در حالی این روزها کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی با دقت در حال بررسی و اصلاحیه لایحه بودجه سال آتی است
به گفته کارشناسان اقتصادی مجلس به خوبی آثار تبعی اجرای لایحه بودجه را درک کرده و بر همین اساس موضوع اصلاح بودجه را جدی گرفتهاست که گویا دولتیهایی که لایحه بودجه را با پیشفرض بسط برجام نوشتهاند، چندان از اصلاح بودجه رضایت ندارند و برای بر هم زدن محاسبات بودجه هر هفته متوسل به راهکارهای مختلف میشوند.
یک روز میگویند بودجه، بودجه دولت و نه مجلس، روز دیگر میگویند دلار ۲۲ هزار تومانی کنونی بازار غیر واقعی است و دلار باید ١٥ هزار تومان باشد، از سوی دیگر مجلس را فاقد معلومات و تجربه کافی و لازم برای اصلاح بودجه معرفی میکنند. همچنین در حالی که هنوز ایران تحریم است و رئیسجمهور کنونی امریکا اصلاً موضوع ایران و برجام را جزو رئوس اصلی برنامههای خود قرار ندادهاست و پیش از این در یادداشتی به صراحت عنوان داشته به دنبال بسط برجام به مذاکرات مجدد هستهای، موشکی، منطقه و حقوق بشر میباشد و تا چند ماه دیگر دولت کنونی به پایان میرسد، دولت مدعی است در سال ١٤٠٠ روزانه به طور میانگین ۳/ ۲ میلیون بشکه نفت در روز صادر میکند.
از دیگر سو، در حالی که مفسده رانت ارز چند نرخی برای همگان عیان شده، مجدداً دولت چندین نرخ برای ارز در بودجه پیشبینی کردهاست که یکی از نرخها، نرخ سامانه مبادلات بانک مرکزی Ets با نرخ کنونی ٢٣ هزار تومان است.
بانک مرکزی میگوید اغلب ارزهای مسدود در بانکهای خارجی متعلق به بانک مرکزی است و ارزش داراییهای خارجی بانک مرکزی حدود ٢٣ میلیارد دلار است، با وجودی که دولت دو سالی است نقش چندانی در طرف عرضه بازار ارز نداشته، سیگنال دلار ١٥ هزار تومانی در صورت آزادسازی ارزهای مسدودی را
ارائه میدهد.
به هر روی باید دانست ارزهای مسدودی بانک مرکزی در بانکهای خارجی پشتوانه پول ملی است و بهتر است با نرخ مناسب صرف واردات کالای سرمایهای جهت تقویت تولید و اشتغال شود، نه اینکه صرف واردات کالای لوکس با نرخ ارز ارزان شود.
پاسخ قالیباف به روحانی
محمدباقر قالیباف، سرانجام نسبت به اتهامات دولت از موضع مجلس حمایت کرد. وی در ابتدا روی سیاستهای ارزی پاستور دست گذاشت و گفت: ما در مجلس ایستادهایم تا سیاست ارزی را در نظر بگیریم که هر دولتی روی کار آمد نتواند از این سیاست خارج شود، این تهمت نارواست که میگویند مجلس نرخ ارز تعیین کردهاست، ما میگوییم تفاوت نرخ تسعیر ارز با نرخ آزاد که حجم بسیار زیادی است به حدی که بیشتر از بودجه جاری است، کجا خرج میشود؛ اکنون ناراحت همین موضوع هستند.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر به اعداد و ارقام نگاهی بیندازیم چند ده میلیارد دلار رفتهاست و میخواهم بگویم تا مهرماه سال ۱۴۰۰ به طور دقیق با همین شرایط سخت ارزی ۲/ ۴ میلیارد دلار به نهادههای دامی اختصاص یافتهاست، پس مرغ باید با احتساب سالن اجارهای مرغداری، دارو، واکسن و همه این مخارج، کیلویی حدود ۱۰ هزار تومان یعنی باید ۵/۱ دلار باشد، اما مرغ را در حال حاضر کیلویی ۲۵ هزار تومان به مردم میدهید، این سؤال وجود دارد که مابهالتفاوت این ارز کجا رفتهاست.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: من نمیخواهم آمار و ارقام بدهم، اما مابهالتفاوت ارزی که در این زمینه مشاهده میشود حدود ۸۰۰ هزار میلیارد است، پس این مبلغ باید به جیب مردم برود تا مشکلات آنها مرتفع شود و مجلس مصمم است این کار انجام شود، البته با رویکرد توانمندسازی، توجه به سلامت، معیشت، محرومیتزدایی و تولید و اشتغال این کار باید انجام شود.
