گروه اقتصاد کلان: بازار بورس ایران در سال 1401 سال پر نوسانی را تا به اینجای کار پشت سرگذاشته است. در چنین شرایطی دولت سیاست‌ها و بسته‌های حمایتی را برای شارژ بازار در نظر گرفت. یکی از اتفاقاتی که در مدت اخیر در بازار تاثیرگذار بوده است کاهش میزان مالیات معاملات سهام بوده است که بر این اساس 80 درصد از مالیات بر فروش کاهش پیدا کرده است. به اعتقاد کارشناسان این سیاست می‌تواند منجر به جذب سرمایه در بازار سرمایه شود. به گزارش «تجارت»، در این راستا کاهش میزان مالیات معاملات سهام یکی از اخبار و اقدامات مهمی است که در سیل تحولات اجتماعی و اقتصادی از نگاه سهامداران توجه مناسبی تا به امروز به آن نشده‌است. درحالی‌که در حالت خوش‌بینانه خدمات ارائه‌شده ما به ازای آن به سهامداران یا در نگاه کلان مردم کمتر از میانگین جهانی است. بنابراین، کاهش مالیات یکی از خواسته‌های دیرینه فعالان بازار سرمایه بوده‌است که به‌رغم وعده‌های چندین‌ساله داده‌شده تا به امروز مغفول‌مانده بود (تنها در سال‌۹۹ از ۵/ ۱‌درصد به ۲۵/ ۱ در‌صد مجموع خرید و فروش کاهش یافت) و کاهش یک‌باره و قابل‌توجه آن تبدیل به یک آرزوی منطقی ولی دست‌نیافتنی شده بود، اما در ماه‌های گذشته با خبر پیشنهاد شورای‌عالی بورس برای کاهش ۸۰‌ درصدی نرخ مالیات بر فروش معامله‌گران بورسی بارقه امید نمایان شد. هرچند در ابتدا برخی از کارشناسان درخصوص عملی‌شدن آن کماکان تردید داشتند اما با توجه به مسیر ترسیمی برای تصویب آن از مسیر سران قوای سه‌گانه می‌شد انتظار داشت که این طرح در آینده نه‌چندان دور تصویب و عملیاتی شود. مجموع مالیات در بورس ایران بالای یک ‌درصد است که رقم بسیار زیادی است و معاملات روزمره سهامداران بالاخص نوسان‌گیران را تحت‌تاثیر قرار داده است، بنابراین کاهش معنادار آن می‌تواند موجی از تقاضا را برای افزایش ارزش و حجم معاملات رقم بزند و عملا کلیت بورس را برای سرمایه‌داران جذاب‌تر کند. همچنین به ‌صورت تاریخی همبستگی بالایی بین افزایش ارزش معاملات، دوره‌های صعودی بورس و در طرف مقابل کاهش ارزش معاملات و دوره رکودی آن مشاهده شده‌است، بنابراین می‌توان انتظار داشت در صورت کاهش رقم مالیات بر معاملات بورسی و با افزایش میزان و ارزش معاملات، شاخص نیز مجددا از این موضوع منتفع شود

آثار یک سیاست بورسی
در این خصوص یک کارشناس بازار سرمایه کاهش ۸۰ درصدی مالیات فروش سهام را عامل جذب سرمایه و افزایش حجم و تعداد معاملات دانست. محمدخبری زاد کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: خرید و فروش یک برگه سهام ۱.۵ درصد هزینه دارد، که از این میزان به طور تقریبی ۰.۴ درصد کارمزدِ خرید و ۱.۱ درصد کارمزدِ فروش است. عمده کارمزد فروش را مالیات تشکیل می‌دهد، بنابراین کاهش ۸۰ درصدی مالیات فروش سهام، باعث کاهش بهای تمام شده برای سرمایه‌گذاران می‌شود، که در نهایت آن‌ها را به انجام معاملات بیشتر تشویق می‌کند. وی افزود: کاهش مالیات فروش منجر به کاهش هزینه معاملات می‌شود که این امر برای معامله‌گران روزانه اقدامی جذاب است. در کل کاهش مالیات یک اقدام حمایتی است و مشمول تمامی افراد و تمامی معاملات اعم از خرد و بلوک می‌‎شود. