اظهارات آقای روحانی در جلسه هیئت دولت چهار شنبه ۱۶ تیرماه در زمینه ضرورت تسریع در تأیید توافقنامه وین، حتی تعجب رسانه پیر استعمار را برانگیخت و امریکاییها را نیز به نتیجه شرطگذاریها در مذاکرات وین و تشدید فشار علیه ایران امیدوارتر کرد.
اظهارات آقای
روحانی در جلسه هیئت دولت چهار شنبه ۱۶ تیرماه در زمینه ضرورت تسریع در
تأیید توافقنامه وین، حتی تعجب رسانه پیر استعمار را برانگیخت و
امریکاییها را نیز به نتیجه شرطگذاریها در مذاکرات وین و تشدید فشار
علیه ایران امیدوارتر کرد. رئیسجمهور در این جلسه علاوه بر اینکه مطابق
معمول تلاش کرد که مشکلات کشور را ناشی از عدم سرمایهگذاری بیگانگان در
کشور و عدم تصویب FATF در مجمع تشخیص قلمداد و خود و دولتش را از کاستیها و
ناتوانیها مبرا کند، مشکل مذاکرات وین را نه طرف غربی بلکه ایران دانسته و
میگوید: «در جنگ اقتصادی پیروز شدیم مسئله تحریم باقیمانده است دست
خودمان است. یک بخشاش همدست دیگران است، ولی اصل ما هستیم همین هفته
میتوانیم تصمیم بگیریم، تمام کنیم. میتواند ماهها ادامه پیدا کند، آن
بحث دیگری است.»
این موضع آقای روحانی حتی سخنگوی وزارت خارجه امریکا را
هم به وجد آورده و میگوید امریکا انتظار دارد دور هفتم مذاکرات وین برای
احیای برجام نیز برگزار شود. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا که در یک
کنفرانس خبری روز ۱۷ تیرماه و یک روز بعد از صحبت آقای روحانی، سخن
میگفت، یادآور شد: واضح است که در دنیای سیاست هیچچیز قطعی نیست، اما
انتظار داریم دور هفتم مذاکرات وین در زمان مناسب برگزار شود. پرایس همچنین
گفت که در صورت آغاز دور هفتم مذاکرات وین، تیم امریکا آماده مشارکت در
این گفتگوها است. سخنان آقای روحانی و شرطیسازی چندباره کشور به
نتیجه مذاکرات تکرار همان مواضعی است که پیش از آن ترامپ را به خروج از
برجام تشویق کرد و بایدن را نیز که به دلیل اجرای طرح دوفوریتی مجلس در
زمینه اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران در
ماههای آغازین شروع به کارش در موضع ضعف قرار داده بود، امیدوارتر کرد و
اکنون نیز آقای روحانی بهرغم آگاهی از شروط فزونخواهانه غربیها در
مذاکرات وین، توپ را به نفع دشمن به داخل زمین خودی انداخته و مشکل عدم
توافق را در طرف ایرانی میبیند. تأکید آقای روحانی مبنی بر اینکه
«همین هفته میتوانیم تصمیم بگیریم، تمام کنیم» در حالی است که روند
مذاکرات وین نشان میدهد، هنوز در ذهن طرف امریکایی مدل و الگوی برجام زنده
است و در مذاکرات وین طرف غربی و بهویژه امریکاییها حاضر نیستند به
الزامات بازگشت به برجام تن دهند. برای نمونه، بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای
امنیت ملل متحد و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، محدودیتهای تسلیحاتی
ایران در پنجمین سالگرد حصول برجام به صورت خودکار پایان یافت و از آن
تاریخ به بعد، محدودیت صادرات و واردات اقلام تسلیحاتی از مبدأ به مقصد
ایران لغو و محدودیت سفر ۲۳ شخص حقوقی موضوع فهرست قطعنامه ۲۲۳۱ باید خاتمه
مییافت؛ اما خبرهای قطعی نشان میدهد، تیم جدید سیاست خارجی امریکا حاضر
به پذیرش این تعهد نشده است و بهصراحت اعلام کردهاند تحریمهای تسلیحاتی
را بر نخواهند داشت. اصرار دولت جدید امریکا در زمینه بازگشت به برجام و
احیای آن در شرایطی است که درروند مذاکرات تاکنون آنها به این خواسته
منطقی ایران پاسخ مثبت ندادهاند که از اسنپ بک استفاده نکنند و کاری که
ترامپ کرد، در این دولت و دولت آینده امریکا دگربار تکرار نشود و بهرغم
اینکه پذیرفتهاند که تحریمهای اعمالشده علیه بخشهای نفت، بیمه، بانک،
اشخاص و نهادها و برخی دیگر از حوزههای اقتصادی را بردارند، تاکنون از
دادن ضمانت برای اجرا و عمل به ادعاهای خود سر باز میزنند. در زمینه
دستورات و فرامین اجرایی ترامپ، نیز هیئت امریکایی پذیرفته صرفاً اجرای
آنها را برای دورههای ۱۲۰ و ۱۸۰ روزه متوقف کند. مردم ایران فراموش نکردهاند که سال۱۳۹۲
و در آغازین روزهای مذاکرات، آقای روحانی در نشست با دانشجویان از خزانه
خالی کشور سخن به میان آورد و از همان زمان دشمنان را به اثرگذاری فشارها
امیدوارتر کرد چراکه وقتی چند روز بعدازاین سخنان در جریان مذاکرات نماینده
ایران از موضع قدرت در برابر امریکا سخن گفت طرف امریکایی به سخنان
رئیسجمهور و خالی بودن خزانه استناد کرد و اکنون نیز ماجرا همین است.
