«عبور از خط قرمزها» شرط مبارزه با فساد و اصلاح اقتصادی

در شرايط کنوني برخي از معادن به افرادي تعلق دارد که در قدرت حضور دارند. نکته مهم اينکه در اين افراد اين انتظار به وجود آمده که به دنبال به دست آوردن منابع ديگر کشورها باشند. اغلب اين منابع نيز در مناطق محروم قرار دارد. بايد فوائد اين معادن صرف توسعه و رفاه بيشتر مردم منطقه شود. پاسخ به اين مسائل همگي داخلي است و به اين مسأله باز نمي‌گردد که رئيس‌جمهور آمريکا چه کسي است. اگر اين وضعيت ادامه داشته باشد اين علائم به دولت آمريکا داده خواهد شد که فشارهايي در درون ايران وجود دارد که اين کشور را تشويق به مذاکره مي‌کند. در چنين شرايطي ترديد نکنيد دولت مستقر در آمريکا از اين وضعيت به سود خود استفاده خواهد کرد و نه به سود ايران. بنده معتقدم دولت جديد آمريکا به زودي موضع خود را در مقابل ايران اعلام خواهد کرد. در شرايط کنوني در حال ارزيابي وضعيت هستند. اين واقعيتي است که دولت جديد آمريکا به دنبال آن است. همه مي‌دانند چيزهايي که آمريکا از ما مي‌خواهد قابل ارائه نخواهد بود. مهم‌ترين دغدغه آمريکا درباره ايران، موضوع برنامه موشکي ايران و راهبرد ايران در منطقه خاورميانه است. آمريکايي‌ها اصرار دارند ايران برنامه موشکي خود را در معرض معامله قرار بدهد. اين خواسته‌اي است که امکان‌پذير نيست حتي اگر در ظاهر تلاش کنند يک گام براي اصلاح رفتارهاي خود بردارند. با اين وجود ترديد نکنيد در ميان‌مدت ما در وضعيت بدتري قرار خواهيم گرفت. تنها راه نجات اين است که ديپلماسي ما با اتکا به مردم بتواند بر سر ميز مذاکره بنشيند؛ هنگامي که مردم احساس کنند سياست‌هاي داخلي حافظ منافع آنهاست و نه حافظ گروه محدودي در قدرت. مساله کاملا روشن است و من تعجب مي‌کنم چگونه برخي از روشنفکران علاقه‌مند به منافع و مصالح کشور چنين موضع‌گيري مي‌کنند و جريان‌هايي در دولت و مجلس نيز اين مواضع را تقويت مي‌کنند.

به نظر مي‌رسد فشارهاي معيشتي روي مردم و بي‌اعتمادي اجتماعي باعث شده نگاه‌ها به سمت تغيير قدرت در آمريکا معطوف شود. با اين وجود تغييرات در معادلات بين ايران و آمريکا چه تأثير ملموسي در زندگي مردم ايران خواهد گذاشت؟

کساني که اصرار به برداشته شدن تحريم‌ها دارند به منزله اين است که اصرار دارند ما نفت بيشتري بفروشيم. به هر ميزان که وابستگي ما به فروش نفت بيشتر مي‌شود قدرت ما براي چانه‌زني در ميز مذاکرات کاهش پيدا مي‌کند. بنده معتقدم اين مساله که ما نمي‌توانيم نفت بفروشيم يک فرصت تاريخي براي کشور به وجود آورده است. با اين وجود مشکلات ناشي از اين رويکرد نبايد متوجه مردم شود. واقعيت اين است که مشکلات بيشتر ريشه داخلي دارد. چرا دولت به کمک مجلس وقت قيمت دلار را تا32 هزار تومان افزايش مي‌دهد و امروز عنوان مي‌کند اين قيمت بايد کاهش پيدا کند. اين در حالي است که هيچ‌کس نسبت به اين تصميماتي که اتخاذ مي‌شود پاسخگو نيست. کساني که چنين تصميماتي مي‌گيرند بايد به مردم ايران پاسخ بدهند که چرا چنين تصميماتي مي‌گيرند که هزينه‌هاي آن را بايد مردم پرداخت کنند. تا زماني که نظام تصميم‌گيري پاسخگو نباشد اينکه تحريم‌هاي ما را اندکي کاهش داده و اجازه بدهند ما نفت بفروشيم باعث خواهد شد در قبال اين رويکرد امتيازات بزرگ‌تري از ايران بگيرند. آيا در چنين شرايطي مردم راضي خواهند بود؟ آيا کانون‌هاي عفوني فساد در جامعه با رفع تحريم‌هاي آمريکا از بين خواهد رفت يا اينکه تقويت خواهد شد؟ بنده تصور مي‌کنم در صورت برداشته شدن تحريم‌ها کانون‌هاي فساد و غده‌هاي عفوني پوشيده مي‌شوند و تحت‌لواي برداشته شدن تحريم‌ها تقويت مي‌شوند. اتفاقي که رخ داده اين است که در مدت تحريم‌ها کانون‌هاي عفوني بروز کرده‌اند و براي مردم قابل مشاهده شده‌اند. بنده معتقدم قطعا در درون حاکيمت افراد خدمتگزار وجود دارند و اجازه نخواهند داد بحران کنوني همچنان ادامه پيدا کند. بالاخره بايد در يک مقطع زماني در اين زمينه تصميم‌گيري‌هاي اساسي صورت گيرد و تغيير جهت‌هايي که منجر به فساد گسترده در سه دهه اخير شده پايان يابد. اين در حالي است که وضعيت فساد در 16 سال اخير به مراتب نسبت به گذشته عميق‌تر شده است. در چنين شرايطي حتي اگر بايدن همه تحرمي‌هاي ايران را بدون هيچ پيش‌شرطي بردارد باعث نخواهد شد فساد که اصلي‌ترين مانع تحول و توسعه در کشور است مرتفع شود. اتفاقا اين احتمال وجود دارد که بخش‌هايي از فساد تحت‌لواي برداشته شدن تحريم‌ها پوشش داده شود. براي حل مشکلات اقتصادي مردم بايد با فساد گسترده مبارزه کرد، نه اينکه چشم به کاخ سفيد و تصميمات رئيس‌جمهور آمريکا داشت.