نسخه چاپی
ارسال به دوستان
برجام قابل مذاکره مجدد نیست، این همان صدای واحدی است که آمریکا و غرب جز این نباید انتظار داشته باشند زیرا موضع اعلام شده از سوی رئیس‌دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، محکم، صریح و غیر قابل تردید است.
لاوروف و اولیانوف به عنوان اصلی‌ترین وزنه‌های روسیه در آژانس و سیاست خارجه نیز معتقدند بایدن باید گام‌های عملی‌تری بردارد تا نشان داده شود بازگشت به برجام یک شعار نخ نما شده نیست بلکه یک تعهد بر زمین نهاده شده است که باید احیا شود. در کنار این گونه اظهار نظرها، یک دیپلمات سابق به آفتاب یزد می‌گوید: «برجام تنها مسیر پیش روی بایدن است و مقاومت برای بازنگشتن یا بازی با عبارات دیپلماتیک صرفاً زمان را از بین می‌برد و توافق را سخت‌تر خواهد کرد. در این میان برخی اظهارات حاکی از آن است که آمریکایی‌ها برای بازگشت به برجام به دنبال مسیری هستند که اعتبار خدشه دار شده‌ی آنان توسط ترامپ خیلی زود ترمیم شود!
آفتاب یزد - رضا بردستانی: یک کارشناس سیاست خارجه و استاد دانشگاه در گفت و شنودی تحلیلی به آفتاب یزد گفت: « تا به اینجای ماجرا و پس از روی کار آمدن بایدن در آمریکا، گام‌های برداشته شده اگرچه کند و کم اثر ولی همچنان در مسیری مثبت و رو به جلو است.» فرجی راد اظهار می‌دارد: «پیشتر نیز گفته بودم اگر آمریکایی‌ها خواسته باشند مطالبات منطقی جمهوری اسلامی ایران را نادیده انگارند آن وقت برای خروج از برجام ایران حتی می‌تواند مطالبه‌ی خسارت کند که این موضوع شرایط را به بدترین وضعیت ممکن هدایت خواهد کرد.»
> تروئیکای اروپا پیش‌نویس قطعنامه علیه ایران را پس گرفت
شبکه الجزیره گزارش داد که کشورهای اروپایی طرف برجام، پیش‌نویس قطعنامه انتقادی خود علیه ایران را در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس‌گرفته‌اند. به گزارش ایسنا به نقل از شبکه خبری الجزیره، انگلیس، فرانسه و آلمان پیش‌نویس قطعنامه علیه ایران را که اوایل هفته جاری در اختیار اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داده بودند، پس گرفتند. خبرگزاری رویترز پیشتر گزارش داده بود که تروئیکای اروپا در حمایت از طرح آمریکا علیه ایران، پیش‌نویس یک قطعنامه را به شورای حکام آژانس ارائه دادند که در آن نسبت به آنچه‌عدم شفافیت هسته‌ای از سوی ایران عنوان شده، به شدت ابراز نگرانی شده است. مقامات روسیه این قطعنامه را احمقانه و یک اقدام سیاسی خطرناک توصیف کرده و خواستار رفتار مسئولانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درقبال برجام شده اند. عباس عراقچی معاون وزیر امورخارجه کشورمان نیز تاکید کرد که تصویب قطعنامه علیه ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها تهدیدی علیه دیپلماسی خواهد بود.
> تهران: تلاش کردیم، قطعنامه منتفی شد
پس از انصراف کشورهای اروپایی از صدور این قطعنامه سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، گفت با «تلاش» تهران این اتفاق افتاده است. خطیب‌زاده اشاره کرد: «با تلاش‌های فشرده دیپلماتیک در تهران، وین و پایتخت‌های همه اعضای شورای حکام و به ویژه سه کشور اروپایی، و همچنین همراهی چین و روسیه، طرح قطعنامه منتفی شد.» او اضافه کرد این تحولات می‌تواند «مسیر دیپلماسی را که ایران و آژانس باز کرده‌اند، حفظ کرده و زمینه را برای اجرای کامل تعهدات از سوی تمامی طرف‌های برجامی فراهم آورد.»
> استقبال روسیه
نماینده روسیه در وین در بیانیه‌ای که در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه داد، خواستار به کار بستن حداکثر دیپلماسی برای حل و فصل مسائل پیرامون توافق هسته‌ای ایران شد. به گزارش ایسنا، صفحه توییتر هیئت روسیه در وین به نقل از میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، نوشت: مسائل باقی مانده پادمانی باید با همکاری تنگاتنگ ایران و آژانس شفاف‌سازی شوند. دلگرم کننده است که مدیرکل آژانس طی سفر ۲۰ تا ۲۱ فوریه‌اش به ایران، درباره تلاش‌های فعالانه و متمرکز برای غلبه بر این وضعیت اعلام آمادگی کرده است. ما از عملکرد حرفه‌ای مدیرکل استقبال می‌کنیم. صفحه هیئت وین به نقل از اولیانوف ادامه داد: خوشحالیم در پرداختن به مسائل ایران از گسترش خارج از کنترل تنش‌ها که می‌توانست به بحرانی بین‌المللی تبدیل شود، خودداری کردیم.
از همکارانمان در شورای حکام می‌خواهیم که مسیر دیپلماسی را انتخاب کنند. صفحه توییتر هیئت روسیه در وین نقل قول دیگری از اولیانوف را مطرح کرده و نوشت: باید حداکثر دیپلماسی را برای بازگشت کامل به اجرای برجام به کار گرفت. موضوع فقط لغو تحریم‌های ضد ایرانی نیست بلکه بازگشت به‌راستی آزمایی و نظارت کامل تحت توافق ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است که شامل پروتکل الحاقی است.
> لاوروف: دولت بایدن نشان دهد که قصدش برای بازگشت به برجام جدی است
وزیر امور خارجه روسیه در گفت و گویی مواضع کشورش را درباره تحولات پیرامون توافق هسته‌ای و امکان احیای آن تشریح کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری تاس، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در گفت و گویی اختصاصی با مجله اندیشه روسی با توجه به تحولات پیرامون توافق هسته‌ای پس از خروج دولت پیشین آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸ و تلاش‌ها برای احیای آن گفت: ما امیدواریم که بازگرداندن این رویه به حالت قبل امکان‌پذیر بوده و بازگرداندن پروسه اجرای برجام (توافق هسته ای) طبق چارچوبی که ابتدا مورد موافقت قرار گرفت، در آینده نزدیک امکان‌پذیر باشد چرا که ایران چندین بار درباره آمادگی‌اش برای بازگشت به تعهدات برجامی به محض احیای تعادل از دست رفته منافع (در توافق) صحبت کرده است. ما به سهم خودمان آماده ارائه هر کمکی برای ایجاد توافق بر این اساس هستیم. لاوروف افزود که مسکو در حال همکاری تنگاتنگ با تمام طرف‌های برجام است تا به این هدف برسد و به ویژه با شرکای اروپایی‌اش در زمینه راهکارهای احتمالی در ارتباط بوده است. وزیر امور خارجه روسیه بیان کرد: همه چیز در برجام به ما یا شرکای اروپایی بستگی ندارد، تصمیم دولت بایدن اهمیت ویژه‌ای دارد. از نظر ما، اقداماتی از سوی واشنگتن که به تهران نشان دهد قصد واشنگتن برای بازگشت به برجام جدی است، می‌تواند با عبور از بن بست ایران و برنانه هسته‌ای آن کمک کند.
> هم می‌خواهند هم نمی‌خواهند!
عبدالرضا فرجی راد به آفتاب یزد می‌گوید: «اکنون آمریکای آقای ترامپ از برجام خارج شده و آمریکای آقای بایدن می‌خواهد هم برجام را داشته باشد هم تغییراتی در آن دهد یا اگر تغییراتی ندهد می‌خواهد تعهداتی بگیرد که بر اساس این تعهدات بتواند در رابطه با مسائل موشکی و منطقه‌ای و ثبات منطقه هم با ایران صحبت کنند. شاید هم نمی‌خواهند این مسئله را مستقیم به برجام ربط دهند. اما این تعهد را می‌خواهند.» این کارشناس سیاست خارجه ادامه می‌دهد: «از آن طرف هم ایران می‌گوید شما از برجام خارج شدید و باید بازگردید و تحریم‌ها برداشته شود که صحبت ایران درست است. حالا چرا آمریکایی‌ها این کار را می‌کنند؟ آن‌ها دو مشکل دارند یک مشکل داخل آمریکا است و شخصیت‌های پر نفوذی که در کنگره هستند و مشکل دیگر در خارج از آمریکا است متحدین آن‌ها مثل اسرائیل و عربستان که نمی‌توانند به نظر خودشان بی‌توجه به آن‌ها باشند. ضمن اینکه یک گزینه سوم هم اکنون وارد فاز ایران و آمریکا شده به نام اروپا که ظاهرا دارد واسطه‌گری می‌کند و بعضا این واسطه‌گری تا حدودی موثر است اما از یک سو در این قضیه موش می‌دواند در زمانی که برجام می‌خواست به تصویب رسد این اروپایی‌ها بودند که ملاحظاتی در رابطه با برنامه موشکی و مسائل منطقه‌ای ایران داشتند. یعنی به نحوی اروپایی‌ها ضمن اینکه می‌خواهند برجام را حفظ کنند علائمی هم می‌فرستند که فشار هم وارد کنید که ایرانی‌ها ملاحظاتی که هم اروپایی‌ها دارند هم آمریکایی‌ها با توجه به تحریم‌هایی که فشار می‌آورد در این قضایای مذاکرات مجدد گنجانده شود.»