مجموعه سخنان آقای روحانی در جلسه هیئت دولت بهرغم برخی ادعاها در مورد
قابلیت و توانمندی دولتهایش در هشت سال گذشته، این است که حل مشکلات
اقتصادی کشور و تسهیل روند سرمایهگذاریها تنها و تنها معطوف به سرازیر
شدن سرمایه خارجی از کانال مذاکرات وین است و این در حالی است که واقعیات
صحنه غیرازاین است و تعلیق ۱۲۰ روزه و یا ۱۸۰ روزه تحریمها هیچ انگیزهای
را برای سرمایهگذار خارجی در ایران ایجاد نمیکند، چراکه بسیار ممکن است
در ۱۸۰ روز بعدی کاخ سفید، تعلیق را تمدید نکند واو طبعاً سرمایهاش را از
دست خواهد داد. امریکا و شرکای غربی او در پی آن هستند تا با توافق
ظاهری و درعینحال حفظ ماهیت و ساختار تحریمها، ایران را مجبور به پذیرش
اصلاح و تکمیل برجام از طریق مذاکرات چندگانه منطقهای، موشکی و نیز حقوق
بشری کنند و این در حالی است که حتی در دوره اعلام توافق هستهای نیز
امریکاییها از بستر برجام به دنبال کشاندن ایران به مذاکرات فرا هستهای
بودند. از منظر امریکاییها حفظ زیرساخت تحریمها، همچنان که ایران را
وادار به پذیرش محدودیت هستهای کرده است، بهزعم آنها تداوم این الگو این
امکان را فراهم میکند که آنها در حوزههای غیرهستهای نیز بر اساس مدل
سهگانه «تحریمـ مذاکرهـ امتیاز» ایران را در شرایط منفعلانه و پذیرش
تصمیمات دشوار قرار دهند و این دقیقاً هسته بنیادین و البته پنهانی امریکا
در مذاکرات وین است؛ و خفتبارتر این است که چنانچه جمهوری اسلامی بدون
اعتنا به مسئله راستی آزمایی و موضوعات تضمین بخش بهطور کامل به اجرای
تعهدات خود برگردد، در صورت تخلف امریکاییها از تعهدات جدید خود، دیگر
امکان بازگشت به نقطه کنونی ناممکن یا بسیار دشوار خواهد بود. اما در
عرصهای دیگر آنچه بیشتر غربیها را به تشدید فشارها و تحمیل توافق در این
دولت واداشته، نگرانی از روند پیشرفتهای هستهای ایران است که با اجرای
مصوبه مجلس در ماههای اخیر، دست برتر را درروند این تعاملات به ایران داده
است. در روزهای اخیر نماینده دائم ایران در آژانس از ساخت اولین صفحه
سوخت سیلیساید با اورانیوم غنیشده ۲۰ درصد در ایران برای نیروگاه تهران
خبر داد. این اقدام که کیفیت و کمیت تولید رادیو داروها را بهطور
قابلتوجهی ارتقا خواهد داد، جمهوری اسلامی ایران را به یکی از کشورهای
پیشرو در حوزه فناوری هستهای تبدیل میکند. این اقدام هرچند دیر، اما
قابلتقدیر یکی از بهترین راهها برای انتقال پیام بهطرف غربی مبنی بر
پایان دوران انفعال و بهاصطلاح برخی صبر استراتژیک! است تا طرف غربی بفهمد
که گذر زمان صرفاً به ضرر او خواهد بود و راهی جز لغو تمام تحریمها
ندارد! نکتهای که بلافاصله واکنش غربیها را در پی داشت و سه کشور
بریتانیا، فرانسه و آلمان که برجام را امضا کردهاند با صدور بیانیهای در
واکنش به غنیسازی۲۰درصدی ایران گفتند جمهوری اسلامی ایران با اقدام خود
برای غنیسازی ۲۰ درصدی موفقیتهای مذاکرات احیای برجام در وین را به خطر
انداخته است! و ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا هم اقدام ایران در
غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم را «نگرانکننده و تحریکآمیز» دانسته است!
بااینحال، بازیگران غربی کمترین اشارهای به بی تعهدیهای محض خود در
قبال توافق هستهای با ایران نکردهاند؛ و این درس تاریخی ما در طی ۴۳ سال
گذشته است که تلاش برای خنثیسازی و کماثرسازی تحریمها بهترین راه ممکن
برای مقابله باسیاستها و اقدامات تحریمی امریکاست و تا زمانی بدون اتکا به
ظرفیتهای ملی صرفاً از دریچه مذاکره به حل مسائل نگریسته میشود، (یعنی
سیاستهای هشت ساله آقای روحانی!)، دقیقاً همان نقطهای است که دشمن فشار
بیشتر را تنها راه ممکن برای رسیدن به خواستهها و تحمیل فشار و تحریم و
تحقیر مردم ایران میبیند!