نسخه چاپی
ارسال به دوستان
«ابتکار» از نشست سه جانبه روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه در آنکار گزارش می‌دهد
نشست روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه به عنوان کشورهای محور آستانه روز گذشته در آنکارای ترکیه برگزار شد. از مهم‌ترین محورهای این نشست بررسی وضعیت ادلب در سوریه، موضوع آتش‌بس در مناطق چهارگانه، پیشبرد روند سیاسی از طریق گفت‌و‌گوهای سوری-سوری طبق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل، مسئله پناهجویان و نیز روند تکمیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه بود.
محمدرضا ستاری
نشست روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه به عنوان کشورهای محور آستانه روز گذشته در آنکارای ترکیه برگزار شد. از مهم‌ترین محورهای این نشست بررسی وضعیت ادلب در سوریه، موضوع آتش‌بس در مناطق چهارگانه، پیشبرد روند سیاسی از طریق گفت‌و‌گوهای سوری-سوری طبق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل، مسئله پناهجویان و نیز روند تکمیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه بود.
هرچند در این میان روسای جمهوری سه کشور دیدارهایی جداگانه با یکدیگر داشته و بر‌سر مسائل دوجانبه به گفت‌و‌گو پرداختند، اما عمده پوشش رسانه‌ای این مذاکرات به مسئله سوریه و بحران این کشور معطوف بود. در این چارچوب سه کشور در طول دو سال گذشته چندین دور مذاکره در سطح وزرا و نیز معاونان وزیر در شهر آستانه قزاقستان برگزار کرده و به همراه گفت‌و‌گوهای سه جانبه سران، به یکی از مهم‌ترین خروجی‌های جنگ داخلی در سوریه یعنی رسیدن به توافق مناطق کاهش تنش و آتش‌بس دست یافته‌اند.
معادلات پیچیده رقم می‌خورد
در این میان اما با توجه به تحولات اخیر در سوریه که به واسطه پیشرفت ارتش این کشور در بازپس‌گیری مناطق مختلف صورت گرفته و نیز موضوع حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه، اکنون با وجود نزدیک شدن به تفاهم‌های سیاسی جهت خاتمه جنگ، به طور مشخصی معادلات در صحنه میدانی سوریه به صورت پیچیده رقم می‌خورد.
همزمان با حضور روس‌ها در جنگ داخلی سوریه و برگشتن برگ تحولات به نفع دمشق که با حضور تاثیرگذار ایران همراه بوده، مسکو اکنون در معادلات سوریه نوعی موازنه‌سازی را در میان تمامی بازیگران دخیل در این جنگ داخلی صورت داده است. از سوی دیگر ترکیه با توجه به تهدید ژئوپلیتیک مرزهای جنوبی خود مبادرت به حمله به مناطق شمالی سوریه کرده که این موضوع به طور علنی هرچند در ابتدا با چراغ سبز آمریکا و روسیه همراه بوده، اما در‌‌نهایت واشنگتن و آنکارا را بر‌سر یگان‌های مدافع خلق پیش روی خود قرار داده است.
از سوی دیگر وضعیت ادلب یکی از مهم‌ترین مسائل روز سوریه و موضوعی تعیین‌کننده در جریان جنگ داخلی این کشور است. هرچند از سال گذشته روسیه و سوریه اعلام کردند که قصد انجام عملیاتی گسترده جهت بازپس‌گیری آخرین پایگاه مخالفان اسد را در این استان دارند و حدود چند ماه قبل نیز ارتش سوریه به موفقیت‌های چمشگیری در ادلب رسیده است اما ترکیه، آمریکا، اروپا و برخی از کشورهای منطقه همچنان بر‌سر این منطقه و حضور ارتش سوریه در آن مقاومت می‌کنند. برخی از کارشناسان معتقدند که با تثبیت جایگاه اسد پس از سال‌ها بحران در سوریه، بازپس‌گیری ادلب به منزله بالا بردن کاپ پیروزی توسط اسد خواهد بود و این موضوع متعاقباً با کارشکنی‌های اساسی از سوی بازیگران رقیب تهران و مسکو دنبال می‌شود.
