آفتاب یزد- گروه شبکه: زمانی که با یک مشکل اساسی روبه رو هستیم آنچه که بسیار آزاردهنده میشود تناقض گویی مسئولان در خصوص چرایی آن مشکل یا اتفاق است. موضوعی که به وضوح در مورد آلودگی هوای تهران شاهد آن هستیم.
درحال حاضر در مورد این آلودگی دلایل مختلفی از سوی مسئولان مطرح میشود که نه تنها گرهای از این معضل باز نکرده بلکه سبب سردرگمی مردم و از همه مهمتر به خطر افتادن سلامتیشان شده است. سوخت مازوت و خودروهای دیزلی از متهم مان اصلی آلودگی هوای تهران و دیگر کلانشهرها هستند که هر یک از نهادهای مربوطه از سازمان محیط زیست و شهرداری گرفته تا وزارت نفت و مراکز کنترل کیفیت هوا، سعی دارند یکی از این دو را، از عوامل مهم ایجاد آلودگی قلمداد کنند. جالب اینجاست که این کی بود کی بودها ادامه دارد تا اینکه بادی بوزد یا بارانی ببارد و آلودگی هوا را از بین ببرد.
> مازوت دردسرساز
یکی از دلایل آلودگی هوا که بسیار مطرح است و بیشتر سازمانها بر آن اتفاقنظر دارند، استفاده از سوخت مازوت در نیروگاهها و صنایع است. در این خصوص مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفته است که بهنظر میرسد با سرد شدن هوا و فشار روی منابع گاز کشور و افزایش مصرف خانگی، منابع ثابت آلاینده هوا بهصورت پراکنده از سوخت مازوت استفاده کردهاند. برای مثال واحدهای ریختهگری در تهران طی روزهای اخیر سوخت مازوت مصرف کردهاند همچنین از روزهای ابتدایی هفته گذشته تعدادی از نیروگاهها در تهران نیز به سمت مازوتسوزی رفتهاند. ما به دادستانی نامه زده و خواستهایم که بهسرعت جلوی این اقدام گرفته شود. هرچند که اظهارات تجریشی درباره مازوتسوزی در نیروگاههای تهران، تکذیب مدیر عامل شرکت برق حرارتی را به دنبال داشت. عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران نیز از رئیس سازمان محیط زیست خواسته که نسبت به قطع مصرف سوخت مازوت و گازوئیل در نیروگاههای اطراف تهران اقدامی عاجل داشته باشد. زهرا نژادبهرام گفت: «شدت آلودگی هوا آنقدر است که سهم منابع ثابت مخصوصا سوخت مازوت و گازوئیل به حدود ۶۰ درصد رسیده است و در شرایطی که به واسطه کرونا مدارس و دانشگاهها تعطیل و ادارات با ۵۰ درصد توان کار میکنند، ادامه این آلودگی برای شهروندان غیر قابل پذیرش است.»وی خطاب به کلانتری گفت:« لذا از شما میخواهم در اسرع وقت نسبت به قطع مصرف سوخت مازوت و گازوئیل در نیروگاههای اطراف تهران مساعدت لازم را انجام دهید.»
مجبوریم مازوت مصرف کنیم
از طرفی هم بیژن زنگنه، وزیر نفت میگوید: «مایل نیستیم مازوت مصرف شود، اما چارهای نداریم، ولی گازوئیل در حداکثر ممکن تحویل داده میشود.» به گزارش فارس، بیژن نامدار زنگنه افزود: «یکی از علل افزایش مصرف گاز خانگی باز کردن پنجرهها با این تصور است که کرونا خارج میشود، در صورتی که باید مردم هم دما را پایین بیاورند و هم از اتلاف انرژی خودداری کنند.» وی گفت: «البته ما مشکلاتی داریم و نمیتوانیم همه استانها را در بحث مصرف مازوت مستثنی کنیم و در بحث سیمان قرار ما این بود که از زمستان مصرف مازوت داشته باشند و در هیئت دولت مصوب میکنیم که قیمت نفت کوره معادل گاز مصرفی شان شود.»زنگنه گفت: «اگر مصرف برق کم شود مصرف مازوت هم کاهش مییابد و همه تجربهها در بحث صرفهجویی مصرف گاز با اولویت برق هم اجرایی شود.» وی بر رعایت هر چه بیشتر مصرف بهینه انرژی در ادارات هم تاکید کرد و افزود: «ما بههیچوجه مایل نیستیم که مازوت مصرف شود، اما چارهای نداریم و گازوئیل در حداکثر ممکن تحویل میشود و بیش از این امکان ندارد.»
