نسخه چاپی
ارسال به دوستان
دیدار مسئولان نظام با رهبر معظم انقلاب همچون سال‌های گذشته حاوی نکات مهم و راهبردی بوده است که می‌تواند راهگشای آینده باشد؛ اما از قسمت‌های مهم این دیدار می‌توان به سخنان ایشان در خصوص جایگاه دیپلماسی در دولت سیزدهم و ویژگی‌های آن اشاره کرد.
گروه سیاسی/ دیدار مسئولان نظام با رهبر معظم انقلاب
همچون سال‌های گذشته حاوی نکات مهم و راهبردی بوده است که می‌تواند راهگشای
آینده باشد؛ اما از قسمت‌های مهم این دیدار می‌توان به سخنان ایشان در
خصوص جایگاه دیپلماسی در دولت سیزدهم و ویژگی‌های آن اشاره کرد.
تأیید روند دیپلماسی و مسأله هسته‌ای
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با بیان این نکته که «بحمدالله دیپلماسی کشور در جهت خوبی حرکت می‌کند. آنچه حالا در مسائل دیپلماسی مورد توجه است، مسأله هسته‌ای است» به حوزه فعالیت‌های دولت در عرصه سیاست خارجی پرداختند. تأیید روند دیپلماسی کشور حاوی نکات مهمی است. این تأیید را می‌توان حمایت ایشان از راهبرد دولت در زمینه سیاست خارجی معرفی کرد.
دولت سیزدهم در چند ماه گذشته از آغاز به کار خود، دیپلماسی کشور را از انحصار در مذاکرات هسته‌ای خارج کرد و موفق شد دستاوردهای فراوانی را در این بازه زمانی کوتاه به‌دست آورد. تغییر جهت فرمان دیپلماسی و سرمشق جدید وزارت امور خارجه باعث شد تا موانع برای پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای از بین برود و بالاخره بعد از سال‌ها پیگیری، جمهوری اسلامی ایران به عضویت این سازمان مهم درآید. بهبود روابط با کشورهای متعدد و قدرت‌های نوظهور جهانی مانند چین منجر به آن شد تا دو کشور رسماً از اجرایی شدن توافق همکاری جامع راهبردی 25 ساله سخن بگویند. همچنین افزایش درآمد ارزی و افزایش فروش نفت کشور را می‌توان از ثمرات مهم این نگاه برشمرد. انعقاد قراردادهای متعدد منطقه‌ای، بهبود روابط با کشورهای شمالی، قرارداد سوآپ گازی از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان، افزایش سطح همکاری با سوریه و روسیه، انعقاد پیمان‌های متعدد تجاری با مسکو، فراهم شدن مقدمات فعال‌سازی ترانزیتی شمال-جنوب، تعمیق همکاری با قطر پس از سفر رئیس‌جمهور کشورمان به دوحه و ده‌ها اتفاق کم‌نظیر دیگر در این بازه زمانی، خود گویای جهتگیری صحیح در ماه‌های گذشته بوده است.
وابسته نشدن کشور به مذاکرات
علاوه بر آن، پیگیری مذاکرات وین با رویکردی جدید برای لغو مؤثر تحریم‌ها همزمان با این اتفاقات نشان داد، دولت سیزدهم در حوزه رفع تحریم نیز اهتمامی جدی دارد، با وجود این دولتمردان قائل به گره زدن حیات و حکمرانی کشور به وین و واشنگتن نیستند. دولت سیزدهم توجه و قدرت خود را در پی خنثی‌سازی تحریم‌ها گذاشته است، اما با وجود این در صورتی که رفع تحریم‌ها طی توافقی عزتمندانه و همراه با رعایت خطوط قرمز امکانپذیر باشد از آن استقبال خواهد کرد. رهبر معظم انقلاب نیز با اشاره به موضوع هسته‌ای به رویکرد صحیح دولتمردان و بخصوص رئیس‌جمهور در این زمینه تأکید داشته و فرمودند: «من همین‌طور که قبلاً هم گفته‌ام، مسئولین دولتی هم گفته‌اند، آقای رئیس‌جمهور هم مکرر این را تأکید کرده‌اند، شما در برنامه‌ریزی‌های کاری خودتان مطلقاً معطل مذاکرات هسته‌ای نشوید، مطلقاً؛ کار خودتان را بکنید، وضع فعلی کشور را ببینید، بر‌اساس وضع فعلی برنامه‌ریزی کنید. ممکن است مذاکرات به جاهایی برسد، جاهای مثبتی، جاهای نیمه‌مثبتی، منفی‌ای، هر چه بشود شما کار خودتان را بکنید، متوقف نکنید کارتان را به آنها. خب خوشبختانه وزیر محترم خارجه و آن مسئولین هیأت مذاکره‌کننده گزارشات دقیق خودشان را به رئیس‌جمهور می‌دهند، به شورای عالی امنیت ملی می‌دهند، در جریان قرار دارند، تصمیم‌‌‌گیری می‌کنند، فکر می‌کنند، جوانب قضیه را می‌سنجند.» این سخنان نیز گویای همین نکته است که دولتمردان طبق توصیه‌های رهبر انقلاب تلاش دارند تا فارغ از نتایج مذاکرات و معطل نکردن ظرفیت‌های وسیع کشور به آنها، با جهتگیری خوب مسائل را پیگیری کنند.
