نسخه چاپی
ارسال به دوستان
جلوه رحمانی در دیدار تاریخی جاوید قربان‌اوغلی . دیپلمات بازنشسته سفر پاپ فرانسیس به عراق بی‌تردید مهم‌ترین رویداد سیاسی در چند دهه گذشته در جهان بود.
رهبر کاتولیک‌های جهان و بالاترین مرجع دین عیسی مسیح با پیروانی بیش از یک‌و‌نیم میلیارد نفر در اقدامی جسورانه که در تاریخ کلیسا سابقه نداشت، به عراق مهد و خاستگاه ادیان ابراهیمی سفر کرد. پاپ به سرزمینی سفر کرد که تاریخی مشحون از کودتا، جنگ، دیکتاتوری، سرکوب وحشیانه، نابردباری مذهبی و در یک دهه گذشته اقدامات نفرت‌انگیز داعش، پیام صلح، تقدس ارزش جان انسان و مودت، دوستی و همکاری ملل و ادیان جهان بود. سفر سه‌روزه پاپ همان‌طور‌که انتظار می‌رفت به مهم‌ترین خبر همه رسانه‌های جهان تبدیل شد، ولی اغراق نیست اگر گفته شود دیدار او با آیت‌الله سیستانی به کانون این سفر و تیتر اول رسانه‌ها تبدیل شد. سفر پاپ به نقاط مختلف عراق و از جمله به اربیل که هنوز داعش جای پایی هرچند نامستحکم در آن دارد و برگزاری مراسم عشای ربانی و سخنرانی در استادیوم این شهر با توجه به شرایط امنیتی و پروتکل دیدار مهم‌ترین شخصیت مذهبی مسیحیان جهان هرچند بسیار مهم ارزیابی می‌شود، ولی دیدار با آیت‌الله سیستانی بسیاری از برنامه‌های این سفر را تحت‌الشعاع قرارداد. این رویداد در روزهای گذشته از زوایای مختلف مورد بحث و تحلیل قرار گرفته شده است. در این نوشتار مختصر با پرهیز از تکرار آن و بر چند نکته مهم اکتفا می‌کنم. از منظر سیاسی و امنیتی سفر پاپ نمایانگر ثبات کشور میزبان و اطمینان از نظم و امنیت این کشور در استقبال و پذیرایی از مهم‌ترین شخصیت و مرجع جهان مسیحیت است. این تحول دستاورد بزرگی برای عراق در چند دهه و به‌ویژه پس از سرنگونی رژیم صدام حسین است و امتیاز مهمی برای الکاظمی پس از چهار دهه ناآرامی در این کشور محسوب می‌شود. در کنار اهمیت سیاسی ملاقات تاریخی با مرجع عالی شیعیان عراق، دیدار پاپ از شهر تاریخی اور و همچنین کلیساهای فرق مختلف مسیحیان بغداد و موصل و برگزاری مراسم عشای ربانی پیام‌آور تصویر درخشانی از اهمیت صلح، همزیستی مسالمت‌آمیز مدارا در زیست انسانی و نقش رهبران مذهبی در مدیریت تکثر و همزیستی برای کشوری است که تنوع قومیتی و گوناگونی ادیان و مذاهب در آن منشأ اختلافات و سوءاستفاده چهره‌های سیاسی بوده است. الکاظمی در اقدامی هوشمندانه بر موج این رویداد تاریخی سوار شد. الکاظمی با نام‌گذاری شش مارس که مقارن با دیدار پاپ و آیت‌الله سیستانی است، به‌عنوان روز «صلح و مدارا» بیشترین بهره‌برداری را از این سفر و ملاقات تاریخی کرد.
سیاست‌مداران جهان با وجود تضارب منافع و گونه‌گونی رژیم‌های حکومتی با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو می‌کنند.
این امر در پرتو شکل‌گیری نهاد‌های بین‌المللی در دهه‌های اخیر، حل‌وفصل مناقشات سیاسی از طریق گفت‌وگو و مذاکره را برجسته کرده است. این در حالی است که پس از جنگ‌های صلیبی، جهان کمتر شاهد گفت‌وگوهای بین‌الادیانی به‌ویژه بین اسلام و مسیحیت بوده است. دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی از آن جهت حائز اهمیت است که ملاقات دو رهبر مذهبی، یکی بالاترین و تأثیرگذارترین در عالم مسیحیت و دیگری مرجع تأثیرگذار اسلامی در سپهر سیاسی و مذهبی عراق و خاورمیانه و جهان در واقع تصویری روشن از جلوه رحمانی آموزه‌های ادیان ابراهیمی را در منظر و مرئای جهان به نمایش گذاشت. نگاهی گذرا به عبارت‌های به کار گرفته‌شده در بیانیه‌های واتیکان و دفتر آیت‌الله سیستانی از این ملاقات و تأکید بر رنج و آلام ملل جهان از ظلم، فقر، ستم، فقدان عدالت اجتماعی، نفی اقدامات خشونت‌آمیز، آوارگی، محاصره اقتصادی و دعوت به حکمت و ریشه‌کنی جنگ از طریق آموزه‌های دینی و ارزش‌های برخاسته از ادیان ابراهیمی در همزیستی مسالمت‌آمیز ملل و ضرورت احترام متقابل میان پیروان همه ادیان، مؤید این مطلب است. انگیزه‌های سیاسی سفر پاپ به عراق را نمی‌توان انکار کرد، به‌ویژه اینکه این کشور به دلیل تنوع مسیحیان، قدمت آنان در این سرزمین و زادگاه حضرت ابراهیم، برای جهان مسیحیت از اهمیت بسزایی بر‌خوردار است. با‌این‌حال پذیرش ملاقات با پاپ از سوی مرجع عالی شیعیان عراق نمایانگر هوشمندی سیاسی آیت‌الله سیستانی است. به نظرم این ملاقات دو پیام مهم برای جهان داشت؛ اول، نفی چهره‌ای خشن و ضد انسانی از اسلام بود که در چند دهه گذشته گروه‌هایی مانند القاعده، طالبان، الشباب و داعش به جهان نشان دادند. تصویر ساخته‌شده و شکل‌گرفته در اذهان بسیاری از ملل جهان و پیروان مسیحیت که اکثریت دین‌باوران در جهان را تشکیل می‌دهند از اسلام و مسلمانان، جنگ و ویرانی، صحنه‌های دلخراش سربریدن انسان‌های بی‌گناه، اسارت زنان و دختران و فروش آن مانند برده و... بود. آیت‌الله سیستانی هوشمندانه و با یک اقدام کم‌هزینه سیاسی و البته انسانی بر این تبلیغات خط بطلان کشید و جلوه‌ای رحمانی از واقعیت آموزه‌های اسلام را به نمایش گذاشت. ارزش و تأثیر این ملاقات تاریخی در اذهان بیش از یک میلیارد پیرو مسیحیت کاتولیک که اعتقادی راسخ به پاپ فرانسیس دارند، بسیار فراتر از سرمایه‌های میلیاردی برای تبلیغ اسلام از طریق رسانه‌های نوشتاری، تصویری و فضای مجازی است. (کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم). مسیحیان جهان زعیم و رهبر معنوی خود را نشسته در کنار رهبری دینی از مسلمانان مشاهده کردند که هر دو برای صلح و برادری و همزیستی انسان‌های کره خاک فارغ از قومیت و مذهب دست به دعا برداشته‌اند. نکته دوم که به نظرم بسیار مهم‌تر و تأثیرگذارتر است، تشریفات این ملاقات و تصاویر منتشر‌شده از آن در ابعاد وسیع جهانی است. در تاریخ از سادگی و بی‌آلایشی سلوک پیامبر اسلام و ائمه عظام و بزرگان اسلام در نشست و برخاست خوانده‌ایم. پس از 1400 سال اینک میلیاردها نفر در اقصانقاط جهان مشاهده کردند که یک زعیم دینی با تأثیرگذارترین نقش در سپهر سیاسی کشوری درگیر جنگ و خشونت، در خانه‌ای و امکاناتی بس ساده در حد اقشار فرودست و در عادی‌ترین منطقه شهر نجف زندگی می‌کند. فارغ از دنیای فریبنده سیاست و اماکن و قصرهای مجلل و فاخر رهبران جهان در همان خانه ساده از برجسته‌ترین رهبر مسیحی جهان استقبال می‌کند. پیام روش و سلوک آیت‌الله سیستانی و تصاویری که از دو رهبر قدرتمند نشسته بر صندلی و نیمکت‌های چوبی ساده و تأثیرات آن قابل احصا و ارزیابی نیست. در دهه‌های اخیر نمونه دیگر آن ملاقات امام خمینی در اتاق کوچک و ساده جماران با ادوارد شواردنادزه، وزیر خارجه یکی از دو ابرقدرت زمان بود که متأسفانه به دلیل شرایط خاص آن زمان مانند این ملاقات مورد توجه قرار نگرفت. جهان در اوج حیرت تصاویر لحظات ورود پاپ به منزل آیت‌الله سیستانی در خانه ساده‌ای و محله‌ای محروم و ملاقات بی‌پیرایه را مشاهده کرد. این ملاقات پیام تأثیرگذاری برای جهان داشت و آن اینکه بزرگی به زندگی در قصر مجلل، تکبر، در عرش نشستن و بر فرش نگریستن، فاصله‌گذاشتن بین خود و مردم نیست.
سیاست‌مداران جهان با وجود تضارب منافع و گونه‌گونی رژیم‌های حکومتی با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو می‌کنند.