رئیس نهاد قانونگذاری کشور گفت: حرفمان این است که وقتی سیاست دولت بر این بوده که مردم رونق اقتصادی را به گونهای ببینند که دیگر ۴۵ هزار تومان را طلب نکنند و این آرزوی ماست، ولی این وعده دولت تحقق پیدا نکرده و ما در مجلس پای این ایستادهایم. حالا که این موضوع محقق نشده و قیمت مرغ گرانتر شده مابهالتفاوت ارز از آن مردم است. بنابراین اجازه نمیدهیم که دولت آن را خرج شرکتهای دولتی کند و تا ۶۰ میلیارد در این زمینه به این شرکتها کمک شود و البته خدماتی را که تولید میکنند نیز گرانتر برای دولت تمام شود، بنابراین ما جلوی این را میگیریم.
درآمد نفتی دولت سقف ندارد
وی ادامه داد: گفته میشود مجلس سقف درآمد نفتی را بسته است، در حالی که اینچنین نیست، هر چقدر میخواهند این سقف را بالا ببرند، ولی باید واقعبینانه به شرایط نگاه کنیم، در شرایط سخت کنونی تحقق فروش روزانه ۵/۱ میلیون بشکه نفت ممکن است و اگر بیشتر تحقق پیدا کند، مهم است بدانیم این درآمد نفتی کجا خرج میشود، آیا منجر میشود به اینکه دولت چاق و هزینهها بالاتر رود. در بودجهای که دولت ارائه کردهاست هزینهها به نسبت سال گذشته ۴۶ درصد افزایش یافته، در مقابل میزان افزایش درآمد ۱۰ درصد بودهاست که این یعنی ۳۶ درصد گپ ایجاد شدهاست. در واقع قرار است از جیب مردم برداشته شود، از اینرو اعتقاد داریم سیاستهای مالی غلط دولت در سیاست پولی اثرگذار است و تورم را بالاتر میبرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: وقتی گرانی و تورم در جامعه رخ دهد کارگر و کارمند هر چقدر کار کنند یا وام بگیرند دیگر باید آرزوی مسکن را فراموش کنند، در واقع مجلس میخواهد جلوی تصمیمهای تورمزا را در دولت بگیرد.
۲ تا ۵ برابر شدن یارانه نقدی
همزمان با پاسخهای قالیباف به انتقادات دولت، حسینعلی حاجیدلیگانی، نماینده مردم شاهینشهر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به نشست دیروز کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۰ گفت: با مصوبه اعضای کمیسیون تلفیق، یارانه نقدی در سال ۱۴۰۰ دو برابر خواهد شد.
وی افزود: بر این اساس، یارانه هریک از ۷۸ میلیون یارانهبگیر در کشور در سال آینده ۹۱ هزار تومان خواهدبود. همچنین طبق این مصوبه ۴۸ میلیون نفر از اقشار ضعیف جامعه از ۷۸ میلیون نفر یارانهشان ۵/ ۱ برابر بیشتر یعنی ۱۳۶ هزار تومان خواهد بود.
حاجی دلیگانی خاطر نشان کرد: بنابراین اعضای کمیسیون مصوب کردند که یارانه نقدی ۱۰ میلیون ایرانی که از نظر مالی در شرایط سختتری قرار دارند و جزو طبقات ضعیف جامعه هستند، در هر ماه ۲۲۰ هزار تومان باشد.