آقای کمال خرازی ضمن مطرح کردن مجدد آمادگی ایران برای بازگشت به تعهدات برجامی اعلام کرد که تنها یک مانع در مسیر احیای برجام وجود دارد و آن موضوع پرونده پادمانی ایران است.
آقای کمال خرازی ضمن مطرح کردن مجدد آمادگی ایران برای بازگشت به تعهدات
برجامی اعلام کرد که تنها یک مانع در مسیر احیای برجام وجود دارد و آن
موضوع پرونده پادمانی ایران است. همزمان با این سخنان رییس شورای راهبردی
روابط خارجی، ماسیمو آپارو، معاون پادمانی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی
اتمی نیز با توجه به تفاهمات قبلی برای فراهم شدن و برنامه ریزی پاسخ به
سئوالات آژانس، در ایران حضور داشت، با توجه به اینکه آقای امیرعبداللهیان
در آخرین اظهارات موانع احیای برجام را ٣ مورد عنوان کرده بودند. تلقی من
این است که این موضوع خیلی جدید و نو نیست و اگر چه سخنان ایشان محورهای
دیگر هم دارد بیشتر مورد توجه رسانههای داخلی واقع شد اما تحرک رسانهای و
یا دیپلماتیک در خارج ایران ایجاد نکرد زیرا از زمانی که مذاکرات برجام
متوقف شد و آخرین توافقات که در سپتامیر صورت گرفته بود تقریبا مشخص بود،
ایران از دو خواسته قبلی از میان سه خواسته عبور کرده بود و عمده موضوعی که
منجر شد این مذاکرات از منظر خود میز مذاکره و نه از منظر تلقی دو طرف از
چالشها و مشکلات یکدیگر به بنبست برسد، همین موضوع پادمانی بود که ما
معتقد بودیم و تیم مذاکره کننده ایران پیشنهاد داده بود که مسائل پادمانی و
سوالات آژانس در همین میز مذاکره بسته شود اما غرب و مشخصا آمریکا و اروپا
قائل به این بودند که آن موضوع فنی است و باید در چارچوب مراودات ایران و
آژانس حل شود. که البته اقدامی زمانبر است و نیاز به بررسی اسناد و
آزمایشات متعدد دارد. آنچه که در مذاکرات پشت میز مطرح میشود و درک دو
طرف از موقعیت طرف مقابل و استفاده از آنها برای امتیاز گیری، است.
اما
پشت قضیه و آنجایی که دو طرف بر مواضعشان اصرار داشتند و حاضر نشدند
کوتاه بیایند که احیای برجام به سرانجام برسد، از طرف ایران یک اشتباه
محاسباتی مبنی بر تئوری طرفداران و نظریه پردازان دولت سیزدهم برای زمستان
سرد اروپا و بحث انرژی و بحران بین روسیه و اوکراین بود که طرف ایرانی
اضافه برآورد داشت و فکر میکرد این وضعیت خروج روسیه از بازار انرژی باعث
ایجاد فشار بر اروپا شود تا به ایران امتیاز بدهند و خواست ایران برای بسته
شدن پرونده پادمانی عملی میشود که این موضوع محقق نشد و اروپا خود سختی
را پذیرفت و به سراغ صادرکنندگان جایگزین و از جمله ورود نفت ونزوئلا و
سایر روشهای جایگزین رفت. از سمت آمریکا نیز اشتباه محاسبه عمده این است
که با توجه به التهاب اجتماعی داخلی ایران و تبعات فروش پهپادهای ایرانی به
روسیه و از جمله دور شدن اروپا از ایران و نزدیک شدن به آمریکا و ایجاد
اجماع جهانی علیه ایران بتواند امتیاز بیشتری بگیرد.