پس از نزدیک به سه ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که ششم مهرماه گذشته برگزار شد، نتایج اولیه انتخابات از پیروزی مجدد اشرف غنی حکایت دارد.
محمدرضا ستاری
پس از
نزدیک به سه ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که ششم مهرماه
گذشته برگزار شد، نتایج اولیه انتخابات از پیروزی مجدد اشرف غنی حکایت
دارد.
طبق نتایج اولیه، اشرف غنی نزدیک به 51 درصد آرا را به دست آورده
و رقیب اصلی او یعنی عبدالله عبدالله با نزدیک به 40 درصد آرا در مکان دوم
قرار گرفته است. با این حال بار دیگر ماجرای اختلافات انتخاباتی بر سر
نتایج میان این دو به اوج خود رسیده است چرا که عبدالله عبدالله که به
عنوان رئیس اجرایی دولت وحدت ملی 5 سال در کنار اشرف غنی حضور داشته بار
دیگر موضوع تقلب در آرا را مطرح و اعلام کرده است که این نتایج را
نمیپذیرد.
اختلافات انتخاباتی در حالی رقم خورده که پیش از برگزاری
این انتخابات بحث برانگیز، عبدالله عبدالله با حملات تندی به اشرف غنی،
عملکرد او را طی 5 سال گذشته زیر سوال برد. پس از بازشماری آرا که توسط
کمیسیون انتخابات افغانستان صورت گرفت، عبدالله عبدالله آن را نشانه بارز
تقلب در انتخابات عنوان کرده و گفته بود که این بار میانجیگیری هیچ کس را
قبول نخواهد کرد. در دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که در سال
1393 برگزار شد، با اعلام پیروزی اشرف غنی، عبدالله عبدالله از تقلب گسترده
در روند شمارش آرا خبر داده و درنهایت آنطور که کارشناسان اعلام میکنند
با میانجیگیری ایران و تا حدودی ایالات متحده آمریکا دو طرف به توافقی دست
یافتند که در راستای آن اشرف غنی با تشکیل دولت وحدت ملی ریاستجمهوری و
عبدالله عبدالله ریاست اجرایی دولت را برعهده داشته باشند.
این امر در
حالی رقم خورد که افغانستان در طول 5 سال گذشته، علاوه بر معضل امنیتی،
دچار شکاف سیاسی و نیز چالش اساسی اقتصادی بوده است. در طول دولت وحدت ملی
آمارها حکایت از آن دارد که نه تنها بهبودی در وضعیت معیشت مردم، فساد و
ناکارآمدی در دولت کابل صورت نگرفته، بلکه شاخصها بدتر از دوران حامد
کرزای نیز بوده است.
عبدالله علیه غنی
در چنین وضعیتی و در حالی که
افغانستان امروز به واسطه شرایط بحرانی نیاز مبرمی به وحدت ملی برای
برونرفت از این وضعیت دشوار دارد، عبدالله عبدالله تصریح کرده که شمارش
آرا با تقلب سازمان یافته مواجه بوده و از طرفداران خود خواسته که در مقابل
چنین شرایطی از او حمایت کنند. این موضوع درواقع دعوت به نوعی مخالفت و
تظاهرات علیه اشرف غنی است؛ امری که عبدالله تاکید کرده دولت برآمده از این
انتخابات را به واسطه عدم مشروعیت به رسمیت نخواهد شناخت. در این راستا
هرچند گفته میشود که این نتایج، نتایج اولیه انتخابات است و رای نهایی پس
از رسیدگی به شکایات اعلام خواهد شد، اما با استقبالی که از سوی سازمان ملل
متحد و ناتو از اعلام نتایج اولیه صورت گرفته و با بررسی شرایط کنونی،
احتمالاً آرای اشرف غنی تایید و او برای دومین بار سکان دولت کابل را در
دست خواهد گرفت. در این میان به غیر از عبدالله عبدالله، محمد محقق معاون
ریاست اجرایی دولت، رحمتالله نبیل و لطیف پدرام از جمله دیگر نامزدهای
انتخابات ریاست جمهوری نیز نتایج اولیه را زیر سوال برده و اعلام کردهاند
که حاضر به پذیرش آن نیستند.
اختلافات سیاسی در کابل، برگ برنده طالبان است
یکی
از پیامدهای مهم این واگرایی سیاسی و تشدید تنشها در کابل به اوضاع و
شرایط خاص این روزهای افغانستان باز میگردد؛ جایی که علاوه بر مشکلات و
چالشهای جاری، طالبان اکنون در قدرتمندترین وضعیت خود پس از حمله آمریکا
به افغانستان است و با توجه به نفوذی که در بیش از 70 درصد مناطق این کشور
دارد، به واسطه مذاکراتش با آمریکا و کشورهای همسایه مشروعیتی بینالمللی
نیز کسب کرده است. در این میان اینکه میرود تا این گروه در آینده سیاسی
افغانستان نقشی جدی ایفا کند و با وجود اینکه طالبان دولت کابل را به
رسمیت نمیشناسد، تشتت سیاسی حاصل از نتایج انتخابات ریاستجمهوری، برگ
برندهای برای این گروه جهت بهرهبرداری حداکثری از شرایط کنونی کشور خواهد
بود. تداوم این وضعیت با توجه به قدرتگیری طالبان حاکی از تداوم منازعات
امنیتی و سیاسی در افغانستان است که شکاف سیاسی در کابل آن را تشدید
میکند. به همین دلیل تحلیلگران معتقدند که با وضعیت کنونی و ادامه یافتن
بیثباتی سیاسی در کابل، دورنمای تحولات افغانستان بسیار پیچیده، پرچالش و
خونبار است.
در همین راستا است که ناظران معتقدند با توجه به عملکرد
ضعیف اشرف غنی و دولت وحدت ملی او در دوره اول ریاستجمهوری، اکنون دوره
دوم دولت که گفته میشود بار دیگر دولتی بر پایه وحدت ملی خواهد بود، او
قادر نخواهد بود در این تحولات پرشتاب و پیچیده به مدیریت بحران بپردازد.
درنتیجه ادامه این اختلافات کنونی نه تنها وضعیت سیاسی و امنیتی دولت در
کابل را دستخوش منازعات دامنهدار میکند، بلکه تداوم چنین حالتی به نفع
طالبان و نیروهای تندروی افغانستان و به ضرر تام و تمام مردم رنج کشیده این
کشور رقم خواهد خورد.