نارضایتیهای اقتصادی و معیشتی مردم این انتظار را پدید آورده بود که هر فردی که خود را در قامت ریاستجمهوری میبیند برای حضور در این عرصه اعلام حضور کند.
در این میان چهرههای نظامی نیز که در حضور در انتخابات دستی بر آتش داشتهاند فضا را برای حضور مجدد و اینبار شعارهای اقتصادی هموار دیدهاند. از این رو است که حضور چند کاندیدای نظامی در این انتخابات اجتنابناپذیر خواهد بود. چنانکه سردار سعید محمد فرمانده سابق قرارگاه خاتمالانبیا پس از کنارهگیری هدف خود را حضور در فضای انتخاباتی عنوان میکند. با این حال تجربه ثابت کرده که مردم چندان رغبتی به حضور نظامیها در امور سیاسی و اجرائی ندارند. هرچند نباید سخن امام در مورد عدم دخالت نظامیان در عرصه سیاست را نیز از یاد برد. آیتا... موسوی تبریزی دبیرکل مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم میگوید: «امام راضی نبود که نظامیها در سیاست دخالت کنند ولی متاسفانه دخالت میکنند.» نظامیان در راه پاستور انتخابات ریاستجمهوری سال 1400 ابعاد گوناگونی دارد که آن را از سایر ادوار انتخاباتی متمایز ساخته است. از بحث نارضایتیهای اقتصادی موجود در جامعه و بیتفاوتی مردم نسبت به انتخابات گرفته تا احتمال کاهش مشارکت جدی در آوردگاه 1400، بحث چگونگی حضور جریانهای سیاسی، نگاه حاکمیت و حضور نظامیها در عرصه رقابتهای انتخاباتی که هر کدام از یک منظر قابل تحلیل و تفسیر است. با این حال آنچه طی چند وقت اخیر بیشتر در رسانهها و جامعه مطرح میشود بحث حضور نظامیها در انتخابات و احتمال حضور آنها در پاستور است که بازتابها و واکنشهای زیادی را در پی داشته است؛ البته چهرههای نظامی در ادوار گذشته انتخابات ریاستجمهوری نیز حاضر بودند مثل حضور علی شمخانی در انتخابات سال 80 یا ورود محمدباقر قالیباف به انتخابات در سالهای 84، 92 و 96 و محسن رضایی در سالهای 88 و 92 اما تجربه ثابت کرده که جامعه با نظامیها در قامت رئیسجمهور کنار نمیآید و ترجیح میدهد که چهرهای صرفا سیاسی عنان امور اجرائی کشور را به دست گیرد. این در حالی است که نگاهی به کنش چهرههای نظامی معطوف به انتخابات 1400 بیانگر این معناست که آنها با چنتهای پرتر از ادوار گذشته انتخاباتی وارد رقابتهای 1400 خواهند شد؛ لذا سردار دهقان مشاور مقام معظم رهبری در صنایع نظامی و به احتمال فراوان محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و در نهایت سعید محمد فرمانده سابق قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا از چهرههایی خواهند بود که با حضور خود آرایشی نظامی به انتخابات 28 خرداد خواهند داد. هر چند که طی چند وقت اخیر به تناوب انتقاداتی که به حضور نظامیها در عرصه سیاست وارد میشود، به همان اندازه و در جهت معکوس شاهد حمایتهایی نیز از سوی برخی چهرهها هستیم. چنانکه چندی پیش محسن رفیقدوست وزیر سپاه دوران دفاع مقدس اذعان داشت: «من معتقد هستم اگر یک سپاهی مدیر بیاید و از مردم برای اقتصاد استفاده کند مشکلات حل میشود.» گرچه بسیاری هنوز هم بر سخن امام خمینی(ره) مبنی بر عدم دخالت نظامیان در سیاست تاکید دارند اما این مساله همچنان به یکی از چالشهای انتخابات 1400 تبدیل شده است. روایت ماجرای نیمروز دادستان اسبق کل کشور درخصوص ورود نظامیان به انتخابات ریاستجمهوری، گفت: همه میدانند که امام با آن صراحت فرمود که صلاح نیست دخالت کنند. واقعا هم امنیت