بایدها و نبایدهای انتقادات دلسوزان
با وجود اینکه مسئولان مختلف و بخصوص نمایندگان کمیسیون امنیت ملی مجلس حمایت قابل‌توجهی از تیم مذاکره‌کننده داشته‌اند، در هفته‌های گذشته برخی نمایندگان و تحلیلگران با انتشار انتقاداتی نگرانی‌های خود درخصوص رویه مذاکرات و توافق احتمالی را ابراز داشته‌اند. اما رهبر معظم انقلاب در خصوص بایدها و نبایدهای انتقادات نکاتی قابل تأمل را مطرح کردند.
ایشان فرمودند: «نقد کارهای این مسئولین هم اشکال ندارد، اظهارنظر اشکال ندارد، منتها اولاً مراقب باشید این اظهارنظرها و نقدها بدبینانه نباشد. البته بنده همیشه این را به این کسانی که مسئولند، در همه دولت‌ها تذکر داده‌ام که نگاه به کسی که در میدان هست و در صف مقدم مشغول فعالیت است، نباید نگاه بدبینانه و از روی سوء‌ظن باشد. خب افراد مؤمن، افراد انقلابی، افراد پر جد و جهد، پرکار مشغول کارند، دارند در این زمینه کار می‌کنند؛ اگر نقدی هم می‌شود، خوشبینانه باشد، بدبینانه نباشد؛ ثانیاً موجب تضعیف این کسانی نشود که در این میدان مشغول تلاش و کار هستند؛ و امید مردم هم تضعیف نشود، یعنی جوری حرف زده نشود که اینها [ناامید بشوند]»
این سخنان چند نکته کلیدی را با خود به همراه دارد. با وجود اینکه نقد و اظهارنظر اشکالی ندارد و دلسوزان در این خصوص می‌توانند انتقادات خود را بیان کنند، اما باید به سه مهم توجه داشته باشند: اول آنکه انتقادات نباید بدبینانه و از روی سوء‌ظن باشد، بلکه باید انتقادات با حسن‌ظن و خوشبینانه طرح‌ریزی شود؛ چرا که افراد انقلابی و پر جد و جهد مشغول کارند. دوم اینکه انتقادات نباید کسانی را که در میدان مذاکرات مشغول هستند، تضعیف کند؛ چرا که تضعیف تیم مذاکره‌کننده می‌تواند منافع ملی را با خطر روبه رو کند. و نکته آخر آن است که مردم در ماه‌های اخیر و با تغییر گفتمان کشور نسبت به آینده امیدوار شده‌اند. طبیعی است هر گونه القای ناامیدی و تضعیف امیدواری مردم می‌تواند موتور محرک کشور را دچار اختلال کند. بنابراین بیان انتقاداتی که دولت و مذاکره‌کنندگان کنونی را با دولت و مذاکره‌کنندگان پیشین در یک مسیر تحلیل و تفسیر می‌کند نه تنها با واقعیات میدانی اعم از «تغییر ریل دولت» و «جهتگیری خوب دیپلماسی» فاصله دارد که در جهت خدمت به نظام و کشور تلقی نخواهد شد.
