نسخه چاپی
به گزارش بیبنا، درلایحه بودجه 97 خالص وجوه ناشی از هدفمند کردن یارانهها، 37هزارمیلیارد تومان در نظر گرفته شده در حالی که این رقم در سال جاری 48هزارمیلیارد تومان بوده است بنابراین بهطور حتم باید تعدادی از افراد از لیست یارانه بگیران فعلی خارج شوند تا تعادل بین میزان پرداختیها و این ارقام به وجود آید. بر این اساس محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت در یک نشست خبری، مکانیزم تغییر روش در پرداخت یارانه نقدی را از حذف ثروتمندان به شناسایی افراد نیازمند تایید کرد و در مورد چگونگی اجرای هدفمندی یارانهها در سال آینده توضیحاتی ارائه داد. وحید شقاقی شهری در مورد حذف یارانه ثروتمندان در گفتوگو با «آرمان» میگوید:« باید مصوب شود که هر سال متناسب با تورم به یارانه نقدی افزوده شود؛ یعنی اگر 10درصد تورم وجود دارد به میزان 10درصد هم به یارانه خانوادهها افزود شود. اصول انجام این کار هم این است که یارانه دهکهای بالای درآمدی حذف شود.»
در مورد لزوم هدفمندی
یارانهها توضیح دهید؟
عقل سلیم حکم میکند
که یارانه به دهکهای پایین درآمدی تعلق گیرد. حتی در قانون هدفمندی یارانهها نیز
قرار بود پرداخت یارانه نقدی متناسب با درآمد خانوارها باشد. متاسفانه دولت دهم نتوانست
این قانون را اجرا کند و پرداخت یارانه به همه اقشار جامعه مسیر اشتباهی بود که از
دولت دهم شروع شد و در دولت یازدهم نیز ادامه پیدا کرد و همچنان ادامه دارد. در قانون
هدفمندی یارانهها مقرر شده بود متناسب با درآمد خانوارها یارانه پرداخت شود که متاسفانه
اجرا نشد و به همه خانوارها مبلغ 45هزار 500 تومان پرداخت شد. این اولین تخطی از اجرای
قانون هدفمندی یارانه بود. همچنین پرداخت یارانه باید برای حمایت از دهکهای پایین
درآمدی باشد و باید متناسب با تورم حمایت یارانهای بیشتر شود. متاسفانه پنج، شش سال
است که عدد 45هزار و 500 تومان تغییری نکرده و اکنون قدرت خرید این رقم به زیر 10هزار
تومان رسیده. به عبارت دیگر ارزش مبلغ 45هزار و 500 تومان به زیر 10هزار تومان رسیده
است. در مجموع مبلغ این یارانه باید متناسب با تورم تعدیل شود.
بهنظر شما حذف یارانه
ثروتمندان و افزودن به یارانه دهکهای پایین تا چه اندازه منطقی است؟
افزایش یارانه دهکهای
پایین جامعه کاری بسیار منطقی است و در گذشته هم باید این کار صورت میگرفت. باید مصوب
شود که هر سال متناسب با تورم به یارانه نقدی افزوده شود؛ یعنی اگر 10درصد تورم وجود
دارد به میزان 10درصد هم به یارانه خانوادهها افزود شود. اصول انجام این کار هم این
است که یارانه دهکهای بالای درآمدی حذف شود. دولت یازدهم باید با جدیت حذف یارانه
دهکهای بالای درآمدی را پیگیری میکرد ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاد. امسال در لایحه
بودجه دیده شده حدود 30 تا 35میلیون نفر از دریافت یارانه حذف میشوند و 42هزارمیلیارد
تومان یارانه نقدی به 23هزارمیلیارد تومان کاهش پیدا میکند. این هم مساله بسیار
مهمی است که باید به فال نیک بگیریم که دولت قصد دارد این تعداد از افراد را از دریافت
یارانه حذف کند.
بهنظر شما نحوه تعیین دهکهای کم درآمد باید به چه صورت باشد؟
در مورد نحوه تعیین دهکهای
درآمدی، دولت بارها اشاره کرده که درحال تکیمل بانک اطلاعاتی است. اولا سه دهک پایین
جامعه مهم است که یارانه آنها افزایش پیدا کند. اگر دولت عزم به حذف دهک بالای درآمدی
کرده طبیعتا سه دهک اول نیاز مبرم به دریافت یارانهها دارند و باید مبلغ یارانه آنها
افزایش پیدا کند. در مورد شناسایی دهکهای درآمدی معیارهای متفاوتی وجو دارد. از جمله
شاغل بودن، میزان درآمد، تعداد اعضای خانوار، میزان گردش مالی خانوار در سیستم بانکی،
داشتن مسکن و داشتن وسیله نقلیه شخصی. این موارد میتوانند بهعنوان چند معیار در نظر
گرفته شوند. دولت چندین معیار را میتواند در نظر بگیرد که کار بسیار سختی هم نیست.
اگر چند بانک اطلاعاتی را یکپارچه کنند، میتوانند بخش عمدهای را شناسایی کنند. در
این زمینه تعلل دولت یازدهم جای شبهه داشت. دولت یازدهم باید این مسیر اشتباه را حذف
میکرد. متاسفانه این تعلل مساله ساز شده. در صورت حذف یارانه دهکهای بالای درآمدی
و افزایش دهکهای پایین تا حدودی آرامش نسبی در جامعه محقق میشود. همانطور که گفته
شد اکنون قدرت خرید مبلغ 45هزار و 500 تومان زیر 10هزار تومان است و مبلغ یارانهها
باید به بالای 100هزار تومان افزایش پیدا کند. البته در لایحه بودجه 97 مبلغ 194هزار
تومان مطرح شده. اگر دولت این مسیر را طی کند هرچند دیر است ولی باز هم جای امیدواری
دارد. همچنین این موضوع را هم باید در نظر داشته باشند که بخشی از افراد که به ناحق
از دریافت یارانه حذف شدند حق اعتراض داشته باشند. دادهها و اطلاعات آنها بار دیگر
مرور شود و اگر اشتباهی شده تصحیح شود؛ یعنی حق اعتراض برای شهروندان قائل شوند. همچنین
درآمد بهتنهایی معیار خوبی برای این موضوع نیست و باید معیارهای دیگری را هم مانند
هزینه خانوارها، مکان زندگی، افراد خانوار و غیره را هم در نظر گرفت. در غیراین صورت
ممکن است اجرای این طرح اعتراضات زیادی را بهدنبال داشته باشد. اما اگر کار دقیق و
بر اساس معیارهای متنوع باشد، کمتر زمینه برای اعتراض فراهم خواهد بود.