جایگاه کارآفرینی در توسعه اقتصادی

گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: هفته جهانی کارآفرینی از بزرگترین رویدادهای جهانی است که با هدف ترویج و توسعه کارآفرینی همه ساله در نوامبر (هفته آخر آبان ماه) برگزار می شود.در این رویداد با هدف کمک به کارآفرینان بالقوه برای ورود به عرصه کارآفرینی تلاش می‌شود نسل جدیدی از کارآفرینان به راه‌اندازی کسب‌ و کار تشویق شده و کسب ‌و کار خود را آغاز کنند.رویداد هفته جهانی کارآفرینی، سکویی برای توسعه ارتباطات و همکاری‌های پیوسته تمامی نقش ‌آفرینان عرصه کارآفرینی است تا از این طریق ضمن بالا بردن گرایشهای کارآفرینانه در جامعه به ویژه برای جوانان، زیست‌بوم کارآفرینی و اکوسیستم مناسب در کشور ایجاد و در سطح ملی و جهانی تقویت شود.

نقش آفرینی کارآفرین در توسعه
کارآفرینی نقش محوری در توسعه اقتصادی همه کشورها ایفا می کند، به طوری که برخی صاحبنظران تا جایی در اهمیت مقوله کارآفرینی در اقتصاد پیش رفتند که بر این باور هستند که هیچ کشوری بدون توسل به کارآفرینی قادر به توسعه اقتصادی نیست. در اقتصاد امروز، نواوران و صاحبان فکر و ایده ها سرمایه های اصلی بنگاه های اقتصادی تلقی شده و محور اصلی توسعه پایدار هستند، از این رو اقتصادی که مبتنی بر داشتن کارآفرینان خلاق پایه‌گذاری شود، می‌تواند به عنوان یک اقتصاد برتر و دارای مزیت در جهان مطرح شود. ایران در شرایط حاضر به دلیل قرار گرفتن در پنجره طلایی جمعیت، با داشتن انبوه فارغ التحصیلان دانشگاهی می‌تواند در صورت توجه به مقوله کارآفرینی و فرهنگ‌سازی در زمینه آن، به اقتصادهای برتر جهان طعنه بزند، زیرا امروزه اصلی ترین مزیت رقابت در عرصه کسب و کار و اقتصاد، نیروی انسانی خلاق و با انگیزه است. از این رو به منظور دستیابی به جایگاه شایسته در عرصه اقتصادی و حل مشکلات فعلی، استراتژی‌های توسعه کارآفرینی باید جایگزین اقتصاد مبتنی بر نفت شود. روزنامه تجارت در این شماره به اهمیت جایگاه کارآفرینی و نقش آن در توسعه اقتصادی می‌پردازد

کارآفرینی نیازمند فرهنگ‌سازی
نقش کارآفرینی در توسعه صنعتی و اقتصادی و ایجاد اشتغال باید به باور عمومی در جامعه تبدیل شود و این نکته که راهکار عبور از بحران فعلی، بر اقتصاد دانش محور استوار است، باید در اولویت برنامه‌ریزی‌ها قرار گیرد. لذا دولت باید با فراهم آوردن بستر های لازم، زمینه ارتقای فرهنگی کارآفرینی در جامعه و توسعه آن در باور همگان را فراهم آورد.
کارآفرینی نیازمند آموزش
از مهمترین مولفه هایی که در توسعه کارآفرینی و در نهایت به نقش آفرینی آن در اقتصاد منجر می شود، آموزش کارآفرینی در مراکز آموزش فنی حرفه‌ای و دانشگاههاست. نظام‌های آموزشی کشور باید در جهت آموزش خلاقیت و فاصله گرفتن از آموزش محفوظات، زمینه را برای مهارت افزایی نسل جوان فراهم کند. یکی از چالش های عمده ای که امروزه فارغ التحصیلان بیکار با آن مواجه هستند، اتکا بر شیوه‌های یادگیری مبتنی بر محفوظات است، به طوری که غالب این افراد پس از فارغ التحصیلی، هیچ مهارتی در حد انجام وظیفه و احراز شغل کسب نکرده اند، بنابراین تغییر رویکرد در نظام آموزشی و اولویت تربیت کارآفرینان خلاق، باید جدی گرفته شود.

کارآفرینی نیازمند حمایت های مالی
بسیار شنیده و دیده ایم که کارآفرینان خلاق با داشتن ایده های بزرگ و اثر گذار، به دلیل نداشتن پشتوانه مالی یا حامی نتوانسته اند ایده خود را به تولید و محصول تبدیل کرده و خدمتی اثرگذار در اقتصاد ملی خلق کنند. غالب ایده‌های این افراد یا توسط افراد سودجو به سرقت رفته یا در گمنامی و بی خبری به فراموشی سپرده شده است، در صورتی که اگر در کشور سازمانی متولی این امور باشد و از مالکیت معنوی و قوانین مربوطه به کپی رایت از خلق ایده ها و اجرای آن حمایت کند، ایده های کلان می تواند جایگزین مناسبی برای چاه های نفت در اقتصاد باشد و این مستلزم وضع قوانین در تخصیص تسهیلات کم بهره و تنفس در زمان بازگشت اقساط باشد تا کارآفرینان مجال عملیاتی کردن ایده های خود را بیابند. لذا اگر قرار است در این هفته به اهمیت کارآفرینی توجه شود، یکی از محورهای اصلی آن باید تامین مالی برای کارآفرینان باشد.

