اندرحکایت انتقاداتی که به فیلمبرداری محل آنونس آلبوم جدید شجریان و قربانی صورت گرفت
چند روز پیش جامعه هنری بخصوص حوزه موسیقی شاهد اتفاقی خوش یمن و مبارک بود که طی آن دو خواننده طراز اول موسیقی سنتی یعنی همایون شجریان و علیرضا قربانی که هر کدام از کارنامه هنری درخشانی در طول سالها فعالیت در حوزه موسیقی برخوردارند خبر انتشار آلبوم خود را اعلام کردند.
آفتاب
یزد – یوسف خاکیان: چند روز پیش جامعه هنری بخصوص حوزه موسیقی شاهد اتفاقی
خوش یمن و مبارک بود که طی آن دو خواننده طراز اول موسیقی سنتی یعنی
همایون شجریان و علیرضا قربانی که هر کدام از کارنامه هنری درخشانی در طول
سالها فعالیت در حوزه موسیقی برخوردارند خبر انتشار آلبوم خود را اعلام
کردند. این آلبوم مشترک به آهنگسازی مهیار علیزاده بعد از گذشت پنج سال از
انتشار اولین خبرها پیرامون این پروژه سرانجام با نام «افسانه چشمهایت»
۱۹ آبان ماه منتشر میشود. شاید پر بیراه نباشد اگر مدعی شویم که علیرغم
آلبومها و آهنگهای بی نظیری که هر کدام از دو خواننده تاکنون منتشر کرده
اند اما انتشار «افسانه چشمهایت میتواند از دو جهت بسیار مورد توجه قرار
گیرد؛ اول اینکه با توجه به اینکه در حوزه موسیقی سنتی تاکنون کمتر شاهد
انتشار آلبومیمشترک توسط دو خواننده پرطرفدار بوده ایم و اگر هم چنین
اتفاقی رخ داده بدون شک وزنه یکی از دو خواننده بر دیگری میچربیده،
بنابراین میتوان این احتمال قریب به یقین را داد که این آلبوم به نوعی یکی
از متفاوت ترین پروژههای همایون شجریان و علیرضا قربانی محسوب خواهد شد و
دوم اینکه طرفداران این دو خواننده هم که تاکنون آلبومها و آهنگهای تکی
این خوانندگان را شنیده اند بدون شک باید هیجان زیادی برای شنیدن آلبومیکه
محصول همکاری دو خواننده مورد علاقه آنهاست داشته باشند.
> آغاز «افسانه چشمهایت»
دقیقا
مرداد ماه سال ۱۳۹۳ بود که همایون شجریان و علیرضا قربانی از تصمیم خود
برای انتشار آلبومیمشترک خبر دادند و اعلام کردند که به زودی این آلبوم را
روانه بازار خواهند کرد اما انتشار این آلبوم به دلایل مختلفی بارها به
تاخیر افتاد و از این رهگذر نیز بازار شایعات و اظهارنظرهای ضد و نقیض
درباره انتشار یا
عدم انتشار «افسانه چشمهایت» منتشر شد. یکی از
این
اظهارنظرهایی که در راستای تایید انتشار آلبوم مشترک شجریان و قربانی
منتشر شده بود مربوط به سخنان مهیار علیزاده آهنگساز شناخته شده است. این
موسیقیدان برجسته درباره پروژه مشترک علیرضا قربانی و همایون شجریان گفته
بود: «دغدغه استفاده از چند صدا با نقشهای مختلف از سالها پیش و در زمان
تحصیل در ارمنستان و تحت تاثیر کنسرتهای موسیقی کلاسیک شکل گرفت؛ ولی در
آن زمان تجربه کافی برای چنین پروژه بزرگی را نداشتم. علاوه بر آن کار
میبایست روی اشعار فارسی ساخته میشد و این مشکلترین بخش پروژه بود.
