سیاوش سرمدی، کارگردان فیلم منصور در نشست رسانهای این فیلم سینمایی که در سالن رسانه جشنواره فیلم فجر برگزار شد، گفت: «منصور» ابتدا قرار بود مستند باشد و درباره شهید ستاری هم نبود، بلکه پیرامون مهندس ثنایی بود، اما چون منابع تصویری و مستند وجود نداشت، امکان ساختش نبود. برایم جالب بود که این بچهها در سال ۶۵ موفق شده بودند یک هواپیمای اف۵ را کپی کنند.
وی که پیشتر مستندهای مشهوری را ساخته است، افزود: برای ساخت اثر سینمایی، احساس کردم قصه مهندس ثنایی جذابیت ندارد و مسائل بیرونی و شخصیت شهید ستاری جذابیت بیشتری دارد. سرمدی عنوان کرد: این فیلم هزارو ۷۰۰ کات دارد، اما همه لحظات اکشن در لانگشات است. ما حتی اسلوموشن نداشتیم، چون تلاش نکردیم مخاطب را احساساتی کنیم، بلکه میخواستیم قهرمان فیلم باورپذیر شود.
موسیقی موضع فیلمساز را لو میدهد!
این فیلمساز ادامه داد: یک اصل در ساخت مستند داریم و آن این است که «موسیقی» موضع فیلمساز را لو میدهد، بنابراین حداقل استفاده را کردم و اگر تجربه الان را داشتم، در آن دو سکانس هم استفاده نمیکردم.
قصد ساخت سریال «منصور» را ندارم. پارسال یک تدوینگر برجسته سینمای ایران، این فیلم را تدوین کرد و فیلم بسیار بدی شد. من از سرمایهگذار اجازه گرفتم فیلم را مجدداً تدوین کنم و، چون نتیجه کار بهتر شد، این انتخاب شد. فکر نمیکنم فیلم طولانی باشد. این کارگردان گفت: بازیگران ما، بزرگان تئاتر هستند، اما ما در این فیلم میخواستیم شدید بودن بازی بازیگر دیده نشود تا به زندگی واقعی نزدیکتر شود.
کارگردان «منصور» افزود: ۷۰درصد فیلم تخیل یا دراماتیزه شده است. درگیری نیروی هوایی و دولت هم بوده، اما نه به این شکل.
پیچیدگیهای نقش شهید ستاری
در بخش دیگری از این نشست محسن قصابیان بازیگر نقش شهید ستاری گفت: وقتی قرار است درباره یک قهرمان معاصر فیلم بسازیم، بازیگری آن پیچیده میشود، چون افرادی هستند که او را دیدهاند و خلقیاتش را میشناسند.
وی افزود: در ۹۰درصد سکانسها خود تیمسار ستاری حضور داشت. من منزل پدری شهید ستاری رفتم تا فضا برایم ملموستر شود و فیلمها و صداهای ایشان را بررسی کردم.
قصابیان گفت: فیلم را با خانواده تیمسار ندیدم، اما آقای سورنا ستاری دو بار حین فیلمبرداری سر صحنه حاضر شدند.
کیانی: نقش همسر شهید را کلیشهای بازی نکردم
لیندا کیانی بازیگر نقش همسر تیمسار ستاری گفت: عضو کوچکی در این فیلم بودم و با راهنماییهای آقای سرمدی تصمیم گرفتیم شخصیت همسر تیمسار ستاری را متفاوتتر بازی کنیم و المانهای کلیشهای را حذف کردیم تا یک زن خیلی معمولی مانند باقی زنان را بازی کنم. علیرضا زمانینسب بازیگر نقش سرهنگ غلامپور گفت: من ۲۰سال تلاش کردم بازی کنم، اما در این فیلم بازی خاصی نکردم و بیشتر دیده شد. سیدجواد هاشمی دیگر بازیگر فیلم گفت: شناخت دقیقی از شهید ستاری نداشتم و در جریان فیلم با روانی و سادگی و در عین حال نزدیک بودن به روایت تاریخی مواجه شدم و از آن لذت بردم، البته شخصیتی که بازی کردم هم استناد تاریخی داشت، اما فکر میکنم خود فیلم مهمتر بود.