کارآفرینی نیازمند بسترهای قانونی
واقعیت این است که تضییع حقوق کارآفرینان یا نادیده گرفتن توانمندی آنها ناشی از ضعف قوانین حمایتی است. باید توجه کرد که کارآفرین از توان مالی لازم در ابتدای کار برخوردار نیست و اگر قرار باشد از همان ابتدا هزینه هایی همچون مالیات یا بیمه را بپردازد، توان نهایی کردن برنامه های خود را ندارد، بنابر این تدوین قوانین و مقررات مالی در جهت توسعه کارآفرینی مانند معافیت ها و مشوق های مالیاتی می تواند تشویق کننده افراد خلاق در جهت حضور در بازار کار و نوآوری باشد.

بروکراسی مانع کارآفرینی
بروکراسی های پیچیده و دست و پاگیر و قوانین زائد واقعیتی تاسف آور برای تمامی فعالان کسب و کار است و این موانع می تواند باعث شود که کارآفرینان بدون آنکه ایده‌های خلاقانه و نوآورانه خود را به ثمر برسانند، با دلسردی بازار کار را ترک کنند. واقعیت این است که کارآفرینان می‌توانند در کاهش نرخ بیکاری و اجرای برنامه اشتغال میلیونی دولت مثمرثمر باشند.

برنامه های هفته کارآفرینی
از آنجا که برای بزرگداشت و تاکید بر اهمیت یک بخش، گرامیداشت های مختلفی برگزار می شود، برای کارآفرینان نیز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برنامه‌هایی را با مشارکت همه ذینفعان و با هدف تقویت همکاری بین کارآفرینان، سرمایه‌گذاران، سیاستگذاران، محققان و نهادهای پشتیبان کارآفرینی در راستای ایجاد و تقویت اکوسیستم‌های کارآفرینی برگزار می‌کند که به ایجاد اشتغال، راه اندازی کسب و کارها، سرعت بخشیدن به نوآوری و رشد اقتصادی منجر می شود.در نامگذاری ایام هفته کارآفرینی امسال روز دوشنبه ۱۷ آبان با عنوان "کارآفرینی، تولید و اشتغال پایدار"، سه شنبه ۱۸ آبان" کارآفرینی، مانع زدایی و مبارزه با فساد"، چهارشنبه ۱۹ آبان"کارآفرینی و فناوری های نوین"، پنجشنبه ۲۰ آبان "کارآفرینی و زنان"، جمعه ۲۱ آبان "کارآفرینی اجتماعی"، شنبه ۲۲ آبان "نهادها، بنیادها و شبکه سازی کارآفرینی" و یکشنبه ۲۳ آبان "کارآفرینی، آموزش و مشاوره" نامگذاری شده است.

نگاه سنتی به کارآفرینی
اما کارشناس حوزه کارآفرینی و اشتغال با اعلام اینکه کارآفرینان برای راه اندازی کسب و کار با مشکلات و چالشهای متعددی روبه رو هستند گفت: عدم صدور یا طولانی شدن صدور مجوز کسب و کار از جمله آنها به شمار می‌رود. علی حیدری می گوید: در حال حاضر نگاه به مقوله کار در کشور سنتی است و فرهنگ جامعه به‌گونه‌ای است که بیشتر خانواده‌ها به دنبال استخدام فرزندان خود هستند در حالی که با چنین فرهنگی نمی توانیم کارآفرینی را توسعه دهیم.این کارشناس حوزه کارآفرینی و اشتغال با اشاره به بالا بودن ریسک کارآفرینی در کشور می افزاید: متاسفانه بروکراسی های اداری پیچیده و دست و پاگیر و قوانین زائد باعث می شود که کارآفرینان بدون آنکه ایده‌های خلاقانه و نوآورانه خود را به ثمر برسانند با دلسردی بازار کار را ترک کنند؛ از این رو می طلبد که همه دستگاهها و سازمانها اعم از دولتی و خصوصی برای حمایت از کارآفرینان به میدان بیایند تا کارآفرینی در کشور توسعه یابد.حیدری با اشاره به برنامه اشتغالی میلیونی دولت می‌گوید: برای تحقق این برنامه باید از ظرفیت کارآفرینان استفاده کنیم. کارآفرینان می‌توانند در کاهش نرخ بیکاری و اجرای برنامه اشتغال میلیونی، اهداف دولت را محقق کنند به شرطی که دولت نیز با ارائه مشوق‌های حمایتی و تسهیلات بانکی مناسب، شرایط کارآفرینی را برای آنها تسهیل کند.