از زمان توافق برجام در سال ۲۰۱۵ تا امروز شرایط بینالمللی دچار تغییرات و صف بندیها و گاه صف آراییهای نوینی شده است که در مورد برخی از این صف بندیها مانند پیمان «آوکوس» پیشتر مطالبی را بیان کردیم.
از زمان توافق برجام در
سال ۲۰۱۵ تا امروز شرایط بینالمللی دچار تغییرات و صف بندیها و گاه صف
آراییهای نوینی شده است که در مورد برخی از این صف بندیها مانند پیمان
«آوکوس» پیشتر مطالبی را بیان کردیم. تیم جدید مذاکره کننده ایران در
شرایطی پای به وین نهاد که 1+5 سابق یا 1+۴ امروز دیگر، حداقل در ظاهر امر
آن شش قدرت همراه و تا حدودی بسیار همسوی دوره نخست مذاکرات برجام در سال
۲۰۱۵نیستند. شکافهای بزرگی میان شش کشور رودروی ایران ایجاد شده است،
از بحران میان چین و آمریکا بر سر تایوان تا تنشهای فزاینده روسیه و غرب
بر سر اوکراین، که به خوبی میتوان دو جبهه شرق و غرب را در میز مذاکرات
مشاهده کرد. از آن سو در جبهه غرب هم یک دستی کاملی مشاهده نمیشود، فرانسه
به وضوح از لندن و واشنگتن بر سر نادیده گرفتن پاریس در پی پیمان
آنگلوساکسونی آکوس به شدت آزرده خاطر است. در حالی که هر آن ممکن است
جرقهی یک بحران فراگیر در مرزهای اوکراین و یا تنگهی تایوان روشن شود،
شرایط منطقهای ما هم به طرز شگرفی دگرگون شده است، در سال ۲۰۱۵ شرایط
کاملا به زیان ایران بود، سوریه در آستانه سقوط بود، داعش تا دروازههای
بغداد پیشروی کرده و یمن مورد هجوم ائتلاف عربی قرار گرفته بود و لابیهای
صهیونیستی و عربی به شدت در آمریکا فعال بودند. اما امروز نفوذ و قدرت
نظامی آمریکا در آسیای غربی روبه کاهش است، واشنگتن در پی سقوط کابل شتابان
از افغانستان خارج شد، متحدان عرب آمریکا مانند عربستان و امارات در پی
سازش با ایران و محورمقاومت اند، سیاستمداران و کارشناسان
اسرائیلی و سعودی از این گلایه میکنند که در دولت بایدن دیگر گوش شنوایی
مانند گذشته به آنان توجه نمیکند. تمام این شرایط نشان از آن دارد که
این دوره از مذاکرات ظرفیت آن را دارد به توافقی به مراتب بهتر و با
ضعفهای کمتر از برجام منتهی شود، یا حداقل وعده و وعیدهای پیشین را نقد
نمایند به شرط آن که تیم کنونی با درک وضعیت امروز طرفهای برجام، فرصتهای
بالقوه را غنیمت شمرده و از شکافهای فرا برجامی شش کشور مقابل در چارچوب این مذاکرات به سود کشورمان بهره ببرد.