این دعوت یک روز پس از آن صورت گرفت که حسن روحانی در نشست خبری خود، سخنانش علیه سلامت انتخابات در ایران و نیز انتصابات نامیدن تلویحی انتخابات را پس گرفت و با بیان توضیحاتی در مورد آنچه علیه انتخابات گفته بود، رسماً سخنان قبلی خود را تعویض و تأکید کرد که هیچگاه انتخابات را زیر سؤال نبرده و نخواهد برد و اگر انتخابات را انتخابات نمیدانست، از مردم برای مشارکت در آن، خواهش نمیکرد.
سرویس سیاسی جوان
آنلاین: این دعوت یک روز پس از آن صورت گرفت که حسن روحانی در نشست خبری
خود، سخنانش علیه سلامت انتخابات در ایران و نیز انتصابات نامیدن تلویحی
انتخابات را پس گرفت و با بیان توضیحاتی در مورد آنچه علیه انتخابات گفته
بود، رسماً سخنان قبلی خود را تعویض و تأکید کرد که هیچگاه انتخابات را
زیر سؤال نبرده و نخواهد برد و اگر انتخابات را انتخابات نمیدانست، از
مردم برای مشارکت در آن، خواهش نمیکرد.
تغییر رویکرد دولت و حامیان
تندرویش طی فقط چند روز، جالب توجه و قابل بررسی است. خصوصاً که در روزهای
اخیر، این طیف از اصلاحطلبان، حزب کارگزاران سازندگی را به دلیل ارائه
لیست انتخاباتی به شدت مورد انتقاد قرار دادند.
یک گروه ۸۰ نفره از
اصلاحطلبان اغلب تندرو در بیانیه خود، ضمن دعوت مردم به مشارکت در
انتخابات، مجدداً ادعای خود درباره نداشتن کاندیدا را تکرار کردند:
«تبلیغات انتخاباتی یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شرایطی آغاز شده
است که اصلاحطلبان بهعنوان یک جریان سیاسی دارای پایگاه وسیع اجتماعی در
اکثریت قاطع حوزههای انتخابیه امکان معرفی کاندیداهایی که آرمانهای
آنها را نمایندگی کند، ندارند.» در ادامه بیانیه، میتوان دریافت که
زیرآبی رفتن برخی نمایندگان مجلس در چهار سال گذشته و نداشتن فعالیت جناحی
در صحن علنی، در حالی که در انتخابات ۹۴ با لیست اصلاحطلبان وارد مجلس
شدند، از دلایل اصلی لیست ندادن شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان در انتخابات
پیش رو است: «اصلاحطلبان با آسیبشناسی عملکرد خود در انتخابات مجلس ۹۴
تصمیم گرفتند در این دوره صرفاً از نامزدهای اصلاحطلبی حمایت کنند که
لیاقت و سلامتشان مورد پذیرش فعالان و طرفداران در هر حوزه انتخابیه باشد،
به هر قیمت و با هر نامزدی لیست ندهند، با مکانیزم شفاف و دموکراتیکتر
رأیسنجی مقدماتی (سرا) نامزدهایش را انتخاب کنند و با برنامههای
سنجشپذیر و دقیق و نیز با تغذیه و پایش بهتر عملکرد راهیافتگان به مجلس
عملکردشان را ارتقا بخشند.»
این بند بیانیه و اشاره به آسیب شناسی
انتخابات قبلی، یعنی در انتخابات گذشته اینگونه نبودهاند. این در واقع
تأیید تلویحی انتقادات به ضعف عملکرد اصلاحطلبان و فراکسیون امید در مجلس
است.
در ادامه، موضع جالب توجه این اصلاحطلبان در مورد قویتر شدن
کشور با مشارکت بیشتر مردم در انتخابات را شاهد هستیم: «ایران عزیز برای
مواجهه با بحرانهای داخلی و خارجی که بهنحوی بیسابقه کیان این ملت را
هدف گرفتهاند، نیازمند بیشترین میزان همبستگی و مشارکت ملی است.»
و
با اشاره به مواردی از جمله بحرانهای ناشی از فقر، فساد، تورم، بیکاری،
تشدید تحریمها و تأثیر اینها بر امور کشور خاطرنشان شده است: «عبور از
این وضعیت بحرانخیز و خطرناک، جز از راه احیای امید و بسیج تمام ظرفیتهای
اجتماعی و ملی ممکن نیست.»
در میان اسامی ۸۰ نفری که در پایان این
بیانیه نام آنها آمده، اسامی افرادی از جمله محسن آرمین، محمدعلی آخوندی،
زهره آقاجری، ابراهیم اصغرزاده، جواد امام، سیدمصطفی تاجزاده، علی تاجرنیا،
محسن ترکاشوند، جلال جلالیزاده، سعید حجاریان، مصطفی درایتی، داود
سلیمانی، فیضالله عربسرخی، علیرضا علویتبار، فخرالسادات محتشمیپور،
محمدجواد مظفر، بدرالسادات مفیدی، عبدالله مؤمنی، عبدالله ناصری و حسین
واله به چشم میخورد.
