اما امسال این بازار هم همچون بازارهای دیگر روزهای متفاوتی را سپری میکند. در یکی دو سال اخیر نوسان قیمت ارز و اختلاف بالای قیمت کارخانه با بازار عاملی شد تا خریداران در روزهای پایانی سال رفتار دیگری از خود نشان دهند. این در حالی است که برخی از فعالان بازار کرونا را در کنار نرخ ارز و تفاوت قیمت کارخانه و بازار از جمله عوامل تاثیرگذار بر رفتار خریدار و فروشنده میدانند. به گفته آنها کرونا، این مهمان ناخوانده کسادی را راهی بازار خودرو کرده است. آنطور که فعالان میگویند بازار شاهد کاهش نرخ جزئی بوده و ممکن است کاهش قیمتها تا اردیبهشت سال آتی ادامه داشته باشد. این در حالی است که برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند چنین کاهش قیمتی نمیتواند نشانهای برای قرار گرفتن قیمت خودرو در مسیر نزولی باشد. امیرحسن کاکایی، عضو هیئتعلمی دانشگاه علم و صنعت و کارشناس صنعت خودرو با اشاره به وضعیت بازار و افت قیمت جزئی طی روزهای اخیر به «ابتکار» گفت: ریزشهای دو_سه میلیون به معنای ریزش قیمت در بازار خودرو نیست و میتوان گفت اینروزها بازار کاملا راکد است. طی ماههای اخیر چند اتفاق رخ داد که بهطور مستقیم بر روند بازار خودرو تاثیر گذاشت.
وی افزود: طی چند هفته اخیر نرخ ارز تقریبا ثابت بود، درنتیجه سرمایهگذاران تمایلی برای فعالیت در بازار خودرو ندارند، البته باید گفت که سرمایهگذارانی که میتوانند از خودروسازان خودرو بخرند و سودی کسب کنند بدون شک خریدشان را انجام میدهند بنابراین رکود برای این بازار و سرمایهگذاران معنا ندارد. به عبارتی دیگر اینروزها رکود تنها برای بازار آزاد است. در بازار آزاد افراد زمانی سودی به دست میآورد که مثلا فرد الان خودرویی خریداری کند و تصورش این باشد که دو ماه بعد 20 درصد سود روی قیمت آمده است ولی چون این روزها پیشبینی میشود قیمت ارز ثبات دارد اکنون افراد این ریسک را نمیکنند، پس سرمایهگذاران معمولی در بازار آزاد خودرو سرمایهگذاری ندارند. از سوی دیگر مصرفکنندگان هم توانی برای خرید نداشته و به همین دلیل یک کسادی قابلتوجهی بازار را فرا گرفته است.
این روزها امیدهایی به بازار خودرو مخابره میشود
این کارشناس صنعت خودرو اظهار کرد: اکنون یکسری امید به بازار مخابره میشود. مثلا میگویند اگر قیمتگذاری آزاد شود افراد راحت میتوانند خودرو خریداری کنند و یا اگر واردات آزاد شود روند خرید شکل بهتری به خود میگیرد، این نوع نگاه مثبت به آینده بازار باعث شده است که مصرفکنندگانی هم که حتی توان خرید دارند تا حدی خرید را به تعویق بیاندازند تا وضعیت روشن شود.
کاکایی با اشاره به محدودیتهای سفر و تاثیر آن بر رفتار خریداران بازار خودرو ادامه داد: اینروزها مسئولان مدام از محدودیت سفرهای نوروزی میگویند. این در حالی است که بخشی از رونق بازار خودرو در شب عید به دلیل سفرهای نوروزی بود بنابراین اکنون ممنوعیت سفرهای نوروز میزان تمایل افراد برای خرید خودرو را کم کرده است.
صحبت مسئولان سبب میشود خریداران برای معامله دست نگه دارند
وی با بیان اینکه برخی از صحبتها سبب میشود افراد برای معامله دست نگه دارند، افزود: اگر تمام مسائل در روند طبیعی بود خریدوفروش اتفاق میافتاد اما امروزه برخی از مسئولان صحبتهایی کرده و این تصور را برای عامه مردم که کارشان تجارت نیست ایجاد میکنند که شاید دلار به یکباره به مرز 20 هزار تومان سقوط کند. اگر این اتفاق رخ دهد یعنی قیمت در بازار خودرو نیز افت خواهد کرد بنابراین افراد برای هر معاملهای دست نگه میدارند تا وضعیت مشخص شود. این کارشناس صنعت خودرو گفت: با توجه به مسائل گفته شده میتوان نتیجه گرفت که اگر اتفاق خاصی در اقتصاد رخ ندهد رکود برای سال آتی ادامه خواهد داشت.
