کد خبر: ۲۹۲۰
تاریخ انتشار: ۰۵ اسفند ۱۳۹۸ - ۱۰:۴۵
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
برخی آسیب‏های اجتماعی تنها بعضی از گروه‏ها و دهک‏های جامعه را نشانه می‏‏رود. اما گروهی از آسیب‏های اجتماعی هستند که خرد و کلان نمی‏شناسند و تمام جامعه را متاثر می‏سازند. این روزها ایران درگیر یکی از همین آسیب‏هاست.

علیرضا صدقی

برخی آسیب‏های اجتماعی تنها بعضی از گروه‏ها و دهک‏های جامعه را نشانه می‏‏رود. اما گروهی از آسیب‏های اجتماعی هستند که خرد و کلان نمی‏شناسند و تمام جامعه را متاثر می‏سازند. این روزها ایران درگیر یکی از همین آسیب‏هاست. چند روزی است که در هر گوشه‏ای و در هر جمعی، بحث‏ها پیرامون ویروس کرونا و شیوع آن در ایران می‏گردد. بیماری‏ای که پیش از فراگیری آن، حاشیه‏هایش دهان به دهان می‏گردد و بیم‏هایش بیش از اندازه افزایش می‏دهد.
از گران شدن الکل تا نایاب شدن ماسک و کشنده بودن کرونا تا مصونیت کودکان، همه و همه شایعه‏هایی است که حول و حوش ویروس کرونا می‏چرخند و اندک تلاش‏های صورت گرفته برای مهار آن هم کارایی لازم را ندارند.
توصیه‏های وزیر و مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از یک سو و راهنمایی‏های پزشکان حاضر در صدا و سیما از سوی دیگر، هیچ کدام نمی‌تواند اعتماد لازم را کسب کرده و بخشی از دغدغه‏های عمومی را سامان دهد. این همه اما چرا ایجاد شده و چاره کار چیست؟
به نظر می‏رسد در این فقره هم بحران «اعتماد اجتماعی» و «ناکارآمدی مدیریت بحران» از خود بحران پیشی گرفته و می‏رود تا زمینه را برای یک بحران فراگیر مهیا کند. حجم وسیع تخریب‏ها و تخطئه‏ها طی سالیان گذشته ، اپیدمی «بگم بگم»های بی‏پایه و اساس، افشاگری‏های حزبی و جناحی، صدور جواز تهمت زدن به دیگران‏، تقسیم‌بندی جامعه به خودی و غیرخودی و بی‌شمار خطای دیگر، همه و همه موجب شده تا به پیکره اعتماد اجتماعی آسیب‌هایی جدی وارد شود. آسیب‌هایی که بخشی از آن‌ها غیرقابل جبران می‌نماید. با این همه در همین مورد کرونا هم ابهام‌ها و پرسش‌های متعددی وجود دارد. یک روز رئیس سازمان هواپیمایی کشور اعلام می‌کند که هیچ مورد مشکوک به کرونایی در ایران مشاهده نشده در نتیجه پرواز به چین را قطع نمی‌کنیم و روز بعد مشخص می‌شود که حداقل از یک ماه پیش بیماران مبتلا به کرونا در کشور وجود داشته‌اند. یا رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم اعلام می‌کند وزارت بهداشت اجازه انتشار آمار بیماران مبتلا به کرونا در شهر قم را نمی‌دهد و وزیر بهداشت هم بدون هیچ توضیحی از کنار آن عبور می‌کند.
با این اوصاف چطور می‌توان انتظار داشت اعتماد عمومی در جامعه بازیابی شده و مردم به رسانه‌های رسمی و مسئولان اطمینان کنند؟ جالب آنکه در این میان مشخص نیست سازمان پدافند غیرعامل و ستاد بحران کشور دقیقا مشغول چه کاری هستند؟ مگر وظیفه این دو نهاد در چنین مواقعی ظهور و بروز پیدا نمی‌کند؟ مگر آن‌ها نباید چنین بحران‌هایی را دست‏کم در حوزه اطلاع‌رسانی مدیریت کنند؟ درحقیقت حلقه مفقوده در این بین کارکرد این سازمان‌ها در زمان بحران است. چه اینکه وظیفه این دو نهاد حاکمیتی یافتن تدابیری جدی، علمی و کارشناسی برای بازگشت اعتماد و کاهش نگرانی‌های افزون بر اصل بحران در چنین موقعیت‌هایی است.
گرچه نباید فراموش کرد که هر تهدیدی، فرصتی در درون دارد. به دیگر بیان، تهدید بزرگ کروناویروس نیز می‌تواند به فرصت کم‌نظیر برای کشور و مجموعه حاکمیت تبدیل شود. طبقه حکمران می‌تواند با تکیه بر تمام ظرفیت‌های داخلی کشور و پتانسیل‌های موجود در آحاد جامعه و محرم دانستن مردم، اطلاع‌رسانی دقیق، صحیح و سریع را در دستور کار قرار دهد و زمینه را برای یک عزم ملی با هدف خروج از بحران کرونا و دیگر بحران‌های کشور فراهم آورد.
نام:
ایمیل:
* نظر: