واکنش قرمز بازار به «گشایش اقتصادی»

هفته گذشته حسن روحانی از گشایش اقتصادی خبر داد و گفته بود که قرار بر این است گشایشی از لحاظ اقتصادی در کشور به وجود بیاید و دست دولت مقداری باز می‌شود. پس از آن بسیاری از تحلیلگران اقتصادی معتقد بودند که بازارهای اقتصادی چشم به راه مشخص شدن وعده داده شده هستند تا پس از آن مسیر حرکتی خود را تعیین کنند. با مشخص شدن جزئیات سیاست جدید دولت، بخش‌های مختلف اقتصادی از بازار بورس گرفته تا بازار ارز با ریزش همراه بودند. اتفاقی که فعالان اقتصادی آن را ناشی از جوروانی به راه افتاده به دلیل خبر گشایش اقتصادی می‫دانستند. حال مهم‌ترین پرسش این است که آیا ریزش‌‌ها در بازارهای مختلف شروعی برای کاهش قیمت‌ها بوده و یا این تغییرات مقطعی است و پس از مدتی با فروکش کردن گمانه‌زنی‌ها شرایط به روند قبلی باز می‌گردد؟ عده‌ای از تحلیلگران اوراق سلف نفتی را یک فرصت برای رشد سرمایه‌گذاری در کشور می‌دانند و در مقابل برخی‫ها این سیاست دولت را راهکاری مبهم دانسته و معتقدند نمی‌توان این انتظار را داشت که بازارها در کوتاه‌مدت تحت تاثیر چنین سیاستی قرار بگیرند. آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به تصمیمات جدید دولت و انتظار تحلیلگران و همچنین جامعه از سیاست‌ گشایش اقتصادی به «ابتکار» گفت: پیش از اینکه جزئیات گشایش اقتصادی مشخص شود این پرسش مطرح بود که این گشایش در چه حوزه‌ای خواهد بود؟ بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که تنها مسئله‌ای که می‌تواند بر روی روند قیمت‌ها تاثیرگذار باشد و بازارهای اقتصادی را از بلاتکلیفی نجات دهد بحث ثبات نرخ ارز است. در غیر این‌صورت اینکه سیاستی به میان بیاید که این چنین همه‌جانبه عمل کند و بازارها را به سمت ثبات سوق دهد کمی با ابهام روبه‫رو خواهد بود. بنابراین موضوعی که می‌تواند چتر حمایتی تمام بازارها باشد کنترل و مدیریت نرخ ارز بوده و هر سیاست دیگری اثری موقتی در بازار خواهد داشت، مثل روند هیجانی که روز گذشته شاهد آن بودیم.
وی در ادامه به بررسی سیاست جدید دولت پرداخت و در این‌باره گفت: جزئیات گشایش‌های اقتصادی اعلام شد. بحث اوراق سلف نفتی مسئله ابتکاری که بتواند نقدینگی را جمع و بازارهای اقتصادی را به مسیر درستی هدایت کند نبود. یکی از ایرادات این سیاست پیچیده بودن آن است، اکنون بازارهای ما در شرایطی به سر می‫برند که نیازمند برنامه و سیاست‌های ساده‌تری هستند. تجربه نشان داد سیاست-های پیچیده نمی‌تواند نتیجه‌ مطلوبی را برای اقتصاد به همراه داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به شکل‌گیری انتظار در سطح جامعه به دلیل وعده‌ها مسئولان ادامه داد: هنگامی که اعلام می‌کنند گشایشی در راه است این انتظار را در سطح جامعه به وجود می‌آورند که قرار است یک سیاست با ثبات و حساب‌شده‌ای اجرا شود که بازارهای اقتصادی را از بلاتکلیفی نجات دهد. حال برخلاف تصورات اعلام جزئیات این سیاست با هجمه از سوی بسیاری از تحلیلگران، مجلسی‌ها و مردم روبه‌رو شد. کارشناسان و عموم مردم به صحبت‌های رئیس جمهور و تیم اقتصادی‌اش اعتماد می‌کرد و جامعه منتظر یک اتفاق بزرگ در صحنه اقتصادی بود، اما به محض اعلام چگونگی سیاست تمامی افراد نسبت به آن جبهه گرفتند، چنین تصمیمات می‌تواند مانند یک شوک دیوارها را خراب کند.