انتخاب اشعاری که مرا تحت تاثیر قرار دهد و همزمان برای ساخت اثر با ۲
خواننده متفاوت توجیهپذیر باشد. این ایده را با همایون شجریان و علیرضا
قربانی مطرح کردم و آنها پذیرفتند که روی این پروژه کار کنیم. پروسه انتخاب
اشعار و ساخت موسیقی و ضبط چیزی حدود یک سال به طول انجامید که بسیار پر
زحمت ولی در عین حال شیرین بود. البته یک بخش از این اثر بر روی ابیاتی از
نیمای بزرگ تالیف شده است و بخش دیگر، قطعاتی را با اشعار احمد شاملو، دکتر
شفیعی کدکنی، محمدعلی بهمنی، سیمین بهبهانی و علیرضا کلیایی شامل میشود.»
پس از آن نیز خبرهایی از عدم انتشار این آلبوم حکایت میکرد که با گذر
زمان رنگ واقعی تری به خود گرفت و این ماجرا ادامه پیدا کرد تا اینکه
بالاخره پس از گذشت 5 سال
29 مهر سال جاری بود که این دو خواننده آب پاکی
را
روی دستان طرفداران خود ریختند و طی خبری اعلام کردند که 19 آبان بالاخره
انتظارها پایان مییابد و «افسانه چشمهایت» که حاصل همکاری مشترک علیرضا
قربانی و همایون شجریان است روانه بازار خواهد شد. خبری که هم همایون
شجریان و هم علیرضا قربانی در صفحات شخصی شان بر صحت آن تاکید و اعلام
کردند که انتظارها به زودی به پایان خواهد رسید و «افسانه چشمهایت» وارد
بازار موسیقی خواهد شد.
> اسپانسرها
پس از اعلام خبر قطعی
انتشار آلبوم مشترک شجریان و قربانی خبر رسید که با امضای یک توافق نامه
بین مدیرعامل مادیران و خوانندگان آلبوم «افسانه چشمهایت» ایکس ویژن به
عنوان حامیرسمیاین آلبوم معرفی شده است. البته ایکس ویژن به عنوان تنها
حامینبود که برای پشتیبانی از آلبوم مشترک «افسانه چشمهایت» قدم جلو گذاشت
چه آنکه پا پیش گذاشتن ارگانهای دیگری باعث شد که انتشار این آلبوم را
وارد حاشیههای جدیدی شود .
حاشیههایی که هنوز چند روز از اعلام خبر
انتشار این آلبوم نگذشته بود موجب شدند اصل ماجرا که از همکاری این دو
خواننده حکایت میکرد و میتوانست به عنوان یک اتفاق خوب و منحصربفرد هنری
قلمداد شود و در این زمینه به عنوان فتح بابی برای همکاری خوانندگان دیگر
در این زمینه تلقی شود به موضوعی زرد و پیش پا افتاده تبدیل شود که از ارزش
و اعتبار کمیبرخوردار است.
> قضیه از کجا آب میخورد
گفتیم
که این تنها ایکس ویژن نبود که برای پشتیبانی از «افسانه چشمهایت» اعلام
آمادگی کرد و ارگانهای دیگری نیز در این زمینه هم اعلام همکاری کردند و هم
در همین مدت کوتاه قدمهایی را در این زمینه برداشتند. یکی از این
اسپانسرها زمانی مشخص شدند که علیرضا قربانی با انتشار ویدئویی از رونمایی
آلبوم جدید خود و همایون شجریان در 19 آبان خبر داد. در این ویدئو در بک
گراند سخنانی که علیرضا قربانی درباره «افسانه چشمهایت» بیان میکرد
تصاویری از حضور این دو خواننده در مجتمع تجاری – تفریحی «ایران مال» پخش
میشد که حکایت از این موضوع میکرد که این دو خواننده برای فیلمبرداری
بخشی از آنونس و حتی آلبوم خود در آنجا حضور یافته اند . موضوعی که البته
به دو دلیل چندان عجیب هم به نظر نمیرسید.