> پای سوخت غیراستاندارد در میان است
از دیگر دلایل آلودگی هوا که مطرح میشود، سوخت غیر استاندارد است.انوشیروان محسنی بندپی استاندار تهران در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران گفت که هیچ صنایع و نیروگاهی از سوخت مازوت استفاده نمیکنند اما دادههایی وجود دارد که نشان میدهد نیروگاهها و صنایع اطراف تهران از سوختهای غیر استاندارد استفاده میکنند. فرشید باباخانی، معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نیز در گفتگو با ایسنا درباره ارتباط افزایش غلظت آلاینده دیاکسید گوگرد در تهران با آلودگی هوا طی روزهای اخیر میگوید: «استفاده از سوختهای غیر استاندارد در صنایع، علاوه بر افزایش غلظت آلاینده دیاکسید گوگرد بر افزایش غلظت ذرات معلق - بهعنوان مهمترین آلاینده تهران طی روزهای اخیر - نیز اثرگذار است بنابراین سوخت غیراستاندارد علاوه بر گوگرد سبب تولید آلایندههای دیگری ازجمله ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون نیز میشود.» وی در ادامه با تاکید بر اینکه استفاده از سوختهای غیراستاندارد در نیروگاهها و صنایع میتواند یکی از عوامل مهم آلودگی هوا در تهران باشد، تصریح میکند:« افزایش غلظت آلاینده دیاکسید گوگرد در تهران نشانهای مبنی بر سوزاندن سوختهای غیر استاندارد در منابع ثابت و یا متحرکی است که بر آلودگی هوا اثرگذار هستند. از سویی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران سوخت بنزین و گاز مصرفی خودروها را بهصورت دورهای بررسی میکند. بر اساس آخرین بررسیها میتوان گفت که کیفیت سوخت در تهران تا حدود زیادی مناسب و براساس استانداردهای یورو۴ است. این یعنی حجم گوگرد سوخت مصرفی منابع متحرک کنترل شده است.» باباخانی در پایان با اشاره به اینکه چنانچه صنایع و نیروگاهها از سوختهای غیراستاندارد استفاده کنند سهم زیادی در آلودگی هوا خواهند داشت، اظهار میکند: «ما دادههای خود درباره غلظت آلاینده دیاکسید گوگرد در تهران را به سازمان حفاظت محیطزیست دادهایم تا با بررسی آنها مشخص شود که چرا غلظت این آلاینده در تهران افزایشی بوده است؟»
> نیروگاهها از مازوت استفاده نمیکنند
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی ایران هم گفت: «نیروگاههای استان تهران به هیچ عنوان از سوخت مازوت استفاده نمیکنند و دادستانی پیشتر مخزن سوخت مازوت دو نیروگاه در این استان را پلمب کرد.» به گزارش ایرنا، محسن طرزطلب افزود: «دادستانی پیش از این مخزن سوخت مازوت نیروگاه بعثت و منتظرقائم را پلمب کرده بود، بنابراین چنانچه این دو نیروگاه بخواهند از مازوت استفاده کنند، امکانپذیر نیست.» وی توضیح داد:« کسانی که ادعا میکنند نیروگاههای تهران همچنان از سوخت مازوت استفاده میکنند، اطلاع دقیقی از نوع سوخت نیروگاههای استان ندارند و نمیدانند در نیروگاههای تهران فقط گاز طبیعی مصرف میشود.» طرزطلب خاطرنشان کرد:« شهر تهران دارای سه نیروگاه است که سوخت آنها گازی است و نیروگاههای موجود در استان البرز و قم هم که برق تهران را تامین میکنند، از جمله نیروگاههای سیکل ترکیبی به شمار میآیند که آلودگی ندارند.» مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق حرارتی ایران گفت: «استفاده از سوخت مازوت فقط در مواردی آن هم در تعداد محدودی از نیروگاهها انجام میگیرد که امکان تامین گاز برای سوخت نیروگاه به دلیل افزایش مصرف در بخش خانگی و تجاری فراهم نشود.»
