نسخه چاپی
ارسال به دوستان
«ابتکار» از شایعات مجازی تا تایید قرنطینه دو نفر چینی در تبریز گزارش می‌دهد
از انسان‌هایی با ماسک‌های سفید بر صورتشان در خیابان‌های تهران خبری نیست، گرچه اگر کسی عطسه‌ای کند نگاه‌ها به سمت او می‌چرخند.
زهرا داستانی
از انسان‌هایی با ماسک‌های سفید بر صورتشان در خیابان‌های تهران خبری نیست، گرچه اگر کسی عطسه‌ای کند نگاه‌ها به سمت او می‌چرخند. با این حال، در پس افکار مردم گویا ترس از ابتلا به «کرونا» موج می‌زند. این را می‌توان از میان کلمات گاه و بیگاهی که در هنگام گذر از کنار آدم‌ها در خیابان‌های تهران به گوش می‌خورد فهمید؛ از «کرونا» که حالا جای گرانی، بنزین و اعتراضات خیابانیش را در بحث‌های اجتماعی گرفته است.
شبکه‌های اجتماعی اما پیشتاز در گسترش این نگرانی‌ها در سطح عمومی هستند. گاه مطالبی مفید برای مقابله با شیوع این ویروس به اشتراک می‌گذارند و گاه با اشتراک عکسی از آمبولانسی با چند پرستار که لباس‌های مخصوص پوشیده‌اند، نگرانی‌ها را افزایش می‌دهند. در این میان، مقامات معتقدند که خبری از کروناویروس در ایران نیست، گرچه تا لب مرزهای ایران رسیده و آمدنش به ایران اجتناب‌ناپذیر است. با این حال، بی‌اعتمادی عمومی به گزارش‌ها و اظهارات مقامات در ایران سبب شده تا مردم بیش از اظهارنظرهای رسمی، گوششان به شایعات باشد و خود برای جلوگیری از بحرانی دیگر پیش‌قدم شوند. نامش «کرونا» است، ویروسی که چندین سال است در خاورمیانه شناسایی شده و گرچه هر بار قربانیان بی‌شماری از میان موجودات زنده بر روی زمین گرفته، اما با شیوع نوع جدیدی از آن یعنی کروناویروس جدید 2019 نگرانی‌ها از ابتلا به آن در جهان به طور فزاینده‌ای ادامه دارد. سازمان جهانی بهداشت (WHO) شیوع کروناویروس جدید در چین و مشاهده مبتلایان به این ویروس در 20 کشور جهان را به‌عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی اعلام کرده است. اواسط روز پنجشنبه به وقت اروپا اعلام شد که تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در سطح جهان به 8 هزار و ۱۰۰ نفر رسیده که از تعداد مبتلایان به بیماری سارس در فاصله سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ بیشتر است و پیش‌بینی می‌شود که این بحران بهداشتی به اقتصاد چین ضربه بزرگی بزند. تاکنون ۱۷۰ نفر بر اثر آلودگی به این ویروس جان خود را از دست داده‌اند.
گزارش‌ها از کشورهایی که موارد ابتلا به ویروس کرونا مشاهده شده نشان می‌دهد که امارات نزدیک‌ترین کشوری است که در همسایگی با ایران فردی مبتلا شده به این ویروس را مشاهده کرده است. گرچه خبرهای غیررسمی خبر از مشاهده مواردی دیگر از مبتلایان به این ویروس در اقلیم کردستان عراق و پاکستان دارد، اما مسئولان و مقامات بهداشتی در ایران این خبرها را تکذیب می‌کنند و البته نقشه‌های جهانی از نحوه گسترش این ویروس در جهان این دو کشور را نشان نمی‌دهد. با این حال، خطر ورود این ویروس به ایران از طریق گردشگران یا ایرانیانی که به کشورهای دیگر به خصوص چین سفر کردهاند، یکی از نگرانی‌هایی است که جامعه را به تکاپو انداخته است.
