گروه صنعت و تجارت: سامانه یکپارچه سازی و نظارت بر فرآیند تجارت که با عنوان سامانه جامع تجارت نیز شناخته می‌شود، با هدف ایجاد یک سامانه واحد برای بازرگانان در حوزه تجارت خارجی و فعالان اقتصادی در حوزه تجارت داخلی طراحی شده است. این سامانه با ایجاد شفافیت در آمار تجارت با قاچاق کالا، احتکار، رانت، فساد اداری، امضا‌های طلایی و تبعیض اقتصادی مبارزه و به قرار گرفتن ایران در تراز تجارت جهانی کمک می‌کند. این سامانه مکانیسمی تسهیل‌کننده در امور بازرگانی و ابزاری برای ایجاد ارتباط میان تجار و بازرگانان با دستگاه‌های ذی‌ربط است. سامانه جامع تجارت در سال اول خدمت رسانی در دولت سیزدهم دستاورد‌های بسیاری داشته است. در طول این مدت بیش از ۸۸۶ هزار شناسه کالا، ۸ میلیارد کد رهگیری و بیش از ۱۱۳ میلیون سند صادر شده است که زیرساخت لازم برای مقابله موثر با قاچاق و کالا‌های تقلبی از جمله سیگار، لوازم خانگی و قطعات یدکی خودرو را فراهم می‌کند.
به گفته سید رضا فاطمی امین، وزیر صمت، تنظیم بازار، کنترل قاچاق و کنترل کالای تقلبی از کارکرد‌های این سامانه است و سامانه همتا از زیرمجموعه‌ها و نمونه‌های این سامانه در حوزه موبایل است. وی در ادامه افزود: تا پیش از راه‌اندازی سامانه همتا ۹۰‌درصد موبایل کشور قاچاق بوده است که با راه‌اندازی این سامانه تا ۱۴ هزارمیلیارد تومان درآمد سالانه گمرکی برای دولت ایجاد شد.
در بهبود فرآیند‌های تجاری خدماتی اقدامات بسیاری توسط وزارت صمت صورت گرفته است و بهبود خدمات در صدور کارت بازرگانی موجب حذف اعمال سلیقه کارشناسی و جلوگیری از خطا‌های سهوی و عمدی و مفاسد احتمالی شده است و همچنین برای کاهش مدت زمان صدور کارت بازرگانی، زمان ارائه خدمات به هفت روز هفته و به طور ۲۴ ساعته افزایش یافت که موجب کاهش ۷۰ درصدی در مدت زمان صدور کارت بازرگانی شده است. وزیر صمت با تاکید بر اینکه این سامانه نویدبخش اقتصادی پویا در اوایل سال آینده خواهد بود، گفته است که با استفاده از سامانه جامع تجارت کارت‌های بازرگانی جعلی حذف و دخالت انسانی کاهش خواهد یافت.
کنترل سابقه کالایی و سقف اعتباری بازرگان هنگام ثبت سفارش موجب هوشمندی و بررسی لحظه‌ای بیش از نیمی از ثبت سفارش‌ها شده است که این اقدام موجب تسهیل فرآیند اداری تجاری و کمک به توسعه این بخش می‌شود. همچنین انجام کامل درخواست ارز به صورت سیستمی در سامانه جامع تجارت با همکاری بانک مرکزی موجب افزایش سرعت و دقت در انجام این فرآیند می‌شود. اقدام دیگری که در این حوزه انجام شد، تعیین تکلیف اتصال سامانه جامع تجارت به گمرک است که در اولین مرحله آن ایجاد و تحویل دسترسی کامل برای وزارت صمت به جداول پایگاه داده ستاد گمرک ایران و پایگاه‌های داده محلی گمرکات، اجرایی شد.
در راستای مدیریت دقیق جریان کالا سازوکار جریان کالا در سامانه جامع تجارت، توسعه یافته است و کالا‌ها از مرحله تولید، واردات کالا و استخراج معادن تا مرحله حمل، توزیع و فروش در سامانه جامع تجارت رصد می‌شود. یکی از اقدامات مهمی که در یک‌سال اول دولت سیزدهم انجام شده اتصال فروشگاه‌های خرده‌فروشی با اولویت فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای به سامانه جامع تجارت است که به‌منظور رصد جریان کالا در کشور، برنامه‌ریزی تأمین کالا در اقصی‌نقاط کشور و هوشمند شدن تنظیم و نظارت بر بازار صورت گرفته است.
