نسخه چاپی
ارسال به دوستان
چرا اظهارات وزیر بهداشت در روزهای گذشته جنجالی شده است؟
از «خودت بمال» تا تعریف «انسان سالم»؛ این‌ها عباراتی هستند که دو وزیر بهداشتی که دولت‌های یازدهم و دوازدهم به خود دیده‌اند، در واکنش به مسائل روز به زبان آورده‌اند. هر چند این سخنان بعد از مورد توجه قرار گرفتن، اغلب با توضیحات و توجیهاتی همراه می‌شوند.
گروه جامعه: از «خودت
بمال» تا تعریف «انسان سالم»؛ این‌ها عباراتی هستند که دو وزیر بهداشتی که
دولت‌های یازدهم و دوازدهم به خود دیده‌اند، در واکنش به مسائل روز به زبان
آورده‌اند. هر چند این سخنان بعد از مورد توجه قرار گرفتن، اغلب با
توضیحات و توجیهاتی همراه می‌شوند، اما به هر حال چه آن‌ها را بپذیریم یا
نه، آثار شنیدن چنین جملات و تعبیراتی از سوی مقام عالی رتبه‌ای در حد
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر مخاطبان قابلانکار نیست.
سیدحسن قاضیزادههاشمی، چشم‌پزشک معروفی که از ابتدای دولت یازدهم تا میانه دولت دوازدهم بر کرسی وزارت بهداشت می‌نشست، دو وجه متفاوت از خود نشان داد. او در سال‌های اول رفتارهای مردمی بسیاری داشت؛ رساندن خود به حوادث روز، معاینه رایگان بیماران در حاشیه سفرها، پذیرش درمان رایگان بیماران نیازمند، گفت‌وگوی مستقیم و راحت با مردم از جمله مواردی بودند که این وزیر را در چشم بسیاری محبوب و مردمی کرده بود. با این حال برخی نیز حرکت‌های وزیر بهداشت را پوپولیستی می‌دانستند و حتی آن را زمینه‌چینی برای کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری عنوان می‌کردند. قاضیزادههاشمی البته بر این روش نماند. در اواخر وزارت، وی گاه رفتارها و گفتارهای تند و تیز از خود نشان داد که حاشیه‌ساز هم شد. به عنوان مثال در روز ۱۲ اسفند ۱۳۹۵ در جریان سفر قاضیزادههاشمی به شهرستان بدره استان ایلام، هنگامی که او با انتقادات و درخواست‌های مردم و مسئولان محلی روبه‌رو شد، خطاب به فرماندار بدره که بخشی از مشکلات مردم را با وی در میان گذاشته بود، گفت: «تو نماینده مردم هستی یا نماینده دولت؟... خیلی غلط کردی... اگر گذاشتم یک روز اینجا بمونی، بیشعور!». این برخورد هم در صحنه و هم پس از انتشار ویدئویی باعث شد انتقادهای فراوانی متوجه وزیر بهداشت وقت شود و حتی برخی اعضای دولت و نمایندگان مجلس به آن واکنش نشان دادند. در نهایت روز بعد هاشمی پیش از ترک استان ایلام در تماسی تلفنی از سیروس مرادحاصلی فرماندار بدره عذرخواهی و از وی طلب حلالیت کرد. دیگر برخورد حاشیه‌ساز وزیر پیشین بهداشت، در مورد پیرمردی بود که از هزینه‌های فیزیوتراپی همسرش گلایه داشت و از وزیر پاسخ شنید که «خودت بمال»! انتقاد از ماجرای انتشار فیش‌های حقوقی در موج مقابله با حقوق‌های نجومی و تشبیه آن به «شمشیر دولبه» که از یک سو دولت و از سوی دیگر نظام را مورد هدف قرار داده است به همراه پیشنهاد برخورد قضایی با منتشرکنندگان فیش‌های حقوقی در کنار اظهارنظر قاضی‌زاده درباره پورشه‌سواری‌اش از دیگر اظهارات مورد توجه قرار گرفته وزیر پیشین بهداشت بوده‌اند.