نتایج مثبت همکاری‌های سه جانبه
در همین راستا و در حالی که استان ادلب به عنوان اصلی‌ترین پایگاه گروه‌های شورشی و تروریستی در سوریه باقی مانده و ترکیه نیز نظری خلاف نظر ایران و روسیه نسبت به روند تحولات آن دارد، روحانی دیروز در حاشیه پنجمین دور نشست سران کشورهای آستانه طی دیداری دو جانبه با اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه اعلام کرد که خوشبختانه پیشرفت‌های خوبی برای گسترش همکاری‌ها در بخش دفاعی میان دو کشور حاصل شده و زمینه‌های مناسبی برای توسعه همکاری‌ها و انتقال تجربیات وجود دارد؛ از این رو همکاری‌های ایران و ترکیه در تامین امنیت مرزهای مشترک و منطقه ادامه داشته و گسترش خواهد یافت.
روحانی همچنین تصریح کرد که همکاری‌های سه جانبه ترکیه با ایران و روسیه در قالب روند آستانه نتایج بسیار خوبی برای ثبات و امنیت سوریه و منطقه داشته و توافقات سه کشور از تراژدی انسانی در مناطق مختلف جلوگیری کرده است. رئیس‌جمهوری ایران همچنین در ملاقات دوجانبه خود با ولادیمیر پوتین رئیس فدراسون روسیه، ضمن بررسی آخرین تحولات میدانی سوریه، بحث گفت‌و‌گوهای دوجانبه را نیز در دستور کار داشت. گفته می‌شود در این راستا یکی از مهم‌ترین محورهای مذاکرات دوجانبه روحانی با پوتین مسئله راه‌اندازی سوئیفت مشترک میان تهران و مسکو برای کاستن از بار تحریم‌های آمریکا بوده است. از سوی دیگر در حالی که نشست دوجانبه روحانی و پوتین بدون حضور رسانه‌ها صورت گرفت، اما کارشناسان معتقدند که مسائل سیاسی و اقتصادی میان دو کشور و مسائل منطقه‌ای در راس مسائل مذاکرات میان دو رئیس‌جمهوری بود.
موضوع کلیدی کمیته تدوین قانون اساسی
یکی دیگر از مسائل مهم در نشست دیروز که به گفته تحلیلگران تاثیر قابل ملاحظه‌ای در روند پایان جنگ داخلی سوریه خواهد داشت، موضوع کمیته قانون اساسی این کشور است که قرار است روند سیاسی آینده در سوریه را مشخص کند. این مسئله یکی از اختلاف برانگیزترین تحولات پیرامون بحران سوریه بوده و پس از چند سال همچنان روند تکمیل آن به اتمام نرسیده است. طبق توافق صورت گرفته 150 نفر عضو این کمیته خواهند بود که 50 نفر آنها از دمشق، 50 نفر از مخالفان و 50 نفر را نیز سازمان ملل تعیین خواهد کرد. گرچه چند ماه قبل، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه مسئله کمیته قانون اساسی بدون هماهنگی با سازمان ملل را فاقد اعتبار دانسته، اما ناظران معتقدند تکمیل کمیته قانون اساسی و نیز مشخص شدن وضعیت ادلب از مهم‌ترین موارد پایان درگیری‌ها در سوریه خواهد بود.
در همین راستا، پوتین قبل دیدار سه جانبه خود با روحانی و اردوغان در آنکارا گفت که کار بر روی تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه رو به اتمام است. پوتین علاوه بر هماهنگی‌های لازم با روحانی درمورد اوضاع سوریه، با رجب طیب اردوغان نیز درمورد استان ادلب گفت‌و‌گو کرده است. هرچند ترکیه در طول بحران سوریه روندی پاندولی را در سیاست خارجی خود اتخاذ کرده است، اما از دو سال گذشته و با پیوستن به روند آستانه به میزان زیادی دیدگاه‌های خود را با ایران و روسیه متوازن ساخته است. این امر با توجه به تحولات پرشتاب کنونی در سوریه و در حالی که برخی از کارشناسان نسبت به برخی واگرایی‌ها میان دو کشور اذعان دارند، به نظر می‌رسد که با تثبیت شدن وضعیت دمشق و نیز تلاش‌های دیپلماتیک برای حل و فصل بحران، جنگ داخلی در سوریه را به ایستگاه پایانی خود نزدیک کرده است. هر چند پس از این روند سیاسی، چالش‌های دیگری از منظر اقتصادی و نیز بازسازی‌های گسترده در این کشور خود یکی دیگر از مراحل مهم و سرنوشت‌ساز دوران تاریک سوریه خواهد بود.
