سفر پیش روی رئیسجمهور به ژاپن و وعده توافقات احتمالی در این سفر، جریان رسانهای حامی رئیسجمهور را دچار ذوقزدگی کرده و با برشماری دستاوردهایی برای این سفر، به انتظاراتی در جامعه دامن میزنند که افکار عمومی مردم ایران در طول دولت یازدهم و دوازدهم بارها از ایجاد این انتظارات کاذب لطمه دیده، به گونهای که کارشناسان یکی از دلایل و زمینههای اصلی آشوبهای آبان ماه را اینگونه جریانسازیها میدانند.
سفر پیش روی
رئیسجمهور به ژاپن و وعده توافقات احتمالی در این سفر، جریان رسانهای
حامی رئیسجمهور را دچار ذوقزدگی کرده و با برشماری دستاوردهایی برای این
سفر، به انتظاراتی در جامعه دامن میزنند که افکار عمومی مردم ایران در
طول دولت یازدهم و دوازدهم بارها از ایجاد این انتظارات کاذب لطمه دیده،
به گونهای که کارشناسان یکی از دلایل و زمینههای اصلی آشوبهای آبان ماه
را اینگونه جریانسازیها میدانند.
روزنامه همشهری روز شنبه ۲۳
آذرماه با انتخاب تیتر اصلی خود برای سفر آتی رئیسجمهور به ژاپن تحت عنوان
«توکیو، دریچه مذاکره و گشایش اقتصاد» مدعی شده که معافیتهای تازه برای
ژاپن در خرید نفت از ایران، ایجاد یک کانال مستقیم نقلوانتقالات مالی،
آزادسازی دستکم ۵/ ۱ میلیارد دلار از پولهای نفت ایران، ازجمله
امتیازهای مالی است که ایران دریافت خواهد کرد. این روزنامه وابسته به
شهرداری سپس پیشبینی کرده که رئیسجمهوری احتمالاً در روزهای آخر همین
هفته، زیر موج فشارها و هشدارهای رسانههای مخالف دولت راهی ژاپن خواهد
شد. این روزنامه البته اشارهای نکرده که مابهازای گرفتن این امتیازات
محدود چیست و ترامپ چگونه از این تعامل و میانجیگری برای تحقیر ملت ایران و
بهرهبرداری برای آینده سیاسی خود که به شدت با بحران مواجه شده است،
استفاده خواهد کرد.
البته هدف از این نوشتار نفی تعاملات دیپلماتیک و
بهرهگیری از ظرفیت دیگر کشورها برای مقابله با فشارهای فزاینده امریکا
نیست. همچنین قرار نیست نسبت به سفری که هنوز صورت نگرفته و نتایج آن معلوم
نیست پیشداوری صورت گیرد. اگرچه نحوه عمل و مواضع رئیس دولت یازدهم و
دوازدهم در اینگونه تعاملات همواره مسئلهساز بوده است، بلکه هدف اصلی از
این نوشتار هشدار نسبت به ایجاد انتظارات و توقعات کاذب در افکار عمومی است
که هزینههای عدم تحقق آن بسیار سنگینتر و سختتر از دستاوردهای محدود
آن است. آری، هزینههایی که کشور تاکنون بابت محقق نشدن شعارهای انتخاباتی
رئیسجمهور داده و یا هزینههایی که بابت ایجاد امید نسبت به توافق برجام
پرداخته و هنوز باید بپردازد، به هیچ وجه قابل محاسبه نیست که یکی از این
هزینهها، هزینه آشوبهای آبان ماه ۱۳۹۸ است.
در آشوبهای آبان ماه،
اگرچه بیگانگان و عوامل داخلی آنها در تحریک افکار عمومی و تبدیل اعتراضات
به آشوب نقشی اساسی داشتند و همچنین اگر در اجرای این مصوبه و اقناع افکار
عمومی و تهیه مقدمات لازم هوشمندانه عمل میشد، حتی جمعیتهای اعتراضی هم
شکل نمیگرفت، اما کارشناسان یکی از دلایل اصلی شکلگیری هستههای اعتراضی
به ویژه در میان اقشار محروم جامعه را وعدههای توخالی و تابوسازی از برجام
میدانند که به دلیل امیدها و انتظارات آنچنانی و غیرواقعی که برای آن
تصویرسازی شده بود، نهتنها در دوران اوباما تحقق نیافت، بلکه با خروج
ترامپ از برجام و چندین برابر شدن قیمتها، به یکباره فرو ریخت و زمینهساز
بغض فروخفتهای شد که در ماجرای اجرای نامناسب مصوبه مدیریت سوخت،
سربرآورد و البته مورد سوءاستفاده دشمنان بیرونی و معاندان داخلی شد.
نکته
دیگر در این میان سوءاستفادهای است که دشمنان از اینگونه تعاملات
میکنند، نظیر آنچه در ماجرای مبادله استاد سلیمانی با ژائو یانگ اتفاق
افتاد. در این ماجرا اگرچه انتقادات جدی نسبت به انتخاب زمان آن یعنی بعد
از آشوبها وارد است که دشمن آن را نشانه ضعف ایران قلمداد کرده، اما
بهرغم اهداف انسانی و اسلامی ایران در این تبادل، بلافاصله مقامهای
امریکایی نتیجه میگیرند که این تبادل نتیجه ضعف ایران و فشارهای امریکاست
که به نتیجه نشسته است. رابرت اوبراین مشاور امنیت ملی امریکا که جایگزین
جان بولتون شده است، بعد از این مبادله با ادعای اینکه آزادی گروگان
امریکایی در اثر فشار ما بود، میافزاید: به مدت یک سال و نیم فشار سختی به
ایران وارد کردیم تا وارد مذاکرات کنسولی برای آزادی گروگانهای (جاسوسان)
امریکایی در ایران شود.
آنچه در روند تحولات اخیر کشور دشمنان بیرونی
و معاندان داخلی را نگران کرده است دستاوردهای کشور در عرصه دفاعی و
امنیتی و اقتصادی و سیاسی بهرغم تحریمهای فلجکننده اقتصادی در سالهای
اخیر است. رسیدن کشور به مرز خودکفایی در تهیه بسیاری از اقلام ضروری، نصاب
ارزشمند بیش از ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی، تنظیم بودجه سال آینده با
حداقل وابستگی به فروش نفت خام، تثبیت اقتدار دفاعی ایران در منطقه که
امکان هرگونه تجاوز و تحرکی علیه ایران اسلامی را از دشمن سلب کرده است،
محصول خودباوری ملی و عدم اتکا به دشمنانی است که تمام فشارها و تحریمها
را با هدف تسلیم و به سایش کشاندن انقلاب اسلامی طراحی و به اجرا در
آوردهاند.
ترامپ و دستگاه سیاستگذاری کاخ سفید، اکنون با اعزام
میانجیهای متعدد تلاش دارند این روند کشور و رسیدن به خودکفایی و اقتصاد
بدون نفت را متوقف و به زعم خود از تثبیت هرچه بیشتر موقعیت انقلاب اسلامی
در جهان جلوگیری و نظام اسلامی را به تسلیم و سازش وا دارند و البته برای
جمهوریخواهان نیز با توجه به شکستهای پیدرپی در عرصه جهانی و روند
استیضاح پیش رو یک دستاوردی ارائه کند تا از سقوط حتمی نجات یابند. دولت
اگر مایل نیست که در سالهای پایانی نقطه سیاه دیگری در کارنامه خود برجای
گذارد باید نسبت به این ترفند دشمن هوشیار باشد.