معاون اول رئیسجمهور و وزیر صمت در جلسه ستاد تنظیم بازار، مباحث تنظیم بازار شب عید را آسیبشناسی میکنند! آشفتگی بازار مرغ در روزهای پایانی سال به جایی رسیده که دیگر گفتاردرمانی مسئولان جوابگو نیست و باید طرح جدیدی برای عرضه منظم مرغ اندیشیده شود. مضاف بر اینکه حرف و حدیثها درباره اختلاف در زمان ممنوعیت صادرات مرغ و زمان اجرای آن و برخی دستها که در کار عمومیسازی این صفها هستند، بالا گرفته است و مردم وضع بازار مرغ را عادی نمیبینند و اتفاقاً آن را «تدبیر» شده میپندارند!
هفته گذشته، ستاد تنظیم بازار اعلام کرد که عرضه مرغ در چهار منطقه در تهران صورت گیرد تا مردم در مناطق مختلف تهران به آسانی بتوانند مرغ خریداری کنند و همزمان عرضه مرغ حوالهای را حذف و فقط به دارندگان جواز کسب در تهران و شهرستانها مرغ تحویل داده شود. با اتخاذ این تصمیم نه تنها مشکل تأمین مرغ رفع نشد، بلکه باعث شد در سه منطقه عرضهکننده مرغ نایاب و فقط در یک منطقه عرضه صورت گیرد. در این میان در برخی از مناطق و استانها، مرغ دولتی با قیمت ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان نیز عرضه شد که به دلیل تقاضای بازار و عدم دسترسی عموم مردم به مرغ دولتی به نابسامانی بازار دامن زد و مسئولان ستاد تنظیم بازار وعده دادند که در هفته پایانی اسفند توزیع افزایش و قیمتها کاهش یابد که این وعده نیز محقق نشد.
تغییر شیوه عرضه از حوالهای به جواز ناکام ماند
روز گذشته بازار مرغ همچنان ناآرام بود. مرغفروشها در میادین عرضه مرغ به ویژه میدان بهمن تهران ساعتها در انتظار تحویل مرغ ماندند و در نهایت دست خالی به مغازههایشان برگشتند و صدها نفر نیز در صفهای طویل خرید مرغ دولتی در انتظار خرید ماندند تا شاید بخت یارشان باشد و بتوانند دو عدد مرغ ۵/ ۱ کیلویی خریداری کنند.
خبرهای رسیده از بازار حاکی از آن است که از سهشنبه هفته گذشته تاکنون در برخی از محلههای تهران و سایر شهرستانها مرغفروشها مرغی برای عرضه ندارند، اما یخچالهای فروشگاههای زنجیرهای مملو از مرغ با قیمت گران است (کیلویی ۴۵ هزار تومان). فعالان بازار مرغ از حضور مافیا و دلالی در خارج از میدان بهمن خبر میدهند و میگویند: باید تا ساعت ۴ بعدازظهر منتظر بمانیم تا شاید ۱۰۰ یا ۲۰۰ کیلو مرغ تحویل بگیریم. در حالی که در خارج از میدان کسانی که لابی دارند یکجا ۱۰ تن مرغ تحویل میگیرند و به ما میگویند اگر مرغ با قیمت ۳۲ هزار تومان میخواهید، بیایید خارج از میدان خریداری کنید. این اتفاقات در حالی است که مثلاً در یک هفته اخیر بازرسان تعزیرات، سازمان حمایت و اصناف فعال شدهاند!
فعالان بازار میگویند بار مرغ قبل از اینکه از ماشینهای حمل پیاده شود، جلوی در مغازه تمام میشود، اما مرغهای قطعهبندی که توسط شرکتها در فروشگاههای زنجیرهای و خردهفروشان توزیع میشود فراوان است، ولی با قیمت کیلویی ۴۴ هزار و ۸۰۰ تومان. مرغفروشان شهرستانهای اطراف پایتخت نیز با انتقاد از شیوه دولت در توزیع مرغ در خردهفروشیها میگویند: خرید مرغ با جواز برای شهرستانها امکانپذیر نیست و مرغفروشان شهرستانهای اطراف تهران چند روز است که دست خالی از میدان بهمن برمیگردند.
