«ابتکار» احتمال خروج سرمایه از بازار بورس و هجوم نقدینگی به بازارهای موازی را بررسی کرد
این روزها رشد قیمت در بازارهای اقتصادی دیگر امر غیرعادی تلقی نمیشود. درپی نوسانات در یک بازار این انتظار میرود که تغییراتی در دیگر بازارهای اقتصادی رخ دهد. به عبارتی دیگر هنگامی که خبر ریزش برخی از بازارها منتشر میشود احتمال خطر هجوم نقدینگی به بازارهای موازی قوت میگیرد و این مسئله را میتوان یک تهدید در اقتصاد دانست.
کیمیا نجفی
این
روزها رشد قیمت در بازارهای اقتصادی دیگر امر غیرعادی تلقی نمیشود. درپی
نوسانات در یک بازار این انتظار میرود که تغییراتی در دیگر بازارهای
اقتصادی رخ دهد. به عبارتی دیگر هنگامی که خبر ریزش برخی از بازارها منتشر
میشود احتمال خطر هجوم نقدینگی به بازارهای موازی قوت میگیرد و این مسئله
را میتوان یک تهدید در اقتصاد دانست.
با بررسی اخبار مربوط به بازار
بورس درمییابیم که اخیرا شاهد استقبال بسیار زیاد عامه مردم به سمت بازار
سرمایه بودهایم. البته اگر به دنبال مطرح کردن دلیلی برای این استقبال
باشیم باید گفت که بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که به دلیل تورمی که
در سال جاری اتفاق افتاده و همچنین رکود در بازارهای موازی مثل بازار
ملک، طلا و ارز، دارندگان پول برای حفظ ارزش داشتههای خود به دنبال محلی
امن برای سرمایهگذاری میگردند که عده زیادی تمایل به سوق دادن سرمایههای
خود به سمت بازار سرمایه داشتهاند. حالا پس از ورود نقدینگی به این بخش
ما با یک بازار بزرگ روبهرو هستیم که حجم معاملات آن با رشد قابل توجهی
مواجه شده است. در این شرایط احتمال خروج نقدینگی از این بازار و وارد شدن
آن به بازارهای موازی میتواند به دغدغهای برای اقتصاد تبدیل شود. اخیرا
ایلنا در گزارشی به خطر خروج نقدینگی از بازار سرمایه و ورود نقدینگی به
بازارهای موازی از جمله بازار مسکن پرداخته است. براساس این گزارش در یک
سال گذشته شاهد آن بودیم که بازار سرمایه مقصد حجم قابل توجهی از سرمایهها
و نقدینگیهای سرگردان بوده که مالک عمده این سرمایههای جدید در بورس،
سهامداران حقیقی و کدهای جدیدالورود هستند. بنابراین ممکن است با هر نوسان
در این بازار و افت شاخص، سرمایه از بورس خارج و به بازارهای موازی از
جمله مسکن سرازیر شود که در این صورت بهطور قطع افزایش تقاضا منجر به
افزایش قیمت خواهد شد. از آنجا که اعتماد مردم نسبت به آینده اقتصاد ایران
کاهش یافته و با رویداد و تنش سیاسی انتظار کاهش ارزش پولی ملی در بازار
ایجاد میشود، مردم به سرعت سرمایه خود را به دارایی تبدیل میکنند که در
همه دورهها یکی از محبوبترین بازار برای حفظ ارزش پول، بازار مسکن بوده
است.
با مطرح شدن این مسائل باید دید که این احتمال تا چه حد میتواند
به وقوع بپیوندد. در این راستا همایون دارابی، کارشناس بورس در پاسخ به این
پرسش که آیا ممکن است با هر نوسان در بازار سرمایه و افت شاخص، سرمایه از
بورس خارج و به بازارهای موازی از جمله مسکن سرازیر شود به «ابتکار» گفت:
اینکه گفته شود ممکن است با هر نوسان در بازار سرمایه و افت شاخص، سرمایه
از بورس خارج و به بازارهای موازی از جمله مسکن سرازیر شود یک احتمال بسیار
ضعیف است.
وی در ادامه افزود: این حقیقت وجود دارد که بازار سرمایه در
شرایط فعلی بازار بزرگی شده و حجم معاملات افزایش پیدا کرده است اما ما
باید توجه داشته باشیم که ارزش بازار سرمایه همچنان در برابر ارزش بازار
املاک ارزش کمی است، به عبارتی دیگر پولی که در بازار املاک و مستغلات
جریان دارد عموما حجم بسیار بزرگتری به نسبت بازار سرمایه است.
