تخلف ميشوند. زماني كه تخلفهاي اينقدر آشكار، پروژههايي چنين رسوا در حوزه آلودگي انجام ميشود و ارگانها به جاي رسيدگي به اين انتقادات و تخلفها از چنين طرحهايي تحت لواي اشتغالزايي حمايت و براي آنها مجوز صادر ميكنند، ساير متخلفان به خود جسارت داده و با كساني كه حاضر نيستند زير بار فساد روند چنين برخوردي ميكنند. چند بار در فيلمها ديدهايد كه سارقي از بانكي سرقت كرده و زمان بيرون رفتن اگر كيسهاي پاره شود عده زيادي هم اين پولها را برميدارند. آنها گرچه شريك سرقت مسلحانه نيستند ولي ميبينند در اين آشفته بازار كه نيروهاي حفاظتي بانك قادر به حفاظت نبودهاند بنابراين سهمي براي خود برميدارند. در حوزه محيط زيست هم ما شركتهاي بزرگ آلاينده داريم كه آلودگي ايجاد ميكنند، منابع آب را از بين ميبرند، سدسازي ميكنند و ... كه به آنها رسيدگي درستي صورت نميگيرد بنابراين هر كسي به خود اجازه ميدهد به جان محيطبان ما تعرض كند. رمضاني دو دوست و همكارش را از دست داده، انتقادهايش ناديده گرفته شده و پيشبينيهايش درباره تبعات تخريبها درباره منطقه درست درآمدهاند هر چند بابت هر كدام آنها مواخذه شده است.
رضا گلجاني، كارشناس حياتوحش اولين جملهاي كه ميگويد، اين است: «توان داغ ديدن نمانده، خداوند به خانواده اين عزيزان صبر عطا كند.» او معتقد است كاري كه ميتواند در پيشگيري از اين اتفاقات كمك كند، واكاوي دقيق انگيزه و شرايط رواني، محيطي، اجتماعي و خانوادگي متخلفان است. اگرچه اينها دادههايي هستند كه با اشك و خون آميخته شدهاند، اما جمعآوري و تحليل آنها توسط متخصصان جرمشناسي، روانشناسي، علوم اجتماعي و حقوق ميتواند در پيشگيري از وقوع فجايع مشابه كمككننده باشد.
داوود ملكي هم كه سالهاست همصحبت محيطبانان در پاسگاههاست و در زمينه تجهيز پاسگاهها و نيروهاي محيطباني تلاشهاي فراواني انجام داده معتقد است بايد تغيير رويهاي صورت گيرد تا اين نبردهاي خونبار پايان گيرد. به ويژه در سالهاي اخير كه با افزايش مشكلات معيشتي در كنار ساير عوامل محيطزيست ايران هزينههاي سنگيني را متحمل شده و خدومترين و صادقترين نيروهايش را از دست داده است.
مهدي مجلل و ميكاييل هاشمي آخرين محيطبانان شهيد ايران نيستند، همه ميدانيم به ازاي هر محيطبان حداقل 300 اسلحه در كشور وجود دارد، اين يعني ما در نبردي نابرابر قرار داريم كه بايد براي آن فكري فارغ از جنس تقابل و درگيري داشته باشيم به ويژه كه بخشي از مسائل مرتبط با اين تقابل نظير سخت شدن شرايط معيشتي و... از اختيار سازمان حفاظت محيطزيست خارج است. تكرار رويههاي پيشين يعني تلنبار شدن داغي بر داغ، سياه شدن گروهي و صفحهاي، به اشتراك گذاشتن آگهي تسليتي و افزودن نامي بر ليست بلندبالاي شهداي محيطبان.
۱۴۱ محيطبان در كشور به درجه رفيع شهادت نائل شدند
سرهنگ جمشيد محبتخاني فرمانده يگان حفاظت محيط زيست كشور شهريور1399 به ايرنا گفت: ۱۴۱ تن از محيطبانان به واسطه حفظ محيط زيست به درجه رفيع شهادت نائل شدند.اين در حالي است كه سه هزار و ۵۰۰ محيطبان در سازمان حفاظت محيط زيست فعال هستند كه پنج درصد آنها تاكنون شهيد شدند.اين آمار قابل مقايسه با شهداي ديگر نهادهاي اداري نيست همچنين ۲۷۳ محيطبان به علت اصابت تير جانباز شدند.