این امر در پرتو شکل‌گیری نهاد‌های بین‌المللی در دهه‌های اخیر، حل‌وفصل مناقشات سیاسی از طریق گفت‌وگو و مذاکره را برجسته کرده است. این در حالی است که پس از جنگ‌های صلیبی، جهان کمتر شاهد گفت‌وگوهای بین‌الادیانی به‌ویژه بین اسلام و مسیحیت بوده است. دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی از آن جهت حائز اهمیت است که ملاقات دو رهبر مذهبی، یکی بالاترین و تأثیرگذارترین در عالم مسیحیت و دیگری مرجع تأثیرگذار اسلامی در سپهر سیاسی و مذهبی عراق و خاورمیانه و جهان در واقع تصویری روشن از جلوه رحمانی آموزه‌های ادیان ابراهیمی را در منظر و مرئای جهان به نمایش گذاشت. نگاهی گذرا به عبارت‌های به کار گرفته‌شده در بیانیه‌های واتیکان و دفتر آیت‌الله سیستانی از این ملاقات و تأکید بر رنج و آلام ملل جهان از ظلم، فقر، ستم، فقدان عدالت اجتماعی، نفی اقدامات خشونت‌آمیز، آوارگی، محاصره اقتصادی و دعوت به حکمت و ریشه‌کنی جنگ از طریق آموزه‌های دینی و ارزش‌های برخاسته از ادیان ابراهیمی در همزیستی مسالمت‌آمیز ملل و ضرورت احترام متقابل میان پیروان همه ادیان، مؤید این مطلب است. انگیزه‌های سیاسی سفر پاپ به عراق را نمی‌توان انکار کرد، به‌ویژه اینکه این کشور به دلیل تنوع مسیحیان، قدمت آنان در این سرزمین و زادگاه حضرت ابراهیم، برای جهان مسیحیت از اهمیت بسزایی بر‌خوردار است. با‌این‌حال پذیرش ملاقات با پاپ از سوی مرجع عالی شیعیان عراق نمایانگر هوشمندی سیاسی آیت‌الله سیستانی است. به نظرم این ملاقات دو پیام مهم برای جهان داشت؛ اول، نفی چهره‌ای خشن و ضد انسانی از اسلام بود که در چند دهه گذشته گروه‌هایی مانند القاعده، طالبان، الشباب و داعش به جهان نشان دادند. تصویر ساخته‌شده و شکل‌گرفته در اذهان بسیاری از ملل جهان و پیروان مسیحیت که اکثریت دین‌باوران در جهان را تشکیل می‌دهند از اسلام و مسلمانان، جنگ و ویرانی، صحنه‌های دلخراش سربریدن انسان‌های بی‌گناه، اسارت زنان و دختران و فروش آن مانند برده و... بود. آیت‌الله سیستانی هوشمندانه و با یک اقدام کم‌هزینه سیاسی و البته انسانی بر این تبلیغات خط بطلان کشید و جلوه‌ای رحمانی از واقعیت آموزه‌های اسلام را به نمایش گذاشت. ارزش و تأثیر این ملاقات تاریخی در اذهان بیش از یک میلیارد پیرو مسیحیت کاتولیک که اعتقادی راسخ به پاپ فرانسیس دارند، بسیار فراتر از سرمایه‌های میلیاردی برای تبلیغ اسلام از طریق رسانه‌های نوشتاری، تصویری و فضای مجازی است. (کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم). مسیحیان جهان زعیم و رهبر معنوی خود را نشسته در کنار رهبری دینی از مسلمانان مشاهده کردند که هر دو برای صلح و برادری و همزیستی انسان‌های کره خاک فارغ از قومیت و مذهب دست به دعا برداشته‌اند. نکته دوم که به نظرم بسیار مهم‌تر و تأثیرگذارتر است، تشریفات این ملاقات و تصاویر منتشر‌شده از آن در ابعاد وسیع جهانی است. در تاریخ از سادگی و بی‌آلایشی سلوک پیامبر اسلام و ائمه عظام و بزرگان اسلام در نشست و برخاست خوانده‌ایم. پس از 1400 سال اینک میلیاردها نفر در اقصانقاط جهان مشاهده کردند که یک زعیم دینی با تأثیرگذارترین نقش در سپهر سیاسی کشوری درگیر جنگ و خشونت، در خانه‌ای و امکاناتی بس ساده در حد اقشار فرودست و در عادی‌ترین منطقه شهر نجف زندگی می‌کند. فارغ از دنیای فریبنده سیاست و اماکن و قصرهای مجلل و فاخر رهبران جهان در همان خانه ساده از برجسته‌ترین رهبر مسیحی جهان استقبال می‌کند. پیام روش و سلوک آیت‌الله سیستانی و تصاویری که از دو رهبر قدرتمند نشسته بر صندلی و نیمکت‌های چوبی ساده و تأثیرات آن قابل احصا و ارزیابی نیست. در دهه‌های اخیر نمونه دیگر آن ملاقات امام خمینی در اتاق کوچک و ساده جماران با ادوارد شواردنادزه، وزیر خارجه یکی از دو ابرقدرت زمان بود که متأسفانه به دلیل شرایط خاص آن زمان مانند این ملاقات مورد توجه قرار نگرفت. جهان در اوج حیرت تصاویر لحظات ورود پاپ به منزل آیت‌الله سیستانی در خانه ساده‌ای و محله‌ای محروم و ملاقات بی‌پیرایه را مشاهده کرد. این ملاقات پیام تأثیرگذاری برای جهان داشت و آن اینکه بزرگی به زندگی در قصر مجلل، تکبر، در عرش نشستن و بر فرش نگریستن، فاصله‌گذاشتن بین خود و مردم نیست.
نظر شما
آخرین اخبار
