مردم با کارت ملی مرغ میخرند اما طرح محدود کردن پیام رسانهای خارجی و جرم انگاری فعالیت افراد و سازمانها در پیام رسانها در دستور کار مجلس قرار گرفته است. نام این طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی و ساماندهی پیام رسانها است.بر اساس دو بند اول این طرح تمام کاربران باید از وزارت ارتباطات کد تایید هویت دریافت کنند و فعالیت در فضاهایی مانند تلگرام و توییتر جرم است. ما در گزارش قبل به تفصیل به جزئیات این طرح پرداختیم و اما این گزارش را اختصاص میدهیم به بزرگترین گروهی که از این طرح آسیب خواهند دید؛گروه کسب و کارهای اینترنتی. این گروه با استفاده از فضای مجازی و اینترنت مدت زمان زیادی است که در بستر مجازی در حال کسب درآمد هستند و هزینههای زیادی را برای ارتقای کسب و کار اینترنتی خود
پرداخت کرده اند.طبق برآوردها اگر این طرح اجرا شود حدود
900 هزار نفر در کشور بیکار میشوند.بازهم باید به این نکته اشاره کنیم که این نوع طرحها و محدود کردن آزادیهای مردم در طول تاریخ کشو ما کاملا شکست خورده اند.مردم توانایی یادگیری دارند میتوان با آموزش و فرهنگسازی از آسیبهای این بستر جلوگیری کرد اما محدودیت راه چاره نیست. ما در ابتدا به سراغ چند تن از این فعالین رفتهایم تا بدانیم بعد از تصویب این طرح متحمل چه آسیبها و مشکلاتی خواهند شد و در آخر نظر دو تن از کارشناسان را درباره این طرح منعکس کرده ایم.
>از دست دادن سرپناه
یکی از دارندگان کسب و کار اینترنتی در این باره به خبرنگار ما گفت: مدت زمان تقریبا زیادی است که من هرشب با این ترس میخوابم صبح که بیدار میشوم دیگر کسب و کاری نداشته باشم و با محدود شدن اینترنت زن و بچه من گرسنه بخوابند. من در 10 سال
اخیر در کارهای زیادی مشغول به کار شدم اما چون سرمایه اولیه زیادی نداشتم در همه کارها تقریبا با ورشکستگی مواجه شدم. بالاخره به پیشنهاد همسرم در فضای مجازی صفحهای را تاسیس کردم و در آن جا شروع به فعالیت کردم زیرا با آن سرمایه اندک توانایی خرید و حتی اجاره محل کسب فیزیکی نداشتم و اینگونه توانستم با فروش محصولاتم با قیمت پایین درآمدی کسب کنم و به اصطلاح چرخ زندگیام به گردش بیفتد. این طرح حقوق عادی مردم را محدود میکند و با ایجاد ترس و استفاده از جریمه و مجازات این محرومیت پررنگتر خواهد بود. ما حق داریم از اینترنتی که تمام جهانیان از آن استفاده میکنند استفاده کنیم و هیچ کار خلافی را انجام نمیدهیم. آقایون اگر این طرح تصویب شود من ورشکست خواهم شد و دیگر نمیدانم میتوانم بعد از این ورشکستگی همسر من با من زندگی خواهد کرد یا نه. زیرا ما براساس درآمد خود وامهایی را گرفتهایم و خانه خریدهایم و اگر این درآمد قطع شود ما سرپناه خود را نیز از دست میدهیم و خانواده من متلاشی خواهد شد. »
>خاموش شدن کور سوی امید
دارنده کسب و کار فروش اینترنتی پوشاک در این باره به آفتاب یزد گفت: «باور کنید چند روزی است که بعد از چند دقیقه کار کردن یاد این طرح اسما صیانت و رسما ملغی کردن اینترنت میافتم و با سرخوردگی تمام دست از کار کردن میکشم. من برای حفظ استقلال خود از خانواده در 25 سالگی کسب و کار خودم را در فضای مجازی به راه انداختم و این فضا برای من بدون سرمایه موقعیت خوبی برای کسب درآمد بود. من برای ارتقای صفحه مجازی کسب و کار هزینههای زیادی را پرداخت کردم. از عکاسی از محصولات گرفته تا پرداخت هزینه برای تبلیغات. نمیدانم آیا با تورم موجود و قیمت سرسامآور مغازهها میتوانم بعد از تصویب این طرح محل کسب فیزیکی برای خودم دست و پا کنم یا باید با 30 سال سن به خانه پدری برگردم و از پدر پول توجیبی دریافت کنم. من و 5 نفر دیگر در این صفحه در حال کسب درآمد هستیم و آقایان نباید هر کسب و کار را یک نفر در نظر بگیرند. با بسته شدن هر صفحهای حدود 10 نفر از کار بیکار میشوند و آمار بیکاری کشور هم که آمار خوبی نیست. این کسب و کار برای من کورسوی امیدی برای ادامه بود و بعد از بسته شدن و محدود شدنش نمیدانم چه کاری میتوانم انجام دهم. »
>از بین رفتن برخی از مشاغل آبرومندانه
