طرح انتخاب نامزدها توسط بدنه جبهه اصلاحات تصویب شد؛ این خبری بود که شب گذشته منتشر شد و به دنبال آن با واکنشهایی در فضای مجازی و دیگر رسانهها از سوی فعالان سیاسی همراه شد.
الهام برخوردار
طرح
انتخاب نامزدها توسط بدنه جبهه اصلاحات تصویب شد؛ این خبری بود که شب
گذشته منتشر شد و به دنبال آن با واکنشهایی در فضای مجازی و دیگر رسانهها
از سوی فعالان سیاسی همراه شد. شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان در جلسه
یکشنبه شب خود، تصمیمگیری درباره لیستهای انتخاباتی را به بدنه اجتماعی
اصلاحطلبان واگذار کرد. به این صورت که بدنه اجتماعی اصلاحطلبان شامل
اعضای احزاب اصلاحطلب و همه فعالان سیاسی و مدنی اصلاحطلب با عضویت در یک
سامانه رایسنجی به نام طرح «سرا» میتوانند در گزینش نامزدهای
اصلاحطلبان برای انتخابات مجلس شرکت کنند. در این میان ابهامات و سوالات
زیادی در رابطه با سازوکار و عملکرد این طرح وجود دارد. از جمله اینکه آیا
همه جریانها و طیفهای سیاسی در این سامانه ثبتنام خواهند کرد؟ با توجه
به اینکه در جامعه ما تحزب به معنای واقعی وجود ندارد چنین طرحی در جامعه
تودهوار ما چگونه عمل خواهد کرد و رایدهندگان به چه صورت مشخص خواهند شد
که آیا واقعا از بدنه اصلاحات هستند یا نه؟ علی صوفی و سیدرحیم ابوالحسنی
در گفتوگو با «ابتکار» به این سوالات پاسخ دادهاند که مشروح آن را در
ادامه میخوانید.
پیش از این عبدالله ناصری عضو شورای مشورتی رئیس دولت
اصلاحات، در پاسخ به این پرسش که آیا چنین سامانهای میتواند به وعده
مجمع روحانیون مبارز و شورای عالی اصلاحطلبان، برای غربال کردن افراد
اصلاحطلب واقعی و عدم تکرار اشتباهات گذشته در ارائه لیستهای انتخاباتی
موثر باشد، گفته بود: باید بپذیریم که این اولین تجریه است و تاکنون چنین
طرحی در کشورمان محل آزمون و خطا قرار نگرفته است. لذا برای قضاوت و منکوب
کردن این سامانه اندکی زود به نظر میرسد و باید درصورت اجرایی شدن اولیه
پیرامون عملکرد آن که تا چه اندازه میتواند موثر واقع شود، قضاوت کرد.
این طرح فقط یک پیشنهاد است و جزئیات آن هنوز منتشر و تصویب نشده است
علی
صوفی، فعال سیاسی اصلاحطلب با بیان اینکه این طرح فقط یک پیشنهاد است که
تصویب شده و هنوز جزئیات آن منتشر نشده است، گفت: زمانی میتواند درمورد
طرح انتخاب نامزدها توسط بدنه جبهه اصلاحات صحبت کرد که جزئیات نهایی آن
نیز به تصویب برسد.
صوفی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه تحزب
به معنای واقعی در کشور ما شکل نگرفته است سازوکار این سامانه در جامعه
تودهوار ما چگونه است، گفت: تمام این سوالات و ابهامات در جزئیات مشخص
میشود. اعضای شورای عالی سیاستگذاری نیز که به کلیات این طرح رای دادند
هنوز وارد جرئیات نشدند و کسی نمیداند که دقیقا جزئیات چگونه است. قرار
است جزئیات این طرح در جلسه بعد شورای عالی سیاستگذاری بیان شود و به بحث
گذاشته خواهد شد.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه
برخی طیفها و جریانهای سیاسی اصلاحطلب منتقد شورای عالی سیاستگذاری آیا
امکان دارد همه این طیفها در سامانه شرکت داشته باشند، پاسخ داد: طبعا این
طرح چون یک طرح اولیه است و شناخته شده هم نیست در حال حاضر ممکن است
ابهامات زیادی برای خیلیها در رابطه با آن وجود داشته باشد. به هر حال همه
مجبور نیستند به آن ورود کنند. حتی اعضای شورای عالی سیاستگذاری هم مجبور
نیستند در این سامانه ثبتنام کنند و رای دهند. ثبت نام در این سامانه برای
احزاب، جریانها، فعالان سیاسی و بدنه اجتماعی اجباری نیست. درواقع سامانه
«سرا» یک الگویی است برای نظرسنجی و تعیین کاندیداها، آن هم زمانی اجرا
خواهد شد که شورای نگهبان اسامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده را اعلام کرده
باشد.