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا کاهش مالیات باعث بازگشت اعتماد به بازار می‌شود؟ گفت: برای بازگشت اعتماد به بازار، سهامداران به دو دسته تقسیم می‌شوند گروه اول سرمایه‌گذاران خرد، اما حرفه‌ای هستند که قبل از سال ۹۹ نیز در بازار فعال بودند، اما به علت شرایط بد از بازار خارج شدند. این افراد بدون دانش نیستند، پس با کاهش هزینه معاملاتی می‌توان، بورس را برای این افراد جذاب کرد و آن‌ها را به بازار برگرداند. وی افزود: این کاهش مالیات برای جذب اعتماد افرادی که سواد کافی نداشتند و در سال ۹۹ تحت تاثیر هیجانات به بازار داخل شدند، موثر نیست، اما در کل برای با‌زگشت اعتماد به بازار، این عامل باید در کنار سایر عوامل کلان قرار گیرد. این کارشناس بازار سرمایه در پایان تاکید کرد: برای افرادی که به صورت روزانه اقدام به معامله می‌کنند، کاهش مالیات می‌تواند ابزاری برای جذب نقدینگی باشد.
همچنین نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه در واکنش به تصویب کاهش 80 درصدی مالیات بر فروش توسط دولت با انتشار مطلبی با عنوان آثار کاهش مالیات فروش سهام اعلام کرد: کاهش میزان مالیات معاملات سهام یکی از اخبار و اقدامات مهمی است که در سیل تحولات اجتماعی و اقتصادی از نگاه سهامداران توجه مناسبی تا به امروز به آن نشده‌ است. میزان مالیات و کارمزد معاملات در بورس ایران ‌درصد بسیار بالایی نسبت به بروکرهای بین‌المللی دارد درحالی‌ که در حالت خوش‌بینانه خدمات ارائه شده به سهامداران یا در نگاه کلان مردم کمتر از میانگین جهانی است. بنابراین کاهش مالیات یکی از خواسته‌های دیرینه فعالان بازار سرمایه بوده‌ که به‌رغم وعده‌ های چندین‌ساله تا به امروز مغفول‌ مانده بود. تنها در سال ‌۹۹ از ۵. ۱‌ به ۲۵. ۱ در‌صد مجموع خرید و فروش کاهش یافت و کاهش یک‌باره و قابل‌توجه آن تبدیل به یک آرزوی منطقی ولی دست‌نیافتنی شده بود اما در ماه‌های گذشته با پیشنهاد شورای‌ عالی بورس برای کاهش ۸۰‌ درصدی نرخ مالیات بر فروش معامله‌گران بورسی بارقه امید نمایان شد. هرچند در ابتدا برخی کارشناسان درخصوص عملی‌شدن آن کماکان تردید داشتند اما با توجه به مسیر ترسیمی برای تصویب آن از مسیر سران قوای سه‌ گانه می‌شد انتظار داشت این طرح در آینده نه‌چندان دور تصویب و عملیاتی شود.
اما تاثیر این طرح بر بازار سرمایه و سهامداران چیست؟ در نگاه کوتاه‌مدت به‌نظر می‌رسد تصویب این طرح موجب افزایش دلگرمی سهامداران چند میلیونی بازار سرمایه به پشتیبانی مجموعه دولت و حاکمیت خواهد شد و اعتماد به‌شدت آسیب‌دیده سهامداران در دو سال‌اخیر اندکی ترمیم می‌شود اما در نگاه بلندمدت کاهش نرخ مالیات به افزایش جذابیت بازار سرمایه، افزایش حجم معاملات، بالارفتن کارآیی بازار و حتی از جنبه‌هایی تقویت شاخص منجر خواهد شد.