نسخه چاپی
استان المهره در شرق یمن که طی سالهای گذشته جنگ یمن از جبهههای این جنگ به دور بوده و همیشه به نوعی استقلال فرهنگی و زبانی خود را حفظ کرده است اخیرا به مرکز کشمکشهای منطقهای عربستان، امارات و عمان تبدیل شده اما این منازعه در سایه جنگ در مناطق دیگر یمن مورد توجه جامعه بینالملل قرار نگرفته است.
روزنامه ایندیپندنت در گزارشی به قلم "بیل ترو" به منازعه میان کشورهای حوزه خلیج فارس و چشم طمع آنها برای تسلط بر استان المهره یمن پرداخت.
در این گزارش آمده است: استان المهره که از جنگ داخلی یمن به دور مانده، به فضایی برای رقابت بین کشورهای حاشیه خلیج فارس تبدیل شده است. این استان هرچند که همیشه به نوعی استقلال فرهنگی و زبانی خود را حفظ کرده اما در مرکز جنگ نیابتی قرار گرفته است که چندان مورد توجه و پوشش خبری قرار نمیگیرد.
این استان از سال ۲۰۱۷ در مرکز جنگ کشورهای حوزه خلیج فارس قرار گرفت و طبق گفته کارشناسان یمنی، سعودیها شروع به انتقال ۱.۵۰۰ سرباز خود به این منطقه و آموزش نیروهای محلی برای مقابله با قاچاق سلاح در سراسر مرز عمان کردند.
پیش از ورود سعودیها به المهره استاندار آن برکنار شد و راجح باکریت توسط عربستان به عنوان استاندار جدید آن تعیین شد. عربستان علیرغم اینکه وعده داده بود تسلط بر فرودگاه غیرنظامی آن را به دست نگیرد اما به وعده خود عمل نکرد و آن را بست و سپس به یک مقر نظامی تبدیل کرد.
طبق گفته برخی منابع محلی که نسبت به اقدامات عربستان در المهره ابراز خشم کرده و ریاض را متهم به تصرف اراضی خود کردند، عربستان شروع به ساختن پنج پایگاه نظامی و ۲۰ مرکز ایست بازرسی نظامی کرد که برخی از آنها همچنان در دست اجرا هستند.
حضور نظامی عربستان در المهره تنها خشم ساکنان آن را به همراه نداشت بلکه طبق گفته کارشناسان و دیپلماتهای خارجی این حضور همچنین شکافی را در روابط ریاض و عمان ایجاد کرد و مسقط تسلط عربستان بر استان المهره را تهدیدی برای خود میداند به ویژه اینکه قبایل استان المهره و عمانی در امتداد مرزها ساکن هستند.
در همین راستا، کارشناسان نسبت به این موضوع هشدار دادهاند که عمان حمایت از گروههای مرتبط با خود را آغاز کرده است.
در همین حال، مقامات دیپلماتیک انگلیسی در گفتوگو با ایندیپندنت نسبت به ورود مسقط به این جنگ نیابتی پیچیده ابراز نگرانی کردند.
تنش درباره استان المهره یمن مورد توجه قرار نگرفته و مسکوت باقی مانده است، این درحالی است که در صورت ادامه تلاشهای طرفهای مختلف برای تسلط بر آن، پیامدهای گسترده و ویرانگری برای منطقه به همراه خواهد داشت.
در همین راستا، فارع المسلمی، از مرکز مطالعات استراتژیک صنعا میگوید: استان المهره آخرین منطقه باثبات در یمن بود که به جبهه جدید برای جنگ نیابتی تبدیل شد.
طبق گفته المسلمی، عمان حمایتهای مالی را برای نیروها در استان المهره یمن ارسال میکند تا مانع از تسلط کامل عربستان بر آن شود. در مقابل عمان به دست داشتن در تظاهرات علیه عربستان در این استان متهم است.
عبدالله الجیلانی، استراتژیست عمانی نیز در این باره میگوید که المهره "حیاط خلوت عمان" است و "ما زیرساختهای زیادی را در آنجا ساختهایم و یک رابطه سیاسی قوی با آن داریم.
المهره یک منطقه جدا است و تا زمانی که عربستان و امارات نیروهایشان را به آنجا منتقل نکرده بودند یک منطقه آرام بود. این استان همچنین ریاض و ابوظبی را در مقابل هم قرار داد، طوری که امارات در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ تلاش کرد که به بهانه مقابله با القاعده مانند استانهای جنوبی یمن یک نیروی محلی در این استان تشکیل دهد اما شکست خورد.
در این میان امارات تعدادی پایگاه نظامی در ساحل جنوبی و سایر مناطق ایجاد کرد. الیزابت کندال، مدرس دانشگاه آکسفورد و کارشناس در استان المهره معتقد است که حضور نظامی عربستان در این استان تلاشهای امارات را برای به دست گرفتن کنترل کامل جنوب متوقف میکند و اگر آنها پایگاههای نظامی داشته باشند این بدان معنی است که امارات نخواهد توانست کنترل جنوب، المهره و سقطری را به دست بگیرد.
از خاکستر جنگ یمن مجموعهای از جنگهای کوچک شکل گرفت، ازجمله این جنگها جنگی است که به دنبال حمایت کشورهای حوزه خلیج فارس از گروههایی جدایی طلب شروع شده که اخیرا تسلط شهر عدن را به دست گرفتند. همین مسأله منجر شد تا به المهره که در ۸۵۰ مایلی جبهههای مختلف جنگ واقع شده است توجهی نشود. در همین راستا، نادره محمد معلم یمنی که جنبش مخالفان علیه حضور عربستان در المهره را رهبری میکرد، گفت: موضوع نگران کنندهتر این مسأله است که قلمرو اشغال عربستان در المهره گسترش خواهد یافت و همراه با خشونت خواهد بود.
مقامات سابق استان المهره معتقدند که تلاش برای کنترل المهره بخشی از برنامههای ساخت خط لوله نفتی سعودی از این استان به دریای عرب است.
احمد محمد القحطان، رئیس سابق پلیس المهره میگوید: "از زمان آغاز بحران در تنگه هرمز، ما متوجه شدهایم که سعودیها سلاحهای جدید خریداری کردهاند، کنترل بر مرزها را افزایش داده و نیروهای محلی بیشتری را جذب کردهاند. آنها به بهانه توقف قاچاق و مقابله با تروریسم به دنبال صادرات نفت از این مناطق به دریای عرب و حذف تنگه هرمز هستند.