جدا از این که بولتون با تصمیم ترامپ برکنار شد یا داوطلبانه دولت ترامپ را ترک کرد ، اکنون یکی از جنجالی ترین و جنگ طلب ترین دولتمردان آمریکا در سال های اخیر، از قدرت کنار رفته است.
جدا از این که بولتون با تصمیم ترامپ برکنار شد یا
داوطلبانه دولت ترامپ را ترک کرد ، اکنون یکی از جنجالی ترین و جنگ طلب
ترین دولتمردان آمریکا در سال های اخیر، از قدرت کنار رفته است. بولتون
سومین مشاور امنیت ملی ترامپ طی دو سال و نیم گذشته بود که بعد از مایکل
فلین و هربرت مک مستر این سمت مهم را برعهده گرفت. وی از زمانی که وارد
کاخ سفید شد، سیاست خارجی آمریکا را به شکل بی سابقه ای علیه کلیه سازمان
ها و نهادهای بین المللی و همچنین اغلب کشورهای جهان بسیج کرد. ترغیب رئیس
جمهور آمریکا برای خروج از توافق هسته ای با ایران یکی از جنجالی ترین
تصمیمات بولتون در مقام مشاور امنیت ملی ترامپ بود. فقط چند روز پس از تکیه
زدن بولتون بر جایگاه مشاور امنیت ملی دولت آمریکا، ترامپ خروج آمریکا از
توافق هسته ای با ایران را اعلام کرد و با امضای فرمان اجرایی ، تحریم های
هسته ای را بازگرداند. هرچند با این اقدام، نه فقط آمریکا در انزوای سیاسی
فرو رفت، بلکه ایران با در پیش گرفتن سیاست فشار حداکثری در برابر فشار
حداکثری آمریکا، ناکارآمدی و شکست رویکرد تهاجمی دولت ترامپ را خنثی
کرد.البته دردسرهای بولتون برای سیاست خارجی دولت ترامپ فقط مختص به ایران و
توافق برجام نبود. بولتون از سال ها پیش مواضع افراطی در ضدیت با نهادهای
بین المللی از جمله سازمان ملل داشت. وی در زمان تصدی مشاور امنیت ملی
ترامپ، دولت آمریکا را بیش از هر زمان دیگری به جهت گیری علیه سازمان های
بین المللی، به ویژه سازمان ملل سوق داد؛ تا جایی که مواضع وی در قبال
دادگاه بین المللی کیفری، نوعی اعلان جنگ علیه نظام حقوق بین الملل و حقوق
بشر قلمداد شد. بولتون همچنین در بروز بحران وخیم در روابط واشنگتن -
کاراکاس و معرفی خوان گوایدو به عنوان رئیس جمهور موقت ونزوئلا نقش داشت و
مشاوره هایش در ارتباط با کره شمالی، چین و روسیه بی حاصل ماند.مجموع این
موارد موجب شد سرانجام ترامپ برای پیشگیری از وخامت اوضاع در سیاست خارجی و
امنیتی دولت خود، بولتون را از کاخ سفید اخراج کند. گفته می شود ماجرای
دعوت پنهانی از سران طالبان به کمپ دیوید، اقامتگاه تابستانی ریاست جمهوری
آمریکا که به یک رسوایی سیاسی برای ترامپ در روزهای گذشته منجر شد، تیر
خلاص را به بولتون وارد کرد. کیتلان کالینز خبرنگار سی ان ان در کاخ سفید
در حساب توئیتری خود نوشت: «دو منبع آگاه به من خبر دادند رئیس جمهور ترامپ
و جان بولتون مشاور امنیت ملی وی شب گذشته (دوشنبه شب) بر سر میزبانی
سرکردگان طالبان در کمپ دیوید به شدت با یکدیگر مشاجره کردند.
با
تمام این تفاصیل رفتار ترامپ در طول حدود سه سال ریاست جمهوری وی را
باید فارغ از مولفه های روابط بین الملل و علم سیاست تحلیل کرد. از روزی
که دونالد ترامپ وارد کاخ سفید شد یک اصل همواره ثابت بوده است، هیچ چیز
نباید بر شعارها و وعده های او به رای دهندگان سایه بیندازد یا تردید
درخصوص انتخاب مجدد وی را در آن ها برانگیزاند. بر همین منوال باید برکناری
بولتون را هم تا حد زیادی در این راستا تحلیل کرد.در حالی که دونالد ترامپ
کمپین انتخاباتی خود را با هدف پیروزی دوباره در انتخابات ریاست جمهوری
سال ۲۰۲۰ راه اندازی کرده است ارسال سیگنال های متناقض از سوی دولت و نشان
دادن تصویری اعوجاج گونه از سیاست خارجی وی آن هم از سوی فردی که عملا به
رویکردهای جنگ طلبانه –برخلاف شعار های انتخاباتی ترامپ - مشهور است چندان
خوشایند دونالد ترامپ نخواهد بود به عبارتی ترامپ که تاکنون از مواضع
بولتون و حضور او به عنوان یک ابزار برای پیشبرد برخی سیاست های خود بهره
برده اکنون حضور او را برای پیروزی اش مفید نمی داند بنابراین او باید می
رفت.
اکنون ترامپ باید طی روزهای آینده، چهارمین مشاور امنیت ملی خود
را معرفی کند؛ تا آن زمان، چارلز کوپرمن، به طور موقت مسئولیت مشاور امنیت
ملی را در کابینه ترامپ برعهده خواهد داشت. با این حال، جدا از این که چه
کسی بر صندلی بولتون تکیه خواهد زد، تغییرات احتمالی در سیاست خارجی و
امنیتی دولت ترامپ از اهمیت بیشتری برخوردار است. این موضوع می تواند هم بر
صحنه سیاست داخلی آمریکا در ماه های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری 2020
تاثیر گذارد و هم پیامدهای جهانی داشته باشد؛ البته مشروط به این که ترامپ
به عنوان رئیس جمهوری آمریکا خود را از زیر سایه تفکرات جنگ طلبانه و مخرب
بولتون بیرون بیاورد. درغیراین صورت، جابه جایی مشاوران امنیت ملی آمریکا
جز ایجاد آشفتگی بیشتر کاخ سفید و تشدید وخامت در سیاست خارجی و امنیتی
دولت کنونی آمریکا حاصل دیگری نخواهد داشت .