اول اینکه از آنجا که به
احتمال فراوان این آلبوم قرار است به عنوان نماینده موسیقی سنتی ایران در
بیرون از مرزهای کشورمان نیز مورد استفاده دوستداران خارجی موسیقی اصیل
ایرانی قرار گیرد بالاخره استفاده از مکانی مانند مجتمع تجاری – تفریحی
ایران مال برای تهیه آلبومیدر این حد و اندازه و با هنرمندی دو خواننده
مطرح موسیقی سنتی خارج از ذهن نیست. چرا که جلوه بصری نقش بسیار مهمیدر
جذب مخاطب جهانی برای انتشار یک آلبوم دارد. موضوعی که تنها مختص به کشور
ما نیست و درباره هنرمندان دیگر دنیا نیز صدق میکند. بارها در آلبومهایی
که توسط هنرمندان مطرحی مانند یانی و کلایدرمن منتشر شده شاهد تصاویر
زیبایی از لوکیشنهای جذاب بوده ایم که بی شک در کنار لذت شنوایی که از گوش
دادن به آن اثر موسیقی برده ایم لذت بصری بی بدیلی را نیز نصیبمان کرده
است.
دوم اینکه این اولین باری نبود لوکیشنی مانند «ایران مال» در تهیه
و تولید یک اثر موسیقایی مورد استفاده قرار میگرفت چه آنکه پیشتر «پرواز
همای» دیگر خواننده مشهور موسیقی سنتی نیز با این مجتمع همکاری کرده و به
عنوان اسپانسر در تهیه و تولید آلبوم خود بهره جسته است.
اما با تمام
این تفاسیر تولید و انتشار این ویدئو موجب ایجاد حاشیههای فراوانی شد و از
این رهگذر انتقادهای مختلفی متوجه این دو خواننده شد که حرف اصلی آنها این
بود که آقایان خواننده که خودتان را هنرمندان مردمیمینامید، چگونه
توانستید برای فیلمبرداری و عکسبرداری آلبومتان از لوکیشن «ایران مال»
استفاده کنید؟ به چه قیمتی حاضر شدید از محل این پروژه برای تولید آثر
مشترک خود استفاده کنید؟ ما چگونه میتوانیم هنرمندانی را که برای تهیه و
تولید آلبوم جدیدشان در مکانی مانند «ایران مال» فیلم و عکس (جایی که زندگی
لاکچری را ترویج میدهد) میگیرند، هنرمندان مردمیبنامیم؟
تمام این
انتقادات از دو خواننده مطرح موسیقی پاپ در حالی صورت میگیرد که این دو
هنرمند برای تهیه و تولید آلبومشان نه به سالنهای «متروپلیتن» نیویورک و
«دی سان کارلو» ناپل و «بولشوی» مسکو رفته اند و نه در وین و پاریس و لندن
حضور یافته اند. آنها تنها با حضور در مجتمع تجاری – تفریحی «ایران مال» که
از برای تهیه آلبوم موسیقی از جلوههای بصری خوبی برای عکس برداری و
فیلمبرداری برخوردار است، سعی کرده اند که بهترین محصول فرهنگی را برای
مخاطبان تهیه و آن را در اختیار طرفداران خود قرار دهند. موضوع مهمیکه از
نظر منتقدان حضور شجریان و قربانی دور ماند این است که اصل ماجرا چیزی
نیست که آنها به خاطرش داد و قال راه انداخته اند،
اصل ماجرا همکاری دو خواننده مطرح موسیقی سنتی است که میتواند مسیر جدیدی
را برای موسیقی ایران باز کند تا پس از این هنرمندان این عرصه در کنار
همکاریهایی که گاها با هنرمندان جهانی دارند، نیم نگاهی هم به همکاریهای
اینگونه باشند تا از این رهگذر هنر موسیقی بتواند پیشرفتهای جدیدی را در
زمینه همکاریهای مشترک داشته باشند.