صدای زنگ آغاز رقابت انتخاباتی مجلس یازدهم در حالی نواخته شد که خبری از شور و شوق شهروندان و البته احزاب سیاسی کشور نبود. انتخابات اسفندماه به طور قطع با انتخابات سالهای اخیر تفاوتهای فراوانی دارد.
ژوبین صفاری
صدای زنگ آغاز رقابت
انتخاباتی مجلس یازدهم در حالی نواخته شد که خبری از شور و شوق شهروندان و
البته احزاب سیاسی کشور نبود. انتخابات اسفندماه به طور قطع با انتخابات
سالهای اخیر تفاوتهای فراوانی دارد. مشکلات معیشتی، بالارفتن قیمت بنزین و
حواشی رخداده پیرامون اعتراضات، همه سبب شده تا چندماه مانده به
انتخابات مجلس شورای اسلامی، فضای تخت و بدون هیجان در سپهر سیاسی کشور
حاکم باشد. در روز اول ثبتنام نه خبری از حضور چهرههای سیاسی بود و نه
خبری از کنجکاوی افکار عمومی نسبت به این رویداد. به نظر میرسد حالا مجلس
بهعنوان یکی از نمادهای مردمسالاری (با همه نواقص آن) در معرض بحرانی از
جنس کارآمدی و اثرگذاری قرار گرفته است. هرچند در دورههای قبل هم مجلس
شورای اسلامی که قرار بود در راس امور باشد در بسیاری از تصمیمهای اثرگذار
چندان نقشآفرینی به نفع بهبود شرایط نداشته است، اما نمود عینی این
بیاثری در ماجرای اصلاح قیمت بنزین عریانتر از گذشته به رخ مردم کشیده
شد. در این شرایط، شاید انگیزههای حضور پرشور در انتخابات یازدهم برای
مردم کمرنگتر از گذشته باشد. ناگفته پیداست که مجلس بهعنوان رکن اساسی در
قانونگذاری باید بتواند در مسائل مهم کلان و خرد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی
و فرهنگی اثر مستقیمی داشته باشد. همچنین نمایندگان منتخب مردم قاعدتاً
باید تمامقد حافظ منافع رایدهندگان خود باشند تا تصمیمگیران در جای جای
حاکمیت.
با این همه، آنچه میتواند مردم را برای این رویداد در فضای
مایوسکننده کنونی امیدوار به حضور در انتخابات کند حضور نمایندگانی است که
در وهله اول دغدغه بازگشت جایگاه مجلس به ماهیت و هویت تصمیمسازی داشته
باشند. هرچند باید در نظر داشت که حضور برخی چهرههای اصلاحطلب در مجلس
دهم توانست در برخی مواقع صدای مردم را از پشت تریبونهای مجلس و یا
رسانهها به گوش سایر عناصر حاکمیت برساند، اما واقعیت آن است که در نبودِ
احزاب قدرتمند در کشور، مطالبات عمومی از مجرای قوه قانونگذار محقق نشد.
ناگفته پیداست حضور چهرههای شناختهشده در ادوار مختلف مجلس در این برهه
نمیتواند تنها انگیزهای برای حضور مردم در انتخابات ایجاد کند. به نظر
میرسد جریانهای سیاسی کشور باید در فضای غبارآلود اجتماعی امروز با
رویکردهای ناکارآمد گذشته فاصله گرفته و تلاش کنند با معرفی چهرههای
موثرتر از قبل بخواهند تا مجلس را به ماهیت مردمسالارانه خود نزدیک کنند.
هرچند باید گفت که در این مسیر، همراهی نهادهای تایید صلاحیت برای انعطاف
بیشتر بر حضور اندیشههای متکثرتر بیش از گذشته اهمیت پیدا میکند.
بیتردید فضای کنونی جامعه چندان امیدوار به تغییر از مجرای انتخاباتی با
همین رویه تکراری نیست. هرچند، تنها چندماه تا پایان انتخابات بیشتر باقی
نمانده است، اما در نهایت اراده تغییر در فضای سیاسی کشور بهواسطه
جریانهای سیاسی و البته نهادهای تصمیمساز شاید بتواند بارقههای امید به
مشارکت گستردهتر در انتخابات اسفندماه را زنده کند.