مشاهده گردشگران چینی در تبریز؛ از لغو جشنواره تا لغو پروازها
در حالی که به دنبال شیوع کروناویروس در چین در چند روز گذشته بسیاری از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی فعالیت خود در چین را به حال تعلیق درآورده‌اند و همزمان بسیاری از کشورها در مورد سفر به چین بسیاری از خطوط هوایی پروازهای خود به این کشور را متوقف کرده و یا کاهش داده‌اند، انتشار تصاویر و ویدئوهایی از گردشگران چینی در تبریز سوژه کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران شده است. کاربرانی که با اشتراک گذاشتن این تصاویر این سوال را مطرح کردهاند که با وجود شیوع کروناویروس در چین، چطور گردشگران این کشور به ایران سفر کردهاند؟ سوالی که با انتشار خبری مبنی بر آغاز جشنواره‌ای تحت عنوان «ایران باشکوه» برای جذب گردشگر چینی همزمان با سال نو مردم این کشور مقارن شد و موج انتقادها به سیاست‌های گردشگری میراث فرهنگی را برانگیخت. بسیاری درباره بی‌توجهی مسئولان به سلامت مردم نوشتند و نسبت به این نوع درآمدزایی غیرنفتی بدون توجه به مسائل بهداشتی در کشور انتقاد کردند. این انتقادها سبب شد که مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان اعلام کند که «جشنواره «ایران باشکوه» که برای جذب گردشگر چینی و همزمان با سال نو مردم این کشور برنامه‌ریزی شده بود متاثر از شرایط انتشار ویروس کرونا لغو شد؛ چراکه مصونیت شهروندان کشورمان از این ویروس نوظهور مهمتر از اجرای این جشن است.» کمی بعد سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران با توئیتی به راس خبرها در شبکه‌های اجتماعی آمد. او در توئیتی اعلام کرد که بابت بیماری کرونا از معاون‌اول رئیس‌جمهوری و وزرای امورخارجه و راه خواسته ورود هرگونه مسافر از چین به ایران ممنوع شود. درخواستش اما با انتقاداتی همراه شد. عده‌ای نوشتند که روشن نیست این توئیت و این درخواست‌های وزیر بهداشت به ممنوعیت ورود مسافران از چین بینجامد یا تنها برای آگاهی ما مردم از نامه‌نگاری‌های میان مدیران ارشد دولت توئیت شده است و آیا آگاهی از درخواست‌های وزیر بهداشت از مدیران ارشد دیگر دردی از ماجرای کرونا دوا می‌کند؟ به دنبال این انتقادات، کمی بعد او در توئیتی دیگر نوشت که «خوشبختانه پیرو نامه اینجانب به دکتر جهانگیری و پیگیری‌های انجامشده، جلسه اضطراری تشکیل و مصوب شد تا تمام پروازها به چین تا اطلاع ثانوی ممنوع شود. شهروندان ایرانی که در چین هستند و قصد بازگشت به کشور را دارند نیز به همراه تیم پزشکی و تحت مراقبت‌های ویژه به کشور بازگردانده می‌شوند.»
از بی‌اعتمادی عمومی به مسئولان تا اقرار مسئولان به بی‌اعتمادی عمومی
«کرونا چیزی نیست که بخواهیم آن را پنهان کنیم»؛ این جمله تامل برانگیزی است که محمدمهدی گویا، رئیس مرکز بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ایران به زبان آورده است. جمله‌ای که حکایت از آن دارد که مسئولان نیز خود از این موضوع باخبرند که دیگر خبری از اعتماد عمومی به آنها نیست. این اظهارت پس از آن از زبان مسئولان به گوش می‌رسد که شمار توئیت‌ها و پست‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی توسط کاربران ایرانی درباره مشاهده افراد مشکوک به ویروس کرونا در بیمارستان‌های ایران به اشتراک گذاشته می‌شود، هر لحظه بیشتر می‌شود و به دنبال آن نگرانی‌ها از پنهان کردن این موضوع از سوی مسئولان و افزایش شیوع این بیماری به دلیل عادی جلوه دادن شرایط در افکار عمومی گسترش یافته است. این بی‌اعتمادی بعد از سقوط هواپیمای اوکراینی و تاخیر در انتشار دلایل آن، در میان افکار عمومی شدت گرفته و حالا با ترس از ابتلا به ویروس کرونا کار را برای مسئولان سخت‌تر کرده است. از آن گذشته، اظهار نظرهای متعدد و نبودِ سخنگوی مشخص بهشدت این بی‌اعتمادی افزوده است. در این شرایط محمدمهدی گویا، رئیس مرکز بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ایران