بغزیان در بخش دیگری از صحبت‌هایش به زمان تاثیرگذاری این سیاست بر بازارهای اقتصادی اشاره کرد و گفت: مسئله دیگر مدت‌زمان اثرگذاری این سیاست است. ما باید بدانیم اگر قرار باشد که این برنامه بر بازارهای اقتصادی اثر بگذارد قطعا در بلندمدت بوده و حتی نمی‌تواند در میان‌مدت تاثیرات خود را نشان دهد. این در حالی است که اوراق سلفی به دو فاکتور نرخ ارز و قیمت نفت بستگی دارد به همین دلیل نمی‌توان این انتظار را داشت که وعده گشایش به راحتی محقق شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به این پرسش که ریزش‌های روز گذشته بازارها موقتی است یا خیر گفت: روز گذشته بازارهای اقتصادی با تغییراتی همراه بودند و ریزش‌هایی را تجربه کردند، با توجه به مسائلی که وجود دارد می‌توان گفت که تغییرات و کاهش نرخ‌ها در بخش‌های مختلف موقتی بوده و پس از آرام شدن فضا روند بازارها به مسیر قبلی خود بازمی‌گردد.
بغزیان با بررسی روند کاهشی بازار بورس در روز گذشته ادامه داد: یکی از بازارهایی که با بلاتکلیفی روبه‌رو شد و بسیاری از فعالان این سردرگمی را نتیجه جو روانی ناشی از خبرهای گشایش اقتصادی می‌دانستند، بازار بورس بود. البته بازار تا روز یکشنبه هفته جاری روندی مثبت داشت و این نشان می‌داد که بازار توجه کمی به اینگونه اخبار نشان داده است چراکه طبق روزهای گذشته مسیر رشد شاخص را حفظ کرد. البته روز گذشته ریزشی را تجربه کرد البته باید اشاره کرد که سهم‌های بنیادی ارزش خود را حفظ کردند.
وی در ادامه افزود: مسئله‌ای که روز گذشته بدون اطلاع قبلی به بازار اعلام شد ماجرای مخالفت وزیر نفت با عرضه سهام پالایشگاه‌ها در قالب صندوق ETF و تکذیب خبر پذیره‌نویسی صندوق دارا دوم از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بود. این اتفاق که برخی‌ها آن را به اخبار گشایش اقتصادی مربوط دادند به صف فروش سهام پالایشی برخی از سهام‌داران ختم شد. به هرحال این اتفاق موقتی بوده و ریزش کم دیروز نمی‌تواند خطری برای بازار داشته باشد.
بغزیان با اشاره به کاهش نرخ ارز گفت: روز گذشته ما شاهد کاهش نرخ ارز نیز بودیم، این کاهش ممکن است ناشی از تصوراتی مبنی بر فروش اوراق سلفی نفت با ارز باشد، چراکه تصورات کاهش ریزش ارز منجربه وارد شدن شوک به بازار شد. البته من گمان می‌کنم بانک مرکزی در کاهش اخیر نرخ ارز نقش داشت، هنگامی که تابلو صرافی‌های بانک مرکزی نرخ پایین‌تری را نشان می‌دهد یعنی اینکه بازار از سوی فرمان بانک مرکزی هدایت می‌شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان اظهار کرد: همانطور که قبلا اشاره کردم من گمان می‌کنم که آثار خبر گشایش اقتصادی موقتی است اما این جو روانی نشان داد که بازارها به سرعت به اخبار گوناگون واکنش نشان می‌دهند، حتی اگر اخبار با همان سرعت اصلاح شوند. پس از اعلام جزئیات سیاست گشایش اقتصادی و دست به دست شد آن در فضای مجازی بازارها درگیر یک به هم ریختگی شدند. قطعا این ریزش‌ها ادامه نخواهد داشت، ممکن است چند روزی اقتصاد شاهد روند کاهشی بازارها باشد اما باید بدانیم ریزش‌ها به دلیل بلاتکلیفی ناشی از اعلام تصمیمات جدید بوده و ماندگار نیست.

برچسب ها: روزنامه ، ابتکار ، رییس جمهور روحانی ، گشایش اقتصادی