«صف» کلمهای نام آشنا برای ایرانیان است که بیشتر عمر خود را در آن گذرانده اند. مخصوصا اگرمتوجه شوند قیمت کالایی گران شده و قرار است در جایی به قیمت ارزانتر فروخته شود و یا وقتی که کالایی کمیاب میشود.
آنوقت است که شاهد صفهای طولانی که بعضا با کشمکشهای بسیار همراه است روبه روایم. مثل صفهایی که مدتی است به خاطر کمبود روغن خوراکی، در گوشه و کنار کشورمان میبینیم. آنهم در حالی که کرونا در کمین تجمعکنندگان نشسته. به همین خاطر از این صفها که فقط مربوط به روغن هم نمیشود از صفهای مرگ یاد میکنند. نمونه بارز از این صفهای مرگ، صف روغن در ارومیه که با زد و خورد همراه بوده است. اما نکتهای که وجود دارد این است که در خصوص چرایی به وجود آمدن این صفها تاکنون مسئولان که مسبب اصلی آن هستند پاسخ صریحی ندادهاند اما به تازگی علی ربیعی سخنگوی دولت تشکیل صف برای خرید روغن و مرغ را ناشی از عملکرد مجلس در بررسی لایحه بودجه و فضاسازی درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی دانست.
> مقصر مجلس است
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه چندی پیش آقای روحانی تاکید داشت که در دولت تدبیر و امید صف بسته نشده است در حالی که اینروزها شاهد انواع و اقسام تشکیل صفها از صف خرید مرغ تا روغن و شکر هستیم و دولت برای رفع این مشکلات چه تدابیری در نظر گرفته است؟، گفت: «از سال ۹۲تا ۹۷ را باید در یک قالب تحلیل کرد که حرف رئیس جمهور حرف صحیحی است از سال ۹۷ به بعد باید جداگانه تحلیل کرد. فشاری که از سال ۹۷ بر ایران وارد شد برای فروپاشی نظام و ساختار کشور بود، فشار آمریکا از سال ۹۷ فشار کمی نبود لذا شرایط این روزها را در چارچوب جنگ اقتصادی تحلیل کنید.» او افزود: «این موضوع در هفته جاری در هیئت دولت مطرح شد. معاون اول رئیس جمهور نیز در همین زمینه جلسات متعددی را برگزار کرده اند. صفهایی که در هفتههای اخیر میبینیم نتیجه فضاسازیهایی بود که در هنگام بررسی لایحه بودجه در مجلس در خصوص نرخ ارز کالاهای اساسی اتفاق افتاد.» ربیعی گفت: «از همین تریبون بارها هشدار دادم که بحث حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث بهم خوردن تعادل بازار میشود. برخی اظهارات به شایعه چندبرابر شدن قیمت خوراک دام و دانههای روغنی دامن زد و حاصل آن نگرانی مردم و انبار کردن این اقلام توسط برخی سودجویان و در نهایت برهم خوردن تعادل بازار شد. حالا تصور کنید اگر نرخ ارز این کالاها ۴ برابر میشد و اقشار کم درآمد قدرت خرید آن را نداشتند چه شرایطی برای معیشت و امنیت غذایی مردم پیش میآمد.»
> مقصر دولت است
این در حالی است که نمایندگان مجلس پیشتر گفته بودند که دلیل صفهای روغن و مرغعدم نظارت دولت است. در این راستا چندی پیش نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفته بود: «مردم بدون روغن نماندهاند اما عرضه آنقدر قطرهچکانی شده که مجبور هستند در صف ایستاده و با قیمت بالاتری تهیه کنند.» علی جدی در گفتوگو با ایلنا در مورد تشکیل صفهای روغن اظهار کرد: «تشکیل صف در این دولت موضوع عجیبی نیست همیشه هم راهی برای برخط کردن مردم پیدا میکنند. همه این صفها هم از مشکل در نظارت است. در سفری که به استان خراسان شمالی داشتیم، دیدیم که روغن به صورت دو نرخی عرضه و گاه در انبارها میماند، همه اینها از ضعف اجرا و نظارت است.» وی افزود: «بهانهشان نیز ارز ۴۲۰۰ تومانی بود که آن هم تصویب شد. در ضمن تصویب ارز ۴۲۰۰ تومانی یا رد آن، مربوط به سال آینده میشود نه سال جاری، درحالیکه امسال که با بودجه مصوبه سال گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی برای روغن وجود دارد.» نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: «باید از ابتدای زنجیره و مواد اولیه موضوع روغن برنامهریزی و مدیریت میشد که متولی آن نیز دولت است. مصرف روغن کشور از قبل مشخص بود و میشد در این حوزه برنامهریزی صورت بگیرد.» وی در ادامه بیان کرد: «در مورد احتکار نیز مجلس قانون تصویب میکند اما مجری آن کسانی هستند که باید به درستی آن را اجرا کنند. با همین قانون در سالهای مختلف کشور اداره شده، چطور الان در این مورد به مشکل برخوردهایم؟ تحریمها نیز سه سال است که وجود دارد این طور نیست که تازه با مشکلات تحریم مواجه شده باشیم.»
> واکنش کاربران
اکنون این اظهارات ربیعی با واکنشهایی از سوی کاربران شبکههای اجتماعی روبه رو شده است. آنها معتقدند که این حرفها بیشتر بهانه است و مشکلی از مردم را
حل نمیکند.
یکی از کاربران در این مورد نوشته است: «ربیعی گفته صف روغن به خاطر فضاسازی مجلسه! صف گوشت هم که به خاطر هجوم مردم بود؛ گرانی هم که به خاطر تحریمه؛ کمبود روغن هم بندازین گردن یکی دیگه که خیالمون راحت شه».
کاربر دیگری گفته است: «ربیعی گفته صفهای روغن نتیجه فضاسازی مجلسه. صفهای جلو دفاتر پیشخوان برای بورس نتیجه فضاسازی کی بود آقای ربیعی؟».
دیگری نوشت: «ربیعی گفته صف وایستادن مردم برای روغن تقصیر مجلس هست که بودجه رو رد کرد آخه مردم قبل از بودجه هم تو صف روغن بودن شما تازه دارید میبینید صف هارو. چقدر بده دولتی داشته باشی ناکارآمد».
یکی دیگر از کاربران اینطور مینویسد: «در آستانه عید مردم تحت شدیدترین فشارهای اقتصادی و معیشتی هستند. آیا اینکه بگوییم صف روغن ودیگر اقلام نتیجه فضاسازیهای اخیر بهنگام بررسی لایحه بودجه، درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی است، مشکل مردم را حل میکند و رافع وظیفه مسئولان میشود؟!