گفته که در ایران هیچ فردی به ویروس جدید کرونا مبتلا نشده است. او همچنین افزود که بنا به «گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیماری کرونا در هیچکدام از کشورهای همسایه ما وجود ندارد و در منطقه ما تنها در امارات متحده عربی ابتلا به این بیماری اثبات شده است.» او گفت: «اگر ویروس کرونا وارد ایران شود اعلام می‌کنیم و این چیزی نیست که بخواهیم آن را پنهان کنیم.» علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت ایران هم در این مورد گفته: «تاکنون در مجموع ۶ نفر مشکوک به ویروس کرونا در ایران شناسایی شده‌اند. دو نفر در یزد، یک نفر در قم، یک نفر در تهران و دو نفر در تبریز. اما آزمایش‌های تشخیصی نشان داد که هیچکدام به این ویروس مبتلا نبودند.» علیرضا رئیسی همچنین گفته که وزارت بهداشت در هفته آینده با همکاری وزارت امورخارجه اقدام به بازگرداندن حدود ۷۰ ایرانی مقیبم شهر ووهان چین خواهد کرد. به گفته این مقام وزارت بهداشت ایران، هیچیک از این افراد به ویروس کرونا مبتلا نیستند، اما به هنگام ورود به کشور مراحل قرنطینه و کنترل‌های شدید بهداشتی در مورد آنها اعمال خواهد شد.
اظهارات مسئولان درباره تحت کنترل بودن این بیماری در ایران در حالی است که همچنان افکار عمومی نتوانسته خود را آرام نگه دارد. آگاهی افکار عمومی از وضعیت درمان این بیماری در شرایط تحریم، کمبود دارو و پرسنل و از سوی دیگر مواجه بیمارستان‌ها با تخت خالی در شرایط معمولی به این نگرانی‌ها دامن می‌زد. تنها شیوع بیماری آنفلوانزا از مهرماه امسال در ایران نزدیک به ۱۰۶ نفر را به کام مرگ کشانده است. همه اینها اما در کنار جیب خالی و وضعیت اقتصادی مردم که سبب شده مراجعه مردم به مراکز پزشکی را کاهش و خوددرمانی را افزایش دهد، بر شدت نگرانی‌ها می‌افزاید.
از انسان‌هایی با ماسک‌های سفید بر صورتشان در خیابان‌های تهران خبری نیست، گرچه اگر کسی عطسه‌ای کند نگاه‌ها به سمت او می‌چرخند. با این حال، در پس افکار مردم گویا ترس از ابتلا به «کرونا» موج می‌زند. این را می‌توان از میان کلمات گاه و بیگاهی که در هنگام گذر از کنار آدم‌ها در خیابان‌های تهران به گوش می‌خورد فهمید؛ از «کرونا» که حالا جای گرانی، بنزین و اعتراضات خیابانیش را در بحث‌های اجتماعی گرفته است.
شبکه‌های اجتماعی اما پیشتاز در گسترش این نگرانی‌ها در سطح عمومی هستند. گاه مطالبی مفید برای مقابله با شیوع این ویروس به اشتراک می‌گذارند و گاه با اشتراک عکسی از آمبولانسی با چند پرستار که لباس‌های مخصوص پوشیده‌اند، نگرانی‌ها را افزایش می‌دهند. در این میان، مقامات معتقدند که خبری از کروناویروس در ایران نیست، گرچه تا لب مرزهای ایران رسیده و آمدنش به ایران اجتناب‌ناپذیر است. با این حال، بی‌اعتمادی عمومی به گزارش‌ها و اظهارات مقامات در ایران سبب شده تا مردم بیش از اظهارنظرهای رسمی، گوششان به شایعات باشد و خود برای جلوگیری از بحرانی دیگر پیش‌قدم شوند. نامش «کرونا» است، ویروسی که چندین سال است در خاورمیانه شناسایی شده و گرچه هر بار قربانیان بی‌شماری از میان موجودات زنده بر روی زمین گرفته، اما با شیوع نوع جدیدی از آن یعنی کروناویروس جدید 2019 نگرانی‌ها از ابتلا به آن در جهان به طور فزاینده‌ای ادامه دارد. سازمان جهانی بهداشت (WHO) شیوع کروناویروس جدید در چین و مشاهده مبتلایان به این ویروس در 20 کشور جهان را به‌عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی اعلام کرده است. اواسط روز پنجشنبه به وقت اروپا اعلام شد که تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در سطح جهان به 8 هزار و ۱۰۰ نفر رسیده که از تعداد مبتلایان به بیماری سارس در فاصله سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ بیشتر است و پیش‌بینی می‌شود که این بحران بهداشتی به اقتصاد چین ضربه بزرگی بزند. تاکنون ۱۷۰ نفر بر اثر آلودگی به این ویروس جان خود را از دست داده‌اند.