مقاومت تیم مذاکره‌کننده
از جمله مسائلی که پس از انتقادات مطرح شده در هفته‌های اخیر منجر به نگرانی دلسوزان شده بود، مسأله احتمال عدول تیم مذاکره‌کننده از خطوط قرمز و انتشار برخی خبرها و تحلیل‌ها از چرخش نشان دادن در مقابل فشارها و زیادهخواهیهای دشمن بود. اما صحبت‌های رهبر معظم انقلاب در این خصوص آرامش را به افکار عمومی بازگرداند.
ایشان در این خصوص با حمایت از تیم مذاکره‌کننده فرمودند: «هیأت مذاکره[کننده]ی ما بحمدالله در مقابل زورگویی‌های طرف مقابل و زیاده‌خواهی‌ها مقاومت کرده و به توفیق الهی، بدون تردید مقاومت هم خواهد کرد. آنکه بدعهدی کرده، طرف مقابل است؛ خودشان هم الان در این بدعهدی گیر کرده‌اند، مانده‌اند؛ یعنی الان طرف مقابلی که بدعهدی کرد و به قول خودشان پاره کرد آن قرار را، خودش الان در آن گیر کرده و آنها بیشتر احساس بن‌بست می‌کنند. ما بحمدالله احساس بن‌بست [نمی‌کنیم]. ما توانسته‌ایم سختی‌ها را تحمل کنیم و عبور کنیم. از خیلی از مشکلات عبور کرده‌ایم، از مشکلات دیگر هم به توفیق الهی عبور می‌کنیم.»
این مسأله از جانب رهبر معظم انقلاب با عنوان «مقاومت در مقابل زورگویی‌ها و زیادهخواهیهای امریکا» نه به عنوان تحلیل که به عنوان خبر ایشان قابل ارزیابی است. این موضوع در کنار «جهتگیری خوب دیپلماسی کشور» نشان از تأیید راهبرد پیگیری شده توسط دولت سیزدهم قلمداد می‌شود. به نظر می‌رسد اکنون و با حمایت ویژه رهبر معظم انقلاب و در شرایطی که تیم مذاکره‌کننده امریکایی دچار فروپاشی شده و «احساس بن‌بست» می‌کند و همچنین کارزار فشار حداکثری امریکایی‌ها شکست خورده است، تحلیلگران باید اهتمام ویژه‌ای نسبت به امیدوار کردن مردم به مسیر کنونی و قرار گرفتن قطار انقلاب در ریل اصلی داشته باشند.
تأیید روند دیپلماسی و مسأله هسته‌ای
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با بیان این نکته که «بحمدالله دیپلماسی کشور در جهت خوبی حرکت می‌کند. آنچه حالا در مسائل دیپلماسی مورد توجه است، مسأله هسته‌ای است» به حوزه فعالیت‌های دولت در عرصه سیاست خارجی پرداختند. تأیید روند دیپلماسی کشور حاوی نکات مهمی است. این تأیید را می‌توان حمایت ایشان از راهبرد دولت در زمینه سیاست خارجی معرفی کرد.
دولت سیزدهم در چند ماه گذشته از آغاز به کار خود، دیپلماسی کشور را از انحصار در مذاکرات هسته‌ای خارج کرد و موفق شد دستاوردهای فراوانی را در این بازه زمانی کوتاه به‌دست آورد. تغییر جهت فرمان دیپلماسی و سرمشق جدید وزارت امور خارجه باعث شد تا موانع برای پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای از بین برود و بالاخره بعد از سال‌ها پیگیری، جمهوری اسلامی ایران به عضویت این سازمان مهم درآید. بهبود روابط با کشورهای متعدد و قدرت‌های نوظهور جهانی مانند چین منجر به آن شد تا دو کشور رسماً از اجرایی شدن توافق همکاری جامع راهبردی 25 ساله سخن بگویند. همچنین افزایش درآمد ارزی و افزایش فروش نفت کشور را می‌توان از ثمرات مهم این نگاه برشمرد. انعقاد قراردادهای متعدد منطقه‌ای، بهبود روابط با کشورهای شمالی، قرارداد سوآپ گازی از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان، افزایش سطح همکاری با سوریه و روسیه، انعقاد پیمان‌های متعدد تجاری با مسکو، فراهم شدن مقدمات فعال‌سازی ترانزیتی شمال-جنوب، تعمیق همکاری با قطر پس از سفر رئیس‌جمهور کشورمان به دوحه و ده‌ها اتفاق کم‌نظیر دیگر در این بازه زمانی، خود گویای جهتگیری صحیح در ماه‌های گذشته بوده است.