> شهروندان مقصر آلودگی هوا
در تازهترین خبرها، مصرف گاز توسط شهروندان از مقصران آلودگی هوای تهران قلمداد شده است. چرا که افزایش مصرف گاز به واسطه سرما سبب شده است که میزان گاز تحویلی به نیروگاهها کاهش یابد از همین رو آنها مجبور به استفاده از مازوت شده اند. در این راستا استاندار تهران گفت:«با افزایش ۱۵درصدی مصرف گاز مشترکین خانگی، میزان گاز تحویلی به نیروگاهها ۲۶ درصد کاهش یافت.»
به گزارش ایلنا، انوشیروان محسنی بندپی با اشاره به میزان مصرف گاز در استان تهران اظهار داشت: «بر اساس بررسی انجام شده در مدت ۴۰ روز از اول آذرماه سال جاری تا ۱۱ دی ماه با مصرف روزانه ۱۱۲میلیون مترمکعب گاز، میزان استفاده از گاز در استان تهران به ویژه در بخش خانگی ۱۵درصد افزایش داشته است.»وی ادامه داد: «بیشترین میزان مصرف گاز در ۸ دی ماه و با میزان ۱۲۲ میلیون مترمکعب بوده که رکود مصرف گاز طی ۲۰ سال اخیر شکسته شد».محسنی بندپی سپس عنوان کرد: «افزایش مصرف مشترکین خانگی سبب شده تا میزان تحویل گاز به نیروگاههای استان تهران نسبت به سال گذشته ۲۶درصد کاهش داشته باشد.»استاندار تهران با درخواست از شهروندان و هم استانیهای تهرانی گفت: «از همه شهروندان درخواست همکاری داریم تا وسایل گرمایشی خود را بین ۱۸تا ۲۱ درجه سانتی گراد تنظیم کنند و با بهینهسازی موتورخانهها به کاهش مصرف گاز کمک کنند.»محسنی بندپی تاکید کرد: «کاهش مصرف گاز ضمن کمک به کاهش آلودگی هوا به جهت تامین گاز مورد نیاز نیروگاه ها، زمینه برای تامین گاز در روزهای سرد را فراهم میکند و در این زمینه مشارکت شهروندان و دستگاههای اداری و اجرایی در راستای ساماندهی استفاده از وسایل گرمایشی اثرگذار است.»
> تنها میتوانیم تذکر دهیم
آنچه که در میان این پاسکاریها در حال نابود شدن است، نفسهای مردم است که گویی برای مسئولان بیاهمیت شده است. جالب اینجاست که شورای شهریها هم به غیر از نامگذاری معابر و خیابان، فقط میتوانند تذکر بدهند! همانطور که محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران درباره آلودگی هوا گفت: «متاسفانه دادههای صحیح در شورای شهر به ما نمیرسد و اختیارات خوبی نیز در این زمینه برای شورا در نظر گرفته نشده است. فعلا تنها میتوانیم در حد تذکر و پیگیری عمل کنیم که این کار را انجام میدهیم. اما وقتی در سطح شهر با مسئولین صحبت میکنیم اطلاعات صحیحی از مصرف مازوت در نیروگاهها و یا مصرف سوخت و گازوئیل در شهر ارائه نمیشود و ما تنها شاخص آلوگی هوا را به صورت دقیق داریم. الان نیز تنها میتوانیم بر اساس شاخص آلودگی هوا که خودمان دادههای آن را تولید میکنیم نظر دهیم و بگوییم شهر آلوده است و از مسئولین بخواهیم به وظایف خود عمل کنند.»