گزارش‌ها از کشورهایی که موارد ابتلا به ویروس کرونا مشاهده شده نشان می‌دهد که امارات نزدیک‌ترین کشوری است که در همسایگی با ایران فردی مبتلا شده به این ویروس را مشاهده کرده است. گرچه خبرهای غیررسمی خبر از مشاهده مواردی دیگر از مبتلایان به این ویروس در اقلیم کردستان عراق و پاکستان دارد، اما مسئولان و مقامات بهداشتی در ایران این خبرها را تکذیب می‌کنند و البته نقشه‌های جهانی از نحوه گسترش این ویروس در جهان این دو کشور را نشان نمی‌دهد. با این حال، خطر ورود این ویروس به ایران از طریق گردشگران یا ایرانیانی که به کشورهای دیگر به خصوص چین سفر کردهاند، یکی از نگرانی‌هایی است که جامعه را به تکاپو انداخته است.
مشاهده گردشگران چینی در تبریز؛ از لغو جشنواره تا لغو پروازها
در حالی که به دنبال شیوع کروناویروس در چین در چند روز گذشته بسیاری از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی فعالیت خود در چین را به حال تعلیق درآورده‌اند و همزمان بسیاری از کشورها در مورد سفر به چین بسیاری از خطوط هوایی پروازهای خود به این کشور را متوقف کرده و یا کاهش داده‌اند، انتشار تصاویر و ویدئوهایی از گردشگران چینی در تبریز سوژه کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران شده است. کاربرانی که با اشتراک گذاشتن این تصاویر این سوال را مطرح کردهاند که با وجود شیوع کروناویروس در چین، چطور گردشگران این کشور به ایران سفر کردهاند؟ سوالی که با انتشار خبری مبنی بر آغاز جشنواره‌ای تحت عنوان «ایران باشکوه» برای جذب گردشگر چینی همزمان با سال نو مردم این کشور مقارن شد و موج انتقادها به سیاست‌های گردشگری میراث فرهنگی را برانگیخت. بسیاری درباره بی‌توجهی مسئولان به سلامت مردم نوشتند و نسبت به این نوع درآمدزایی غیرنفتی بدون توجه به مسائل بهداشتی در کشور انتقاد کردند. این انتقادها سبب شد که مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان اعلام کند که «جشنواره «ایران باشکوه» که برای جذب گردشگر چینی و همزمان با سال نو مردم این کشور برنامه‌ریزی شده بود متاثر از شرایط انتشار ویروس کرونا لغو شد؛ چراکه مصونیت شهروندان کشورمان از این ویروس نوظهور مهمتر از اجرای این جشن است.» کمی بعد سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران با توئیتی به راس خبرها در شبکه‌های اجتماعی آمد. او در توئیتی اعلام کرد که بابت بیماری کرونا از معاون‌اول رئیس‌جمهوری و وزرای امورخارجه و راه خواسته ورود هرگونه مسافر از چین به ایران ممنوع شود. درخواستش اما با انتقاداتی همراه شد. عده‌ای نوشتند که روشن نیست این توئیت و این درخواست‌های وزیر بهداشت به ممنوعیت ورود مسافران از چین بینجامد یا تنها برای آگاهی ما مردم از نامه‌نگاری‌های میان مدیران ارشد دولت توئیت شده است و آیا آگاهی از درخواست‌های وزیر بهداشت از مدیران ارشد دیگر دردی از ماجرای کرونا دوا می‌کند؟ به دنبال این انتقادات، کمی بعد او در توئیتی دیگر نوشت که «خوشبختانه پیرو نامه اینجانب به دکتر جهانگیری و پیگیری‌های انجامشده، جلسه اضطراری تشکیل و مصوب شد تا تمام پروازها به چین تا اطلاع ثانوی ممنوع شود. شهروندان ایرانی که در چین هستند و قصد بازگشت به کشور را دارند نیز به همراه تیم پزشکی و تحت مراقبت‌های ویژه به کشور بازگردانده می‌شوند.»
