طعم تلخ مالیات بر ارزش افزوده را کمتر کسی نچشیده است؛ مالیاتی که نه تنها یکی از پایههای تحمیل فشار معیشتی به مردم به شمار میرود بلکه به واسطه بلاوجه بودن آن، باعث آزردهخاطری غالب مصرفکنندگان شده است، چه آنکه برای یک غذای معمولی، باید رقمی بدون هیچ توجیهی به عنوان «مالیات بر ارزش افزوده» پرداخت کند
طعم تلخ
مالیات بر ارزش افزوده را کمتر کسی نچشیده است؛ مالیاتی که نه تنها یکی از
پایههای تحمیل فشار معیشتی به مردم به شمار میرود بلکه به واسطه بلاوجه
بودن آن، باعث آزردهخاطری غالب مصرفکنندگان شده است، چه آنکه برای یک
غذای معمولی، باید رقمی بدون هیچ توجیهی به عنوان «مالیات بر ارزش افزوده»
پرداخت کند، این در حالی است که در هر فرایندی، مالیات جداگانهای دریافت
شده است و نیازی به دریافت مالیات مجدد وجود ندارد. موضوع زمانی قابل
تأمل میشود که اعداد و ارقام از فرار و معافیت مالیاتی تا سقف ۲۰۰ همت
روایت میکنند، حال مجریان به جای اصلاح روندها، به دریافت مالیات بلاوجه
از مصرفکننده معمولی آن هم روی قوت غالبشان، متوسل میشوند!قانونگذار
مالیات بر ارزش افزوده را مالیاتی غیرمستقیم میداند که بر تفاوت بین ارزش
کالاها و خدمات عرضهشده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیلشده
در یک دوره معین وضع میشود. به بیان سادهتر یک رستوران برای تهیه یک بسته (پرس) غذا،
نیاز به گوشت، روغن، حبوبات و مصرف گاز دارد و به طور جداگانه هزینه قیمت
تمامشده آنها و در زنجیره قبلی نیز مصرفکننده مالیات آن را پرداخت کرده
است، بنابراین نباید مجدداً از مصرفکننده در انتهای زنجیره مالیات گرفته
شود، ولی این اتفاق رخ میداد. پیرو گرانی شدید کالاها و خدمات که فقر
نظارت رنج مضاعف ایجاد کرده است، مسئولان تصمیم دارند به منظور کاهش فشار
معیشتی بر مردم، مالیات را از ۹درصد به یکدرصد کاهش دهند چراکه معتقدند
از سال۱۳۹۷ به بعد، تورم در کشور به گونهای افزایش یافته که این مسئله
تأثیر منفی روی سفرههای مردم گذاشته است. بناست برخلاف ماده۹ قانون مالیات
بر ارزش افزوده، مالیات ۹درصدی از کالاهای اساسی دریافت نشود چراکه
۹درصد افزایش قیمت روی کالاهایی که مربوط به سبد معیشتی مردم است،
میتواند این کالاها را با قیمت بیشتری وارد بازار کند و تأثیر تورمی
بیشتری بر سفرههای مردم داشته باشد، البته امروز برخی نمایندگان با تصویب
فوریت این لایحه مخالف بودند، چه آنکه معتقد بودند علت گرانی در کشور چیز
دیگری است و منافع کاهش مالیات به جیب دلالان میرود، اما موافقان بیان
کردند که نرخ تورم نقطهبهنقطه فروردین ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال
گذشته ۶۰درصد اعلام شده و این یعنی مردم برای تهیه کالاهای اساسی و هزینه
زندگی خود باید ۶۰درصد بیش از سال گذشته هزینه کنند. اظهارات
نمایندگان مجلس و اقدام دیرهنگام دولت برای کاهش مالیات بر ارزش افزوده در
حالی است که دغدغهمندان از سالها قبل نسبت به دریافت چنین مالیاتی اعتراض
داشتند و آن را نوعی خالی کردن جیب مصرفکننده میدانستند و معالاسف در
برخی مواقع باعث درگیری بین مصرفکننده و خدماتدهنده میشد. نیک
میدانیم همیشه راحتترین راهحل، بهترین راهحل نیست. شاید وضع مالیاتی با
عناوین فتانهای همچون «مالیات بر ارزش افزوده» برای دولت درآمد داشته
باشد، اما حتماً در درازمدت موجب نارضایتی مردم وای بسا تحمیل هزینههایی
به مراتب سنگینتر شود. به هر روی امید میرود مجلس و دولت یک بار برای
همیشه، معضل دریافت بلاوجه مالیات بر ارزش افزوده را متوقف کنند و حتی
عطای آن یکدرصد باقیمانده را نیز به لقایش ببخشند تا شاید اندکی از فشار
روانی گرانی و معیشتی مردم کاهش یابد.