یکی از زنان سرپرست خانواده در این باره به آفتاب یزد گفت: «من بعد از فوت همسرم به سختی میتوانستم با حقوق بازنشستگی او مخارج زندگی خودم و سه فرزندم را تامین کنم. از جوانی هنر بافندگی را آموخته بودم و برای فرزندانم و اقوام لباسهای مختلف میبافتم. به پیشنهاد دختر خواهرم در اینستاگرام صفحهای را تاسیس کردیم و در آنجا بافتهای خود را به اشتراک گذاشتم در ادامه از مردم سفارش گرفتم و برای آنها لباس بافتم و از این طریق در این مدت یک کمک هزینه خوبی به زندگی ما وارد شد.من به سختی کار کردن با این فضا را یاد گرفتم و تازه دنبالکنندگان صفحه من به عدد خوبی رسیده اند. هر نفر برای زندگی ما امید تازهای بود. اگر این فضا و استفاده از آن محدود شود من در هیچ جا نمیتوانم کارهایم را بفروشم. زیرا این فضا به من فرصت میداد عکس کارها را به اشتراک بگذارم و از طریق جذب مخاطب سفارش بگیرم و کسب درآمد کنم. ما هیچ کار خلافی در این فضا انجام نمیدهیم و حتی از بسیاری از مغازهها کارهای من ارزانتر به دست خریدارها میرسد. من در این سن بدون سرمایه هیچ کاری جز بافندگی بلد نیستم و این تنها راه کسب درآمد من است.ای کاش مسئولین به فکر ما افرادی که به سختی تلاش کردیم آبرومندانه شغلی را برای خود دست و پا کنیم باشند. من نمیخواهم و نباید شرمنده سه فرزند خود باشم. حتی به دو دختر خود بافندگی یاد داده بودم تا از این طریق سفارشها را زودتر به دست مردم برسانیم و با حجم سفارش بیشتر پول بیشتری را به دست بیاوریم.این روزها اجاره خانهها بالا رفته است و حتی من با این درآمد هم به سختی توانایی پرداخت این اجارهها را دارم اگر این فضا محدود شودT نمیدانم خانه بعدی ما کجاست؟»
>محدودیت اینترنت برای ما چیزی جز سرافکندگی نیست
فرزند یکی از دارندگان کسب و کار در فضای اینستاگرام به ما گفت:
« من و برادرم بعد از فوت پدرم مخارج خانه و مادرم را تقبل کردیم.اما در این مدت مدام مادرم ناراحت بود که مجبور است از فرزندان خود برای مخارج زندگی و درمانش پول بگیرد.مادر من آشپز فوق العادهای
است و انواع نانهای محلی را میپزد. ما برای بازگرداندن اعتماد به نفس او برایش صفحهای راهاندازی کردیم و از آن جا سفارش میگرفتیم. مادرم نان محلی میپزد و ما در این فضا نانهای او را میفروشیم. مادرم تازه از درآمد خود احساس رضایت داشت و دیگر سرافکنده نبود. محدودیت اینترنت برای مادرم و خانواده ما چیزی جز سرافکندگی ندارد. زیرا برادرم هم با فروش زیورآلات در این فضا در حال کسب درآمد است و اگر این فضا از بین برود در آمدی برای ما باقی نمیماند.»
>نسخه نهایی و پیش نویس طرح قبل از تصویب
در اختیار عموم قرار بگیرد
محمد لسانی کارشناس رسانه در این باره به آفتاب یزد گفت: «در خصوص طرح صیانت از حقوق کاربران چند نکته مهم وجود دارد. نکته اول این است که نسخه عرضه شده از این طرح در فضای مجازی نسخه نهایی نیست و از آنجا که شفافیت در قانونگذاری لازمه تعامل نخبگان و مردم با مجلس است چه خوب است که نسخه نهایی و پیش نویس طرح قبل از تصویب در اختیار عموم قرار بگیرد. به واسطه اینکه با اطلاعاتی که من کسب کردهام بندهای مختلفی از این طرح در رفت و آمدها دچار تغییرات جزئی، کلی و ماهوی شده است. در سوی دیگر بخشهایی برجستهسازی شده و این طرح به عنوان گونهای از تقابل با حقوق کاربران بازنمایی شده است. اطلاع از جزئیات این طرح میتواند موجب اصلاح افکار عمومی شود و از تقابل با این طرح خودداری شود. بخشهای خوبی در این طرح گنجانده شده است مثلا یکی از بحثها این است که از پیام رسانهای داخلی حمایت شود. در درازمدت این تاثیر مثبتی در خودکفایی جامعه دارد. دومین مورد اینکه عملا پیام رسانهای خارجی داخل دفاتری در داخل باشند که بتوانند پاسخگوی درخواستها و تعاملات داخلی با خدمات خود باشند که این هم بسیار مناسب است. همچنین بحث دیگر این است سازمانهایی که از پیام رسانهای خارجی استفاده میکنند به خاطر درز و افشای اطلاعات مورد پیگیری قرار میگیرند که این هم در بحث حفاظت اطلاعات به نظر میرسد تصمیم خوبی است. آن چیزی که عموم مردم نسبت به آن دافعه پیدا کردهاند بر میگردد به خود استفاده از این پیام رسانها که آیا طبق این طرح استفاده از یک نرم افزار خارجی جرم است؟دسترسی به برخی از نرم افزارهای خارجی منوط است به استفاده از فیلتر شکنها و آیا فعال کردن فیلتر شکن هم جرم انگاری شده است؟اینها جزئی از ابهامات این طرح است اما به نظر میرسد این طرح میتواند به حفاظت از اطلاعات و رشد و نمو و پا گرفتن پایههای پیام رسانهای داخلی منجر شود.اگر بر این مبنا این طرح مورد قضاوت قرار گیرد این طرح نقاط قوت زیادی در سطح حاکمیتی دارد اما در سطح کاربران نهایی به نظر میرسد به نظر باید تامل کنیم تا ابعاد بیشتر طرح مشخص شود زیرا به نظر نمیرسد در گام فعلی جرم انگاری یا تقابل حقوقی راه حل معقولی باشد.»