سرهنگ محبتخاني گفت: محيطبانان با وجود اينكه لباس، اسلحه و ديگر لوازم يك فرد نظامي را دارند و ۹۰ درصد افراد مقابل آنها مسلح هستند اما به اين افراد به جاي يك فرد نظامي به مثابه يك كارمند توجه ميشود.
جزييات جديد از نحوه شهادت دو محيطبان زنجاني
زنجان- بنا به گفته فرمانده يگان حفاظت سازمان حفاظت محيطزيست، دو محيطبان زنجاني با تير جنگي به شهادت رسيدهاند. سرهنگ جمشيد محبتخاني در گفتوگو با شبكه خبر، با اشاره به جزييات شهادت دو محيطبان زنجاني با بيان اينكه روز (۱۶ فروردينماه) ساعت 30: 18 دو محيطبان در منطقه فيله خاصه به سرنشينان يك دستگاه نيسان مشكوك ميشوند كه اقدام به تعقيب اين افراد كه در حال شكار غيرمجاز بودند، ميكنند. او تصريح كرد: تعقيب و گريز ادامه داشته و سرنشينان خودروي نيسان، خودرو را به سمت جاده زنجان به قزوين هدايت ميكنند كه در اين شرايط نيروهاي محيطزيست از طريق تماس با تلفن همراه و بيسيم مراتب را به مسوولان امر گزارش ميدهند. اين مسوول ادامه داد: در ادامه تعقيب و گريز، خودروي شكارچيان غيرمجاز وارد مسير فرعي شده و تعقيب يك ساعت ادامه داشته كه از ساعت 30: 19 ارتباط محيطبانان با مركز قطع ميشود كه بلافاصله نيروها وارد عمل ميشوند كه با تاريك شدن هوا جستوجوها به نتيجه نميرسد. فرمانده يگان حفاظت محيطزيست با بيان اينكه صبح (۱۷ فروردينماه) و با تلاش نيروها پيكر اين دو شهيد در كنار خودروي خود پيدا شد كه متاسفانه شكارچيان، آنها را با تير جنگي به شهادت رساندند كه در اين رابطه پرونده تشكيل شده و موارد در حال بررسي است.
درخواست كلانتري از دستگاه قضا براي رسيدگي فوري
رييس سازمان حفاظت محيط زيست خواستار رسيدگي فوري دستگاه قضا به شهادت دو تن از محيطبانان استان زنجان شد.
به گزارش پايگاه اطلاعرساني سازمان حفاظت محيط زيست، در متن پيام تسليت عيسي كلانتري آمده است: «شهادت سربازان پر افتخار عرصه حفاظت از محيط زيست، محيطبان شهيد مهدي مجلل و محيطبان شهيد ميكاييل هاشمي را به خانواده مكرم اين دو شهيد، جامعه علاقهمندان و فعالان محيط زيست و تمامي محيطبانان كشور تبريك و تسليت عرض ميكنم.
بيترديد ياد، خاطره و ايثارگريهاي خالصانه آن شهداي ارجمند در سطوح مختلف حفاظت از آب و خاك ايران اسلامي، الهامبخش تمامي دلدادگان به طبيعت و نسلهاي امروز و فرداي اين مملكت خواهد بود.
اينجانب ضمن درخواست از دستگاه محترم قضايي براي رسيدگي فوري به اين جنايت و شناسايي، دستگيري و صدور راي قاطعانه براي عاملان كه موجب درس عبرتي براي ساير متجاوزان به جان محيطبانان و عرصههاي طبيعت شود، از خداوند متعال بر آن شهداي عزيز رفعت جايگاه و غفران الهي را مسئلت ميجويم.»