> افزایش غنی‌سازی یا مذاکرات روحانی – مکرون؟
عبدالرضا فرجی راد ادامه می‌دهد: «چرا ما به این وضعیت رسیدیم که اروپایی‌ها با مجوز آمریکا از قطعنامه کنار کشیدند؟ از یک طرف ایران غنی‌سازی را افزایش داده حتی اورانیوم فلزی ۳ درصد تولید کرده است. از طرف دیگر با آژانس توافق سه ماهه‌ای کردند که ماه اول آن رو به پایان است و پروتکل الحاقی را ایران به نحوی اما با حفظ نظارت آژانس ملغی کرده اما بعد از دو ماه اگر ایران به نتیجه‌ای در رابطه به رفع تحریم‌ها نرسد می‌تواند نظارت‌های آژانس را بیشتر کاهش دهد یا حتی اجازه ندهد انجام شود. این طرف قضیه را اروپایی‌ها دارند در واقع این سو یک بن بست است و نمی‌خواهند اوضاع متشنج‌تر از این شود از طرف دیگر هم می‌خواهند آن امتیازات را داشته باشند برجام به جای خود بازگردد و تحریم‌ها به تدریج برداشته شود اما آن ملاحظات را هم داخل این قضیه بگنجانند. لذا یک راه حل سومی را اجرا کردند که اعتبار هر دو طرف حفظ شود با توجه به فشاری که ایران در یکی دو هفته آورد در واقع اجازه دادند مذاکراتی در رابطه با درخواست دو ماه پیش آژانس مبنی بر اینکه ایران اعلام کند که این دو سایت چه اثراتی از اورانیوم در آن است در مذاکرات فنی که در فروردین انجام می‌شود این را ایران موافقت کرد البته به نحوی ایران قبلا گفته بود که این با نقل و انتقالات تجهیزات آن سایت‌ها آلوده شدند از آن طرف هم اروپایی‌ها با هماهنگی کامل ایالات متحده آمریکا از قطعنامه‌ای که قرار بود در آژانس به تصویب برسانند عقب نشینی کردند و از تشنج بیشتر جلوگیری کردند. به نظر من مذاکرات آقای روحانی با آقای مکرون روی این قضیه بی‌تاثیر نبود. ضمن اینکه از سیاست مدار ناشناس اروپایی شنیدیم که موافقت شده در آینده صحبت‌های اولیه‌ای هم در اروپا در رابطه با برجام صورت گیرد.
> طرف‌های برجام به یک زبان واحد نزدیک می‌شوند؟!
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در واکنش به این پرسش که آیا طرف‌های برجام به یک زبان واحد نزدیک‌تر نشده اند؟! می‌گوید: «بله! سخنگوی وزارت خارجه آمریکا خیلی نرم صحبت کرد یعنی دوباره حتی بعد از درگیری‌هایی که در عراق پیش آمد و یک آمریکایی کشته شد احساس می‌شد آمریکایی‌ها تند حرف می‌زنند با اینکه ایران هیچ دخالتی ندارد اما در خبرگزاری‌ها یا بعضی از نمایندگان کنگره اعلام می‌کنند که اینها مورد حمایت ایران هستند اما دیدیم نرمترین زبانی که تاکنون آمریکایی‌ها به کار برده بودند بعد از عقب نشینی از تصویب قطعنامه ضد ایرانی این زبان بود. غیر از جریان عراق در رابطه با ایران مسائل دیگری به صورت نرم بیان شد.»
> دو بند مهم از آن هشت بند
فرجی راد در ادامه اظهار می‌دارد: «آقای بلیکن ۸ بند را در استراتژی سیاست خارجی آمریکا را اعلام کرد. دو بند آن خیلی مهم است:
1. تاکید بر دیپلماسی
2. مبارزه و مقابله با چین
یعنی اگر اینها بخواهند با ایران تنش را بالا ببرند، سخت گیری کنند و کار غیرقانونی کنند و استدلال منطقی ایران را نادیده گیرند که شما از برجام خارج شدید باید برگردید دیر هم می‌شود خسارت هم باید دهید. لذا اگر بخواهند این را نادیده گیرند یکی از اصول مهم ۸ بند را در استراتژی روابط خارجی ایالات متحده نادیده گرفتند که اگر نادیده گرفته شود بقیه بندها هم زیر سوال می‌رود. یعنی به نوعی تاکید بر دیپلماسی و حل مشکلات بین‌المللی- و حتی گفته شد ما هیچ رژیمی را نمی‌خواهیم سرنگون کنیم- دچار مشکل می‌شود. به همین دلیل ایالات متحده آمریکا به خوبی می‌داند که فقط مسئله برجام و تنش با آمریکا نیست استراتژی تدوین کردند که این استراتژی دیپلماسی درست مقابل دونالد ترامپ است که آمریکا را در دنیا منزوی کرده که در سخنرانی آقای بلینکن و بیانیه آقای رئیس جمهور هم به آن اشاره شد.»