چرا اصلاحطلبان رادیکال موضعشان تغییر کرد؟
اصلاحطلبان
در این انتخابات، حداقل دوپاره شدهاند؛ بخشی لیست دادهاند و بخشی تأکید
بر بی لیستی داشتند. این دسته دوم تاکنون بر نداشتن کاندیدا به دلیل آنچه
ردصلاحیتهای گسترده مینامیدند، تأکید میکردند. انتخابات را به دلیل
گرفتن فرصت انتخابات از مردم، انتخاباتی درون جناح اصولگرا تعریف میکردند و
حتی همچون همه زمانهایی که احتمال رأی نیاوردنشان بالاست، خدشههایی بر
سلامت انتخابات هم وارد کردند. حال همان افراد، مردم را دعوت به مشارکت در
انتخابات میکنند و جای این پرسش را باقی میگذارند که «اگر اصلاحطلبان
کاندیدا ندارند، پس مردمی که دعوت به مشارکت میشوند، باید به چه کسانی رأی
بدهند؟!
شنیدهها حاکی از آن است که فشارهایی هم روی لیدرهای
اصلاحات و بزرگان شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان وجود دارد که از لیستهای
اصلاح طلب موجود حمایت کنند. شهیندخت مولاوردی، عضو شورای عالی اصلاحطلبان
این احتمال را رد نمیکند و درباره اینکه در روزهای آینده احتمال حمایت
شورای عالی سیاستگذاری یا چهرههای شاخص آن از نامزدهای احزاب اصلاحطلب
وجود دارد یا نه، میگوید: «من نمیتوانم از جانب اعضای دیگر شورا
اظهارنظری کنم، اما درباره این موضوع، صحبتی نشده است که منعی برای آن در
نظر گرفته شود. حمایت و عدمحمایت، هر دو محتمل است.»
میتوان به این
تحلیل رسید که خط و نشانهای هفتههای گذشته چهرههای شاخص اصلاح طلب برای
انتخابات و در واقع علیه انتخابات، نوعی تحت فشار قرار دادن شورای نگهبان و
کل حاکمیت برای تأیید صلاحیت شدن کاندیدای رد شدهشان بود. آنها از سویی
این فشار را علنی کردند تا فشار افکار عمومی بر شورای نگهبان وارد شود و از
سوی دیگر در پشت پرده به چانهزنی با شورای نگهبان روی آوردند تا بار دیگر
به تئوری قدیمی حجاریان، یعنی فشار از پایین و چانهزنی در بالا مصداق و
تحقق ببخشند.
در روزهای آخر منتهی به انتخابات، آنان دیدند که این
سیاست نتیجهای نبخشیده و در آستانه واگذاری مجلس به رقیب هستند. از سویی
دریافتند هجمههای آنان علیه انتخابات، صرفاً حامیان خودشان را ناامیدتر
کرده و حامیان رقیب پای صندوق رأی حاضر خواهند شد. بنابراین ناگاه ورق
برگشت و مواضع تغییر کرد. روحانی سخنانش علیه انتخابات را پس گرفت و تغییر
داد. اصلاحطلبان رادیکال بیانیه دعوت به مشارکت در انتخابات دادند.
لیستهایی منتشر شد و بعید نیست در روز آخر، باز هم دستور «تکرار» برسد.
شاید چند لیسته شدن رقیب نیز آنها را به نتیجهگیری از انتخابات امیدوار
کرده است.
دعوت صادقانه؟!
دعوت صادقانه، اما دعوتی است که چشم به
نتیجه انتخابات نداشته باشد و حتی مخالفان خود را هم به خاطر ایران و به
خاطر بالا رفتن مشارکت در انتخابات، دعوت به حضور میکند. آنچنان که پیش از
این و در ۱۶ بهمن ماه جاری، رهبر انقلاب با تکرار موضع قبلی خود در مورد
انتخابات، فرموده بود: «هر کسی به ایران علاقهمند است [باید رأی بدهد].
قبلها هم ما این را عرض کردهایم، حالا هم تکرار میکنیم؛ ممکن است یکی،
از شخص این حقیر خوشش نیاید، خب نیاید عیبی ندارد، [امّا]ایران را، کشورش
را دوست دارد یا نه؟ [پس]باید در انتخابات شرکت کند. هر کسی که امنیت کشور
را دوست دارد، هر کسی که حل شدن مشکلات کشور را دوست دارد، هر کسی که گردش
نخبگانی صحیح را در کشور دوست دارد باید در انتخابات شرکت کند؛ همه باید
شرکت کنند. البتّه بنده مطمئنّم که افراد مؤمن و انقلابی و علاقهمند به
سرنوشت انقلاب، با انگیزه بیشتری شرکت میکنند، امّا آن کسانی هم که انگیزه
انقلابی ندارند، انگیزه دینی ندارند، خب کشورشان را که دوست دارند؛ اینها
هم باید در انتخابات شرکت کنند.»