سعید نمکی که پس از استعفای قاضیزادههاشمی مدتی بر صندلی سرپرستی وزارت بهداشت نشست، در نهایت با معرفی از سوی دولت به مجلس، به‌عنوان وزیر بهداشت رای اعتماد گرفت. با این که در چند ماه گذشته، مقابله با فسادها و ضعف‌ها در سازمان غذا و دارو، وضعیت دارو در دوران تحریم، تداوم نظام جامع سلامت، مالیات پزشکان و نصب دستگاه «پوز» در مطب‌ها، پذیرش دانشجویان سهمیه‌ای، پولی و شایعه فروش صندلی در رشته‌های پزشکی و... از اصلی‌ترین چالش‌های دوران وزارت نمکی بوده است، اما به نظر می‌رسد او نیز نمی‌خواهد در بیان جملات چالش‌برانگیز از سلف خود عقب بماند.
فقط در روزهای گذشته، سه مورد از سخنان سعید نمکی واکنش‌های فراوانی را بر انگیخته است. وی روز شنبه، 20 مهرماه در نشست خبری با خبرنگاران، درباره افزایش قیمت دارو گفت: «ما با داروهایی طرف بودیم که چون تولید آن صرفه اقتصادی برای تولیدکننده نداشت با پنج برابر قیمت وارد کشور می‌شد. در این زمینه در مورد داروهای خاص قیمت‌ها تا دو برابر افزایش پیدا کرد که منجر به آن شد تا تولیدکننده دلگرم شده و از واردات دارو بی‌نیاز شویم. با این افزایش قیمت باز هم قیمت دارو یک پنجم قیمت واردات ماند. البته در این زمینه باید با بیمه همفکری‌هایی شود». این موضوع هر چند شاید از جنبه ریاضی قابل توجیه باشد، اما از جنبه روانی مورد انتقادهای فراوانی در شبکه‌های اجتماعی واقع شد. بسیاری در واکنش به این جملات نوشتند که به این شکل در واقع هزینه رضایت تولیدکننده از جیب مشتری پرداخت شده و به هر حال قیمت پایه دارو برای مصرف‌کننده تا دو برابر افزایش یافته است. از سوی دیگر برخی نیز به تفاوت کیفیت داروهای ایرانی و خارجی اشاره کردند و گفتند که افزایش دو برابری قیمت داروی ایرانی، عملا منجر به افزایش قیمت داروی خارجی مورد مصرف که کیفیت بهتر و عوارض کمتری دارد می‌شود و باز هم این حرکت اجحاف در حق بیماران و مصرف‌کنندگان دارو خواهد بود. در واقع از سوی منتقدان این سخنان، چنین تعبیری صورت گرفت که وزارت بهداشت دولت دوازدهم خلاف منافع بیماران و به نفع تولیدکنندگان دارو عمل کرده است.
اما اظهارنظر دیروز نمکی که در راستای اصلی‌ترین چالش دو هفته اخیر وزارت بهداشت یعنی ماجرای بیماری ایدز در روستای چنار محمودی شهرستان لردگان از توابع استان چهارمحال و بختیاری بوده، بیش از این مورد توجه قرار گرفت. ابتدا نامه‌ای از وزیر بهداشت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که دلیل شیوع ایدز در روستای چنارمحمودی را «اعتیاد و روابط نامطلوب» عنوان می‌کرد. این موضوع با واکنش شدید اهالی این روستا مواجه شد. هر چند وزارت بهداشت و شخص وزیر سعی کردند برداشت‌ها از این نامه را «سوءتفاهم» تلقی کنند، اما بسیاری در واکنش معتقد بودند که تعبیر «روابط نامطلوب» به وضوح از نگاه کارشناسان درباره «روابط جنسی پرخطر» به کار برده می‌شود و در کنار گزاره «اعتیاد» جایی برای سوءبرداشت وجود ندارد. در نتیجه منتقدان و معترضان این نامه از وزیر بهداشت انتظار عذرخواهی داشتند.