به گفته سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در این راستا تاکنون بیش از ۵۸۰۰ فروشگاه و ۱۲ هزار قلم کالا به این سامانه متصل شده و در حال رصد و پایش است که از جمله این کالا‌ها ۲۳۰ میلیون قطعات یدکی خودرو است که شناسه و کد رهگیری دریافت کردند. رصد جریان این کالا‌ها موجب برطرف شدن مشکلات در این حوزه خواهد شد. با توجه به اینکه در حوزه قطعات خودرو در سال‌های اخیر با مشکلات بسیاری مواجه بوده‌ایم در آینده نزدیک و با اتصال تمامی کالا‌ها در حوزه قطعات خودرو از قاچاق کالا در این حوزه، قیمت‌گذاری غیرشفاف و عرضه کالا‌های معیوب و بی‌کیفیت جلوگیری می‌شود.
یکی از اقدامات بانک‌مرکزی در تامین مالی بخش تولید در سال اول دولت سیزدهم تامین‌مالی زنجیره‌ای و پرداخت تسهیلات مبتنی بر صورت‌حساب‌های الکترونیکی است که این اقدام با کمک وزارت صمت صورت گرفته است. فاطمی‌امین با اشاره به برنامه وزارت صمت برای تأمین نقدینگی مورد نیاز واحد‌ها نیز گفت: به دو روش اساسی یعنی پرداخت تسهیلات بر اساس صورت‌های مالی و همچنین تأمین مالی زنجیره‌ای این هدف را در سال پیش رو دنبال خواهیم کرد و امیدواریم که در چارچوب این رویکرد، بیش از ۹۰ درصد مسائل مالی بخش تولید حل شود. با اجرای طرح تأمین مالی زنجیره‌ای بهره‌وری مالی حداقل 40 درصد افزایش می‌یابد و با توجه به اینکه تامین‌مالی یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که بخش تولید در حال حاضر با آن مواجه است، این اقدام کمک زیادی به تسهیل تامین‌مالی بخش تولید می‌کند. با همکاری بانک مرکزی و وزارت صمت تاکنون با ۱۲ بانک تفاهم‌نامه امضا شده است و ۱۴.۶ هزار فقره صورت‌حساب با مجموع ارزش ۱۹.۵ همت استعلام شده و حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان به‌صورت زنجیره‌ای تأمین مالی انجام شده است.
عدم شفافیت در آمار تجارت با قاچاق کالا، احتکار، رانت، فساد اداری، امضا‌های طلایی و تبعیض اقتصادی از جمله مسائلی است که کشور در حوزه تجارت در سال‌های اخیر با آن مواجه بوده است و با تحقق بیش از ۸۰ درصد کارایی سامانه جامع تجارت در دولت سیزدهم شاهد کاهش این مشکلات بودیم و بخشی از این مسائل رفع شده است، اما همچنان این بخش با چالش‌هایی همراه است که با تکمیل این سامانه بسیاری از آن‌ها رفع می‌شود. تکمیل سامانه جامع تجارت انقلابی در تجارت کشور خواهد بود و دستاورد مهمی به‌شمار می‌رود که امیدواریم هر چه زودتر این اتفاق بیافتد و بتوانیم از خدمات آن به طور کامل بهره‌مند شویم.
رصد کالا در زنجیره تجاری و نظارت سیستمی جهت تسهیل و جلوگیری از گران فروشی، احتکار و قاچاق کالا و همچنین بهبود و شفاف سازی فعالیت عاملین تجاری و فراهم نمودن امکان اعتبارسنجی و رتبه بندی عادلانه فعالین به صورت جدی و مستمر از سوی بازرسان این سازمان و سازمان های صنعت، معدن و تجارت استان ها در حال اجرا است و هموطنان عزیز در صورت مشاهده هر گونه تخلف می توانند موارد را از طریق تلفن ۱۲۴ اطلاع ‌رسانی کرده تا در اسرع وقت به آن رسیدگی شود. با استفاده از سامانه جامع تجارت، انجام مبادلات تجاری به سمت مبادی قانونی هدایت و پدیده ی قاچاق کاهش خواهد یافت و ضمن کاهش زمان بررسی ها و بوروکراسی ها، مدیریت یکپارچه و نظارت و بازرسی بر تجارت داخلی بهینه می شود و همچنین طبق قانون مبارزه با قاچاق و ارز همه دستگاهها مکلفند با این سامانه همکاری کنند.