صوفی افزود: درواقع زمانی میتوان درمورد این طرح اظهارنظر کرد
که جزئیات آن تصویب شود. حتی همین کلیات که از طرف کارگروه پیشنهاد شده
ممکن است بعدا مورد تایید واقع نشود پس نمیتوان در حال حاضر به صورت قطعی
درمورد آن صحبت کرد.
او در رابطه با لیست نهایی اصلاحطلبان با توجه به
این سامانه گفت: باید توجه داشت لیستی که از این سامانه خارج شود لیست
نهایی نخواهد بود. درواقع همه اعضای شورای عالی سیاستگذاری درنهایت از بین
همه کاندیداها چه از طریق این سامانه معرفی شده باشند و چه از طرق دیگر،
انتخاب خواهند شد. این سامانه ممکن است یک جمعیتی را به شورای عالی
سیاستگذاری معرفی کند اما این شورا است که درنهایت لیست نهایی را معرفی
میکند.
این طرح در سطح مشارکت فعال کارآمد خواهد بود
سیدرحیم
ابوالحسنی، رئیس دفتر سیاسی حزب اعتماد ملی اما معتقد است با توجه به اینکه
تحزب به طور کامل شکل نگرفته و فرهنگسازی صورت نگرفته است چنین طرحهایی
به یک مجلس کارامد منتهی نخواهد شد. این فعال سیاسی در گفتوگو با «ابتکار»
گفت: این یک اقدام روشنفکرانه است اما اینکه بتواند موفق عمل کند و قابل
اجرایی شدن باشد، تردید دارم. با توجه به اینکه موثرترین افراد جامعه
درواقع اصلا رسانهای نیستند، بعید میدانم از این طریق آنها بتوانند در
لیست قرار بگیرند. باید توجه داشت که ما با دو دسته از افراد در فضای سیاسی
کشور روبهرو هستیم؛ تعدادی رای دهنده و تعدادی رایساز. به عقیده من
رایسازهای ما رسانهای نیستند. یعنی افرادی که بعدا باید مسئولیت بپذیرند و
پاسخگو باشند رسانهای نیستند. این اقدام به هر حال یک کار دشواری است و
نمیشود الان در مورد آن قضاوت کرد. به هرحال باید تصمیمگیرندگان در
فرآیند تصویب آن تصحیحهایی انجام داده و نقاط ضعف آن را مرتفع کنند تا
کارآمد شود.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که اگر ثبتنام در
این سامانه اجباری نباشد آیا تاثیراتی خواهد گذاشت و این طرح کارایی خود را
خواهد داشت، گفت: مشکل ما درواقع مشکل فرهنگی است یعنی اینکه ما در
انتخابات میتوانیم سه سطح فرهنگی را از خود نشان دهیم. یا باید سطح
کوچکاندیش باشد یا سطح تبعی و یا درنهایت سطح مشارکت باشد. در سطح
کوچکاندیش بیشتر سعی دارد منافع تشکیلات خودش را کسب کند و بیشتر در تلاش
برای همکیشان خود است، که متاسفانه این سطح در کشور ما بسیار رایج شده
است. در سطح تبعی بیشتر تابع مافوق و رهبر خود هستند یعنی هرچه رهبر آنها
گفت این گروه تبعیت میکند. اما سطح مشارکت درواقع سطحی است که باید
فرهنگسازی شود همین سطح است و همه تلاش ما این است که این سطح به وجود
بیاید. ما باید فرهنگ سیاسی خود را به این سمت سوق دهیم یعنی ببینیم که
منافع ملی ما چه چیزی را ایجاب میکند. احزاب ما متاسفانه به این سطح
نرسیدند یعنی وقتی میخواهند کاندیدا را انتخاب کنند بدون توجه به حضورش در
تشکیلات خاص مورد نظر خود مورد ارزیابی قرار نمیگیرد. مشکل ما اینجا است
نه راهاندازی سامانه.
وی افزود: با توجه به فضای سیاسی موجود در کشور و
نبود سازوکار درست چنین طرحی به نظر من منتهی به یک مجلس کارآمد نخواهد شد
و قادر نخواهد بود نزاعها را حل کند.