خطای راهبردی درباره خودروسازان

عبدالمجید شیخی
اقتصاددان

با واردات خودرو تولید فعلی کیفیت پیدا نمی کند زیرا خود خودرو ساز داخلی انحصارگر هم برایش هزینه دارد و با اعتماد به اقشار با درآمد متوسط، ترسی از فروش تولید در سطح ظرفیت فعلی خود را ندارد و بعلاوه با افت ارزش پول داخلی هرگز خودرویی با قیمتی به اندازه توان افراد با درآمد متوسط به پایین وارد نخواهد شد و  تنها ثروتمندان توان خرید خودرو خارجی خواهند داشت. مجلس شورای اسلامی مجدداً واردات 70 هزار خودرو را تصویب کرد. پس از بازدید رئیس محترم جمهوری از کارخانه ایران خودرو که حاوی 8 فرمان بود حضرات نماینده فقط یک پیام رانت آور آن را (آنهم بدون قید و شرطی که رئیس محترم جمهوری گذاشتند) گرفته و باز هم کشور را به دور باطل انداختند. دستور چهارم رئیس محترم جمهوری در فرمان ۸ بندی ایشان در مورخه 11 اسفند برای کیفی و کمی سازی تولید خودرو این است:« به منظور افزایش رقابت پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، حداکثر ظرف ۳ ماه آینده رفع گردد و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش یابد.» حال اگرمصوبه مجلس به بهانه این فرمان است باید مقید به صادرات خودرو و قطعات باشد. زیرا فشار به تقاضای ارز فعلاً به صلاح مملکت نیست و یا فرضاً اگر به همین بهانه است، چرا در مصوبه واردات مقید به صادرات نشده؟ و یا اگر خودرو داخلی مشکل دارد به کجا می‌خواهند صادر کنند؟ این تناقض را باید جواب دهند. اگر اقدام مجلس به بهانه دستور رئیس محترم جمهوری نیست، نمایندگان باید پاسخگو باشند که با این کار کدام گره باز می شود؟ خودرو داخلی ارتقا می یابد؟ تولید خودرو داخلی را می خواهند تعطیل کنند؟ با کدام حرکت و اقدام این مسکّن بی خاصیت که بارها به موازات تولید بی کیفیت و کم کمیّت تولید داخلی تکرار شده و هیچ گُلی به جمال تولید داخلی نزده، می خواهند مشکل دراز مدت صنعت داخلی خودرو را حل کنند؟ آیا می خواهند درد مصرف گرایی پول داران و مرفهان بی درد مصرف کننده کالاهای خارجی را تسکین کنند؟ آیا واردات خودرو اولویت اول مملکت است یا توجه به معیشت محرومین که دچار فقر مطلق شده اند؟ این حرکت شبهه ناک مجلس در کجای سیاستهای اقتصاد مقاومتی آمده است؟ این چکش زدن به نعل است. چرا مجلس گاهی از 10 چکش 9 چکش به نعل می زند؟ چاره صنعت خودرو با رفع انحصار است. تجربه صنعت تولید لوازم خانگی اخیراً عبرت خوبی است. در شرایط تحریم لوازم خانگی توانستیم موقعیت ممتازی کسب کنیم. در شرایطی که استعداد عظیمی از تشکل های دانش بنیان ایجاد کرده و در شُرُفِ ایجاد داریم، در شرایطی که صنایع دفاعی آمادگی خود را برای کمک به ارتقای کیفی و کمی خودرو سازی اعلام کرده‌اند، در شرایطی که امثال شرکت مپنا نمونه خودرو های برقی را تولید کرده و آماده تجاری سازی کرده‌اند و در شرایطی که به خوبی می توان با مهندسی معکوس و روش های سهل الوصولی خودرو با کیفیت و پر تعداد تولید کرد، چرا دوباره مجلس خود را و مملکت را دچار دور باطل «اول واردات—بعداً پس از رقابت، تولید داخلی با کیفیت!» می‌کند؟ در این چند دهه چند بار از این سوراخ گزیده شده‌اید. چرا عبرت نمی‌گیرید؟ با واردات هیچ تحوّلی در صنعت داخلی رخ نمی‌دهد رخ نداده و نخواهد داد. راه حل تکثّر خودروسازها و تکلیف کردن یک جدول زمانبندی برای ارتقای کیفیت و کمیّت است. شعار رقابت یک شعار شوک درمانی اقتصاددانان سیاست باز آمریکایی است که به مغزهای پوسیده دانش آموختگان غرب زده ما تزریق کرده اند و خودشان هرگز به آنها عمل نکرده و نمی کنند. رقابت در شرایط انحصار و در شرایط نابرابر رقابت نیست بلکه ظلم به ضعیف است. از دیدگاه اقتصاد اسلامی رقابت در شرایط برابر عقلانی است. با واردات خودرو خارجی یک رقیب با شرایط برتر را مقابل یک رقیب ضعیف و مُردنی(خورو داخلی) قرار دادن است که هیچ عاقلی آن را تایید نمی کند.به همین دلیل در چند دهه گذشته حتی در آمریکا یعنی مهد شعار توخالی «رقابت» با وجود تسلط خودرو سازانی چون فورد، جمس، کرایسلر هیچوقت خودرو جدیدی از کارخانه جدیدی اجازه ظهور و عرض اندام پیدا نکرد! چرا؟ جواب واضح است. زیرا انحصارگران مذکور اجازه پا گرفتن صنایع نوپا را نمی دهند. واردات خودرو به هیچ وجه فناوری با خود نیاورده و اجازه انتقال هم نمی دهند.