سرنوشت مبهم بازار خودرو
کاکایی در ادامه صحبتهایش به شرایط متفاوت پیشروی بازار خودرو اشاره کرد و در اینباره گفت: چند احتمال را برای بازار خودرو میتوان در نظر گرفت. یا سال آتی ارتباطات جهانی افزایش پیدا میکند که در آن شرایط رکود ادامه پیدا خواهد کرد، چراکه افراد صبر میکنند تا نتایج ارتباطات جهانی خود را در بازار نشان دهد. یا اگر ارتباط جهانی برقرار نشود و از سوی دیگر قیمتگذاری آزاد شود و در کنار آن وعده افزایش تولید محقق شود در آن شرایط هم رکود خواهیم داشت. دقیقا همانند سال 94 که هنوز برجامی وجود نداشت، در آن شرایط تولید و قیمت بالا بود و خریداری وجود نداشت پس شرایط به همان شکل میشود. اکنون خریداران محصولات خودروسازان خریدار رانت هستند وگرنه تیبا با چنین قیمتهایی خریدار ندارد. بنابراین اگر همه مسائل در اقتصادی کلان خوب پیش برود ما سال آینده در بازار خودرو رکود خواهیم داشت.
وی در ادامه گفتوگو به بررسی بازار در شرایط دیگری پرداخت و در اینباره گفت: آنطور که اقتصاددانان میگویند بودجه پیشبینی شده سال آتی آبستن 60 درصد تورم است، اگر کوچکترین نشانهای از چنین تورمی در اقتصاد مشخص شود یعنی دلار افزایش مییابد و در ادامه هیجانی به بازار خودرو وارد خواهد شد، البته علیرغم تورم بالا من بعید میدانم چنین اتفاقی رخ دهد.
رویارویی بازارها با یکسری پارامتر سیاسی و اقتصادی
کاکایی اظهار کرد: سال آتی بازارهای داخلی با یکسری از پارامترهای سیاسی و اقتصادی کلان روبهرو هستند که این پارامترها میتوانند هر شرایطی را تغییر دهند و حتی ممکن است یک اتفاق محال مانند سقوط قیمت دلار به رقمهای خیلی پایین را داشته باشیم، مثل قطعنامه 598 که یکباره دلار را نصف کرد، در آن شرایط همه چیز تغییر میکند. قطعا در آن حال اقتصاد قفل خواهد کرد و ما شاهد رکود قابل توجهی خواهیم بود. البته باید اشاره کرد همانقدر که افزایش دلار برای اقتصاد مضر است ریزش به یکباره دلار نیز فشار بالایی برای فعالان اقتصادی در هر زمینهای به همراه خواهد داشت. وی ادامه داد: سقوط دلار و شرایط بازار خودرو در آن شرایط یک حالت خاص است اما اگر بخوایم بازار را در یک حالت عادی و طبیعی پیشبینی کنیم میتوانیم بگوییم که رکود بازار خودرو در سال آتی ادامه پیدا خواهد کرد البته این به معنای کاهش قیمت نخواهد بود. همانطور که اشاره کردم کاهش یک تا سه میلیون رقمی نیست که بتوان امید کاهش قیمت را داد و آن را باید به پای نوسان بازار گذاشت. طبق بررسیها قیمتها در بازارخودرو طی ماههای اخیر ثابت بوده و کاهشهای جزئی، قابل اعتنا نیست.
اکنون زمان مناسبی برای خرید است
این کارشناس صنعت خودرو در پایان شرایط را برای خرید خودرو خوب دانست و گفت: اکنون امکان خرید خوب بوده و فروشندگان در بازار به دنبال مشتری هستند، در زمان رکود مشتری حق انتخاب بیشتر خواهد داشت بنابراین اکنون زمان مناسبی برای خرید است، اما اینکه قیمتها در ماههای آتی چه روندی را به دنبال خواهد داشت همانطور که گفتم بستگی به پارامترهای سیاسی و اقتصاد کلان دارد.