این آشفتگی در تمامی شهرها و استانهای کشور وجود دارد. وزارت صمت، تولید مرغ را کافی نمیداند و مقصر کاهش عرضه را وزارت جهاد کشاورزی میداند و وزارت جهاد نیز ضعف توزیع مرغ در خردهفروشیها را دلیل نابسامانی بازار اعلام میکند. این نابسامانیها و پاسکاریها در حالی است که معاون اول رئیسجمهور روز گذشته بیخبر از آشفتگی بازار و سردرگمی مردم در خرید مایحتاج شب عیدشان به وزارت صمت رفت و با حضور در جلسه ستاد تنظیم بازار، مباحث مربوط به تنظیم بازار شب عید را بررسی کرد. تشکیل این جلسه دیرهنگام در روزهای پایانی اسفندماه نه تنها گرهی از بازار باز نمیکند، بلکه به مصوباتی ختم میشود که دیگر زمانی برای اجرای آن نیست.
پافشاری دستوری دولت برای افزایش ندادن قیمتها
فعالان بازار، دلیل توزیعنشدن مرغ در میدان بهمن تهران را عدم بارگیری مرغ از سوی مرغداران میدانند و بهانههایی مبنی بر بارندگیهای چند روز گذشته و عدم جابهجایی مرغ بین شهرستانها و استانها را بیهوده اعلام میکنند. واقعیت این است که ۴۰ روز قبل (اوایل بهمنماه) که بازار نهادههای طیور به شدت دچار آشوب شد و قیمتها افزایش یافت، بسیاری از مرغداران جوجهریزی را کاهش دادند یا متوقف کردند و نتیجه بیتوجهی دولت به تأمین به موقع خوراک طیور در بازار شب عید خود را نشان داد، به طوری که در حال حاضر مرغداران ۳۰ تا ۴۰ درصد مرغشان را با قیمت تنظیم بازاری تحویل میدهند و مابقی تولیدشان در بازار آزاد به فروش میرسد. به گفته فعالان بازار با وضعیت به وجود آمده در بازار، دولت دیگر توان نظارت و کنترل قیمتها را ندارد، ضمن اینکه با توجه به کاهش جوجهریزی و قیمت بالای نهادههای دامی و طیور نمیشود بازار را با فشار و تهدید اداره کرد، کمااینکه از هفته گذشته مرغداران از بارگیری مرغ با نرخ مصوب مقاومت کردند و توزیع را کاهش دادند. یک منبع آگاه در گفتگو با «جوان» میگوید: نرخ مصوب ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان مورد قبول مرغداران و کارشناسان این حوزه نیست و باید قیمت به ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان افزایش یابد، اما از آنجایی که دولت بر کنترل بازار به صورت دستوری پافشاری میکند و تصمیم دارد تا پیش از عید قیمت کالاها را گران نکند به این نابسامانیها و بینظمیها تن داده است. وی میافزاید: دولت مرغهای منجمد ذخیرهسازی شده را برای روزهای پایانی اسفند نگه داشته تا شاید در آن ایام بتواند مانع از گرانی قیمتها شود.
صادقی: نمیدانیم چه اتفاقی در بازار افتاده است!
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران با تأکید بر اینکه نمیدانیم چه اتفاقی دربازار مرغ افتاده، از توزیع مرغ منجمد ۱۵ هزار تومانی خبر میدهد و میگوید: استانهای مختلف تحت کنترل است تا روشن شود که چه اتفاقی در این بازار افتاده و باید مشخص شود که تقاضای مرغ در بازار خیلی بالا رفته یا اینکه تولید با نقیصهای مواجه شده است.
یدالله صادقی در گفتگو با تسنیم میافزاید: در وزارت صمت وظیفه نظارت بر خردهفروشیها را داریم و این مسئولیت در سطح عمدهفروشی و تولید بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است. آن وزارتخانه نیز از اوایل بهمنماه برنامههای خوبی برای تولید داشت، اما اینکه چقدر جوجهریزی شده و در آینده وارد بازار میشود باید خودش پاسخگو باشد.
وی میگوید: برای تقویت عرضه مرغ در بازار، ذخایر مرغ منجمد که در ماههای گذشته به عنوان مازاد مصرف از بازار جمعآوری شده بود، اکنون آزاد میشود. این مرغها از طریق میادین میوه و ترهبار، فروشگاههای زنجیرهای، تعاونیهای کارگری و کارمندی و برخی از واحدهای صنفی منتخب به قیمت ۱۵ هزار تومان عرضه میشود.
ممنوعیت صادرات کالاهای تولیدی با ارز ۴۲۰۰ تومانی
همچنین معاون اول رئیسجمهور روز گذشته در جلسه ستاد تنظیم بازار باز هم از وفور کالا و لزوم نظارت بیشتر تا پایان ماه رمضان سخن گفت و وظایف مشخص وزارت جهاد و صمت را مجدداً مرور کرد. در این جلسه راهکار مشخصی برای تنظیم بازار انواع کالاها در آستانه شب عید پیشنهاد نشد و اسحاق جهانگیری فقط به اعضای ستاد تنظیم دلداری داد و توصیه کرد که از انتقادات دلخور نشوند!
وی با اشاره به ممنوعیت صادرات کالاهایی که با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تولید میشوند، میگوید: کالاهایی نظیر روغن خوراکی، مرغ، تخممرغ، لبنیات و گوشت که با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تولید میشوند، به هیچ عنوان اجازه صادرات ندارند. تنظیم بازار شب عید و ماه رمضان مسئله جدی است و همه دستگاهها باید در این باره حساس باشند. وی با بیان اینکه کالا به وفور در کشور تولید میشود و کمبودی از این ناحیه وجود ندارد، میافزاید: مهمترین اولویت ما این است که کاری کنیم این کالاها با قیمت مناسب به دست مردم برسد.
جهانگیری تصریح میکند: استانداران باید به شدت با قاچاق این اقلام برخورد کنند. وقتی کالایی با قیمت ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تأمین میشود و قیمت ارز در بازار آزاد چند برابر این رقم است، طبیعی است که عدهای تلاش کنند تا از طریق قاچاق، اینگونه کالاها را در کشورهای اطراف بفروشند. اینگونه کالاها فقط برای ملت ایران با این قیمت ارز تأمین شده و لازم است سازمان تعزیرات نیز برخوردی قاطع داشته باشد تا کسی جرئت قاچاق کالاهای اساسی را نداشته باشد. معاون اول رئیسجمهور با اشاره به برخی گزارشها مبنی بر گرانی محصولاتی نظیر سیب و مرکبات میافزاید: در جلسهای که اخیراً با مجمع نمایندگان استان آذربایجان غربی برگزار شد، استاندار آذربایجان غربی تأکید داشت که به هر میزان که نیاز باشد سیب با قیمت مناسب در انبارهای استان موجود است. وقتی مردم این مطالب را میشنوند و میدانند که میزان تولید در کشور بالاست، اما قیمتها پایین نمیآید دلخور میشوند. وی همچنین با اشاره به گزارشهای ارائهشده در جلسه در خصوص دلایل گرانی مرغ میگوید: به نظر میرسد برخی ناهماهنگیها میان دستگاههای اجرایی باعث گرانی مرغ شده که لازم است وزارتخانههای جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و دادگستری گروههایی را مشخص کنند تا نظارت مشترک بر فرایند تولید و توزیع مرغ در استانهای مختلف داشته باشند تا از ناهماهنگیهای موجود جلوگیری شود.