نمکی که به معاونش دستور داده بود همکارانش در وزارت بهداشت این سوءتفاهم را برای مردم برطرف کنند، در نشست خبری تشریح شصتوششمین اجلاس وزرای بهداشت منطقه مدیترانه شرقی سخن می‌گفت، فرصت را غنیمت شمرد تا از عملکرد خود و مجموعه‌اش در غائله لردگان دفاع کند و این بار سخنانش را با تکیه به آمار شروع کرد: «نزدیک ۴۰ هزار فرد مبتلا به اچ‌آی‌وی مثبت در کشور داریم که هیچکس اطلاع ندارد که این افراد در کجا زندگی می‌کنند. ما محرم مردم هستیم و این اولینبار است که مشخص شد تعدادی از افراد اچ‌آی‌وی مثبت در چه منطقه‌ای زندگی می‌کنند که ما مقصر این موضوع نیستیم». وی ادامه داد: «ما از چند ماه قبل در جریان این قضایا بودیم... ناگهان به دلایلی که خیلی آن‌ها را باز نمی‌کنم، با بیان این موضوع از سوی یکی از عزیزان و جلب بهورز زحمتکش آن منطقه، این ماجرا مطرح شد. ما می‌دانستیم که بحث انتقال از سرنگ آلوده، علمی نیست. من به‌عنوان ایمونولوژیست که سی سال است در این حوزه معلمی می‌کنم، می‌دانم چنین حرفی علمی نیست». نمکی در ادامه سخنانش، غائله لردگان را تلویحا نتیجه تشویشی خواند که خبرگزاری‌های آنطرفی و برخی عناصر ضدانقلاب به اذهان عمومی در کشورمان تزریق کردند و تاکید کرد: «آنقدر اعتماد مردم به نظام ارائه خدمات بالاست که ما برای غربالگری فشار خون ۲۰ میلیون نفر را پیش‌بینی کرده بودیم، اما نزدیک به ۳۱ میلیون مراجعه کردند؛ خیلی برایشان سنگین بود که نظام ارائه خدمت این کشور آنقدر وجاهت دارد که مردم به آن اعتماد دارند و مراجعه می‌کنند». وی درباره دلیل این اقدام هم گفته است: «بلافاصله [پس از غربالگری فشار خون] قرار بود طرح کشوری کنترل دیابت را در برنامه بگذاریم، اما در پیک این تصمیم آمدند و ذهن مردم را مشوش کردند که نظام سلامت ایران می‌خواهد تست قند خون انجام دهد و مردم به این صورت آلوده شدند. می‌خواستند ذهن مردم را مشوش کنند تا این اقدام انجام نگیرد». نمکی که در نامه‌اش به وزیر دادگستری درباره ماجرای روستای چنار محمودی، به صراحت ریشه آلودگی ویروسی در روستای واقع در لردگان را «اعتیاد تزریقی و روابط نامطلوب» دانسته و باعث دلخوری مردم این منطقه شده بود، در توجیه این تعبیر هم گفت: «اینکه نامه بنده را پررنگ کردند هم نوعی شیطنت بود. بنده اعلام کردم که این انتقال، حاصل مواردی از قضا روابط نامطلوب بوده است که آن را برای مردم به عنوان روابط نامشروع جنسی تفسیر کردند، در حالی که من هیچگاه چنین جسارتی را به مردمان آن منطقه نداشتم. وقتی ما از نامطلوب صحبت می‌کنیم منظورمان یک پروسه اقدامی و اجرایی است که می‌تواند مطلوب یا نامطلوب باشد».
این اظهارات از چند جنبه مورد واکنش و انتقاد قرار گرفت. منتقدان سخنان وزیر بهداشت در درجه اول اشاره کردند که چطور وزیر بهداشت انتقاد ویروس اچ‌آی‌وی از طریق سرنگ آلوده که یکی از راه‌های اصلی انتقال این ویروس قلمداد می‌شود را غیرعلمی می‌خواند؟ آن هم در شرایطی که معتادان تزریقی همواره به عنوان یکی از دسته‌های در معرض خطر این بیماری معرفی می‌شوند! نکته دیگر، تناقض آمار 40 هزار مبتلای به ویروس اچ‌آی‌وی با آخرین آمار ارائه شده از سوی محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت است که در نشستی در اراک، آمار مبتلایان به ویروس اچ‌آی‌وی در کشور را 62 هزار تن عنوان کرده بود که به گفته وی از این جمع تا کنون 38 هزار نفر شناسایی شده‌اند. نکته دیگر هم که کمتر مورد توجه قرار گرفت، تضاد آمار ارائه شده از سوی وزیر بهداشت در مورد پیش‌بینی و آماده‌سازی طرح بسیج فشار خون برای 20 میلیون نفر بود، آن هم در حالی که خود وی پیشتر در گفت‌وگوی ویژه خبری در صداوسیما از آمادگی برای کنترل فشار خون 40 میلیون نفر خبر داده بود! در میان این سخنان، البته ادعای وزیر بهداشت در مورد پیش‌قراول بودنش در مقابله با ایدز که سابقه آن را به سی سال قبل مرتبط دانسته هم با اعداد و ارقامی مورد شبهه واقع شده است. از جمله این که نمکی 30 سال پیش، رئیس دانشگاه علوم پزشکی کاشان بوده و باور این که کمیته کشوری مبارزه با ایدز را در آن زمان شخصا راه‌اندازی کرده باشد، دشوار است. همچنین وی در حالی از آغاز فعالیتش در مقابله با ایدز با کشف 250 مبتلای به ویروس اچ‌آی‌وی سخن می‌گوید، که ورود خون‌های آلوده به این ویروس از فرانسه در سال 66 و ابتلای 200 تا 500 تن از بیماران هموفیلی از این طریق، به عنوان موج نخست ایدز در ایران شناخته می‌شود.
تکمیلکننده این اظهارنظرها، سخنان دیروز وزیر بهداشت در بازدید از یک کارخانه در شهرک صنعتی کاوه بود. وی در سخنانی در حاشیه این بازدید با اشاره به آغاز فعالیت سامانه‌های نظارتی در حوزه دارو، گفت: «نمی‌توانیم سامانه درست احداث کرده و به دست انسان نادرست دهیم. این موضوع مانند آن می‌ماند که چرتکه را از دزد گرفته و کامپیوتر به دست او دهیم. همواره تاکید کرده‌ام که هوشمندسازی باعث عاری شدن از آلودگی نمی‌شود و ما نیاز به انسان سالم داریم. انسانی که توسعهیافته باشد، دروغ نمی‌گوید، مالیاتش را انکار نمی‌کند، HIV نمی‌گیرد و ...». بسیاری این بخش پایانی سخن نمکی را کنایه‌آمیز و حتی توهین‌آمیز تلقی کرده‌اند.
به هر حال در شرایطی که بحران‌ها و چالش‌های متعددی در حوزه فعالیت یک وزیر وجود دارد، بیان اظهارنظرهایی که به این شرایط نامطلوب دامن بزنند، عجیب و غیرمنطقی به نظر می‌رسد. در چنین شرایطی، اگر این اظهارنظرها ناخواسته و اشتباهی است، ضمن تاکید بر این که اهالی سیاست باید مجهز به مراقبت کلام و فن سخنوری باشند، باید از بیان هر سخنی بدون سنجیدن نتایج، عواقب و آثار آن خودداری کرد. اگر هم وزیر بهداشت از سخنان خود دفاع کرده و درصدد توجیه آن است، شاید بهتر باشد ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی در این باره درصدد سوال، توضیح خواستن و شفاف‌سازی برآیند.
سیدحسن قاضیزادههاشمی، چشم‌پزشک معروفی که از ابتدای دولت یازدهم تا میانه دولت دوازدهم بر کرسی وزارت بهداشت می‌نشست، دو وجه متفاوت از خود نشان داد. او در سال‌های اول رفتارهای مردمی بسیاری داشت؛ رساندن خود به حوادث روز، معاینه رایگان بیماران در حاشیه سفرها، پذیرش درمان رایگان بیماران نیازمند، گفت‌وگوی مستقیم و راحت با مردم از جمله مواردی بودند که این وزیر را در چشم بسیاری محبوب و مردمی کرده بود. با این حال برخی نیز حرکت‌های وزیر بهداشت را پوپولیستی می‌دانستند و حتی آن را زمینه‌چینی برای کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری عنوان می‌کردند. قاضیزادههاشمی البته بر این روش نماند. در اواخر وزارت، وی گاه رفتارها و گفتارهای تند و تیز از خود نشان داد که حاشیه‌ساز هم شد. به عنوان مثال در روز ۱۲ اسفند ۱۳۹۵ در جریان سفر قاضیزادههاشمی به شهرستان بدره استان ایلام، هنگامی که او با انتقادات و درخواست‌های مردم و مسئولان محلی روبه‌رو شد، خطاب به فرماندار بدره که بخشی از مشکلات مردم را با وی در میان گذاشته بود، گفت: «تو نماینده مردم هستی یا نماینده دولت؟... خیلی غلط کردی... اگر گذاشتم یک روز اینجا بمونی، بیشعور!». این برخورد هم در صحنه و هم پس از انتشار ویدئویی باعث شد انتقادهای فراوانی متوجه وزیر بهداشت وقت شود و حتی برخی اعضای دولت و نمایندگان مجلس به آن واکنش نشان دادند. در نهایت روز بعد هاشمی پیش از ترک استان ایلام در تماسی تلفنی از سیروس مرادحاصلی فرماندار بدره عذرخواهی و از وی طلب حلالیت کرد. دیگر برخورد حاشیه‌ساز وزیر پیشین بهداشت، در مورد پیرمردی بود که از هزینه‌های فیزیوتراپی همسرش گلایه داشت و از وزیر پاسخ شنید که «خودت بمال»! انتقاد از ماجرای انتشار فیش‌های حقوقی در موج مقابله با حقوق‌های نجومی و تشبیه آن به «شمشیر دولبه» که از یک سو دولت و از سوی دیگر نظام را مورد هدف قرار داده است به همراه پیشنهاد برخورد قضایی با منتشرکنندگان فیش‌های حقوقی در کنار اظهارنظر قاضی‌زاده درباره پورشه‌سواری‌اش از دیگر اظهارات مورد توجه قرار گرفته وزیر پیشین بهداشت بوده‌اند.
سعید نمکی که پس از استعفای قاضیزادههاشمی مدتی بر صندلی سرپرستی وزارت بهداشت نشست، در نهایت با معرفی از سوی دولت به مجلس، به‌عنوان وزیر بهداشت رای اعتماد گرفت. با این که در چند ماه گذشته، مقابله با فسادها و ضعف‌ها در سازمان غذا و دارو، وضعیت دارو در دوران تحریم، تداوم نظام جامع سلامت، مالیات پزشکان و نصب دستگاه «پوز» در مطب‌ها، پذیرش دانشجویان سهمیه‌ای، پولی و شایعه فروش صندلی در رشته‌های پزشکی و... از اصلی‌ترین چالش‌های دوران وزارت نمکی بوده است، اما به نظر می‌رسد او نیز نمی‌خواهد در بیان جملات چالش‌برانگیز از سلف خود عقب بماند.
فقط در روزهای گذشته، سه مورد از سخنان سعید نمکی واکنش‌های فراوانی را بر انگیخته است. وی روز شنبه، 20 مهرماه در نشست خبری با خبرنگاران، درباره افزایش قیمت دارو گفت: «ما با داروهایی طرف بودیم که چون تولید آن صرفه اقتصادی برای تولیدکننده نداشت با پنج برابر قیمت وارد کشور می‌شد. در این زمینه در مورد داروهای خاص قیمت‌ها تا دو برابر افزایش پیدا کرد که منجر به آن شد تا تولیدکننده دلگرم شده و از واردات دارو بی‌نیاز شویم. با این افزایش قیمت باز هم قیمت دارو یک پنجم قیمت واردات ماند. البته در این زمینه باید با بیمه همفکری‌هایی شود». این موضوع هر چند شاید از جنبه ریاضی قابل توجیه باشد، اما از جنبه روانی مورد انتقادهای فراوانی در شبکه‌های اجتماعی واقع شد. بسیاری در واکنش به این جملات نوشتند که به این شکل در واقع هزینه رضایت تولیدکننده از جیب مشتری پرداخت شده و به هر حال قیمت پایه دارو برای مصرف‌کننده تا دو برابر افزایش یافته است. از سوی دیگر برخی نیز به تفاوت کیفیت داروهای ایرانی و خارجی اشاره کردند و گفتند که افزایش دو برابری قیمت داروی ایرانی، عملا منجر به افزایش قیمت داروی خارجی مورد مصرف که کیفیت بهتر و عوارض کمتری دارد می‌شود و باز هم این حرکت اجحاف در حق بیماران و مصرف‌کنندگان دارو خواهد بود. در واقع از سوی منتقدان این سخنان، چنین تعبیری صورت گرفت که وزارت بهداشت دولت دوازدهم خلاف منافع بیماران و به نفع تولیدکنندگان دارو عمل کرده است.
اما اظهارنظر دیروز نمکی که در راستای اصلی‌ترین چالش دو هفته اخیر وزارت بهداشت یعنی ماجرای بیماری ایدز در روستای چنار محمودی شهرستان لردگان از توابع استان چهارمحال و بختیاری بوده، بیش از این مورد توجه قرار گرفت. ابتدا نامه‌ای از وزیر بهداشت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که دلیل شیوع ایدز در روستای چنارمحمودی را «اعتیاد و روابط نامطلوب» عنوان می‌کرد. این موضوع با واکنش شدید اهالی این روستا مواجه شد. هر چند وزارت بهداشت و شخص وزیر سعی کردند برداشت‌ها از این نامه را «سوءتفاهم» تلقی کنند، اما بسیاری در واکنش معتقد بودند که تعبیر «روابط نامطلوب» به وضوح از نگاه کارشناسان درباره «روابط جنسی پرخطر» به کار برده می‌شود و در کنار گزاره «اعتیاد» جایی برای سوءبرداشت وجود ندارد. در نتیجه منتقدان و معترضان این نامه از وزیر بهداشت انتظار عذرخواهی داشتند.
نمکی که به معاونش دستور داده بود همکارانش در وزارت بهداشت این سوءتفاهم را برای مردم برطرف کنند، در نشست خبری تشریح شصتوششمین اجلاس وزرای بهداشت منطقه مدیترانه شرقی سخن می‌گفت، فرصت را غنیمت شمرد تا از عملکرد خود و مجموعه‌اش در غائله لردگان دفاع کند و این بار سخنانش را با تکیه به آمار شروع کرد: «نزدیک ۴۰ هزار فرد مبتلا به اچ‌آی‌وی مثبت در کشور داریم که هیچکس اطلاع ندارد که این افراد در کجا زندگی می‌کنند. ما محرم مردم هستیم و این اولینبار است که مشخص شد تعدادی از افراد اچ‌آی‌وی مثبت در چه منطقه‌ای زندگی می‌کنند که ما مقصر این موضوع نیستیم». وی ادامه داد: «ما از چند ماه قبل در جریان این قضایا بودیم... ناگهان به دلایلی که خیلی آن‌ها را باز نمی‌کنم، با بیان این موضوع از سوی یکی از عزیزان و جلب بهورز زحمتکش آن منطقه، این ماجرا مطرح شد. ما می‌دانستیم که بحث انتقال از سرنگ آلوده، علمی نیست. من به‌عنوان ایمونولوژیست که سی سال است در این حوزه معلمی می‌کنم، می‌دانم چنین حرفی علمی نیست». نمکی در ادامه سخنانش، غائله لردگان را تلویحا نتیجه تشویشی خواند که خبرگزاری‌های آنطرفی و برخی عناصر ضدانقلاب به اذهان عمومی در کشورمان تزریق کردند و تاکید کرد: «آنقدر اعتماد مردم به نظام ارائه خدمات بالاست که ما برای غربالگری فشار خون ۲۰ میلیون نفر را پیش‌بینی کرده بودیم، اما نزدیک به ۳۱ میلیون مراجعه کردند؛ خیلی برایشان سنگین بود که نظام ارائه خدمت این کشور آنقدر وجاهت دارد که مردم به آن اعتماد دارند و مراجعه می‌کنند». وی درباره دلیل این اقدام هم گفته است: «بلافاصله [پس از غربالگری فشار خون] قرار بود طرح کشوری کنترل دیابت را در برنامه بگذاریم، اما در پیک این تصمیم آمدند و ذهن مردم را مشوش کردند که نظام سلامت ایران می‌خواهد تست قند خون انجام دهد و مردم به این صورت آلوده شدند. می‌خواستند ذهن مردم را مشوش کنند تا این اقدام انجام نگیرد». نمکی که در نامه‌اش به وزیر دادگستری درباره ماجرای روستای چنار محمودی، به صراحت ریشه آلودگی ویروسی در روستای واقع در لردگان را «اعتیاد تزریقی و روابط نامطلوب» دانسته و باعث دلخوری مردم این منطقه شده بود، در توجیه این تعبیر هم گفت: «اینکه نامه بنده را پررنگ کردند هم نوعی شیطنت بود. بنده اعلام کردم که این انتقال، حاصل مواردی از قضا روابط نامطلوب بوده است که آن را برای مردم به عنوان روابط نامشروع جنسی تفسیر کردند، در حالی که من هیچگاه چنین جسارتی را به مردمان آن منطقه نداشتم. وقتی ما از نامطلوب صحبت می‌کنیم منظورمان یک پروسه اقدامی و اجرایی است که می‌تواند مطلوب یا نامطلوب باشد».