وابسته نشدن کشور به مذاکرات
علاوه بر آن، پیگیری مذاکرات وین با رویکردی جدید برای لغو مؤثر تحریم‌ها همزمان با این اتفاقات نشان داد، دولت سیزدهم در حوزه رفع تحریم نیز اهتمامی جدی دارد، با وجود این دولتمردان قائل به گره زدن حیات و حکمرانی کشور به وین و واشنگتن نیستند. دولت سیزدهم توجه و قدرت خود را در پی خنثی‌سازی تحریم‌ها گذاشته است، اما با وجود این در صورتی که رفع تحریم‌ها طی توافقی عزتمندانه و همراه با رعایت خطوط قرمز امکانپذیر باشد از آن استقبال خواهد کرد. رهبر معظم انقلاب نیز با اشاره به موضوع هسته‌ای به رویکرد صحیح دولتمردان و بخصوص رئیس‌جمهور در این زمینه تأکید داشته و فرمودند: «من همین‌طور که قبلاً هم گفته‌ام، مسئولین دولتی هم گفته‌اند، آقای رئیس‌جمهور هم مکرر این را تأکید کرده‌اند، شما در برنامه‌ریزی‌های کاری خودتان مطلقاً معطل مذاکرات هسته‌ای نشوید، مطلقاً؛ کار خودتان را بکنید، وضع فعلی کشور را ببینید، بر‌اساس وضع فعلی برنامه‌ریزی کنید. ممکن است مذاکرات به جاهایی برسد، جاهای مثبتی، جاهای نیمه‌مثبتی، منفی‌ای، هر چه بشود شما کار خودتان را بکنید، متوقف نکنید کارتان را به آنها. خب خوشبختانه وزیر محترم خارجه و آن مسئولین هیأت مذاکره‌کننده گزارشات دقیق خودشان را به رئیس‌جمهور می‌دهند، به شورای عالی امنیت ملی می‌دهند، در جریان قرار دارند، تصمیم‌‌‌گیری می‌کنند، فکر می‌کنند، جوانب قضیه را می‌سنجند.» این سخنان نیز گویای همین نکته است که دولتمردان طبق توصیه‌های رهبر انقلاب تلاش دارند تا فارغ از نتایج مذاکرات و معطل نکردن ظرفیت‌های وسیع کشور به آنها، با جهتگیری خوب مسائل را پیگیری کنند.
بایدها و نبایدهای انتقادات دلسوزان
با وجود اینکه مسئولان مختلف و بخصوص نمایندگان کمیسیون امنیت ملی مجلس حمایت قابل‌توجهی از تیم مذاکره‌کننده داشته‌اند، در هفته‌های گذشته برخی نمایندگان و تحلیلگران با انتشار انتقاداتی نگرانی‌های خود درخصوص رویه مذاکرات و توافق احتمالی را ابراز داشته‌اند. اما رهبر معظم انقلاب در خصوص بایدها و نبایدهای انتقادات نکاتی قابل تأمل را مطرح کردند.
