کد خبر: ۵۱۸۴
تاریخ انتشار: ۰۱ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۲:۲۲
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
سرانجام دونالد‌ ترامپ با تسلیم شدن در برابر قانون و خواست اکثریت مردم آمریکا، امروز کاخ سفید را ترک می‌کند.


پایان دولت ترامپ، آغاز فصل تازه در سپهر سیاسی این ابرقدرت است که به‌ هر ترتیب جامعه جهانی را متاثر از خود می‌کند. در بیرون از ایلات‌ متحده، آنچه توجهات را بیش از همه به خود جلب می‌کند، آینده توافقات و قراردادهای بین‌المللی است که «برجام» یکی از برجسته ترین آنها به شمار می‌آید.
جامعه جهانی خروج یکجانبه ترامپ از برجام را در کنار بیرون بردن کشورش از دیگر قراردادهای بین‌المللی و‌ نیز سیاست خارجی آن، اقدامی بی‌ثبات کننده علیه صلح جهانی تعبیر کرد. اکنون جو بایدن و تیم منتخب او این امید را ایجاد کرده‌اند که دیپلماسی نخبه‌گرا بار دیگر عقلانیت لازم را به شیوه تعاملات و بازسازی روابط خارجی ایالات متحده بازگرداند.
ساده‌انگاری است اگر تصور شود که تیم بایدن در کوتاه مدت از دوران ترامپیسم حاکم بر سیاست خارجی این کشور عبور کرده و همه چیز را به نقطه صفر بازمی‌گرداند؛ خاصه اینکه در نگاه ساکنان تازه کاخ سفید، عبور از دوران ترامپیسم به معنای تکرار کامل گذشته نیست، بلکه همراه با تعریف دوباره‌ای از شکل و ماهیت روابطی است که تا پیش از این واشنگتن با متحدان اروپایی، همسایگان منطقه‌ای، شریکان آسیایی و آفریقایی خود در سطوح اقتصادی، سیاسی و نظامی داشته است. در این‌حال متحدان آمریکا و به‌ویژه اروپاییان نیز با تجربه‌اندوزی از کارنامه دولت ترامپ، قاعده روابط خود را به‌گونه‌ای استوار خواهند کرد که تعبیر سلطه‌گری قدرت‌های هژمونیک را به الگویی متفاوت از سال‌های پس از نیمه دهه 1940 تا 2016 میلادی و استقرار دولت ترامپ، تغییر‌دهند.‌ اکنون‌ متحدان‌ قدرتمند ‌ایالات‌ متحده‌ به‌ الگوی‌ «اعمال ‌قدرت‌ باهم»‌ به‌ جای «اعمال‌قدرت‌بر» توجه داشته و در این چارچوب، تمایل آنان در هم‌سویی با سیاست‌های واشنگتن تعریف می‌شود. در‌واقع یکی از دلایل ناکامی دولت ترامپ برای تسلیم سازی تهران در برابر سیاست «فشار‌حداکثری» مخالفت متحدان اروپایی و دیگر اعضای جامعه بین‌المللی با رویکرد یکجانبه‌گرای کاخ‌سفید بود.
اکنون جو بایدن وعده داده که با پرهیز از یکجانبه‌گرایی، متحدان آمریکا را در تصمیم‌سازی‌های کاخ سفید مشارکت داده و هم‌سویی لازم را دراین‌باره مهندسی می‌کند. اگرچه در برنامه صد روز نخست دولت بایدن به بازگشت فوری به قراردادها و توافقات بین‌المللی از جمله توافق پاریس، نفتا و تجدید نظر درباره آنچه ترامپ در قبال ناتو به عمل آورد یاد شده اما بایدن و دیگر اعضای تیم او تاکید کرده‌اند که این بازگشت به مفهوم تکرار همان نظمی نیست که پیش از سال 2016 برقرار بود.
بازنگری در شیوه و ماهیت روابط خارجی ایالات متحده در فصل جدید ممکن است حاوی تعدیل‌هایی در شکل و شیوه بیان آن نسبت به دولت ترامپ باشد اما به نظر می‌رسد نگرانی اروپائیان و دیگر اعضای جامعه‌‌بین‌المللی به‌سیاست‌های واشنگتن همچنان باقی است. مهم‌ترین نکته اینکه بایدن با نگاه به پایگاه سیاسی ـ اجتماعی ترامپ که توانست بیش از 70 میلیون رای آمریکاییان را با خود همراه کند، از هرگونه عقب نشینی در تعاملات بین‌المللی به شکلی که او را در مقایسه با رقیب انتخاباتی‌اش متهم به سازش کند، پرهیز خواهد کرد. عملکرد ‌بایدن در صد روز نخست ریاست بر ایالات متحده، چشم انداز آینده رویکرد دولت او را معلوم خواهد کرد. این چشم انداز می‌تواند نشان دهد که با شعار ترامپ که «نخست آمریکاست» تفاوت چندانی ندارد. همین مهم شیوه تعامل با دولت بایدن را برای همه طرف‌های خارجی ایالات متحده پیچیده و یا سخت‌تر از گذشته خواهد کرد.
نام:
ایمیل:
* نظر: