نسخه چاپی
اما با
گسترش شرکتهای خصوصی و بالا رفتن فرهنگ خرید این موضوع کمکم باب شده و همین چند روز
قبل یک تحقیق عملی در این زمینه منتشر شد که نشان میدهد بازار بیمه ایران تا پنج
سال دیگر به قدری رقابتی میشود که بسیاری از محصولات سنتی در صورتی که تغییر نکنند
از گردونه حذف میشوند. مثلاً همين بیمه مستمری. خیلیها تا همين دو سه سال قبل برای
اینکه در آینده از طریق بیمه مستمری بگیرند فقط یک انتخاب داشتند و آن هم بیمه اجباری
تأمین اجتماعی بود. در این مدت شرکتهای بیمهای طرحهایی ارائه دادهاند که هم امکان
دریافت مستمری را برای بیمهگذار پس از طی یک دوره زمانی فراهم میکند و هم سرمایه
اندوختهشدهاش در پایان قرارداد همراه با سود به او پرداخت میشود. چند طرح خاص بیمهای
در طول یک سال قبل از سوی شرکتهای مختلف معرفی شده که در یکی، دو ماه گذشته به مرحله
اجرا رسیدهاند یا تغییراتی در آنها به وجود آمده است.
با
این حال کارشناسان می گویند که بعد از برجام تحولات مهمی در صنعت بیمه ایران اتفاق
افتاده است. بطور مشخص پس از تحریمها نسبت واگذاری اتکایی به خارج ایران به شدت کاهش
یافت و به کمتر از 1 درصد رسید اما پس از برجام این روند متوقف و معکوس شد. در حال
حاضر هم واگذاری اتکایی به خارج به تدریج در حال بهبود است. با در نظر گرفتن مشارکت
بیمهگر اتکایی بزرگ اروپایی اسکور در قرارداد مازاد خسارت بازار بیمه ایران که قطعی
شد، این نسبت رشد چشمگیری نیز خواهد یافت.
از
سوی دیگر کارشناسان حوزه صنعت بیمه معتقدند که صنعت بیمه ایران ظرفیتهای بکر و استفاده
نشده فراوانی دارد که بستر بسیار مناسب و پربازدهی برای سرمایهگذاری فعالان اقتصادی
خارجی است. خالص موجودی سرمایه در ایران نزدیک 1400 میلیارد دلار است که ریسک نهفته
در این سرمایه، بالای 3000 میلیارد دلار برآورد میشود؛ به عبارت دیگر تقاضای بالفعل
و بالقوه برای پوشش ریسک در اقتصاد ایران بالای 3000 میلیارد دلار است که اکنون تنها
کمتر از 30 درصد این ریسک تحت پوشش بیمه قرار دارد. همچنین طبق گزارشهای منتشر
شده تا مهرماه سال جاری از حدود 25 میلیون خودرو، فقط 3 میلیون 140 هزار دستگاه آنها
یعنی 13 درصد پوشش بیمه بدنه دارند؛ از نزدیک 80 میلیون ایرانی، فقط 14 میلیون و
200 هزار نفر یعنی 18 درصد، بیمه عمر دارند. همچنین تعداد بیمه شدههای درمان تکمیلی
12 میلیون و 400 هزار نفر است یعنی فقط 16 درصد مردم از این نوع بیمه برخور دارند.
ضریب نفوذ
بیمه یا نسبت حق بیمه تولیدی صنعت بیمه ایران به تولید ناخالص داخلی در ایران، همواره
در حال رشد بوده است. در این 20 سال، صنعت بیمه ایران 4.5 برابر کل اقتصاد کشور رشد
داشته که همه نشانه روشن پتانسیل بالا و کمنظیر صنعت بیمه ایران برای توسعه سرمایهگذاری
است. با این همه هنوز هم موانعی باعث شده ظرفیتهای موجود در صنعت بیمه کشور به فعلیت
نرسد. صنعت بیمه ایران با دو محدودیت مهم مواجه است؛ یکی محدودیت منابع مالی و دیگری
مربوط به محدودیتهای فنی بخصوص در امر ارزیابی ریسک و مدیریت ریسک بعد از قبول ریسک
است. در کنار این دو مؤلفه کلیدی، مسایلی چون توسعه نیافتن فرهنگ بیمه و گستره وسیع
حضور دولت در اقتصاد را هم میتوان در این زمینه مؤثر دانست.
در
این میان برخی فعالان این حوزه کمکهای احتمالی نهاد ناظر بیمه ایران به شرکتهای بیمه
برای تعامل با بیمههای خارجی صحبت میکنند. بیمه مرکزی برای کمک به تعامل و ارتباط
بیمههای ایرانی با بیمههای خارجی به شرط تأمین منافع متقابل آمادگی کامل دارد.
با این همه نقش محوری بیمه مرکزی نقش نظارتی و حمایت از حقوق بیمهشدگان است و اگر
شرکتهای بیمه استانداردهای نظارتی بیمه مرکزی را در تعاملات خود با بیمههای خارجی
مد نظر قرار بدهند و این ارتباطات متضمن منافع هر دو طرف باشد، هیچ مانعی برای توسعه
روابط وجود نخواهند داشت و بیمه مرکزی این تعاملات را تشویق کرده و به آن کمک خواهد
کرد.
در صنعت
بیمه ایران حداقل در نیم قرن اخیر در حوزه بیمههای زندگی واگذاری به خارج نداشتهایم.
اما بعد از برجام به منظور تشویق همکاریهای بینالمللی شرکتهای بیمه ایرانی و انتقال
دانش فنی و توسعه نیروی انسانی، بیمه مرکزی برای نخستین بار به یکی از شرکتهای بیمه
اجازه داد تا با یکی از شرکتهای بیمه اتکایی بزرگ دنیا قرارداد واگذاری اتکایی در
زمینه بیمههای عمر منعقد کند که این نشانه عزم جدی بیمه مرکزی برای ارتقای ارتباطات
بینالمللی صنعت بیمه ایران است.