از بی‌اعتمادی عمومی به مسئولان تا اقرار مسئولان به بی‌اعتمادی عمومی
«کرونا چیزی نیست که بخواهیم آن را پنهان کنیم»؛ این جمله تامل برانگیزی است که محمدمهدی گویا، رئیس مرکز بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ایران به زبان آورده است. جمله‌ای که حکایت از آن دارد که مسئولان نیز خود از این موضوع باخبرند که دیگر خبری از اعتماد عمومی به آنها نیست. این اظهارت پس از آن از زبان مسئولان به گوش می‌رسد که شمار توئیت‌ها و پست‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی توسط کاربران ایرانی درباره مشاهده افراد مشکوک به ویروس کرونا در بیمارستان‌های ایران به اشتراک گذاشته می‌شود، هر لحظه بیشتر می‌شود و به دنبال آن نگرانی‌ها از پنهان کردن این موضوع از سوی مسئولان و افزایش شیوع این بیماری به دلیل عادی جلوه دادن شرایط در افکار عمومی گسترش یافته است. این بی‌اعتمادی بعد از سقوط هواپیمای اوکراینی و تاخیر در انتشار دلایل آن، در میان افکار عمومی شدت گرفته و حالا با ترس از ابتلا به ویروس کرونا کار را برای مسئولان سخت‌تر کرده است. از آن گذشته، اظهار نظرهای متعدد و نبودِ سخنگوی مشخص بهشدت این بی‌اعتمادی افزوده است. در این شرایط محمدمهدی گویا، رئیس مرکز بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ایران گفته که در ایران هیچ فردی به ویروس جدید کرونا مبتلا نشده است. او همچنین افزود که بنا به «گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیماری کرونا در هیچکدام از کشورهای همسایه ما وجود ندارد و در منطقه ما تنها در امارات متحده عربی ابتلا به این بیماری اثبات شده است.» او گفت: «اگر ویروس کرونا وارد ایران شود اعلام می‌کنیم و این چیزی نیست که بخواهیم آن را پنهان کنیم.» علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت ایران هم در این مورد گفته: «تاکنون در مجموع ۶ نفر مشکوک به ویروس کرونا در ایران شناسایی شده‌اند. دو نفر در یزد، یک نفر در قم، یک نفر در تهران و دو نفر در تبریز. اما آزمایش‌های تشخیصی نشان داد که هیچکدام به این ویروس مبتلا نبودند.» علیرضا رئیسی همچنین گفته که وزارت بهداشت در هفته آینده با همکاری وزارت امورخارجه اقدام به بازگرداندن حدود ۷۰ ایرانی مقیبم شهر ووهان چین خواهد کرد. به گفته این مقام وزارت بهداشت ایران، هیچیک از این افراد به ویروس کرونا مبتلا نیستند، اما به هنگام ورود به کشور مراحل قرنطینه و کنترل‌های شدید بهداشتی در مورد آنها اعمال خواهد شد.
اظهارات مسئولان درباره تحت کنترل بودن این بیماری در ایران در حالی است که همچنان افکار عمومی نتوانسته خود را آرام نگه دارد. آگاهی افکار عمومی از وضعیت درمان این بیماری در شرایط تحریم، کمبود دارو و پرسنل و از سوی دیگر مواجه بیمارستان‌ها با تخت خالی در شرایط معمولی به این نگرانی‌ها دامن می‌زد. تنها شیوع بیماری آنفلوانزا از مهرماه امسال در ایران نزدیک به ۱۰۶ نفر را به کام مرگ کشانده است. همه اینها اما در کنار جیب خالی و وضعیت اقتصادی مردم که سبب شده مراجعه مردم به مراکز پزشکی را کاهش و خوددرمانی را افزایش دهد، بر شدت نگرانی‌ها می‌افزاید.
نظر شما
آخرین اخبار