نشست روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه به عنوان کشورهای محور آستانه روز گذشته در آنکارای ترکیه برگزار شد. از مهم‌ترین محورهای این نشست بررسی وضعیت ادلب در سوریه، موضوع آتش‌بس در مناطق چهارگانه، پیشبرد روند سیاسی از طریق گفت‌و‌گوهای سوری-سوری طبق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل، مسئله پناهجویان و نیز روند تکمیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه بود.
هرچند در این میان روسای جمهوری سه کشور دیدارهایی جداگانه با یکدیگر داشته و بر‌سر مسائل دوجانبه به گفت‌و‌گو پرداختند، اما عمده پوشش رسانه‌ای این مذاکرات به مسئله سوریه و بحران این کشور معطوف بود. در این چارچوب سه کشور در طول دو سال گذشته چندین دور مذاکره در سطح وزرا و نیز معاونان وزیر در شهر آستانه قزاقستان برگزار کرده و به همراه گفت‌و‌گوهای سه جانبه سران، به یکی از مهم‌ترین خروجی‌های جنگ داخلی در سوریه یعنی رسیدن به توافق مناطق کاهش تنش و آتش‌بس دست یافته‌اند.
معادلات پیچیده رقم می‌خورد
در این میان اما با توجه به تحولات اخیر در سوریه که به واسطه پیشرفت ارتش این کشور در بازپس‌گیری مناطق مختلف صورت گرفته و نیز موضوع حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه، اکنون با وجود نزدیک شدن به تفاهم‌های سیاسی جهت خاتمه جنگ، به طور مشخصی معادلات در صحنه میدانی سوریه به صورت پیچیده رقم می‌خورد.
همزمان با حضور روس‌ها در جنگ داخلی سوریه و برگشتن برگ تحولات به نفع دمشق که با حضور تاثیرگذار ایران همراه بوده، مسکو اکنون در معادلات سوریه نوعی موازنه‌سازی را در میان تمامی بازیگران دخیل در این جنگ داخلی صورت داده است. از سوی دیگر ترکیه با توجه به تهدید ژئوپلیتیک مرزهای جنوبی خود مبادرت به حمله به مناطق شمالی سوریه کرده که این موضوع به طور علنی هرچند در ابتدا با چراغ سبز آمریکا و روسیه همراه بوده، اما در‌‌نهایت واشنگتن و آنکارا را بر‌سر یگان‌های مدافع خلق پیش روی خود قرار داده است.
از سوی دیگر وضعیت ادلب یکی از مهم‌ترین مسائل روز سوریه و موضوعی تعیین‌کننده در جریان جنگ داخلی این کشور است. هرچند از سال گذشته روسیه و سوریه اعلام کردند که قصد انجام عملیاتی گسترده جهت بازپس‌گیری آخرین پایگاه مخالفان اسد را در این استان دارند و حدود چند ماه قبل نیز ارتش سوریه به موفقیت‌های چمشگیری در ادلب رسیده است اما ترکیه، آمریکا، اروپا و برخی از کشورهای منطقه همچنان بر‌سر این منطقه و حضور ارتش سوریه در آن مقاومت می‌کنند. برخی از کارشناسان معتقدند که با تثبیت جایگاه اسد پس از سال‌ها بحران در سوریه، بازپس‌گیری ادلب به منزله بالا بردن کاپ پیروزی توسط اسد خواهد بود و این موضوع متعاقباً با کارشکنی‌های اساسی از سوی بازیگران رقیب تهران و مسکو دنبال می‌شود.