ایشان فرمودند: «نقد کارهای این مسئولین هم اشکال ندارد، اظهارنظر اشکال ندارد، منتها اولاً مراقب باشید این اظهارنظرها و نقدها بدبینانه نباشد. البته بنده همیشه این را به این کسانی که مسئولند، در همه دولت‌ها تذکر داده‌ام که نگاه به کسی که در میدان هست و در صف مقدم مشغول فعالیت است، نباید نگاه بدبینانه و از روی سوء‌ظن باشد. خب افراد مؤمن، افراد انقلابی، افراد پر جد و جهد، پرکار مشغول کارند، دارند در این زمینه کار می‌کنند؛ اگر نقدی هم می‌شود، خوشبینانه باشد، بدبینانه نباشد؛ ثانیاً موجب تضعیف این کسانی نشود که در این میدان مشغول تلاش و کار هستند؛ و امید مردم هم تضعیف نشود، یعنی جوری حرف زده نشود که اینها [ناامید بشوند]»
این سخنان چند نکته کلیدی را با خود به همراه دارد. با وجود اینکه نقد و اظهارنظر اشکالی ندارد و دلسوزان در این خصوص می‌توانند انتقادات خود را بیان کنند، اما باید به سه مهم توجه داشته باشند: اول آنکه انتقادات نباید بدبینانه و از روی سوء‌ظن باشد، بلکه باید انتقادات با حسن‌ظن و خوشبینانه طرح‌ریزی شود؛ چرا که افراد انقلابی و پر جد و جهد مشغول کارند. دوم اینکه انتقادات نباید کسانی را که در میدان مذاکرات مشغول هستند، تضعیف کند؛ چرا که تضعیف تیم مذاکره‌کننده می‌تواند منافع ملی را با خطر روبه رو کند. و نکته آخر آن است که مردم در ماه‌های اخیر و با تغییر گفتمان کشور نسبت به آینده امیدوار شده‌اند. طبیعی است هر گونه القای ناامیدی و تضعیف امیدواری مردم می‌تواند موتور محرک کشور را دچار اختلال کند. بنابراین بیان انتقاداتی که دولت و مذاکره‌کنندگان کنونی را با دولت و مذاکره‌کنندگان پیشین در یک مسیر تحلیل و تفسیر می‌کند نه تنها با واقعیات میدانی اعم از «تغییر ریل دولت» و «جهتگیری خوب دیپلماسی» فاصله دارد که در جهت خدمت به نظام و کشور تلقی نخواهد شد.
مقاومت تیم مذاکره‌کننده
از جمله مسائلی که پس از انتقادات مطرح شده در هفته‌های اخیر منجر به نگرانی دلسوزان شده بود، مسأله احتمال عدول تیم مذاکره‌کننده از خطوط قرمز و انتشار برخی خبرها و تحلیل‌ها از چرخش نشان دادن در مقابل فشارها و زیادهخواهیهای دشمن بود. اما صحبت‌های رهبر معظم انقلاب در این خصوص آرامش را به افکار عمومی بازگرداند.
ایشان در این خصوص با حمایت از تیم مذاکره‌کننده فرمودند: «هیأت مذاکره[کننده]ی ما بحمدالله در مقابل زورگویی‌های طرف مقابل و زیاده‌خواهی‌ها مقاومت کرده و به توفیق الهی، بدون تردید مقاومت هم خواهد کرد. آنکه بدعهدی کرده، طرف مقابل است؛ خودشان هم الان در این بدعهدی گیر کرده‌اند، مانده‌اند؛ یعنی الان طرف مقابلی که بدعهدی کرد و به قول خودشان پاره کرد آن قرار را، خودش الان در آن گیر کرده و آنها بیشتر احساس بن‌بست می‌کنند. ما بحمدالله احساس بن‌بست [نمی‌کنیم]. ما توانسته‌ایم سختی‌ها را تحمل کنیم و عبور کنیم. از خیلی از مشکلات عبور کرده‌ایم، از مشکلات دیگر هم به توفیق الهی عبور می‌کنیم.»
این مسأله از جانب رهبر معظم انقلاب با عنوان «مقاومت در مقابل زورگویی‌ها و زیادهخواهیهای امریکا» نه به عنوان تحلیل که به عنوان خبر ایشان قابل ارزیابی است. این موضوع در کنار «جهتگیری خوب دیپلماسی کشور» نشان از تأیید راهبرد پیگیری شده توسط دولت سیزدهم قلمداد می‌شود. به نظر می‌رسد اکنون و با حمایت ویژه رهبر معظم انقلاب و در شرایطی که تیم مذاکره‌کننده امریکایی دچار فروپاشی شده و «احساس بن‌بست» می‌کند و همچنین کارزار فشار حداکثری امریکایی‌ها شکست خورده است، تحلیلگران باید اهتمام ویژه‌ای نسبت به امیدوار کردن مردم به مسیر کنونی و قرار گرفتن قطار انقلاب در ریل اصلی داشته باشند.
نظر شما
آخرین اخبار