کشور بزرگترین مقام است؛ چرا باید این را رها کنند و برای ریاستجمهوری بیایند؟! آقای روحانی کم فحش میشنود؟! ولی کسی که امنیت کشور را برقرار میکند همیشه مطرح است و احترام دارد. آیتا... سید حسین موسوی تبریزی گفت: اگر سپاه، نیروی انتظامی، نیروی هوایی، دریایی و زمینی برای حفظ امنیت کشور منحصر شوند، هم هرکسی در کارشان دخالت نمیکند و هم اینکه در رقابت عدهای سوءاستفاده نمیکنند. اگر شما با کسی علیه من صحبت کردید، وقتی بیرون رفتید یا با شما علیه من صحبت میکند یا با من علیه شما صحبت میکند؛ چون رقابت میبیند. لذا امام فرمودند و درست هم فرمودند که نظامیها در سیاست دخالت نکنند و در صحیفه امام هم آمده است. دبیرکل مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم افزود: امام راضی نبود که نظامیها در سیاست دخالت کنند ولی متاسفانه دخالت میکنند. احمد آقا نظر امام را میگفت که سپاهیها و ارتشیها در مسائل سیاسی دخالت نکنند و کار خودشان زیاد است. اگر میخواهند مردم را به انتخابات جذب کنند، خودشان را فراموش کنند و به فکر ملت و ایران باشند. خودشان و باندشان را فراموش کنند و جلوی افراد صالح را نگیرند. گرفتن جلوی افراد صالح به هر بهانه، خیانت بزرگی است. اگر هم آدمهای صالح رای بیاورند، کمک کنند که کار پیش برود؛ وگرنه هیچ وقت کار درست نخواهد شد. وی بیان کرد: حتی در رابطه با مقابله با منافقین من خودم مستقیما دخالت داشتم. آن موقع کمیته انقلاب یکی بود و سپاه هم بود و یک کمیته امنیتی هم از طرف بسیج داشتیم. اگر اینها با هم نبودند، ما به منافقین میباختیم. وی تاکید کرد: به امام گفتم اگر میخواهید من کار کنم، نخستوزیر که آقای مهدویکنی بود، در کار ما دخالت نکنند؛ من از عهده اینها برمیآیم. اما اگر دخالت کنند، نمیشود. امام به حاج احمدآقا فرمود به دولت بگو که دخالت نکنند و کمکش کنند و ماشین و امکانات بدهند. به سپاه هم بگو دخالت نکنند و کمک کنند. موسوی تبریزی ادامه داد: قول داده بودم که دو سه ماهه همه چیز را تمام میکنم. الحمدا... سه ماه هم نکشید. دادستان اسبق کل کشور با اشاره به فیلم «ماجرای نیمروز»، تصریح کرد: این همان مسالهای است که من میگویم. فقط خودشان را در آن فیلم مطرح کردند. نظامیها موفق نمیشوند یک وزیر سابق دولتهای دفاع مقدس و سازندگی در رابطه با حضور چهرههای نظامی در انتخابات ۱۴۰۰ گفت: سابقه دوستان نظامی از مشروطه تاکنون مورد تایید ملت قرار نگرفته است، برنا نوشت، سید محمد غرضی اظهار داشت: نظامیگری در این ۴۰ سال نتوانسته که رای مردم را به دست آورد. حضور احتمالی نظامیها برای انتخابات مانند این ضربالمثل است «سالی که نکوست از بهارش پیداست». نظامیها برای انتخابات ریاستجمهوری موفق نمیشوند؛ زیرا کشور توان این را دارد که نظامیگری را نفی کند و اگر چنین دولتی به وجود آید، سرنوشت دولتهای گذشته را برق خواهد زد. این چهره سیاسی افزود: نظامیها فکر نکنند توانایی اداره کشور را با نظامیگری دارند، مطمئن باشند که مردم با آنها همکاری نمیکنند و فقط برای خودشان دردسر میسازند و برای ملت هم گرفتاری به وجود میآورند. غرضی تصریح کرد: برای اداره کشور بهتر است به «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بازگردیم. اگر یک نظامی بتواند در مسند ریاستجمهوری قرار بگیرد، هزینههای زیادی را به بار میآورد زیرا مردم با او همکاری نمیکنند و گرفتار میشویم.