مجید گرجیان مدیر فیلمبرداری گفت: این فیلم دودوربینه تصویربرداری شد و کل فیلم دوربین روی دست است. این سلیقه ما برای تصویر کردن قصه بود، نه الزاماً مستند جلوه دادن فیلم.
وی درباره جذابیتهای فیلمبرداری «منصور» گفت: تا به حال فیلمی به این ابعاد در سینما کار نکرده بودم. تمام تلاش ما این بود که فیلمبرداری خیلی دیده نشود.
ساخت مدل ۳بعدی کامپیوتری
در ادامه محمد برادران، مدیر جلوههای ویژه بصری فیلم هم گفت: بخش زیادی از هواپیماهایی که در فیلم وجود دارد، شبیهسازی سهبعدی است و سه ماه زمان برد.
وی افزود: سال ۶۵ که هواپیمای آذرخش ساخته میشود، فیلمی از آن ساخته نمیشود و کلاً دو عکس از آن موجود است، به همین دلیل ما کل هواپیمای آذرخش را به صورت کامپیوتری ساختیم.
بابک کریمیطاری طراح صحنه فیلم هم عنوان کرد: غیر از شبیه کردن فیلم به دهه ۶۰، فضاسازی هنری هم برایمان مهم بود.
در ادامه مهدی مطرح مدیرتولید «منصور» گفت: سرمایهگذار فیلم سازمان هنری رسانهای اوج- متعلق به سپاه- است، اما فیلمی درباره ارتش ساخته و این بسیار جالب است. گاهی درباره نفوذ صحبت میشود، اما نماد عینی آن را در شخصیتهای حشمتزاده و لقمان میبینیم.
وی ادامه داد: شهادت یکی از خلبانان نیروی هوایی ارتش، شهادت شهید سلیمانی و وقایع آبان حین کار رخ داد و میتوانست فیلم را تحتالشعاع قرار دهد، اما اوج و ارتش تا پایان کار ادامه دادند.
مطهر گفت: آقای سورنا ستاری میتوانستند فیلم را ببینند، اما به تیم تولید اعتماد کردند و دست ما را باز گذاشتند.
محسن قصابیان در یک گفتگو در پاسخ به این سؤال که شما بیشتر به عنوان چهره تلویزیونی و تئاتری شناخته میشوید، چه شد به تیم تولید فیلم سینمایی «منصور» پیوستید؟ به مهر گفت: زندگی من تئاتر است و سالهاست تئاتر کار کردهام و هنوز هم کار میکنم. سریال و فیلمهایی را برای تلویزیون کار کردهام، البته واقعیت این است که از سال ۸۰ بازی در پروژههای مختلف را کم کردم چراکه سعی کردم در هر کاری حضور نداشته باشم و بیشتر به سمت کارهایی بروم که آن را دوست دارم، بعد از «تفنگ سرپر» نیز دیگر سریال بازی نکردم، شاید یکی از دلایل این مسئله این بود که به سمت نگارش فیلمنامه، کارگردانی و تهیهکنندگی رفتم. این را باید بگویم که «منصور» فیلمی است که بسیار مبتنی بر یک شخصیتمحوری است و آن شخصیت یک شخصیت واقعی در تاریخ معاصر است که همین مسئله کار را برای بازیگر و دیگر عوامل سخت میکند.
یک روز کیومرث مرادی به من زنگ زد و گفت یک پروژهای در حال انجام است که کارگردانی آن را سیاوش سرمدی برعهده دارد، البته من آن زمان آقای سرمدی را نمیشناختم. فیلمنامه برای من ارسال شد و از آن خوشم آمد. قراری گذاشته شد و در نهایت متوجه شدم جلیل شعبانی به عنوان تهیهکننده در این پروژه حضور دارد، در واقع ما هر دو در یک دوره تحصیل کرده بودیم. من این کار را با توجه به اینکه میدانستم کار سختی است دوست داشتم و بازی در آن را پذیرفتم.