نتایج مثبت همکاری‌های سه جانبه
در همین راستا و در حالی که استان ادلب به عنوان اصلی‌ترین پایگاه گروه‌های شورشی و تروریستی در سوریه باقی مانده و ترکیه نیز نظری خلاف نظر ایران و روسیه نسبت به روند تحولات آن دارد، روحانی دیروز در حاشیه پنجمین دور نشست سران کشورهای آستانه طی دیداری دو جانبه با اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه اعلام کرد که خوشبختانه پیشرفت‌های خوبی برای گسترش همکاری‌ها در بخش دفاعی میان دو کشور حاصل شده و زمینه‌های مناسبی برای توسعه همکاری‌ها و انتقال تجربیات وجود دارد؛ از این رو همکاری‌های ایران و ترکیه در تامین امنیت مرزهای مشترک و منطقه ادامه داشته و گسترش خواهد یافت.
روحانی همچنین تصریح کرد که همکاری‌های سه جانبه ترکیه با ایران و روسیه در قالب روند آستانه نتایج بسیار خوبی برای ثبات و امنیت سوریه و منطقه داشته و توافقات سه کشور از تراژدی انسانی در مناطق مختلف جلوگیری کرده است. رئیس‌جمهوری ایران همچنین در ملاقات دوجانبه خود با ولادیمیر پوتین رئیس فدراسون روسیه، ضمن بررسی آخرین تحولات میدانی سوریه، بحث گفت‌و‌گوهای دوجانبه را نیز در دستور کار داشت. گفته می‌شود در این راستا یکی از مهم‌ترین محورهای مذاکرات دوجانبه روحانی با پوتین مسئله راه‌اندازی سوئیفت مشترک میان تهران و مسکو برای کاستن از بار تحریم‌های آمریکا بوده است. از سوی دیگر در حالی که نشست دوجانبه روحانی و پوتین بدون حضور رسانه‌ها صورت گرفت، اما کارشناسان معتقدند که مسائل سیاسی و اقتصادی میان دو کشور و مسائل منطقه‌ای در راس مسائل مذاکرات میان دو رئیس‌جمهوری بود.
موضوع کلیدی کمیته تدوین قانون اساسی
یکی دیگر از مسائل مهم در نشست دیروز که به گفته تحلیلگران تاثیر قابل ملاحظه‌ای در روند پایان جنگ داخلی سوریه خواهد داشت، موضوع کمیته قانون اساسی این کشور است که قرار است روند سیاسی آینده در سوریه را مشخص کند. این مسئله یکی از اختلاف برانگیزترین تحولات پیرامون بحران سوریه بوده و پس از چند سال همچنان روند تکمیل آن به اتمام نرسیده است. طبق توافق صورت گرفته 150 نفر عضو این کمیته خواهند بود که 50 نفر آنها از دمشق، 50 نفر از مخالفان و 50 نفر را نیز سازمان ملل تعیین خواهد کرد. گرچه چند ماه قبل، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه مسئله کمیته قانون اساسی بدون هماهنگی با سازمان ملل را فاقد اعتبار دانسته، اما ناظران معتقدند تکمیل کمیته قانون اساسی و نیز مشخص شدن وضعیت ادلب از مهم‌ترین موارد پایان درگیری‌ها در سوریه خواهد بود.
در همین راستا، پوتین قبل دیدار سه جانبه خود با روحانی و اردوغان در آنکارا گفت که کار بر روی تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه رو به اتمام است. پوتین علاوه بر هماهنگی‌های لازم با روحانی درمورد اوضاع سوریه، با رجب طیب اردوغان نیز درمورد استان ادلب گفت‌و‌گو کرده است. هرچند ترکیه در طول بحران سوریه روندی پاندولی را در سیاست خارجی خود اتخاذ کرده است، اما از دو سال گذشته و با پیوستن به روند آستانه به میزان زیادی دیدگاه‌های خود را با ایران و روسیه متوازن ساخته است. این امر با توجه به تحولات پرشتاب کنونی در سوریه و در حالی که برخی از کارشناسان نسبت به برخی واگرایی‌ها میان دو کشور اذعان دارند، به نظر می‌رسد که با تثبیت شدن وضعیت دمشق و نیز تلاش‌های دیپلماتیک برای حل و فصل بحران، جنگ داخلی در سوریه را به ایستگاه پایانی خود نزدیک کرده است. هر چند پس از این روند سیاسی، چالش‌های دیگری از منظر اقتصادی و نیز بازسازی‌های گسترده در این کشور خود یکی دیگر از مراحل مهم و سرنوشت‌ساز دوران تاریک سوریه خواهد بود.
نظر شما
آخرین اخبار