> می‌خواهند به برجام بازگردند اما...
وی ادامه می‌دهد: «من تصور می‌کنم آمریکایی‌ها علاقه مندند که زودتر به برجام برگردند اما ملاحظاتی دارند که در ملاحظات داخلی یا داخلی باید هزینه‌هایی هم داد بنابراین باید از ابزارهای فشار خود در مقابل موضع‌گیری‌های مثلا اسرائیل و عربستان و سایر موارد استفاده کنند. بخشی را مثل خاشقچی، یمن و بحث فلسطین استفاده کردند که با همه اینها نتانیاهو مخالف بود. سیاست یعنی همین. آن‌ها هم مجبورند مقداری عقب نشینی کنند. بنابراین ایران نباید هزینه مشکلاتی که آمریکا دارد را بپردازد. ایران به اندازه کافی خودش مشکل دارد. همین دوگانگی هم در داخل ایران است و همچنین مشکلات اقتصادی وجود دارد و ایران تمام اینها را دارد تحمل می‌کند و بر همین اساس اعلام می‌کند که آمادگی کامل دارد که اگر تحریم‌ها را بردارید به نقطه صفر برگردد و این مسئله را ده‌ها بار مقامات ارشد کشور گفتند و حتی گفتند اگر تحریم‌ها قرار است ظرف یک ساعت برداشته شود باید برداشت. این صحبت یعنی مقامات ایرانی این آمادگی را دارند با آمریکا معامله کنند به شرط آنکه شما دست از کارهای غیرقانونی خود بردارید.»
> پاسخ هوشمندانه‌ی ظریف به وندی شرمن
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه می‌گوید: «معتقدم آمریکایی‌ها علاقه‌مندند برگردند حتی خانم شرمن که آن نکته را گفت و آقای ظریف جواب داد دوباره تاکید کرد که می‌خواهیم بازگردیم. لذا همه این تاکید را دارند و نمی‌خواهند تشنج بیشتری را ایجاد کنند و به نوعی می‌خواهند هزینه‌های خود را کم کنند. البته تصور می‌کنم با اشاره به مشکلاتی که ذکر کردم هست و نکاتی که اروپایی‌ها در این قضیه موش می‌دوانند کار خیلی سریعی نیست اما فکر می‌کنم در روزها و هفته‌های آینده برای روانتر شدن قضایا چشم پوشی‌هایی از سوی ایالات متحده خواهیم دید. مثلا ایران به نماینده آژانس اجازه می‌دهد در فروردین به ایران آید یا در مورد بازگشت پول‌ها یا فروش نفت بیشتر. چون این چشم پوشی‌ها راحت‌تر از این است که مسئله‌ای را دولت آمریکا به نفع ایران اعلام کند چون ممکن است در داخل آمریکا دچار مشکل شوند. اما اگر چشم‌شان را روی یک سری مسائل مثل آسیا یا همسایگان ببندند، طرف‌های دشمن زیاد نمی‌توانند روی آن مانور دهند بنابراین اگر این اتفاقات هفته‌های آینده بیافتد ما به تدریج از این جاده خاکی به یک جاده آسفالت در حال ساخت می‌رسیم که زمان می‌برد تا بتوان روی این جاده آهسته حرکت کرد.
گروسی: اوایل آوریل در ایران نشست فنی برگزار می‌کنیم
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که این آژانس قصد دارد اوایل ماه آوریل در ایران نشست فنی برگزار کند. به گزارش ایسنا، به نقل از اسپوتنیک، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست خبری گفت: ما روند تجزیه و تحلیل هدفمند اوضاع را با نشست فنی که اوایل ماه آوریل در ایران برگزار خواهد شد، آغاز خواهیم کرد؛ جلسه‌ای که امیدوارم نشست‌های فنی و سیاسی دیگر در پی داشته باشد. لازم است فرایند را آغاز کنیم. مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز امیدواری کرد که بررسی مسائل حل نشده از حدود «نامه نگاری و پیام» فراتر برود و طرفین به درک و تفاهم برسند. رافائل گروسی همچنین در خصوص اینکه روابط ایران و آژانس صرفا فنی است، تاکید کرد: ما کانال‌های فنی را باز می‌کنیم. این چیزی است که ما می‌توانیم انجام دهیم. ما در سطوح سیاسی نیستیم بلکه راه حل‌های فنی ارائه می‌دهیم.
نظر شما
آخرین اخبار
