با توجه به پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا یکی از موضوعاتی که مطرح میشود این است که باید میان بایدن با اوباما تفاوتهایی را قائل شد. به عبارت دیگر این گزاره مطرح میشود که بایدن نزدیک به آن طیفی از دموکراتها است که به اندازه اوباما نسبت به ایران نرمش نشان نخواهد داد.
با توجه به پیروزی جو
بایدن در انتخابات آمریکا یکی از موضوعاتی که مطرح میشود این است که باید
میان بایدن با اوباما تفاوتهایی را قائل شد. به عبارت دیگر این گزاره مطرح
میشود که بایدن نزدیک به آن طیفی از دموکراتها است که به اندازه اوباما
نسبت به ایران نرمش نشان نخواهد داد. میتوان تا حد بسیاری این گزاره را
مورد تایید قرار داد اما مهمتر از اینکه آیا بایدن به طیف تند دموکراتها
نزدیک است یا خیر، موضوعی که اهمیت دارد این است که ایران چه اقداماتی
میتواند در این دوره جدید انجام دهد. جمهوری اسلامی ایران به اندازه کافی
در ابعاد مختلف سیاسی تجربه کسب کرده و کارآزموده شده است بنابراین نباید
نگرانی از این باشد که رئیس جمهور آتی آمریکا با چه روشی اقدام خواهد کرد.
شکی نیست که بایدن در ابتدای امر به دنبال این است که منافع ایالات متحده
را در سیاستهای خود تامین کند و ایران نیز باید بتواند با استفاده از
مجموعه عناصر قدرت منافع خود را در سطح روابط تامین کرده و
بهبود بخشد.
اینکه
بایدن نسبت به اوباما احتمالا سیاستهای متفاوتی را در پیش خواهد گرفت در
درجه نخست اهمیت ندارد بلکه باید پرسید تهران قرار است چه کار کند؟ زمانی
که اوباما با برجام امتیازاتی را به ایران داد چه بلایی برسر این توافق
آمد؟ اینکه بحث شود یا مخالفت شود ایرادی ندارد اما وقتی برجام در داخل
مورد تایید همه مسئولان قرار گرفت و در مجلس وقت نیز تصویب شد دیگر مخالفت و
سنگ اندازیهای ادامه دار چه معنی داشت؟ رفتار برخی در داخل چراغ سبزی بود
به ترامپ برای خروج از برجام و اعمال مجدد تحریم ها!
امروز و با حضور
بایدن مسئولان باید فکر و نقش راه یکپارچهای را برای تغییر شرایط درنظر
بگیرند. اینکه باید در راستای اهداف و آرمانهای کلان گام برداشت اهمیت
دارد اما اینکه وضع زندگی مردمی که در این سالها تحت فشار بسیاری بودند
نیز تغییر کند، مهم است. مهمترین بحث در این زمینه ایجاد یکپارچگی میان همه
بخشهای کشور است فارغ از اینکه چه کسی در چه پستی قرار دارد یا مثلا 1400
چه کسی رئیس جمهور میشود! اگر قرار باشد ما تا سال بعد و مشخص شدن رئیس
جمهور بعدی صبر کنیم فرصت مهمی را از دست میدهیم. لازم است به سرعت تا تیم
بایدن شکل نگرفته است ایران نقشه راه خود را تعیین کند تا بتواند در
گفتگوهای احتمالی آینده امتیازات مناسبی را از طرف مقابل بگیرد البته ضروری
است توجه کنیم هیچ یک از طرفین نباید انتظار امتیاز صد در صدی را داشته
باشند. بنابراین اینکه روش بایدن نرم یا سختتر از اوباما است در شرایط
فعلی مهم نیست، امری که باید مورد توجه قرار گیرد این است که او گفته به
دنبال بازگشت به برجام است و ایران باید با یک صدای واحد و یکپارچه به
دنبال استفاده از این فرصت در مذاکرات آتی باشد. در این راه وحدت بسیار
اهمیت دارد نه اینکه دولت یک حرفی بزند، مجلس سخن دیگری بگوید یا فلان نهاد
مخالفت کند، اگر یکپارچگی در سیاست آتی نسبت به دولت بایدن وجود داشته
باشد ایران میتواند فارغ از مشی بایدن امتیازات خوبی بدست آورد.