بیاعتمادی علاوه بر اینکه به بدنه نیروهای امنیتی نفوذ کرده، به نقطه اوجی کمسابقه در پایینترین لایههای اجتماعی رسیده است. یک نظرسنجی جدید نشان میدهد ۷۹ درصد از مردم امریکا موضوع «فروپاشی کشور» را باور دارند.
امریکا پس از آشوبهای ششم ژانویه (۱۷ دی)، حالا با بحران بیسابقه امنیتی شدن مراسم تحلیف رئیسجمهور مواجه است. این نگرانیها به حدی زیاد شده که به گفته منابع امریکایی مراسم تحلیف جو بایدن که قرار بود روز یک شنبه برگزار شود به تعویق افتاد. ۲۵هزار تفنگدار گارد ملی امریکا برای رویارویی با خشونتهای احتمالی راهی واشنگتندیسی شدهاند تا امنیت مراسم تحلیف بایدن را که قرار است فردا ۲۰ ژانویه (اول بهمن ماه) برگزار شود، تأمین کنند. این تعداد، دستکم ۵/۲ برابر بیش از مراسمهای تحلیف پیشین است. علاوه بر پایتخت، رسانههای امریکایی اعلام کردهاند که نیروهای امنیتی در تمام ۵۰ ایالت امریکا خود را برای تظاهراتهای مسلحانه هواداران ترامپ آماده کردند. ایالتهای میشیگان، ویرجینیا، ویسکانسین، پنسیلوانیا و واشنگتن - که ترامپ چندین بار ادعای وقوع تقلب انتخاباتی در آنها را تکرار کرده بود - از جمله ایالتهایی هستند که امکان ناآرامی در آنها زیاد است. ایالت تگزاس نیز ساختمان کنگره محلی را در روز تحلیف، تعطیل کرده است.
نظامیان زیر ذره بین افبیآی
مجموعه این اقدامات باعث نشده نگرانی از حواشی تحلیف جنجالی بایدن برطرف شود. برخی منابع حتی این را مطرح کردهاند که ممکن است حمله یا تهدید از دل نیروهای امنیتی بیرون بیاید، موضوعی که ذهن مقامات امریکایی را درگیر کرده است. اگرچه شواهدی دال بر تهدید نظامیان امریکایی در دست نیست، اما پلیس فدرال (افبیآی)، بررسی و نظارت بر تمامی ۲۵ هزار نیروی گارد ملی که برای مراسم تحلیف در واشنگتن حضور دارند را تشدید کرده است. این فرایند بیش از یک هفته پیش همزمان با استقرار اولین نیروهای گارد در واشنگتن آغاز شد و قرار است فردا، چهار شنبه تکمیل شود. وارد کردن نام تکتک نظامیهای دخیل در این عملیات در پایگاه دادهها و فهرستهای هشدار برای رؤیت موارد نگرانکننده احتمالی، اقداماتی است که افبی آی آنها را پیگیری میکند. دیوید گومز یک مقام امنیت ملی سابق پلیس فدرال در این مورد میگوید: «این روند میتواند شامل دسترسی به تحقیقات پیشین یا بررسی موارد مرتبط با تروریسم باشد.»ریان مک کارتی وزیر ارتش ایالات متحده روز یک شنبه در گفتگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس با اشاره به تهدیدات احتمالی گفت که به فرماندهان نظامی هشدار داده شده که با نزدیک شدن مراسم تحلیف، کاملاً هوشیار باشند. وی تأکید کرد: «ما پیوسته اوضاع را در دست بررسی داریم و افرادی را که برای این عملیات منصوب شدهاند، به دقت زیر نظر داریم.»
دموکراسی در معرض تهدید
فضای ملتهب، نه فقط تحلیف بایدن را امنیتیترین تحلیف تاریخ امریکا کرده، بلکه تا گوشت و پوست تک تک امریکاییها هم نفوذ کرده است. نتایج نظرسنجی مؤسسه آکسیوس- ایپسوس که در فاصله روزهای ۱۱ تا ۱۳ ژانویه (۲۲ تا ۲۴ دی) انجام شده، نشان میدهد که ۸۳ درصد از جمهوریخواهان و ۷۸ درصد از دموکراتها و در مجموع ۷۹ درصد از مردم امریکا معتقدند که کشورشان در حال فروپاشی است. ۲۲ درصد دموکراتها و ۱۹ درصد افراد شرکتکننده در این نظرسنجی گفتند که به امریکایی بودن افتخار نمیکنند.
امریکاییها از افزایش خشونتها هم نگرانند. ۵۱ درصد امریکاییها معتقدند خشونتهای سیاسی در این کشور طی چند سال آینده افزایش پیدا خواهد کرد. ۱۸ درصد معتقدند کاهش خواهد یافت و ۳۱ درصد اعتقاد دارند به همین شکل باقی میماند. همچنین ۷۱ درصد امریکاییها معتقدند امروزه دموکراسی امریکایی مورد تهدید است.
نگهداری اسناد در اولویت نبود
نشریه پولیتیکو سال ۲۰۱۸ نوشت که ترامپ اسناد را تخریب میکند یا آنها را به سطل زباله یا روی زمین میاندازد. از این رو، دستیاران قبل از تحویل اسناد به بایگانی ملی برای ثبت مناسب آنها، ساعتها به چسباندن اسناد به یکدیگر مشغول میشدند. اهمیت نگهداری این اسناد زمانی مشخص میشود که بدانیم، بنابر روال همیشگی هنگام انتقال قدرت در امریکا، رئیسجمهور اسناد رسمی را به دولت جانشین تحویل میدهد. به نظر میرسد بایدن حتی به این مورد نیز نباید به دولت ترامپ خوشبین باشد. ریچارد ایمرمن از انجمن مورخان روابط خارجی امریکا در گفتگو با آسوشیتدپرس در این باره گفت: «نگهداری سوابق نه تنها اولویت نبوده، بلکه چندین مثال از تلاش برای مخفی کردن یا از بین بردن سابقه وجود داشته است. بیتوجهی این دولت به الزامات حقوقی (در مورد حفظ سوابق) بیسابقه است. به اینکه اسناد زیادی نصیبمان شود، خوشبین نیستم.»
به همه این موارد باید تعویق انتقال اسناد به آرشیوها و سوابق ملی به خاطر امتناع ادامهدار ترامپ از واگذاری انتخابات ۲۰۲۰ را هم اضافه کرد؛ اقدامی که در حالت عادی باید قبل از ۲۰ ژانویه انجام میشد.
از طرفی، رؤسای جمهور حتی پس از ترک کاخ سفید اطلاعات محرمانه را دریافت میکنند، اما برخی از اعضای جامعه اطلاعاتی امریکا از بایدن خواستهاند که ترامپ پس از ترک قدرت به این اطلاعات دسترسی نخواهد داشت. سو گوردون، معاون سابق اطلاعات ملی امریکا در مخالفت با به اشتراک گذاشتن چنین اطلاعاتی با ترامپ گفت: «هر رئیسجمهور سابقی یک هدف برای اطلاعات خارجی است، اما ترامپ ممکن است به شکلی غیرعادی هدف عوامل بد با نیت بد قرار بگیرد و از جمله میتوان به منافع تجاری او در خارج اشاره کرد.»آدام شف، رئیس دموکرات کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان امریکا در این مورد به شبکه خبری سیبیاس گفت: «فکر میکنم نمیتوان در این مورد به او اطمینان کرد.»جو بایدن برای اقدام در این زمینه، منتظر توصیه مشاوران اطلاعاتی خود است.
تلاش نزدیکان ترامپ برای عفو فروشی!
همانظور که پیش از این هم شبکه خبری سی. ان. ان اعلام کرده بود، منابع آگاه به پایگاه خبری آکسیوس گفتهاند که دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا روز سه شنبه یعنی یک روز مانده به پایان دوران ریاستجمهوریاش، ۱۰۰ دستور عفو و تخفیف مجازات را صادر میکند که به پروندههای عدالت کیفری و افراد مرتبط با وی ربط دارند. ترامپ در پرونده خود، حکم عفو ۲۶ نفر را از جمله چارلز کوشنر پدر دامادش جرد کوشنر را دارد. از میان همه این افراد، عفو چهار نفر از اعضای شرکت «بلک واتر» که به قتل ۱۴ غیرنظامی در عراق محکوم شده بودند، بیش از همه موارد جنجال به پا کرد.
ترامپ حتی طبق گزارش روزنامه امریکایی نیویورکتایمز به نقل از دو منبع آگاه، بارها به مشاوران خود گفته که در نظر دارد فرمان بخشش خود را صادر کند. این اقدام نیز در امریکا سابقه ندارد به همین دلیل، مشروعیت این اقدام در سیستم قضایی امریکا تاکنون سنجیده نشده است. نیویورکتایمز با توجه به اسنادی که به تازگی به دست آورده است، به جنبه دیگری از نگاه ترامپ و اطرافیانش به مقوله عفو پرداخت و فاش کرد که رودی جولیانی، وکیل ترامپ میتواند با ۲ میلیون دلار عفو دونالد ترامپ را برای افراد محکوم بگیرد.
بنابر این گزارش، بسیاری از متحدان ترامپ پول نقد هنگفتی گرفتهاند تا ترامپ فرمان عفو صادر کند. فقط طبق یکی از اسناد، دستیار جولیانی پارسال در مراسمی به یک افسر سابق گفته بود که اگر او ۲ میلیون دلار به جولیانی بدهد، او از نفوذش به عنوان نزدیکترین مشاوران رئیسجمهور امریکا استفاده میکند تا عفو او را تضمین کند.
یک دستیار به افبیآی اطلاع داد که جولیانی احتمالاً به صورت غیرقانونی عفو میفروشد. برت تولمن، دادستان سابق فدرال که به دولت ترامپ درباره بخشش و عفو مشورت میدهد، در بین افرادی است که صدها هزار دلار در هفتههای اخیر از افراد مختلف دریافت کرده تا رئیسجمهور را برای بخشش و عفو آنها تحت فشار قرار دهد. جان دوود، وکیل شخصی سابق ترامپ نیز دهها هزار دلار از مشتریانش دریافت کرده است.