بازار سرمایه پتانسیل رشد را دارد
این
کارشناس بورس از پتانسیل بازار سرمایه برای رشد بیشتر گفت: مسئله اصلی که
وجود دارد این است که بازار سرمایه همچنان پتانسیل رشد را دارد. ما شاهد
بودیم که در هفته گذشته با یک عرضه اولیه یک میلیون و 200 هزار نفر
سرمایهگذار در عرضه اولیه ذوب روی اصفهان مشارکت کردند، همین مسئله نشان
میدهد که بازار میتواند با ارائه شرکتهای جدید و پتانسیلی که درون خود
دارد همچنان به رشد خود ادامه بدهد.
دارابی با اشاره به رکود بازارهای
موازی و ورود سرمایه به بازار بورس ادامه داد: بخشی از نقدینگی موجود در
بازار ناشی از رکود بازارهای موازی همچون املاک و مستغلات، طلا و سکه، ارز و
خودرو بوده، این بازارها درگیر یک رکود تورمی هستند و به همین مسئله باعث
شده است که بخشی از نقدینگی از بازارها خارج شود و به بازار سرمایه ورود
پیدا کند. در این میان ما باید به مسئله مهمی دقت داشته باشیم؛ سهم نقدینگی
که از بازار املاک به سمت بازار بورس روانه شده به نسبت نقدینگی که از
بازار ارز و طلا آمده بسیار کمتر بوده است. حالا شرایطی را تصور کنید که
شاخص بازار سرمایه به هر دلیلی برای مدت طولانی افت کند، در این شرایط
شانس انتقال نقدینگی از بازار سهام به سمت بازار طلا و ارز به مراتب بیشتر
از بازار املاک و مستغلات خواهد بود.
وی با اشاره به ماهیت بخش عمدهای
از سرمایهها در بازار بورس گفت: ماهیت عمدهای از پولهایی که اکنون در
بازار سرمایه از طرف حقیقیها در ماههای گذشته وارد شده است بیشتر ناشی
از کنترل سود بانکی بوده و با تلاشهایی که بانک مرکزی صورت داد، نرخ بهره و
نرخ اوراق کنترل شد، بازار بین بانکی و خود بانکها آرامش پیدا کرد و
نرخهای بهره به زیر 20 درصد آمد. به همین دلیل بخشی از نقدینگی که در
بانکها رسوب کرده بود به صورت سرمایهگذاری در واحدهای تولیدی چه در بازار
بورس که بازار ثانویه است و چه بازار بیرون که بازار اولیه محسوب میشود
فعال شده است. پس ماهیت نقدینگی که در بازار هست بخشی از آن نقدینگی خود
بازار به حساب میآید، یعنی سرمایه افرادی که در هر شرایطی در بازار هستند،
بخش دیگری از بازار بانکی وارد شده و مقداری هم ناشی از ورود سرمایه از از
بازار طلا و سکه بوده، البته مقدار اندکی سرمایه نیز از بازار املاک و
مستغلات وارد بازار بورس شده است. بنابراین اگر بخواهد این جریان پیش بیاید
و خطر خروج سرمایه بازار بورس را تهدید کند سهمی که به بازار مسکن میرسد
بسیار اندک خواهد بود.
رونق بازار مسکن در کنار بازار سرمایه ضرورت دارد
این
کارشناس بازار بورس درنهایت به ضرورت رونق گرفتن بازار مسکن در کنار بازار
سرمایه اشاره کرد و دراینباره گفت: نکته مهمی وجود دارد که باید به آن
اشاره کرد؛ رشد قیمت در بازار مسکن باعث فشار به مردم میشود اما همین
مسئله میتواند دارای اثر مثبتی برای اقتصاد باشد، چراکه این مسئله اشتغال و
تولید را فعال میکند. بنابراین رونق بازار املاک به نسبت بازار طلا و ارز
میتواند دارای تاثیرات مثبتی برای اقتصاد باشد، خصوصا درمورد اشتغال و
افزایش تولید قطعا تاثیرات مفیدتری به دنبال خواهد داشت. از گذشته تا کنون
رشد بازار املاک و بازار سرمایه در تمام اقتصادها مفید ارزیابی میشود
هرچند که ممکن است درصورت رشد قیمت در بازار مسکن فشارهایی بر مردم وارد
شود.