این اظهارات از چند جنبه مورد واکنش و انتقاد قرار گرفت. منتقدان سخنان وزیر بهداشت در درجه اول اشاره کردند که چطور وزیر بهداشت انتقاد ویروس اچ‌آی‌وی از طریق سرنگ آلوده که یکی از راه‌های اصلی انتقال این ویروس قلمداد می‌شود را غیرعلمی می‌خواند؟ آن هم در شرایطی که معتادان تزریقی همواره به عنوان یکی از دسته‌های در معرض خطر این بیماری معرفی می‌شوند! نکته دیگر، تناقض آمار 40 هزار مبتلای به ویروس اچ‌آی‌وی با آخرین آمار ارائه شده از سوی محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت است که در نشستی در اراک، آمار مبتلایان به ویروس اچ‌آی‌وی در کشور را 62 هزار تن عنوان کرده بود که به گفته وی از این جمع تا کنون 38 هزار نفر شناسایی شده‌اند. نکته دیگر هم که کمتر مورد توجه قرار گرفت، تضاد آمار ارائه شده از سوی وزیر بهداشت در مورد پیش‌بینی و آماده‌سازی طرح بسیج فشار خون برای 20 میلیون نفر بود، آن هم در حالی که خود وی پیشتر در گفت‌وگوی ویژه خبری در صداوسیما از آمادگی برای کنترل فشار خون 40 میلیون نفر خبر داده بود! در میان این سخنان، البته ادعای وزیر بهداشت در مورد پیش‌قراول بودنش در مقابله با ایدز که سابقه آن را به سی سال قبل مرتبط دانسته هم با اعداد و ارقامی مورد شبهه واقع شده است. از جمله این که نمکی 30 سال پیش، رئیس دانشگاه علوم پزشکی کاشان بوده و باور این که کمیته کشوری مبارزه با ایدز را در آن زمان شخصا راه‌اندازی کرده باشد، دشوار است. همچنین وی در حالی از آغاز فعالیتش در مقابله با ایدز با کشف 250 مبتلای به ویروس اچ‌آی‌وی سخن می‌گوید، که ورود خون‌های آلوده به این ویروس از فرانسه در سال 66 و ابتلای 200 تا 500 تن از بیماران هموفیلی از این طریق، به عنوان موج نخست ایدز در ایران شناخته می‌شود.
تکمیلکننده این اظهارنظرها، سخنان دیروز وزیر بهداشت در بازدید از یک کارخانه در شهرک صنعتی کاوه بود. وی در سخنانی در حاشیه این بازدید با اشاره به آغاز فعالیت سامانه‌های نظارتی در حوزه دارو، گفت: «نمی‌توانیم سامانه درست احداث کرده و به دست انسان نادرست دهیم. این موضوع مانند آن می‌ماند که چرتکه را از دزد گرفته و کامپیوتر به دست او دهیم. همواره تاکید کرده‌ام که هوشمندسازی باعث عاری شدن از آلودگی نمی‌شود و ما نیاز به انسان سالم داریم. انسانی که توسعهیافته باشد، دروغ نمی‌گوید، مالیاتش را انکار نمی‌کند، HIV نمی‌گیرد و ...». بسیاری این بخش پایانی سخن نمکی را کنایه‌آمیز و حتی توهین‌آمیز تلقی کرده‌اند.
به هر حال در شرایطی که بحران‌ها و چالش‌های متعددی در حوزه فعالیت یک وزیر وجود دارد، بیان اظهارنظرهایی که به این شرایط نامطلوب دامن بزنند، عجیب و غیرمنطقی به نظر می‌رسد. در چنین شرایطی، اگر این اظهارنظرها ناخواسته و اشتباهی است، ضمن تاکید بر این که اهالی سیاست باید مجهز به مراقبت کلام و فن سخنوری باشند، باید از بیان هر سخنی بدون سنجیدن نتایج، عواقب و آثار آن خودداری کرد. اگر هم وزیر بهداشت از سخنان خود دفاع کرده و درصدد توجیه آن است، شاید بهتر باشد ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی در این باره درصدد سوال، توضیح خواستن و شفاف‌سازی برآیند.
نظر شما
آخرین اخبار
